Το βιβλίο αυτό έχει για ηρωίδα μια Ιφιγένεια. Μα είναι γραμμένο για όλες τις Ιφιγένειες του κόσμου που, κυνηγώντας την περιβόητη επιτυχία στο πανεπιστήμιο, διάβασαν ένα καράβι βιβλία, γέμισαν το κεφάλι τους μ' ανώμαλα ρήματα και τύπους της φυσικής, αλλά δεν πρόλαβαν να μάθουν πως ο άνθρωπος στηρίζει τη ζωή του πάνω σε πόδια από πηλό, αν στα χρυσά χρόνια της εφηβείας δεν μάθει, πριν απ' όλα, τον ίδιο του τον εαυτό. Κι αν ο δρόμος, που διάλεξε η ηρωίδα για να γνωρίσει επιτέλους τον δικό της εαυτό, φανεί λιγάκι ασυνήθιστος, σίγουρα για τον καθένα υπάρχει ένας δρόμος που του ταιριάζει, φτάνει να καταλάβει κάποια στιγμή, όπως εκείνη, πως η πραγματική επιτυχία στη ζωή ξεκινάει μονάχα απ' το τέρμα του.
Η Ελένη Δικαίου γεννήθηκε στη Νέα Ιωνία, τον προσφυγικό συνοικισμό του Βόλου. Η μυρωδιά του γιασεμιού και του νυχτολούλουδου, της κανέλας και του γαρίφαλου που συνόδευαν τις αναμνήσεις των ανθρώπων γύρω της σημάδεψαν τα παιδικά της χρόνια. Ήταν ένα παιδί που διάβαζε πολύ κι ονειρευόταν να γίνει συγγραφέας. Μεγάλες της αγάπες πάντα η οικογένεια και οι σιωπηλές βιβλιοθήκες, η βαβούρα των παιδιών στις αυλές, τα μάτια τους όταν ταξιδεύουν μαζί με λογοτεχνικούς ήρωες στη μεγάλη περιπέτεια που λέγεται ζωή. Με τη λογοτεχνία άρχισε να ασχολείται από τα μαθητικά της χρόνια στέλνοντας συνεργασίες στο περιοδικό Διάπλασις των παίδων. Το 1991 εκδίδεται το μυθιστόρημά της Τα κοριτσάκια με τα ναυτικά και βραβεύεται από την Ένωση Σμυρναίων Αθηνών, ενώ μεταφράζεται και κυκλοφορεί και στα γαλλικά. Έκτοτε ασχολείται αποκλειστικά µε τη λογοτεχνία για εφήβους και για παιδιά. Έργα της έχουν βραβευτεί στην Ελλάδα και στο εξωτερικό και έχουν µεταφραστεί στη Γαλλία και στην Κορέα. Το 2004 τιµήθηκε µε το Κρατικό Βραβείο Βιβλίου Γνώσεων για παιδιά για το βιβλίο της Tο µεγάλο ταξίδι του Oδυσσέα, ενώ το Ελληνικό Τμήμα της ΙΒΒΥ - Κύκλος του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου την επέλεξε ως υποψήφια για το διεθνές βραβείο Άντερσεν 2016.
Χμ... θα γκρινιάξω λίγο μου φαίνεται με αφορμή αυτό το βιβλίο (το οποίο μου ερχόταν στο μυαλό κάπου κάπου, αλλά τυχαία έπεσα πάνω του τις προάλλες)
Η πρωταγωνίστριά μας, λοιπόν, η Ιφιγένεια, είναι μαθήτρια της Γ΄Λυκείου και κάνει στην άκρη τη ζωή της, τον ελεύθερο χρόνο της, τις απολαύσεις της εφηβείας, προκειμένου να πετύχει το στόχο της στις Πανελλαδικές, με σκοπό να περάσει σε μια καλή σχολή, να έχει ένα καλό μέλλον, κλπ κλπ.
Επειδή όμως όταν ο άνθρωπος κάνει σχέδια, ο Θεός τα βλέπει και γελά, η Ιφιγένεια αρρωσταίνει πάνω στις εξετάσεις και δεν μπορεί να συμμετέχει σε αυτές. Καταστροφή... ήρθε το τέλος του κόσμου... τα πάντα είναι μάταια, όλα έγιναν τζάμπα, να πέσουμε στα πατώματα να πεθάνουμε.
Επειδή φυσικά, η ζωή δεν τελειώνει στα 18, ξαναδίνει εξετάσεις και την επόμενη χρονιά. Βέβαια, επειδή τα ήξερε όλα τέλεια από την προηγούμενη χρονιά, η Ιφιγένεια έκρινε άσκοπο να ανοίξει το παραμικρό βιβλίο και πέρασε τη χρονιά της βλέποντας τα σίριαλ της τηλεόρασης κλεισμένη στο σπίτι, και - φυσικά - απέτυχε παταγωδώς στις εξετάσεις γιατί δεν ήξερε πού παν τα τέσσερα.... τελικά κάπου βρίσκει μια δουλίτσα με μέσο (δεν θυμάμαι αν τελείωσε και κάποιο ΙΕΚ εν τω μεταξύ) και τέλος καλό όλα καλά... γιατί φυσικά χωρίς σπουδές όλα τα άλλα είναι αδύνατα...
Πολύ λάθος το βιβλίο... Η ζωή δεν είναι άσπρο - μαύρο.. Θα συμφωνήσω ότι η ελληνική κοινωνία, οι απαιτήσεις της οικογένειας, η ψυχολογική φθορά που περνάνε τα παιδιά με αυτές τις έρμες τις εξετάσεις είναι λάθος. Επίσης λάθος είναι η εντύπωση ότι οι σπουδές σου εξασφαλίζουν σίγουρη δουλειά ή κοινωνικό στάτους: αυτά τα φτιάχνει ο κάθε άνθρωπος ξεχωριστά. Λάθος όμως είναι και η αντίθετη άποψη: όχι παιδί μου (αγόρι μου/ κορίτσι μου), δεν θα ξημεροβραδιάζεσαι όλη μέρα στις καφετέριες και μετά θα νομίζεις ότι το σύμπαν σου χρωστάει: στις εξετάσεις θα πάρεις αυτό ακριβώς που διάβασες: τρία
Αυτό που δεν έχουμε συνειδητοποιήσει στην Ελλάδα είναι η ισχυροποίηση της προσωπικότητας του νεαρού ατόμου, μέσα από διαδικασίες αυτογνωσίας, ώστε ο καθένας να κάνει αυτό ακριβώς που του ταιριάζει χωρίς αυταπάτες. Δεν είσαι τέρας εξυπνάδας επειδή έγραψες 20 στη φυσική και μάζεψες 19200 μόρια (θα περάσεις στην ιατρική όπου όλοι έχουν βγάλει 19200, το ότι είσαι πρώτος στο χωριό δεν σε κάνει κάτι ξεχωριστό, αλλά θα περηφανεύονται οι γονείς που έβγαλαν γιατρό) ούτε σου φταίει το άπαν σύμπαν επειδή πήρες 5 στην ιστορία: δεν το άνοιξες το ρημαδοβιβλίο, μην γκρινιάζεις που απέτυχες, βρες τι θέλεις να κάνεις γιατί δεν το έχεις με αυτό.
Οι σπουδές δεν εξασφαλίζουν στα τυφλά δουλειά, αλλά και η έλλειψή τους δεν σημαίνει απαραίτητα κακή δουλειά (πάρτε για παράδειγμα τον τομέα των πωλήσεων: αν ο άλλος το έχει, το έχει. Δεν έχει σημασία αν κάποιος άλλος μπορεί να απαριθμήσει απ' έξω όλη τη Μακροοικονομία). Αυτό που εξασφαλίζει καλές συνθήκες ζωής είναι η κουλτούρα του ατόμου, τα επικοινωνιακά του χαρίσματα, η αυτοπεποίθησή του (κυρίως θα έλεγα το τελευταίο). Νομίζω, μάλιστα, ότι αυτοί που κατάφεραν να προωθήσουν σωστότερα τον εαυτό τους προς τα έξω είναι και οι πιο πετυχημένοι.
Για να επανέλθω στο βιβλίο, shit happens, εδώ αθλητές ετοιμάζονται για 10 δευτερόλεπτα παρουσίας στους Ολυμπιακούς και τελευταία στιγμή τραυματίζονται και αποσύρονται, δεν τελείωσε ο κόσμος. Για τις πανελλαδικές πλέον εξάλλου υπάρχουν οι επαναληπτικές εξετάσεις για τους ασθενείς. Όσο το να μη διαβάσεις λεπτό τη δεύτερη χρονιά που ξαναδίνεις, ε.. μάλλον βληματάκι ήσουν Ιφιγένειά μου... δεν σου έφταιγε κανένας....
Γενικά δεν μας φταίει κανένας για ό,τι στραβό κάνουμε στη ζωή μας, παρά μόνο η βλακεία που μας δέρνει... Μπορούμε αυτό να το καταλάβουμε ως Έλληνες;
ΥΓ. Εξαίρεση σε όλα τα παραπάνω αποτελούν τα παιδιά με δυσλεξία, που έχουν να παλέψουν με δαίμονες για τα προφανή.
Αξίζει άραγε να θυσιάσεις τα όνειρα σου, την ουσία του εαυτού σου για να μη χάσεις την "τέλεια εικόνα" που έχεις βγάλει προς τα έξω? Αξίζει να θυσιάσεις τη ζωή σου για να έχεις τους άλλους (όποιοι και να είναι αυτοί) ικανοποιημένους, πράγμα το οποίο θεωρούν και δεδομένο και το απαιτούν με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο από σένα? Αυτό το βιβλίο είναι ένα ταξίδι αυτογνωσίας, ένα μάθημα ότι η πραγματική εξέταση είναι η γνώση του εαυτού μας, η διεκδίκηση των στόχων μας, η μη παραίτηση και ότι η ευτυχία μας ξεκινά από μας τους ίδιους και τις περισσότερες φορές, δεν έχει μεγάλη σχέση με το τι βαθμούς είχαμε στο σχολείο. Νομίζω ότι είναι ένα βιβλίο που αξίζει να διαβαστεί από όλους αλλά ιδιαίτερα από όσους είναι γονείς.
ΑΠΟ ΤΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ ΜΟΥ Η ιστορια της εφηβης ΙΦΙΓΕΝΕΙΑΣ στο βιβλίο της Ελένης Δικαίου δεν αποτελει ένα "αναλαφρο κι ευχάριστο εφηβικο μυθιστόρημα". Για την ακρίβεια ειναι ενα πολυ ιδιαιτερο νεανικό βιβλιο, που για να το νιωσω εφτασα σε μια ηλικια λιγο μεγαλυτερη απο της ηρωιδας του. Χρειαστηκε να ωριμασω για να το "φτασω" κι οταν "το εφτασα" ωριμασα κι αλλο.... Ο προβληματισμος του με συνετριψε- ετσι καθως ατενιζει αυτο που λιτα ορισε ο Σωκρατης ως Ιθακη της υπαρξης: "Γνώθι σ'αυτόν"!. Το μυθιστορημα αυτο της Ελενης. Δικαιου είναι απο εκεινα τα βιβλια που στρεφουν τη σκεψη κ την απειρη ακομη ψυχη ενος εφηβου σε ατραπους γονιμα απαιτητικες. Το "Μου Μαθαινετε Να Χαμογελάω , Σας Παρακαλώ;", λοιπον, συνιστα οχι ικεσια , οχι απορια, αλλα αποφαση αλλαγης! Ταξιδι αυτογνωσιας! Ζητουμενο του μυθιστορηματος ειναι ωριμανση του νεαρου ψυχισμου, οχι μεσα απο επίπλαστη σοβαροφάνεια, οχι μεσα από τα κοινωβνικα επιτευγματα και τους κοινωνικους ψυχαναγκασμους αλλα μεσα απο την ειλικρινη επικοινωνια με τα συναισθηματα μας και με τα προσωπικα μας "θελω". Τελειωση δε σημαινει Τελειοθηρια... Γιατι η ολοκληρωση μας δεν ερχεται μεσα απο συσσωρευση πτυχιων ,τιτλων, γοητρου,χρηματων κι επαινων αλλα μεσα απο το κουραγιο να κυνηγαμε αυτα," για τα οποια η ψυχη μας κλαιει" καβαφικα... Η ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ ηταν μια εφηβη σρτο κατωφλι της ενηλικιωσης ,χωρις αυθυπαρκτα ονειρα, που επιζητουσε την αποδοχη των γονιων της -και γενικα των γυρω της- οχι γι αυτο που ηταν, αλλα προσαρμοζοντας την αληθεια της σε προδιαγεγραμμενα πρεπει. Δεν ειχε μαθει να απολμβανει αυτο που ειναι η ιδια. Δεν ειχε μαθει να πιστευει στους ανθρωπους αφου δεν πίστευε στον εαυτο της.Δεν ηταν συμφιλιωμενη με τη ματαιωση. Όταν επιχείρησε να πετάξει την καθήλωσε η χειρότερη παγίδα: Ο εγκλωβισμός στον ρόλο που οι γονείς της αξίωσαν από εκείνη να παίξει ως υποκατάστατο δικών τους αποτυχιών. Όταν ο εγωνισμός των γονιών της την έφερε σε αυτό το σταυροδρόμι η Ιφιγένεια αποφάσισε να προδώσει τον εαυτό της και να μην αυτονομηθεί από το κοσμοείδωλο που άλλοι της υπέβαλλαν. Έγινε κι αυτή το σφάγιο, προκειμένου να φυσήξει "ούριος άνεμος" για "καράβια" που ποτέ δε θα "ταξίδευαν" την ίδια... Στην επαφη της με τους ανθρωπους εβλεπε παντου... οχι φιλους αλλα "δικαστες", αφου η ιδια ειχε στησει ενοχικα τον εαυτο της σε ενα αορατο εδωλιο(Σκηνη με τον Κιουση). Η επωδος του βιβλιου αυτου σε χτυπαει σαν σφαιρα. Γιατι αυτο που ζητα να "μαθει" η Ιφιγενεια, ειναι να ζει αληθινα. ...Και ζεις αληθινα οταν μπορεις να αγαπησεις τον εαυτο σου ωστε να εισαι σε θεση, επειτα, να αγαπας και να αγαπιεσαι, χωρις να τρεχεις να "κρυφτεις" απο την ομορφια της ζωης... Οταν ο Αλλος ειναι συνοδοιπορος κι οχι απειλη μιας θρυμματισμενης, παραπαιουσας ταυτοτητας. Ετσι μονο ανθιζουν τα αληθινα χαμογελα: Υστερα απο επωδυνα κατακτημενες αληθειες και πολλα δακρυα. Γιατι το πραγματικο χαμογελο ειναι πραξη γενναια -κατι που μονος σου κερδιζεις για να το προσφερεις μετα. Πραξη μοιρασματος. Πραξη ωραιας συνυπαρξης με τον εαυτό και με τους Αλλους.! ΟΛΟΚΛΗΡΗ Η ΚΡΙΤΙΚΗ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΠΟΛΛΕΣ , ΕΔΩ
Εξαιρετικό βιβλίο για το άγχος του να είσαι ο τέλειος μαθητής, να διαπρέψεις στις πανελλήνιες και να σπουδάσεις σαν όλα τα καταπληκτικά παιδιά. Διδάσκει ότι πάντα υπάρχει και κάποιος άλλος δρόμος εκτός από το να κάνεις ό,τι θεωρεί ο κόσμος ως "επιτυχία".
Θλιβερή ιστορία και δυστυχώς πολύ συνηθισμένη. Συνηθισμένη και γι' αυτό ακόμα πιο θλιβερή... Η Αγία Ελληνική Οικογένεια σ' όλο της το μεγαλείο όταν είναι διευρυμένη, ασφυκτική όμως πολύ συχνά στον πυρήνα της. Το βιβλίο δίνει ένα αποτρεπτικό μήνυμα στους εφήβους αναγνώστες του, με κίνδυνο όμως να μη γίνει αντιληπτό... Δεν επιλέγουμε να πιστέψουμε και να υιοθετήσουμε τα σχέδια των άλλων για το δικό μας μέλλον, ούτε να πραγματοποιήσουμε τα όνειρα που εκείνοι είχαν για τον εαυτό τους και τώρα μας τα φορτώνουν στους ώμους μας. Και ακόμα ένα δυνατό μήνυμα... Δεν ονειρευόμαστε, στοχεύουμε, σχεδιάζουμε, επενδύουμε συναισθηματικά , αποκλειστικά σ' ένα μέλλον-μονόδρομο. Σκεφτόμαστε παράλληλα και εναλλακτικά σχέδια. Γιατί αυτό είναι και θα πρέπει να είναι πάντα γνώρισμα της νεότητας... Η αισιοδοξία και η προσαρμοστικότητα. Όχι ο συμβιβασμός και η κατάθλιψη που συχνά φέρνει μαζί του.
Το "Μου μαθαίνετε να χαμογελάω, σας παρακαλώ;" έφτασε στα χέρια μου ως δώρο από αγαπημένο μου πρόσωπο, όταν ήμουν περίπου στην ηλικία των 15 ετών. Θυμάμαι ακόμα τα συναισθήματα που μου προξένησε, τα οποία ήταν πολλά και ανάμεικτα. Έχω συγκρατήσει στη μνήμη μου και ολόκληρα απόσπασμα του βιβλίου, κάτι που δύσκολα συμβαίνει με βιβλία που έχω διαβάσει πριν από τόσα χρόνια (σε αυτό σίγουρα συνέβαλε η υπέροχη γραφη της συγγραφέως). Το κυριότερο που συγκράτησα από αυτό το βιβλίο, ήταν η σημασία του να κυνηγάς τα όνειρά σου και να μην ακολουθείς πάντα τη φαινομενικά "ασφαλή" διαδρομή στη ζωή.
Ίσως κάποιοι θεωρήσουν υπερβολική την τροπή που πήρε η ζωή της ηρωίδας, μονάχα από μια κακή επίδοση στις πανελλαδικές εξετάσεις. Πλέον έχουμε απομυθοποιήσει αρκετά τις πανελλαδικές, που σίγουρα δεν είναι το παν στη ζωή. Εγώ προσωπικά όμως θεώρησα αρκετά ρεαλιστική όλη αυτήν την εξέλιξη.
Τελικά αξίζει να παρατήσεις τα όνειρα σου γιατί απέτυχες ;Αξίζει να είσαι κάποιος άλλος και όχι ο εαυτό σου; ζωή δεν είναι μόνο αποτυχίες,όλοι αξίζουν μια δεύτερη ευκαιρία,αξίζουν να κάνουν όνειρα χωρίς να τους τα καταστρέφουν οι άλλοι...
Πόσο η καταπίεση των γονιών μπορεί να σου καταστρέψει τη ζωή αν τους αφήσεις. Πρόδωσε τα όνειρα ρης για να μην αφήσει τη μανούλα μονη. Δε ξερω με ποια είμαι θυμωμένη με την κορη που υπέκυψε στους εκβιασμους ή στην εγωίστρια μάνα που θεωρεί κτήμα της τη κόρη της.
This entire review has been hidden because of spoilers.
Ένα βιβλίο που αποδεικνύει ότι αν δεν μάθουμε τους εαυτούς μας στην εφηβεία μας, το υπόλοιπο οικοδόμημα της ζωής μας θα είναι χτισμένο σε σαθρά θεμέλια.