Στη "Θεία Κωμωδία" ο Δάντης έχει περιγράψει τις κακές ψυχές των "δόλιων συμβούλων" και των διεφθαρμένων πολιτικών σαν μικροσκοπικά φώτα (lucciole) που σαλεύουν στον όγδοο κύκλο της Κόλασης, πολύ μακριά από το μέγα και μοναδικό φως (luce) που καταυγάζει τον Παράδεισο. Η νεωτερική ιστορία φαίνεται πάντως να έχει αντιστρέψει το δαντικό σύμπαν: οι δόλιοι σύμβουλοι και οι διεφθαρμένοι πολιτικοί κυκλοφορούν θριαμβευτικά υπό τις δέσμες του μεγάλου φωτός (του τηλεοπτικού, λόγου χάριν), ενώ οι λαοί ανίσχυροι πλανιόνται στο σκοτάδι, όμοιoι με πυγολαμπίδες (lucciole). Ο συγγραφέας του ανά χείρας βιβλίου Ζωρζ Ντιντί-Υμπερμάν, φιλόσοφος και ιστορικός τέχνης, δεν διανοείται να αμφισβητήσει την πολιτισμική έκπτωση της εποχής μας αρνείται όμως να προσυπογράψει τον ανέκκλητο χαρακτήρα της και, κυρίως, τη θεώρηση της σημερινής πραγματικότητας με όρους Αποκάλυψης. Οι πυγολαμπίδες, υποστηρίζει, έχουν απλώς εξαφανιστεί από το οπτικό πεδίο εκείνων, οι οποίοι δεν είναι πια στη σωστή θέση ώστε να τις δουν να εκπέμπουν τα φωτεινά σινιάλα τους. Και οι εικόνες -φτάνει να τις στοχαστούμε αυστηρά και ταπεινά, ως εικόνες-πυγολαμπίδες- ανοίγουν σίγουρα τον δρόμο για μια τέτοιας μορφής αντίσταση.
Georges Didi-Huberman, a philosopher and art historian based in Paris, teaches at the École des Hautes Études en Sciences Sociales. Recipient of the 2015 Adorno Prize, he is the author of more than fifty books on the history and theory of images, including Invention of Hysteria: Charcot and the Photographic Iconography of the Salpêtrière (MIT Press), Bark (MIT Press), Images in Spite of All: Four Photographs from Auschwitz, and The Surviving Image: Phantoms of Time and Time of Phantoms: Aby Warburg's History of Art.
Τραγικό βιβλίο, σίγουρα δεν φταίει η μετάφραση. Πολλές πηγές και αναφορές σε γενικότητες που κουράζουν και μπερδεύουν. Δεν υπάρχει στρωτός λόγος, δεν εμβαθύνει, γενικολογεί με πολλές αναφορές. Ίσως γι αυτό είχε έκπτωση 75%. Κάποιες εύστοχες φράσεις που εντόπισα δεν βρίσκω άξιο λόγου να τις αναφέρω.