Karel 膶apek is one of the the most influential Czech writers of the 20th century. He wrote with intelligence and humour on a wide variety of subjects. His works are known for their interesting and precise descriptions of reality, and 膶apek is renowned for his excellent work with the Czech language. His play R.U.R. (Rossum's Universal Robots) first popularized the word "robot".
Apparently, I had too high expectations and therefore this was a letdown. The Czech writer Karel Capek (1890-1938) could tell a nice story, that's for sure. But the story of the naive farmer Hordubal, who returns to his wife and child in the Czech Republic after 8 years in the US, is quite conventional, a tragicomic one, actually. I was constantly waiting for an original approach, but it did not come.
This was the first book of a trilogy by Capek (see also and ). My edition includes an epilogue in which the author explains the underlying purpose of his books: to illustrate the different perspectives with which you can view an event, a story or a person. Unfortunately, Capek doesn't measure up to other modernists, writing at about the same time, with more or less the same approach.
Asi budu za 煤pln茅ho barbara, ale tenhle p艡铆b臎h mi absolutn臎 nesedl! Vadil mi styl, jak媒m to bylo napsan茅, A i kdyby ten p艡铆b臎h byl sebe lep拧铆, tak ten styl to stra拧n臎 sr谩啪el dol暖. M臎la jsem co d臎lat, abych to do膷etla...
Ein lakonischer und schn枚rkellos geschriebener Roman. Nur 150 Seiten. Es geht um Juraj Hordubal, der nach 8 Jahren harter Arbeit in Amerika zur眉ck in sein Heimatdorf kommt. Dort findet er alles anders vor, als er sich das vorgestellt hat. Seine Frau wirkt eher entsetzt und scheint eine Aff盲re mit dem Knecht zu haben. Wir begleiten jetzt im ersten Teil Hordubal und folgen seinen vielen Gedanken und auch Gespr盲chen, die er mit anderen f眉hrt. Im Kopf. In der Realit盲t ist es schon schmerzhaft zu sehen, wie er vor allem gegen眉ber seiner Frau Polina einfach den Mund nicht aufbekommt. Dann kommt jemand zu Tode , jemand wird des Mordes verd盲chtigt. Das erleben wir in einem Gerichtsproze脽 , in dem verschiedene Menschen befragt werden. Dadurch erleben wir verschiedene Perspektiven. Und das macht Capek jetzt gro脽artig: wir sehen jetzt n盲mlich beispielsweise Polina nicht mehr durch Hordubals Augen, sondern durch verschiedene andere Personen. Aus einer Sch枚nheit wird eine knochige Frau. Und was f眉r ein Mensch ist der Knecht? Was wirklich passiert ist wissen wir bis zum Ende nicht und genau darum geht es , meiner Meinung nach.
Hier hat jeder seine Wahrheit und der Leser wird auch danach suchen.
"Hordubal" is het eerste deel van Capeks trilogie over de onkenbaarheid en pluriformiteit van de mens. Deel 2 ("Meteoor") en 3 ("Een doodgewoon leven") waren al eerder vertaald, dus heb ik nu tot mijn grote plezier wel de hele trilogie gelezen maar niet in de chronologische volgorde. Maar dat is niet erg, omdat de boeken prima los van elkaar gelezen kunnen worden: de personages en plotlijnen zijn per boek namelijk geheel anders. Bovendien is het gewoon mooi dat alle drie boeken nu in soepel Nederlands zijn vertaald, want ze zijn alle drie heel vermakelijk, ontroerend en intrigerend. Ook "Hordubal".
In "Hordubal" volgen we Juraj Hordubal, die in de jaren twintig- dertig de kost heeft verdiend in Amerika, en ook een aardige zakcent heeft gespaard, maar nu terugkeert naar zijn geliefde Tsjechische boerderij, zijn nog inniger geliefde Polana en zijn dochtertje. Eenmaal aangekomen merkt hij dat er van alles is verandert: er woont ineens een knecht in de boerderij, die door dochterlief "oompje" genoemd wordt, vrouw en dochter zijn helemaal niet blij met Jurajs thuiskomst, de bedrijfsvoering van de boerderij is geheel anders - Hordubals zo geliefde koeien zijn bijvoorbeeld door paarden vervangen-, en in het dorp kent niemand hem meer. Hordubals verwarring en teleurstelling over dit alles is aandoenlijk opgeschreven, met een soort invoelende ironie die mij bijzonder aanspreekt. Want hij is onhandig, onze Hordubal, en onwetend, en misschien ook verblind: alle reden dus om met een meewarige glimlach te kijken naar hem en al zijn tragikomische vergissingen. Of zelfs met een droevige glimlach, als al zijn pogingen om het tij te keren mislukken, en eindigen met zijn dood onder onduidelijke omstandigheden.
We volgen Hordubal de hele tijd vanuit het perspectief van een verteller die vooral parafraseert wat Hordubal zelf denkt en voelt, en die alleen tussen de regels door commentaar geeft of oordeelt. Daarbij valt op hoe veel gesprekken Hordubal voert in zijn hoofd, en hoe weinig gesprekken hij daadwerkelijk voert met. bijvoorbeeld Polana of zijn dorpsgenoten. In Amerika is hij kennelijk het spreken verleerd, en weer thuis is hij vervreemd en ge茂soleerd: vandaar dat hij zich opsluit in zijn hoofd. Ook merken we dat hij in zijn ingebeelde gesprekken hele verhalen ontvouwt over hoe de dingen nu verder zullen gaan, en dat vervolgens de daadwerkelijke loop der dingen geheel anders is. We merken als lezer bovendien dat hij sommige dingen niet lijkt te willen zien, en dat hij bijvoorbeeld elk signaal dat Polana wel eens een verhouding met de knecht zou kunnen hebben wegredeneert. Maar we zien ook niet zo heel veel meer dan Hordubal zelf ziet: er is immers geen verteller die uitgebreid datgene belicht wat buiten Hordubals ervaringshorizon valt. Dus we kunnen meewarig glimlachen om Hordubals onhandige onwetendheid, soms zelfs geneigd zijn hem toe te roepen "nee, doe dat nou niet!", en we kunnen ons verbazen over Hordubals volhardende hunkering naar zijn Polana en zijn voortdurende vertrouwen in Polana's oprechtheid en trouw, maar ook wij weten niet exact hoe de vork in de steel zit. Ook niet bij Hordubals dood: is hij nou door ziekte en uitputting om het leven gekomen, of is hij vermoord? En had hij dat nou zelf moeten voorkomen door wat scherpzinniger en assertiever te opereren, of moeten we hem vooral als slachtoffer zien? En zo ja, van wat of wie zou hij dan het slachtoffer moeten zijn? En wat waren de motieven van de dader, gesteld tenminste dat er een dader is?
Deze vragen en onzekerheden kwamen bij mij al aardig naar boven in het eerste deel van het boek, waarin we Hordubal volgen tot aan zijn ontijdige dood. Maar ze kwamen nog meer naar boven in het tweede en derde deel, waarin we zien hoe eerst de politie en vervolgens de rechtbank tot geheel eigen reconstructies komt van wat Hordubal is overkomen. Die reconstructies zijn vol onzekerheden en tegenstrijdigheden, ook al zijn diverse personen ervan overtuigd dat hun verhaal rond en sluitend is, en de rechtbank concludeert andere zaken dan de politie. Bovendien, zowel de conclusies van rechtbank als die van de politie staan vaak haaks op wat we in het eerste deel hebben gelezen. Soms merken we als lezer dat er sprake is van vergissingen: de politie denkt bijvoorbeeld dat een bepaalde zaklantaarn bewijs is dat er sprake moet zijn van moord, maar wij weten dat die zaklantaarn door Horduba als souvenir is meegenomen uit Amerika. Maar vaker merken wij dat wijzelf ook niet weten hoe het precies zit. Er worden bijvoorbeeld in de laatste twee delen allerlei nogal overhaaste conclusies getrokken over het karakter van de knecht, en we merken dat die conclusies ingegeven zijn door de mogelijk overhaaste aanname dat die knecht de dader is, maar we weten zelf ook niet wat het karakter van die knecht is en evenmin of hij de dader is of niet. En zelfs niet of er wel een dader is, want we weten niet zeker of er sprake is van moord. Bovendien, gesteld dat Manya - de knecht- inderdaad een moord heeft begaan, deed hij dat dan uit wraakzucht (Hordubal heeft hem op enig moment nogal vernederd), uit geldzucht, om zijn rivaal in de liefde voor Polana op te ruimen, of om nog andere redenen? En weet hij het trouwens zelf wel, gesteld dat er wat te weten valt? Ook over Polana horen we veel tegenstrijdigs: voor Hordubal was zij een godin, een schoonheid bovendien, en mogelijk zag ook de knecht haar zo, maar mensen in de rechtbank en bij de politie vinden haar maar oud en knokig en bleek en lelijk. Het ligt voor de hand om te denken dat Hordubal haar dus ge茂dealiseerd heeft, en dat zijn verliefde blik ten onrechte kleur gaf aan haar knokige bleekheid, maar aan de andere kant kijken andere personages naar Polana als een zondares en medeplichtige, en dat is misschien een blik die alle aanwezige kleur juist miskent. Kortom: het moge duidelijk zijn dat de politie en de rechtbank door hun reconstructies weinig recht doen aan leven en lot van Hordubal, maar nog duidelijker is dat wij als lezer ook geen eenduidig beeld daarvan hebben.
Meerduidigheid troef, dus. Maar dat is geen treurige conclusie, en geen berustend relativisme: het is een oproep tot respect voor de meerduidigheid en veelvormigheid van het hele bestaan. Of zelfs een oproep om die meerduidige veelvormigheid blijmoedig te vieren, ons er vrolijk voor open te stellen. In zijn informatieve nawoord zegt Capek daarover: "Wat is nu de werkelijke waarheid over Hordubal en Polana, wat is de waarheid over Manya? Wat als de waarheid iets omvangrijkers is, iets wat al die interpretaties in zich verenigt en nog overschrijdt? Wat als de ware Hordubal zwak 茅n wijs was, Polana zowel een schone landvrouwe als een oude, afgesloofde keuterboerin, Manya zowel een man die uit liefde doodt als iemand die moordt om geld?". Juist dat omvangrijke is wat Capek interesseert, en ook het accepteren en ervaren van tegenstrijdigheid: niet het heldere dit OF dat maar het meerduidige dit EN dat. "[W]e kunnen de veelheid immers juist ervaren en begrijpen omdat we zelf zo'n veelheid zijn", zegt Capek ook. We zijn zelf meerduidig en meervoudig en veelvormig, meerdere persoonlijkheden met meerdere tegenstrijdige stemmen en neigingen en eigenschappen: vanuit dat besef kunnen we ons beter open stellen voor de meerduidige veelvormigheid van anderen en de wereld. En dat geeft reden tot vreugde, want: "Broederschap en verscheidenheid! Ook het meest doodgewone leven is nog eindeloos, onmetelijk is de waarde van elke ziel. Vol schoonheid is Polana, ook al was ze nog zo knokig: het leven van de mens is te groot dan dat het maar 茅茅n gezicht zou hebben en maar in 茅茅n oogopslag kan worden overzien".
Kijk, dat vind ik nou een mooie boodschap. Hij wordt in "Hordubal" bovendien mooi gebracht. Ten eerste dus door de veelvormigheid en meerduidigheid die het hele boek doordesemen. Maar naar mijn gevoel ook door de voortdurende blijmoedigheid van Capeks toon. Zeker, het verhaal is vol mislukking, en eindigt met dood van de hoofdpersoon en berechting van andere personages. Maar toch blijven Capeks zinnen blijmoedig en vederlicht. De verleiding is soms groot om negatief te oordelen over Hordubals onhandigheden, of om boos te worden op de gendarmes en rechtsdienaren die er in hun reconstructies vaak zo naast zitten. Maar Capek bekijkt hen met blijmoedige ironie, zonder oordeel. Want elk oordeel smoort de meerduidigheid en veelvormigheid, dus precies de dimensies die het leven zo rijk maken. En al te grote benadrukking van de tragiek doet dat eveneens, want in Capeks wereld is het tragische tegelijk ook komisch, iets wat treurnis oproept maar ook een glimlach. Niemand is alleen maar slecht, ook een moordenaar niet. Niemand is alleen maar een tragisch slachtoffer of een tragische mislukkeling, ook Hordubal niet. Want niemand is maar 茅茅n persoon. En niemand heeft maar 茅茅n leven dat in 茅茅n overzichtelijk verhaal uitputtend kan worden verteld. Dus laten we het leven vieren, juist omdat het zo meerduidig en veelvormig is. En laten we met extra open aandacht kijken naar onszelf en naar elkaar, juist omdat we allemaal een oneindig gevarieerde menigte zijn van werkelijke en mogelijke personen!
Ook dit boekje van Capek bezorgt mij kortom een uitstekend humeur. Zeker als ik bedenk dat hijzelf zwaar ziek was, vrij jong stierf, de opkomst van het Nazisme en de ondergang van zijn vaderland meemaakte, en TOCH zijn lichtvoetige blijmoedigheid bleef behouden. Respect! Dat er nog maar veel vertalingen mogen volgen!
This is a classic case of an entire classic novel being based around a completely ridiculous choice on the part of the main character. Hordubal goes home after 8 years in America without contacting his wife. He had the ability to, but he chose not to contact her. WHY??? I know that Capek was trying to make a philosophical point with this, but I was driven so mad by the premise of the homecoming that I was thrown out of the story.
That said, the stream of consciousness writing was beautiful. Once I adjusted to the lack of dialogue tags in Hordubal's POV, the way words overlapped and affected each other made for a very layered and enjoyable reading experience. I'm excited to read some of Capek's other novels.
Samotna kniha mi dala zabrat no s audiobookom to bolo lepsie..Ale nakolko samotny pribeh je zakladom skoro kazdej druhej ''kriminalky'' tak mi to neprinieslo nic noveho :P
Mijn eerste kennismaking met de Tsjechische schrijver Karel 膶apek was de roman 鈥橢en doorgewoon leven鈥�. Een verhaal over het leven van een doodgewone spoorwegbeambte. Een terugblik op zijn leven als een passerende trein, met alle mogelijkheden, (gemiste) kansen, beslissingen, fouten, inschattingen en het lot. Mooi, helder en krachtig geschreven.
Hordubal is ook een eenvoudig verhaal van een man, Juraj Hordubal, die na 8 jaar zich te hebben afgebeuld in Amerika onaangekondigd terugkomt naar zijn boerderij op het Tsjechische platteland. Daar heeft hij zijn vrouw Polana en dochtertje Hafia achtergelaten. Karel 膶apek schotelt ons, in eerste instantie, een vrij na茂eve hoofdpersoon voor. Of wil hij de verandering niet zien?
Want de tijd heeft in zijn afwezigheid niet stilgestaan. Zijn vrouw ontvangt hem niet met open armen. En de knecht Stepan heeft in zijn afwezigheid het roer op de boerderij omgegooid. Landbouwgrond is verkocht en Stepan heeft zich toegelegd in de handel van paarden. Voor het dochtertje is de knecht inmiddels een vaderfiguur geworden. Ze moet niks weten van haar vader. Even later blijkt dat zijn Polana ook nog zwanger is. De opmaat voor rampspoed. Juraj, die toch een flink bedrag bij elkaar heeft gespaard, heeft grote moeite om te wennen en legt uiteindelijk het loodje. De politie en de rechtelijke macht worden ingeschakeld.
De grote vraag is of hij is vermoord. Of is hij de pijp uitgegaan door het extreem zware en vieze werk in de mijnen? Wat is de 眉berhaupt de waarheid? Want de dorpsbewoners, de politieagenten en ook de rechter hebben ieder een andere kijk op de zaak. Een eigen waarheid, gebaseerd op veronderstellingen, aannames, meningen, tegenstrijdigheden en vooringenomenheid.
Het mooie is dat Capek de lezer zijn eigen visie op het verhaal tegen het licht houdt. Twijfel slaat toe. Zowel bij de hoofdpersoon als bij de lezer. Misschien is de knecht wel ter goeder trouw en heeft echt zijn best gedaan om de boerderij zo goed mogelijk te runnen in afwezigheid van de baas. Was Hordubal al dood op het moment dat de kwade knecht hem (misschien) probeerde te vermoorden? Een moord in opdracht van zijn vrouw? Of had zij er niets mee te maken? En wie zijn wij om een echtgenote te veroordelen om haar zwangerschap als die er acht jaar alleen voor stond? Een slippertje met de hardwerkende knecht of is er toch sprake van een liefdesrelatie? Is haar reactie begrijpelijk als haar man plots weer voor haar staat? Zelfs de dorpsbewoners zijn niet echt blij met zijn terugkeer.
De roman is verdeeld over drie hoofdstukken. In het eerste deel leven we mee met de terugkomst van Juraj Hordubal. In het tweede boek volgen we de ijverige politie. Het derde boek kijken we mee over de schouder van de rechter omdat de echtgenote en de knecht worden aangeklaagd voor moord en medeplichtigheid.
Het leven is niet zwart-wit. Honderd jaar geleden of vandaag de dag maakt geen verschil. Alles is genuanceerd. De zuivere waarheid bestaat niet. Door deze roman word je bewust van het feit dat iedereen zijn eigen versie van de waarheid heeft. Hordubal is een ouderwets mooie roman.
A short novel about estrangement and uncertainty. When the farmer Hordubal returns from 8 hard years of making money in America for his wife and daughter, he finds she changed their business into something he can't help with, his family has become antipathetic towards him and the village is certain he has been replaced by the farmhand in more ways than one. A fascinating interpersonal story that takes a bit of a turn towards the end.
Hordubal uit 1933 vertelt een klassiek verhaal van de echtgenoot die na een lange afwezigheid terugkeert naar huis en daar (niet) vaststelt dat zijn thuisgebleven echtgenote hem (niet) trouw gebleven is. Zo鈥檔 intrige draait doorgaans uit op een moord. Ook hier.
Hordubal is een eenvoudige koeienboer die naar Amerika trok om in de mijnen te werken. Zijn verblijf daar draait uit op een desillusie, dus keert hij terug naar huis, vroeger dan verwacht en onaangekondigd. Helemaal welkom is hij niet, want zijn vrouw heeft ondertussen iets met de inwonende knecht.
Capek geeft dit oerverhaal een nieuwe twist door heel wat verhaalelementen in het ongewisse te laten. In het eerste deel volgen we Hordubals gedachtewereld, de weinige dingen die hij zegt, de vele dingen die hij wil zeggen, maar nooit uitgesproken krijgt. Na de moord geven de gendarmes hun kijk op de zaak en uiteindelijk volgt het verslag van de rechtbank. Veel duidelijker wordt het er allemaal niet op en dat siert de auteur. We krijgen nooit helemaal grip op de hoofdpersonages en hun drijfveren. Zo is de mens.
De vertaling van Irma Pieper klinkt eigentijds. Toch leest het boek niet erg vlot. Dat komt vooral door het voortdurende verspringen van het vertelstandpunt: de gedachten van Hordubal staan nu eens in de ik-persoon, dan in de hij-persoon of zelfs in de jij-persoon. Ook het gebrek aan doortastendheid van het hoofdpersonage haalt de vaart eruit. Bij al dat gedraal wil je die arme Hordubal vooral een schop onder de kont geven.
Iffy in English just because the use of free indirect discourse is used in the present tense in Czech (something I discovered is shared with many Slavic languages) but is generally used in the past tense in English and western languages. The present tense in the original Czech really emphasizes 膶apek's psychological effect he wishes to achieve in Hordubal; the English does not capture this enough because it is in the past tense and therefore not portrayed as closely in Hordubal's mind and thinking, not entirely blurring reality and non-reality, which is part of 膶apek's point. Nonetheless, the content is excellent. Narration switches characters often, which is one of the skills 膶apek uses for his psychological prose/detective story. There is a lot of philosophical and epistemological content in this particular tale, especially when it comes to knowing a person and whether or not we can judge a person.
Zase jedna z tech Capkovych genialnich knih. Vse sedi, od zacatku do komce a je to tak silne, smutne, tizive a preci jen tak lidske. Dekuji Karle, ze jsi psal.
Die Sprache von Karel Capek hat mich von Anfang an gepackt, urig,archaisch... auch die Charakteren in seiner Geschichte, Typen wie aus einer griechischen Trag枚die. Abgrundtiefe Bosheit und eine Art gutm眉tiger Wehrlosigkeit prallen zusammen.
Die Tschechen sind f眉r einen Schweizer meinen Alters "das" Symbol f眉r Freiheit und den Kampf f眉r Unabh盲ngigkeit. 1968 der Prager Fr眉hling, damals war ich Student..wir haben so mitgefiebert..haben am Solidarit盲tsfackellauf durch die Strassen teilgenommen...Dubcek, Svoboda,Dubcek, Svoboda!!! Und dann der Faustschlag der Warschauer-Pakt-Hundes枚hne....die absolute Niederschlagung des Aufstandes!! Unser studentisches Elendsgef眉hl war riesengross, die Verachtung gegen眉ber der Sowjetunion beyond any measure!
Leider habe ich es bis beute nicht geschafft Prag,die Geburtsstadt Franz Kafkas und eine meiner Spitzen-Traumst盲dte, zu besuchen.
I did not expect to love this book as much as I did in the end. The first part seemed rather boring at first and really even confusing, however, I absolutely adored both parts II and III.
Arme Hordubal, denk je de hele roman Hordubal van Karel 膶apek. Het liefst zou je hem zeggen dat alles goedkomt en een knuffel willen geven. Deze tragische man wil niet veel, krijgt vrijwel niets en wordt zelfs vermoord. De verhaallijn lijkt heel simpel: een boer gaat naar Amerika om daar te werken. Na acht jaar keert hij terug naar zijn vaderland en wil hij weer als vanouds de heer des huizes zijn, dat zijn vrouw van hem houdt, zijn dochter naar hem opziet en de nieuwe knecht hem gehoorzaamt. In de eerste hoofdstukken is Hordubal op weg naar huis en het valt op dat hij in zijn hoofd hele gesprekken voert met mensen om zich heen, zonder daadwerkelijk een woord te zeggen. Hij is wat vervreemd van mensen, misschien doordat hij in Amerika met niemand kon spreken, maar zijn behoefte aan sociaal contact is er alleen maar groter op geworden. Hij is vol goede moed. Hij is erg blij dat hij snel zijn vrouw Polana weer zal zien, volgens hem een grote schoonheid. Zij ontvangt hem verrast, maar vooral afstandelijk. Zijn dochter Hafia lijkt bang voor hem. De knecht is brutaal. De boerderij is flink opgeknapt en op advies van de knecht Manya is de hoofdbron van inkomsten het fokken van paarden, iets waar Hordubal niets van afweet. Het eerste strijdpunt is geboren, want Hordubal wil graag koeien en akkers. Een tweede, en belangrijker, strijdpunt is of de knecht moet blijven. Hordubal denkt dat 茅茅n man genoeg is om al het werk te doen, maar Polana sluit zichzelf huilend op in de voorraadkast als ze hoort van het idee om Manya weg te sturen. De tragiek wordt voor Hordubal des te gruwelijker als in het dorp verhalen gaan over een relatie tussen Polana en Manya, zelfs zo erg dat Hordubal fysiek haar eer moet verdedigen. De stijl is erg direct en het perspectief bij Hordubal, zodat de lezer niet anders kan dan met hem mee te leven. Wat moet hij doen? De knecht eruit gooien? De knecht behouden? Hij doet het allebei, biedt hem zelfs zijn dochter met een forse bruidsschat aan. Hij wil op geen enkele manier kwaad denken over zijn vrouw. Wat een dilemma鈥檚, arme Hordubal! Als een soort epilogen zijn twee verhalen toegevoegd, eentje gaat over politieagenten die de dood van Hordubal onderzoeken, daarna wordt de dood vanuit de rechtbank bekeken. Zowel Manya als Polona worden zeer negatief neergezet: als geldbelust en lelijk. Vooral wat over Polana gezegd wordt zou Hordubal postuum pijn doen. Wat Polana ook gedaan mocht hebben, wat hield Hordubal van haar, wat wilde hij haar graag voor zich winnen en laten zien wat hij kon. Arme, arme Hordubal.
Kdybych to 膷etla v ti拧t臎n茅 podob臎, ur膷it臎 bych Hordubala nedo膷etla. Audio verze ale byla skv臎l谩, tak啪e u啪 jenom za ni je to hv臎zdi膷ka nahoru. Ne ka啪d茅mu mus铆 kniha stylisticky sednout a p艡izn谩v谩m, 啪e ani j谩 jsem nebyla 煤plnou v媒jimkou. Velk谩 膷谩st mi p艡i拧la t谩hl谩 a upov铆dan谩 a jakkoliv si 膶apek budoval pozad铆 pro cel媒 zvrat, v拧echno se za膷alo d铆t hrozn臎 pozd臎. Postavy m臎 ze za膷谩tku 拧tvaly vpodstat臎 v拧echny, a膷koliv n臎kter茅 jsem trochu omlouvala - Hordubal byl 8 let pry膷 a te膹 se vrac铆 s naivn铆 p艡edstavou, 啪e z n臎j budou doma v拧ichni 煤pln臎 nad拧en铆. Tak to se p艡esn臎... Nestalo. Postupem 膷asu jsem ale p艡i拧la na to, 啪e p艡esn臎 takov媒 Hordubal byl. Pracovit媒, naivn铆, na ostatn铆ch mu z谩le啪elo v铆c ne啪 na sob臎. A a膷koliv se ned谩 艡铆ct, 啪e bych ho m臎la n臎jak r谩da, nakonec jsem si k n臎mu dok谩zala naj铆t cestu. To se ale ned谩 艡铆ct o Polan臎. I kdybych omluvila v拧echno ostatn铆, moje hranice le啪铆 tam, 啪e byla sobeck谩 a nestarala se ani o svoje vlastn铆 d铆t臎. A tam jsme spolu skon膷ily. Ve v媒sledku jsem byla trochu nalomen谩, t铆m jak se v拧echno hrozn臎 t谩hlo a k 啪谩dn茅 z postav jsem nem臎la 煤pln臎 bl铆zko, to skoro bylo jenom na 2*. P艡铆jemn臎 m臎 ale p艡ekvapilo nap臎t铆 v posledn铆 膷谩sti, kdy jsem v谩啪n臎 netu拧ila, jak to v拧echno dopadne a s koncem jsem natolik spokojen谩, 啪e to na ty 3* je.
Van dit boek had ik meer verwacht. Max Temmerman beloofde ons in De Standaard "een meesterlijke aanvang van een trilogie die op eenzame hoogte staat". Dat valt toch een beetje tegen. Ja, deze roman is een pleidooi voor empathie en ja, het is wat, dat mensen altijd klaar staan met een oordeel. Maar dat levert wat mij betreft nog geen grootse roman op. Wat zou een Joseph Roth of een Stefan Zweig met dit materiaal gedaan hebben? 2,5 sterren.
艩ir谩 je polonina: tu onde smrky, velk茅 a mocn茅 jako c铆rkev, 膷lov臎k by smekl 拧ir谩k a nahlas pozdravil; a tr谩va hladk谩, klouzav谩, krati膷k谩, m臎kc臎 se po n铆 拧lape jako po koberci; dlouh谩 a lys谩 polonina mezi lesy, klene se 拧iroko daleko, nebe nad sebou a lesy shrnula na bok; jako kdy啪 chlap si rozhal铆 prsa a le啪铆, le啪铆 si a hled铆 P谩nu Bohu do oken, - ah, ahah, to se mu d媒ch谩! A Juraj Hordubal je najednou malink媒 jako mravene膷ek a b臎啪铆 po 拧ir茅 polonin臎, kampak, kam, mravene膷ku? Inu tam, hore na temeno, vid铆拧 tam p谩st se ty mali膷k茅, 膷erven茅 mravence? Tam j谩 m谩m zam铆艡eno. 艩ir谩 je polonina.
Juraj srk谩 hork媒 odvar a z铆r谩 do ohn臎. "M谩拧 to tu p臎kn茅, M铆拧o. A 艡ekni jim to, na tebe daj铆, ty pr媒 jsi v臎douc铆. 沤e to byla hodn谩 a v臎rn谩 啪ena - "
Ano, ano, d臎dina pochopila, 啪e tady jde o v臎c mor谩lky, pane kolego. 膶lov臎k by 艡ekl, 啪e se obec Kriv谩 mst铆 za poru拧en媒 艡谩d. Divn茅, lid oby膷ejn臎 nebere tak p艡铆sn臎 to ono, co se st谩v谩 v rodin臎, 啪e? Zd谩 se, 啪e se Polana nedopustila jenom cizolo啪stv铆, ale n臎膷eho t臎啪拧铆ho. 膶eho, prav铆te? Inu, ve艡ejn茅ho pohor拧en铆; t铆m na sebe uvalila kletbu d臎diny.
Srdce Juraje Hordubala se kdesi ztratilo a nebylo nikdy poh艡beno.
This entire review has been hidden because of spoilers.
Mus铆m 艡铆ct, 啪e m臎 hodn臎 p艡ekvapil styl, jak je to napsan茅, je to 煤pln臎 jin茅, ne啪 co jsem od 膶apka 膷etla. Chvilku mi trvalo se do toho dostat, av拧ak jakmile jsem si zvykla, p艡i拧el mi ten styl pro ten p艡铆b臎h jako d臎lan媒. 艠ekla bych, 啪e je to vlastn臎 sp铆拧e rom谩n o psychologii postav, tedy hlavn臎 o psychologii Hordubala, samotn媒 d臎j nen铆 krom臎 konce zas tolik v媒razn媒. Mn臎 osobn臎 bylo Hordubala dost l铆to, p艡i拧lo mi smutn茅, jak se mu man啪elka odvd臎膷ila, obzvl谩拧钮 kdy啪 uv谩啪铆m, 啪e on vlastn臎 neud臎lal nic 拧patn茅ho. Nicm茅n臎 konec mi p艡i拧el takov媒 usp臎chan媒, ov拧em na druhou stranu, pro膷 to prodlu啪ovat. Ta kn铆啪ka na m臎 dost zap暖sobila. T臎啪ko se mi teda k n铆 formuje n臎jak媒 煤pln臎 jasn媒 n谩zor, ale bylo to dobr茅. Rozhodn臎 ud谩v谩 dost podn臎t暖 k diskuzi a j谩 se t臎拧铆m, a啪 budeme knihu prob铆rat v hodin臎 literatury, jsem zv臎dav谩 na n谩zory ostatn铆ch a na to, co k n铆 艡ekne vyu膷uj铆c铆.
Jo a od 膶apka si mus铆m p艡e膷铆st n臎co dal拧铆ho. S ka啪dou jeho knihou jsem toti啪 p艡esv臎d膷en臎j拧铆, 啪e to byl opravdu v媒born媒 autor a u啪 te膹 se rozhodn臎 艡ad铆 k m媒m obl铆ben媒m 膷esk媒m spisovatel暖m. Jestli m谩te n臎jak茅 doporu膷en铆, co by mi od 膶apka nem臎lo ut茅ct, budu za n臎j r谩da! :)
Tento mu啪 se chov谩 jako Tristanova 啪ena ve st艡edov臎k茅m milostn铆m rom谩nku, kter谩 zem艡e, aby uvolnila m铆sto pro milenku sv茅ho man啪ela. Ryt铆艡sk媒 rom谩n pod rolnickou do拧kovou st艡echou v lemkovsk茅 vesnici. Juraj je tragick谩 postava, ale pravd臎podobn臎 pochopil svou chybu, 啪e odchodem za lep拧铆m 啪ivotem a pen臎zi do Ameriky p艡i拧el o to mnohem cenn臎j拧铆: o 煤ctu a l谩sku sv茅 啪eny a d暖v臎ru d铆t臎te. Proto啪e 膷as v臎novan媒 r暖啪i - a budou to tady: l谩ska, 啪ena, d铆t臎 - v谩m ji d臎l谩 tak drahou. Kdy啪 tento 膷as v臎nuje拧 jin媒m v臎cem, tv茅 vlastn铆 srdce, a m暖啪e se st谩t, 啪e take srdce blizk媒ch p艡ichyt铆 se k n臎膷emu nebo n臎komu jin茅mu. Je to podivne: ps谩no p艡ed sto lety, a st谩le existuje tolik lid铆, rodin, kter茅 cht臎j铆 odej铆t - kv暖li v臎t拧im peniz暖m - do dalky stejn媒m zp暖sobem. Dokonce i bratr Hordubala, kter媒 m谩 po rozsudku farma艡it v bratrov臎 domku. Ach jo: p艡铆b臎h n臎koho jin茅ho, i kdy啪 to bude bracha, v谩s v暖bec nic nenau膷铆....
Knihu jsem p艡e膷etla v 膷e拧tin臎. Karla 膶apka m谩m stra拧n臎 r谩da 膷铆st. Na za膷谩tku jsem m臎la obavy, 啪e to bude prvn铆 kniha od n臎ho kter谩 se mi nebude dob艡e 膷铆st jeliko啪 se mi zd谩la tro拧ku nudn谩. Po 鈪� 膷ten铆 uk谩zalo se 啪e to tak nen铆. Moc dobr谩 kniha. Jednoduch茅 naps谩na o velmi temn茅 lidsk媒ch chov谩n铆 a pocit暖.
Het boek werd in 1933 geschreven, en is nog volledig leesbaar en actueel! Hordubal heeft jaren in Amerika gewerkt en gaat weer naar huis, naar zijn vrouw en dochter in Tjechi毛, die wonen in een boerderij in een dorp.....Wat hij aantreft is niet wat hij verwacht. Er zijn 3 delen. In het eerste deel vertelt Hordubal zijn verhaal. Deel 2 is het verhaal van de politie, die de zaak onderzoeken. Deel 3, vanuit het oogpunt van de rechtbank. Wat is de waarheid? Welke waarheid is d茅 waarheid?
Karel Capek je pravom jednym z najlepsich autorov v nasich koncinach. Jeho rozpravacsky talent utvara skvely pribeh. Popisuje pocity a tok myslienok hlavneho hrdinu Hordubala, navratilca z Ameriky, a verne zobrazuje i charaktery ostatnych postav. Mlciaca, ale pracovita manzelka Polana, mala dcerka Hafia a celadnik Stefan, su dalsimi v rade postav. Atmosfera a obyvatelia dediny Kriva, kam sa Hordubal vracia po rokoch tazkej prace v cudzine. Citatel je v napati, suciti i moralizuje, domnieva sa i prekvapi. Taky spravne namiesany pribeh o beznom tazkom zivote v historii jednej dediny.
Hordubal komt na jaren werken in de Verenigde Staten, moe en afgeleefd weer naar zijn boerderij op het Tsjechische platteland. Zijn vrouw heeft een nieuw, ander leven opgebouwd waarin geen plek is voor Hordubal. De zielepoot sukkelt hij almaar meer de dieperik in. Mooi is dat Capek het einde van Hordubal vanuit drie perspectieven beschrijft. Hoe zit het nu precies? Hoe verder je leest, hoe meer verwarring.
3.5 stars. The best thing of the story is the character of Hordubal, a bit naive, childish, and therefore inviting compassion. The writer succeeds bringing his feelings across as he returns home from America and in other scenes. The end is predictable. Capek has a strange way of mixing up the omniscient voice with the first person voice and also third person at times. Enjoyable story, not spectacular.
Lieliski uzrakst墨ts un raiti pl奴st uz priek拧u, bet pats st膩sts ik pa br墨dim k募奴st kaitino拧s izv膿l膿to notikumu pav膿rsienu d膿募. Jo 墨pa拧i beigu da募膩, kas neveikli kontrast膿 ar s膩kotn膿jo it-k膩-nekas-di啪s-nenotiek gaitu. Pie艈emu, ka darba uzrakst墨拧anas laik膩 tam bija mor膩les audzin膩拧anas v膿rt墨ba, bet man tas p膩rlieku 拧姆ita k膩 depres墨va 膷ehu versija par post Straum膿nu laikmeta dz墨vi laukos, kad viss c膿lais un skaistais ir jau zudis, bet paliku拧as ir tikai sabiedr墨bas intrigas.