What do you think?
Rate this book
Trans-Atlantyk
Trans-Atlantyk
Text by Witold Gombrowicz
Translated by Carolyn French and Nina Karsov
Witold Gombrowicz (1904-1969), novelist, essayist, and playwright, is considered by many to be the most important Polish writer of the twentieth century. Author of four novels, several plays, and a highly acclaimed Diary, he was a candidate for the Nobel Prize in literature in 1968. Trans-Atlantyk is a semi-autobiographical, satirical novel that throws into heightened perspective all of Gombrowicz's major literary, philosophical, psychological, and social concerns. First published in Paris in 1953, it is based on the author's experience of being caught in Argentina at the outbreak of World War II. The narrator finds himself alone, without family and friends, at odds with the Argentinian literary world and with Polish émigré society. Throughout the book, Gombrowicz ridicules the self-centered pomposity of the Polish community in Argentina. More than this, he explores with prophetic vision the modern predicament of exile and displacement in a disintegrating world. "Gombrowicz's language-abetted by this ingenious translation-subverts language and ideas to a cosmic meltdown, as if in a fun-house mirror. Gombrowicz manages to befuddle, amuse, insult and astonish with this tale of exile, uprootedness and identity."
~ Susan Miron, Boston Globe Witold Gombrowicz has received high praise from his contemporaries-ranging from Milan Kundera, who called him "one of the great novelists of our century," to John Updike, who asserted he was "one of the profoundest of the late moderns." His other novels, Ferdydurke, Pornografia, and Cosmos, his plays, and the three-volume Diary have together been translated into over thirty languages. Publishing Yale University Press, New Haven & London, 1995
SoftCover book measuring 5.5" x 8.25" x 0.25"
122 pages
English Language Version
Text by Witold Gombrowicz
Translated by Carolyn French and Nina Karsov
Witold Gombrowicz (1904-1969), novelist, essayist, and playwright, is considered by many to be the most important Polish writer of the twentieth century. Author of four novels, several plays, and a highly acclaimed Diary, he was a candidate for the Nobel Prize in literature in 1968. Trans-Atlantyk is a semi-autobiographical, satirical novel that throws into heightened perspective all of Gombrowicz's major literary, philosophical, psychological, and social concerns. First published in Paris in 1953, it is based on the author's experience of being caught in Argentina at the outbreak of World War II. The narrator finds himself alone, without family and friends, at odds with the Argentinian literary world and with Polish émigré society. Throughout the book, Gombrowicz ridicules the self-centered pomposity of the Polish community in Argentina. More than this, he explores with prophetic vision the modern predicament of exile and displacement in a disintegrating world. "Gombrowicz's language-abetted by this ingenious translation-subverts language and ideas to a cosmic meltdown, as if in a fun-house mirror. Gombrowicz manages to befuddle, amuse, insult and astonish with this tale of exile, uprootedness and identity."
~ Susan Miron, Boston Globe Witold Gombrowicz has received high praise from his contemporaries-ranging from Milan Kundera, who called him "one of the great novelists of our century," to John Updike, who asserted he was "one of the profoundest of the late moderns." His other novels, Ferdydurke, Pornografia, and Cosmos, his plays, and the three-volume Diary have together been translated into over thirty languages. Publishing Yale University Press, New Haven & London, 1995
SoftCover book measuring 5.5" x 8.25" x 0.25"
122 pages
English Language Version
152 pages, Paperback
First published January 1, 1953
132 people are currently reading
4,135 people want to read
About the author
Witold Gombrowicz
110books989followersGombrowicz was born in Małoszyce, in Congress Poland, Russian Empire to a wealthy gentry family. He was the youngest of four children of Jan and Antonina (née Kotkowska.) In 1911 his family moved to Warsaw. After completing his education at Saint Stanislaus Kostka's Gymnasium in 1922, he studied law at Warsaw University (in 1927 he obtained a master’s degree in law.) Gombrowicz spent a year in Paris where he studied at the Institut des Hautes Etudes Internationales; although he was less than diligent in his studies his time in France brought him in constant contact with other young intellectuals. He also visited the Mediterranean.
When he returned to Poland he began applying for legal positions with little success. In the 1920s he started writing, but soon rejected the legendary novel, whose form and subject matter were supposed to manifest his 'worse' and darker side of nature. Similarly, his attempt to write a popular novel in collaboration with Tadeusz Kępiński turned out to be a failure. At the turn of the 20's and 30's he started to write short stories, which were later printed under the title Memoirs Of A Time Of Immaturity. From the moment of this literary debut, his reviews and columns started appearing in the press, mainly in the Kurier Poranny (Morning Courier). He met with other young writers and intellectuals forming an artistic café society in Zodiak and Ziemiańska, both in Warsaw. The publication of Ferdydurke, his first novel, brought him acclaim in literary circles.
Just before the outbreak of the Second World War, Gombrowicz took part in the maiden voyage of the Polish cruise liner, Chrobry, to South America. When he found out about the outbreak of war in Europe, he decided to wait in Buenos Aires till the war was over, but was actually to stay there until 1963 � often, especially during the war, in great poverty.
At the end of the 1940s Gombrowicz was trying to gain a position among Argentine literary circles by publishing articles, giving lectures in Fray Mocho café, and finally, by publishing in 1947 a Spanish translation of Ferdydurke written with the help of Gombrowicz’s friends, among them Virgilio Piñera. Today, this version of the novel is considered to be a significant literary event in the history of Argentine literature; however, when published it did not bring any great renown to the author, nor did the publication of Gombrowicz’s drama Ślub in Spanish (The Wedding, El Casamiento) in 1948. From December 1947 to May 1955 Gombrowicz worked as a bank clerk in Banco Polaco, the Argentine branch of PeKaO SA Bank. In 1950 he started exchanging letters with Jerzy Giedroyc and from 1951 he started having works published in the Parisian journal Culture, where, in 1953, fragments of Dziennik (Diaries) appeared. In the same year he published a volume of work which included the drama Ślub (The Wedding) and the novel Trans-Atlantyk, where the subject of national identity on emigration was controversially raised. After October 1956 four books written by Gombrowicz appeared in Poland and they brought him great renown despite the fact that the authorities did not allow the publication of Dziennik (Diaries), and later organized
When he returned to Poland he began applying for legal positions with little success. In the 1920s he started writing, but soon rejected the legendary novel, whose form and subject matter were supposed to manifest his 'worse' and darker side of nature. Similarly, his attempt to write a popular novel in collaboration with Tadeusz Kępiński turned out to be a failure. At the turn of the 20's and 30's he started to write short stories, which were later printed under the title Memoirs Of A Time Of Immaturity. From the moment of this literary debut, his reviews and columns started appearing in the press, mainly in the Kurier Poranny (Morning Courier). He met with other young writers and intellectuals forming an artistic café society in Zodiak and Ziemiańska, both in Warsaw. The publication of Ferdydurke, his first novel, brought him acclaim in literary circles.
Just before the outbreak of the Second World War, Gombrowicz took part in the maiden voyage of the Polish cruise liner, Chrobry, to South America. When he found out about the outbreak of war in Europe, he decided to wait in Buenos Aires till the war was over, but was actually to stay there until 1963 � often, especially during the war, in great poverty.
At the end of the 1940s Gombrowicz was trying to gain a position among Argentine literary circles by publishing articles, giving lectures in Fray Mocho café, and finally, by publishing in 1947 a Spanish translation of Ferdydurke written with the help of Gombrowicz’s friends, among them Virgilio Piñera. Today, this version of the novel is considered to be a significant literary event in the history of Argentine literature; however, when published it did not bring any great renown to the author, nor did the publication of Gombrowicz’s drama Ślub in Spanish (The Wedding, El Casamiento) in 1948. From December 1947 to May 1955 Gombrowicz worked as a bank clerk in Banco Polaco, the Argentine branch of PeKaO SA Bank. In 1950 he started exchanging letters with Jerzy Giedroyc and from 1951 he started having works published in the Parisian journal Culture, where, in 1953, fragments of Dziennik (Diaries) appeared. In the same year he published a volume of work which included the drama Ślub (The Wedding) and the novel Trans-Atlantyk, where the subject of national identity on emigration was controversially raised. After October 1956 four books written by Gombrowicz appeared in Poland and they brought him great renown despite the fact that the authorities did not allow the publication of Dziennik (Diaries), and later organized
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 30 of 260 reviews
January 30, 2024
The author is alone in a strange land� On the other side of the ocean� Everything is full of ambiguity and controversy� Everyone at the same time behaves and misbehaves� Everybody is a friend and an enemy simultaneously�
All the speeches are equivocal� All the doings are ambivalent� Life is situated between haps and mishaps� And the author exists in between adventure and misadventure� Everything is ripe with absurdity� And the narrator becomes a partaker and witness of the preposterous duel�
What deeds are good? What deeds are evil? The world is full of duality.
Ergo one would drown the other in a spoon of water, but in the continuous sequence of Trials, summonses, quarrels, in that ceaseless Gnawing communion, so one with the other as bigos, as Hodgepodge mixed, stewed, that perchance one cannot live without the other and in this mouldy Cheese, in this inveterate Boot of theirs, as Toes bent, Hideous, and with themselves only! Ergo they are with themselves! Ergo they are amongst themselves! And they have forgotten God’s world, with themselves only, amongst themselves, self-selved; and from the old days so many Relicks have piled up, so many reminiscences, rancours, divers words, corks, old Flagons, Double-Barrels, tins, divers rags, bones, brads, saucepans, scraps of tin, ringlets, so that no stranger who approached them could sense what they to him will say or do ’cause a Cork or a Flagon or a word heedlessly thrown out at once reminds them of something Older and Baked In, and moves them as a weathercock on a Church tower.
All the speeches are equivocal� All the doings are ambivalent� Life is situated between haps and mishaps� And the author exists in between adventure and misadventure� Everything is ripe with absurdity� And the narrator becomes a partaker and witness of the preposterous duel�
Yet over there, over the water, bullets whirr. ’Tis so. If not for all that beyond the Forest, the Waters, I would not this Anxiousness have, but indeed with the sign of that Carnage, bloodsome, not only to me but to everyone ’tis Burdensome, bothersome, and everyone wonders whether something of that will not fall on his head and how not to go too far.
So ’tis. Instead of sitting hush-hush at so dangerous a time of ours, we here this Duel arrange and so whilst there Bullets, here likewise a Bullet (albeit without a bullet). Oh Jesus Maria! Oh dear, dear! And wherefore this? And what for this? And how this? And why this? And what End will this have?
What deeds are good? What deeds are evil? The world is full of duality.
March 27, 2018
Galiba, artık öfke kükremesinden korkmama gerek yok. Bu yüzden şimdi diğer tehlikeyi, yani eserin üstünkörü ve yüzeysel okunmasını önleme zamanı.�
20.yüzyıl Avrupa edebiyatının en özgün, en şahsiyetli üslubuna sahip yazarların başında gelen Gombrowicz’den bir meydan okuma daha. Pornografi ile tanıştığım, Ferdyurke ile hayran kaldığım Gombrowicz’e olan ilgim Trans Atlantik’le tavan yaptı, anlaşılan yolumuz Günlükleri’ne kadar sürecek.
Meydan okuma kelimesi, eleştiri yazılarında sıkça karşımıza çıkan ve esere ilgi çekmek açısından yerli yersiz ve çoğu zaman abartı içeren bir kalıp olsa da Trans Atlantik özelinde şunu söylemek isterim ki; 1953 yılında yazılmış olan bu esere benzer ya da aynı dertten beslenen bir eseri bugünün ( ve hatta yakın geleceğin) Türkiye’sinde hiçbir yazar asla yazamaz. Bu iddianın nedenine gelirsek;
Trans Atlantik, bir romandan öte ideolojik bir provokasyonun, hem de yenilir yutulur cinsten olmayan bir provokasyonun adıdır ya da yazarın kelimeleriyle söylersek � Trans Atlantik, bugüne kadar ki milli duygularımızı havaya uçurmak için, dinamit kaçakçılığı yapan bir korsan gemisidir.� Gombrowicz’in yaşam hikayesinden beslenen, kimi bölümleri yarı biyografik olan eser 2. Dünya savaşının hemen öncesinde ülkesini terk edip Arjantin’e yerleşen bir yazarın cebinde kalan az buçuk parayla Polonya’lılar cemiyeti içinde geçirdiği günlerin hikayesidir. Böyle bir hikaye içinde, bir de ülkesi Nazi’lerin işgaline uğramış bir yazardan beklediğimiz ne varsa ( savaşa karşı çıkma bağlamında anti militarist, ülkesinin trajedisini dillendirme babında aydın sorumluluğu, belki Stefan Zwieg tarzı batsın bu dünya karıcığım dramı) tam zıttına imza atan bir anlatıyla karşı karşıyayız. Savaşmak için ülkesine dönen dostlarına � Yelken açın, yurttaşlarım gidin ülkenize! Fora yelken o kutsal, ama galiba lanetli ülkenize! Yelken açın o aziz, karanlık canavara, hani yüzlerce yıldır can çekişip de bir türlü gebermeyen! Yelken açın o aziz sümüklüböceğinize! � Böyle bir anlatı öfkeyle karşılanmasın da ne olsun! Bu topraklarda bırakın bunu yazmayı, düşünemez bile en babayiğit yazar ama işte Gombrowicz tam da ulus devletler dünyayı cehenneme çevirmişken o temel meseleyi deşiyor; Bir ulusa ait olmak ne demektir, Polonya’lı olmayı aşmak, onun dışına çıkmak, İbni Haldun’un kaderimiz dediği coğrafya ile araya mesafe koymak mümkün müdürü soruyor ve cevaplıyor. Büyük savaş sonrası hemen herkesin kalem oynattığı Nazi vahşeti ve holokost karşıtı edebiyatın tam ortasına “ulusal ve ulustan doğan bağlarınızı koparın� bombasını bırakıyor. Kendi kişisel okuma tarihimde, kulağımın dibinde bu kadar güçlü patlayan çok az bomba duydum ve döneminde iğrenç, kokuşmuş, mide bulandırıcı ile ödüllendirilmiş bu eseri ayakta alkışladım.
Bu kitap aynı zamanda Kantçı etiğin doruk noktalarındandır zira karşımızda yurt dışına kapak atmış tuzu kuru bir entelektüel değil bu savaşta sevdiklerini kaybetmiş bir insan vardır ve bu durumda bile duygusal hamasete( ülke olarak en sevdiğimiz) değil, kişisel pozisyona ve olana değil kendi doğrularına değer vermiş, onu dile getirmiştir. Ülkesinin dramının en güçlü dile getirilmesi gereken yerde o ülkesinin tarihsel biçimlenişine savaş açmıştır. Ulus- birey çelişkisinde ( en sevmediğimiz, varlığımız Polonya’nın varlığına armağan olsun) her bir insan tekinin değerinin altı kalınca çizilmiş ve büyükelçide cisimlenmiş deli gömleği yırtılıp atılmıştır.
Salt yukarıda belirttiklerim dahi bu eseri özgün ve değerli kılmaya yeter ama büyük bir edebi eser kılmaz, o zaman ideolojik provokasyondan çıkıp biçimin, edebi olanın sularına kulaç atalım.
Böyle kallavi dertlerin biçimlendirdiği bir eserden beklenmeyecek kadar mizah yüklü ve oyuncul bir dili var yazarın, Ferdyurke düzeyinde olmasa da yer yer saçmalıklardan karnınıza ağrılar girebelir. Yazar “Trans Atlantik her şey olabilir, hiciv, eleştiri, risale, eğlence, absürt ve drama� derken kesinlikle haklı. Bu eser bunların hepsi ve daha fazlası. Başlarken, Fransız korku tiyatrosu referanslı ama yol esnasında farklı türlere göz kırpan eser aynı zamanda, ideo politik dertlerin bir eseri yavanlaştırmak zorunda olmadığını göstererek zor bir işin altından da kalkıyor, ucuza kaçılsa bildiriye kaçacak meseleler, Gombrowicz’in kaleminde şölene dönüşüyor.
Genelde ideolojik formdaki eserlerde, yazar çelişkilerini önden halletmiş bir şekilde, neyi nasıl anlatacağına bilen tek boyutlu karakterlerle karşımıza çıkar. Gombrowicz ise bize neyle savaştığını anlatırken karşıtını ya da çözüm önerisini böyle güçlü sunmaz ve karakterimiz tek boyutlu olmaktan kurtulur, özellikle babaistan- oğulistan çatışmasında bir türlü saf tutamaması ve bunun gerilimi eser boyunca takip edilebilinir. Yine eylemsizliği seçmesi( ya da büyükelçinin beyhude eylemlerinden doğan neye yarar hissi) ve ancak bunun da yarattığı boşluk algısı ( mişima sen bekle adamım, sendeki boşluk algısına sonra geleceğim) ve boşluğun yarattığı korkusuzluktan-korkamamaktan doğan korku okura öyle basitinden cevapları olmadığını gösterir. Küçük bir belki ama izini sürmeye değer, Polonya’lılar diyarındaki tek yabancı olan Gonzalo karakteri ve onun eşsiz melezliği( ne erkek ne kadın, ne İran’lı ne Türk, zengin ama evinin uşağı, kadın kıyafetinde gizlenen erkek giysileri ve daha fazlası) takalara denk tukaları ve boşluğa savrulan kahkahaları üzerine düşünmekte fayda arar.
Adı gibi, her şeyin aşırılarında gezen bu kitap, daha çok düşünce kaldırır. Dertleri keşke mazi olsa diyeceğim ama her geçen gün bir kısrak başı misali böğrümüzde daha çok hissettiğimiz ve hissetmeye devam edeceğimiz aşinayken bu kitabı tek ve Polonya’lı her edebiyat severe iki kere tavsiye ederim.
20.yüzyıl Avrupa edebiyatının en özgün, en şahsiyetli üslubuna sahip yazarların başında gelen Gombrowicz’den bir meydan okuma daha. Pornografi ile tanıştığım, Ferdyurke ile hayran kaldığım Gombrowicz’e olan ilgim Trans Atlantik’le tavan yaptı, anlaşılan yolumuz Günlükleri’ne kadar sürecek.
Meydan okuma kelimesi, eleştiri yazılarında sıkça karşımıza çıkan ve esere ilgi çekmek açısından yerli yersiz ve çoğu zaman abartı içeren bir kalıp olsa da Trans Atlantik özelinde şunu söylemek isterim ki; 1953 yılında yazılmış olan bu esere benzer ya da aynı dertten beslenen bir eseri bugünün ( ve hatta yakın geleceğin) Türkiye’sinde hiçbir yazar asla yazamaz. Bu iddianın nedenine gelirsek;
Trans Atlantik, bir romandan öte ideolojik bir provokasyonun, hem de yenilir yutulur cinsten olmayan bir provokasyonun adıdır ya da yazarın kelimeleriyle söylersek � Trans Atlantik, bugüne kadar ki milli duygularımızı havaya uçurmak için, dinamit kaçakçılığı yapan bir korsan gemisidir.� Gombrowicz’in yaşam hikayesinden beslenen, kimi bölümleri yarı biyografik olan eser 2. Dünya savaşının hemen öncesinde ülkesini terk edip Arjantin’e yerleşen bir yazarın cebinde kalan az buçuk parayla Polonya’lılar cemiyeti içinde geçirdiği günlerin hikayesidir. Böyle bir hikaye içinde, bir de ülkesi Nazi’lerin işgaline uğramış bir yazardan beklediğimiz ne varsa ( savaşa karşı çıkma bağlamında anti militarist, ülkesinin trajedisini dillendirme babında aydın sorumluluğu, belki Stefan Zwieg tarzı batsın bu dünya karıcığım dramı) tam zıttına imza atan bir anlatıyla karşı karşıyayız. Savaşmak için ülkesine dönen dostlarına � Yelken açın, yurttaşlarım gidin ülkenize! Fora yelken o kutsal, ama galiba lanetli ülkenize! Yelken açın o aziz, karanlık canavara, hani yüzlerce yıldır can çekişip de bir türlü gebermeyen! Yelken açın o aziz sümüklüböceğinize! � Böyle bir anlatı öfkeyle karşılanmasın da ne olsun! Bu topraklarda bırakın bunu yazmayı, düşünemez bile en babayiğit yazar ama işte Gombrowicz tam da ulus devletler dünyayı cehenneme çevirmişken o temel meseleyi deşiyor; Bir ulusa ait olmak ne demektir, Polonya’lı olmayı aşmak, onun dışına çıkmak, İbni Haldun’un kaderimiz dediği coğrafya ile araya mesafe koymak mümkün müdürü soruyor ve cevaplıyor. Büyük savaş sonrası hemen herkesin kalem oynattığı Nazi vahşeti ve holokost karşıtı edebiyatın tam ortasına “ulusal ve ulustan doğan bağlarınızı koparın� bombasını bırakıyor. Kendi kişisel okuma tarihimde, kulağımın dibinde bu kadar güçlü patlayan çok az bomba duydum ve döneminde iğrenç, kokuşmuş, mide bulandırıcı ile ödüllendirilmiş bu eseri ayakta alkışladım.
Bu kitap aynı zamanda Kantçı etiğin doruk noktalarındandır zira karşımızda yurt dışına kapak atmış tuzu kuru bir entelektüel değil bu savaşta sevdiklerini kaybetmiş bir insan vardır ve bu durumda bile duygusal hamasete( ülke olarak en sevdiğimiz) değil, kişisel pozisyona ve olana değil kendi doğrularına değer vermiş, onu dile getirmiştir. Ülkesinin dramının en güçlü dile getirilmesi gereken yerde o ülkesinin tarihsel biçimlenişine savaş açmıştır. Ulus- birey çelişkisinde ( en sevmediğimiz, varlığımız Polonya’nın varlığına armağan olsun) her bir insan tekinin değerinin altı kalınca çizilmiş ve büyükelçide cisimlenmiş deli gömleği yırtılıp atılmıştır.
Salt yukarıda belirttiklerim dahi bu eseri özgün ve değerli kılmaya yeter ama büyük bir edebi eser kılmaz, o zaman ideolojik provokasyondan çıkıp biçimin, edebi olanın sularına kulaç atalım.
Böyle kallavi dertlerin biçimlendirdiği bir eserden beklenmeyecek kadar mizah yüklü ve oyuncul bir dili var yazarın, Ferdyurke düzeyinde olmasa da yer yer saçmalıklardan karnınıza ağrılar girebelir. Yazar “Trans Atlantik her şey olabilir, hiciv, eleştiri, risale, eğlence, absürt ve drama� derken kesinlikle haklı. Bu eser bunların hepsi ve daha fazlası. Başlarken, Fransız korku tiyatrosu referanslı ama yol esnasında farklı türlere göz kırpan eser aynı zamanda, ideo politik dertlerin bir eseri yavanlaştırmak zorunda olmadığını göstererek zor bir işin altından da kalkıyor, ucuza kaçılsa bildiriye kaçacak meseleler, Gombrowicz’in kaleminde şölene dönüşüyor.
Genelde ideolojik formdaki eserlerde, yazar çelişkilerini önden halletmiş bir şekilde, neyi nasıl anlatacağına bilen tek boyutlu karakterlerle karşımıza çıkar. Gombrowicz ise bize neyle savaştığını anlatırken karşıtını ya da çözüm önerisini böyle güçlü sunmaz ve karakterimiz tek boyutlu olmaktan kurtulur, özellikle babaistan- oğulistan çatışmasında bir türlü saf tutamaması ve bunun gerilimi eser boyunca takip edilebilinir. Yine eylemsizliği seçmesi( ya da büyükelçinin beyhude eylemlerinden doğan neye yarar hissi) ve ancak bunun da yarattığı boşluk algısı ( mişima sen bekle adamım, sendeki boşluk algısına sonra geleceğim) ve boşluğun yarattığı korkusuzluktan-korkamamaktan doğan korku okura öyle basitinden cevapları olmadığını gösterir. Küçük bir belki ama izini sürmeye değer, Polonya’lılar diyarındaki tek yabancı olan Gonzalo karakteri ve onun eşsiz melezliği( ne erkek ne kadın, ne İran’lı ne Türk, zengin ama evinin uşağı, kadın kıyafetinde gizlenen erkek giysileri ve daha fazlası) takalara denk tukaları ve boşluğa savrulan kahkahaları üzerine düşünmekte fayda arar.
Adı gibi, her şeyin aşırılarında gezen bu kitap, daha çok düşünce kaldırır. Dertleri keşke mazi olsa diyeceğim ama her geçen gün bir kısrak başı misali böğrümüzde daha çok hissettiğimiz ve hissetmeye devam edeceğimiz aşinayken bu kitabı tek ve Polonya’lı her edebiyat severe iki kere tavsiye ederim.
September 6, 2018
Trans-Atlantik çok özel bir roman. Öyle her gün karşımıza çıkmayan bir tavır ve yazarlık örneğiyle karşılıyor bizi. Yukio Mişima'nın Japon ulusuna ve geleneklerine eserleri vasıtasıyla ettiği bağlılık yemininin bir ritüele dönüşmesinin antisini görüyoruz burada. Eser ilk satırından son satırına kadar bir ulustan kopuş ve özgürleşme alegorisi. Bunu yaparken Gombrowicz o kadar sert bir hikaye kurguluyor ki kendi çelişkilerinin de çelişkilerini dahi özeleştiri içinde vermekten çekinmiyor. Nihayetinde aldığı kararlar ve milletine-milliyetine karşı tutunduğu tavırla çok başka bir yerde konumlanıyor. Normalde antimilitarist eserlerde yazarların savaşa karşı savaş açtığını çok açık okunurken, bir yandan da kimliklerini her şeye rağmen ulusal rozetlerine göre çizdiklerine şahit oluruz. Keza bu kişinin içsel çatışmalarının çok daha yoğun olduğu, daha içte geçen bir sürecin kahramanı olmalarını sağlar. Ancak Witold en baştan içsel çatışmalarından kurtulup, Polonyalılığa dair her ayrıntıyı kendisinin dışında ve tamamen dışta resmediyor. Böyle olunca eser sadece antimilitarist bir kimliğe sahip olmaktan çıkıp, çok daha farklı fikirlerin arenası haline geliyor. İçinde yaşadığımız coğrafyanın da bize sık sık sordurttuğu soruları mercek altına alırken, ülkesinin tarihiyle beraber yaşamaktansa o tarihin bir aktörü olmadığının altını koyu renkli kalemlerle çizip duruyor. Metaforları akıllıca ve keyifli tercihlerinden yana kullanıp, hikayenin akışı içerisinde doğduğu toprakların siyasetinden kaynaklı bir sorumluluk taşımadığını yüzümüze tükürüyor.
Ne anlattığı kadar, nasıl anlattığı da önemli elbette. Çok daha Apollonik bir dil ve içerik belirleyebilirdi kendine ancak Witold bunu tercih etmemiş. Kara mizahın ironiyle dans ettiği grotesk-alegorik bir yarı kurmaca yazmayı tercih etmiş. Bu anlamda bütün göndermelerin tek tek adrese teslim olduğu bu kısa roman boyunca, yazar o senelerde bu cesaret ve dürüstlükle nasıl bir roman yazabilmiş diye sordurttup duruyor. Bunun için ayrıca bir alkışı hak ediyor.
Kesinlikle iyi bir roman 'Trans-Atlantik'. Yazara karşı ilgi doğuruyor ve keşke ilk okuduğum kitabı bu olmasaydı dedirtiyor.
Çeviri ise Neşe Taluy Yüce tarafından, Lehçe aslında büyük bir emek verilerek yapılmış, belli. Okuma zevkinize kötü çevirisi darbesi inmeyeceğinden emin olarak edinip, okuyabilirsiniz. Biraz daha fazla anti milli bilinç adına düşünmek adına, kesinlikle okunması gereken eserlerden bir tanesi diyorum.
Herkese iyi okumalar.
8/10
Ne anlattığı kadar, nasıl anlattığı da önemli elbette. Çok daha Apollonik bir dil ve içerik belirleyebilirdi kendine ancak Witold bunu tercih etmemiş. Kara mizahın ironiyle dans ettiği grotesk-alegorik bir yarı kurmaca yazmayı tercih etmiş. Bu anlamda bütün göndermelerin tek tek adrese teslim olduğu bu kısa roman boyunca, yazar o senelerde bu cesaret ve dürüstlükle nasıl bir roman yazabilmiş diye sordurttup duruyor. Bunun için ayrıca bir alkışı hak ediyor.
Kesinlikle iyi bir roman 'Trans-Atlantik'. Yazara karşı ilgi doğuruyor ve keşke ilk okuduğum kitabı bu olmasaydı dedirtiyor.
Çeviri ise Neşe Taluy Yüce tarafından, Lehçe aslında büyük bir emek verilerek yapılmış, belli. Okuma zevkinize kötü çevirisi darbesi inmeyeceğinden emin olarak edinip, okuyabilirsiniz. Biraz daha fazla anti milli bilinç adına düşünmek adına, kesinlikle okunması gereken eserlerden bir tanesi diyorum.
Herkese iyi okumalar.
8/10
March 6, 2018
fedydurke yi okumasam, yazarın hayatını biraz araştırmasam kesinlikle çok daha az beğenirdim. Gerçekten de yazarın hayatının belli bir dönemini anlattığı hatta kahramanının adını bile değiştirmediği bu eserde yazarın arjantin günleri ele alınmakta. Ancak tabi yine Gombrowicze özgü enteresan bir dille.
Dikkat çeken şey; aslında kendi ülkesi polonyayı eleştirirken polonya yerine hangi ülkeyi koysanız eleştirilerin haksız olmayabileceği gerçeği. Diğer taraftan abartılı karakterlerin etrafında dönen absürd olaylar içerisinde yazar her iki ucu; geleneksel ile yeni toplum ile birey çatışmalarını verirken hangisinin iyi olduğuna dair hiçbir şey söylemiyor. Kitap akıcı başlamakla birlikte ortalarında tempoyu oldukça düşürdü ve son bölümde de çok toparlayabildiğini kendi açımdan söyleyemem. Ancak dilin özgünlüğü ve simgesel anlatımlar güzeldi.
Dikkat çeken şey; aslında kendi ülkesi polonyayı eleştirirken polonya yerine hangi ülkeyi koysanız eleştirilerin haksız olmayabileceği gerçeği. Diğer taraftan abartılı karakterlerin etrafında dönen absürd olaylar içerisinde yazar her iki ucu; geleneksel ile yeni toplum ile birey çatışmalarını verirken hangisinin iyi olduğuna dair hiçbir şey söylemiyor. Kitap akıcı başlamakla birlikte ortalarında tempoyu oldukça düşürdü ve son bölümde de çok toparlayabildiğini kendi açımdan söyleyemem. Ancak dilin özgünlüğü ve simgesel anlatımlar güzeldi.
December 10, 2020
gombrowicz'in en önemli romanı ferdydurke olarak görülüyor, bizzat kendisi de öyle ifade ediyor. ferdydurke'a yakın bir roman diline sahip trans-atlantik ise en çarpıcı gombrowicz romanı muhtemelen.
roman dili derken şu havalı sözcükleri sıralamak gerekiyor: ironi, metafor, sembol, alegori, kara mizah, absürt mizah, sarkazm...çoğaltmak mümkün. gombrowicz bu yenilikçi ifade araçlarını eski-geleneksel kalıplarla kurduğu yapı içinde kullanarak müthiş bir karışım oluşturuyor. içerik açısından bu karışımın büyük önemi var: gombrowicz bu sayede yenilikçi araçların gücünden sonuna kadar yararlanıyor ama anlatısının kaygan zeminlere çekilmesine izin vermiyor. romanı okurken, yorumlarken bize de rehber olacak bir tavır bu.
trans-atlantik çok cesur, çok güçlü, çok sert bir roman. trans-atlantik savaş karşıtı, milliyetçilik karşıtı, cinsiyetçilik karşıtı bir roman. ve yaygın trans-atlantik yorumunda, romanın cesareti, gücü, sertliği savaş karşıtlığıyla, milliyetçilik karşıtlığıyla birleştiriliyor. oysa bundan ibaret değil roman. yazılma amacı da bu değil. trans-atlantik'te savaş, milliyetçilik eleştirilmiyor bile. roman başladığı noktada bunları yıkmış durumda zaten. romanın amacı bu yıkımdan sonra okuru çıkardığı yolculukta, vardığı noktada. romanın, haliyle yazarının cesaretinin, gücünün, sertliğinin acımsasızlığının takdir edilmesi gereken kaynak da burada.
bir şeylere karşı olmak, başka bir şeylerin yanında olmak anlamına gelmediğinde ne olur?..taraf olmamak, olamamak ne demektir?...taraf olma imkanının hiç olmaması peki, taraf olacak hiçbir şeyin olmaması?..tavır nerede başlar o zaman, nereye kadar gider?..tavrın, çabanın bir anlamı, değeri yoksa ne olur?..karanlık görünen, içine girildiğinde aydınlanmıyorsa, aydınlanmayacaksa, tersine koyulaşıp derinleşip üstümüze kapanacaksa, her şey hiç olacaksa ve belki her şey zaten hiçlikten ibaretse?...
gombrowicz'in trans-atlantik'teki dilinin popüler halini kundera'dan biliyoruz. iki yazarın romancılığı kadar hayatlarında da ortak noktalar var. ancak gombrowicz'in tavrı, netliği, keskinliği kundera'da yok. bu yönüyle gombrowicz'in yakın olduğu yazar, buradaki okur yorumlarında büyük isabetle bahsedildiği üzere, mişima. mişima'nın bereket denizi ile, daha doğrusu bereket denizi'nin vardığı noktayla trans-atlantik arasında güçlü bir bağlantı var. mişima da daha iyimser, daha umutlu ve okuruna karşı daha şefkatli gombrowicz'e göre. mişima yavaş yavaş, yıkıla yıkıla, yıkılırken yıka yıka gidiyor, gombrowicz ise doğrudan yıkımla başlıyor. ama yıkım ortak nokta.
mişima'dan bahsetmişken, gombrowicz'in bu romanını milliyetçiliğe, militarizme, faşizme karşı olmasına indirgermenin başka bir sakıncasına da değinmek gerek. gombrowicz'i bu karşıtlığa indirgeyerek okumak, mişima'nın görünürde karşı olduklarına bakarak onu da milliyetçi, faşist, bilmem ne diye okumak anlamına gelir ki, iki yazar da asli meselelerinde çok ama çok netken bu ahmaklık olur. trans-atlantik'in hiç diye, boş diye yankılandığını duyuyoruz baştan sona. bereket denizi ise, biliyoruz ki, bereketli olmadığı gibi, aslında deniz bile değil.
roman dili derken şu havalı sözcükleri sıralamak gerekiyor: ironi, metafor, sembol, alegori, kara mizah, absürt mizah, sarkazm...çoğaltmak mümkün. gombrowicz bu yenilikçi ifade araçlarını eski-geleneksel kalıplarla kurduğu yapı içinde kullanarak müthiş bir karışım oluşturuyor. içerik açısından bu karışımın büyük önemi var: gombrowicz bu sayede yenilikçi araçların gücünden sonuna kadar yararlanıyor ama anlatısının kaygan zeminlere çekilmesine izin vermiyor. romanı okurken, yorumlarken bize de rehber olacak bir tavır bu.
trans-atlantik çok cesur, çok güçlü, çok sert bir roman. trans-atlantik savaş karşıtı, milliyetçilik karşıtı, cinsiyetçilik karşıtı bir roman. ve yaygın trans-atlantik yorumunda, romanın cesareti, gücü, sertliği savaş karşıtlığıyla, milliyetçilik karşıtlığıyla birleştiriliyor. oysa bundan ibaret değil roman. yazılma amacı da bu değil. trans-atlantik'te savaş, milliyetçilik eleştirilmiyor bile. roman başladığı noktada bunları yıkmış durumda zaten. romanın amacı bu yıkımdan sonra okuru çıkardığı yolculukta, vardığı noktada. romanın, haliyle yazarının cesaretinin, gücünün, sertliğinin acımsasızlığının takdir edilmesi gereken kaynak da burada.
bir şeylere karşı olmak, başka bir şeylerin yanında olmak anlamına gelmediğinde ne olur?..taraf olmamak, olamamak ne demektir?...taraf olma imkanının hiç olmaması peki, taraf olacak hiçbir şeyin olmaması?..tavır nerede başlar o zaman, nereye kadar gider?..tavrın, çabanın bir anlamı, değeri yoksa ne olur?..karanlık görünen, içine girildiğinde aydınlanmıyorsa, aydınlanmayacaksa, tersine koyulaşıp derinleşip üstümüze kapanacaksa, her şey hiç olacaksa ve belki her şey zaten hiçlikten ibaretse?...
gombrowicz'in trans-atlantik'teki dilinin popüler halini kundera'dan biliyoruz. iki yazarın romancılığı kadar hayatlarında da ortak noktalar var. ancak gombrowicz'in tavrı, netliği, keskinliği kundera'da yok. bu yönüyle gombrowicz'in yakın olduğu yazar, buradaki okur yorumlarında büyük isabetle bahsedildiği üzere, mişima. mişima'nın bereket denizi ile, daha doğrusu bereket denizi'nin vardığı noktayla trans-atlantik arasında güçlü bir bağlantı var. mişima da daha iyimser, daha umutlu ve okuruna karşı daha şefkatli gombrowicz'e göre. mişima yavaş yavaş, yıkıla yıkıla, yıkılırken yıka yıka gidiyor, gombrowicz ise doğrudan yıkımla başlıyor. ama yıkım ortak nokta.
mişima'dan bahsetmişken, gombrowicz'in bu romanını milliyetçiliğe, militarizme, faşizme karşı olmasına indirgermenin başka bir sakıncasına da değinmek gerek. gombrowicz'i bu karşıtlığa indirgeyerek okumak, mişima'nın görünürde karşı olduklarına bakarak onu da milliyetçi, faşist, bilmem ne diye okumak anlamına gelir ki, iki yazar da asli meselelerinde çok ama çok netken bu ahmaklık olur. trans-atlantik'in hiç diye, boş diye yankılandığını duyuyoruz baştan sona. bereket denizi ise, biliyoruz ki, bereketli olmadığı gibi, aslında deniz bile değil.
February 28, 2018
Yazarın okuduğum ilk kitabıydı. Gerçeküstü bir anlatımcı olduğu kesin, imgeler üzerine sosyolojik bir bakış açısıyla bireyi merkezden uzak tutup genele ayak basmak gibi bir hali vardı.
Kitabın yazarının ve karakterin adı aynı olup "bakın bu kurmacadır" hissi yaratılınca, uzun sayfalar "biyografi mi, kurmaca mı, ne okuyorum?" durumundan kurtulamadım. Böyle bir handikapla başladım. Belki de yazarın kalemi budur, ilk kitap olduğu için ben şaşkınlık yaşamış olabilirim.
Kitap " Trans- Atlantik bizim için halâ büyük bir meydan okumadır" diye son bir cümleyle noktalandı. Aslında bu ana kadar anlatım ve konuyla biraz kafam karışmıştı. Kitap bittikten sonra başlayan bu son 10 sayfalık " kitap bu imgelemle şu yarayı parmakladı, bu figürle "şu cinsel açlığı kaşıdı" gibi çıkarımlar biraz abartılı gelince, kitapla ilgili hislerimin doğru olduğunu anladım.
"Yani olmuyor" demiş şairin biri.
ⲵı.
Kitabın yazarının ve karakterin adı aynı olup "bakın bu kurmacadır" hissi yaratılınca, uzun sayfalar "biyografi mi, kurmaca mı, ne okuyorum?" durumundan kurtulamadım. Böyle bir handikapla başladım. Belki de yazarın kalemi budur, ilk kitap olduğu için ben şaşkınlık yaşamış olabilirim.
Kitap " Trans- Atlantik bizim için halâ büyük bir meydan okumadır" diye son bir cümleyle noktalandı. Aslında bu ana kadar anlatım ve konuyla biraz kafam karışmıştı. Kitap bittikten sonra başlayan bu son 10 sayfalık " kitap bu imgelemle şu yarayı parmakladı, bu figürle "şu cinsel açlığı kaşıdı" gibi çıkarımlar biraz abartılı gelince, kitapla ilgili hislerimin doğru olduğunu anladım.
"Yani olmuyor" demiş şairin biri.
ⲵı.
April 18, 2014
This book would have obviously been a lot better in the original language but what am I gonna do, learn Polish?
October 3, 2009
Incredible, grotesque presentation of the insufferable insanity of Polishness. Proverbial heroism, hospitality, religiousness, all streaked with malice, pettiness and selfishness. Also, it's untranslatable, sorry.
PS. Yes, I know it was actually translated but it cannot convey the author's intention. Which is sort of paradoxical considering Gombrowicz's postulate was to create universal literature and here we have a book written in a crazy brew of Sienkiewicz's vernacular of 17/18th century nobility. Furthermore, there's a strong reference to works of Mickiewicz and Wyspiański. All in all, not an easy read for someone not familiar with Polish literature.
PS. Yes, I know it was actually translated but it cannot convey the author's intention. Which is sort of paradoxical considering Gombrowicz's postulate was to create universal literature and here we have a book written in a crazy brew of Sienkiewicz's vernacular of 17/18th century nobility. Furthermore, there's a strong reference to works of Mickiewicz and Wyspiański. All in all, not an easy read for someone not familiar with Polish literature.
December 1, 2012
Read in original, and I can't really imagine how on earth it can be translated. The rythm of the language, the play of words, the absolutely unique phrasing - oh my, it must have been a tough challenge for the translator. Dream-like and painfully real at the same time. And very interesting from purely historical point of view - a Polish guy stranded in Argentina after the WW2 broke out. An insight to a rich, complex soul living in shocking times.
March 22, 2018
Gombrowicz'in okuduğum ilk kitabıydı. Genellikle kitapların ön sözünü okumaktan spoiler yeme kaygısıyla kaçınırım. Bir kısma kadar ilerlerken bu kara mizah gittiği yer neresi, yazar kimdir Leh edebiyatı için ne ifade ediyor gibi araştırmalar ön sözü okumaya yöneltti. İyi ki de okumuşum, çünkü komik, garip ve uyduruk olan metin, tıpkı yazarın dediği gibi yüzeysellikten veya üstünkörü okumadan farklı bir bakış açısıyla irdelenmeyi hak ediyor. Sosyalist gerçekçiliğe bir yandan çakarken diğer yandan zamandan bağımsız gerçeğe ait tabuları yıkmayı amaçlıyor.
Peki ne bu tabular?
Sahip olduğu ulusu yüceltme, aşağılık kompleksi, aidiyet duygusu, kendinden olanı kayırma ve bence kitabın ana teması KORKUTUCU KORKUSUZLUK ve BOŞLUK DUYGUSU...
Anti-kahramanın gözünden bakarken asla olayların nedeni veya sonucuna dair yorumda bulunmuyor yazar, daha çok; yapılan kötülüklerden korku duymamak, eyleme geçmeden boşluğun içinde yer almak, boşluğun içindeyken "erik" yemek, bu sefer yaptığı kötülüklerden pişmanlık, acıma hissi yerine erik yediği için daha da korkmak sonrası yine boşluk. Bu sarmal sürekli devam ediyor.
Yine yazar kitaptan bir çok şey bulunabileceği ama sadece bir şey olmadığını belirtiyor. Özellikle kitap sonundaki değerlendirmeye kısmen katılmakla birlikte yazarın alt metinlerde anlatmak istediği ana çatının bu ana temada kurulduğunu düşünüyorum. Bireylerin uluslarıyla olduğu ilişkideki revizyondan bahsederken de öyle. Kaldı ki büyük savaş sonrası Polonya halkının kendisi sorgulamasını, boşluk duygusundan kurtulup eyleme geçmesini, yapılan kötülüklerden korkulup pişmanlık ve vicdan azabı çekilmesi gerektiğini, köhne milliyetçiliği ve aidiyet duygusunu bir kenara bırakıp BİREY olma yolunda atılım yapılmasını istemiş bu yönde oluşturduğu imgeler üzerinden mesaj kaygısı taşımış olabilir.
Kara mizah kurguda, anlatılmayandan ziyade anlatılanın ne olduğunu sorgulamak ve bunun üzerinden eleştiri geliştirmek sanırım daha kolay. Özellikle kitabın sonundaki kahkahaların ne ifade ettiğini çıkarabilmek öznel bir yorumun sonucu olabilir. Kim bilir belki de BOŞLUĞA veya KORKUSUZLUĞA kahkaha tufanıyla tepki göstermiştir bay Witold !
Peki ne bu tabular?
Sahip olduğu ulusu yüceltme, aşağılık kompleksi, aidiyet duygusu, kendinden olanı kayırma ve bence kitabın ana teması KORKUTUCU KORKUSUZLUK ve BOŞLUK DUYGUSU...
Anti-kahramanın gözünden bakarken asla olayların nedeni veya sonucuna dair yorumda bulunmuyor yazar, daha çok; yapılan kötülüklerden korku duymamak, eyleme geçmeden boşluğun içinde yer almak, boşluğun içindeyken "erik" yemek, bu sefer yaptığı kötülüklerden pişmanlık, acıma hissi yerine erik yediği için daha da korkmak sonrası yine boşluk. Bu sarmal sürekli devam ediyor.
Yine yazar kitaptan bir çok şey bulunabileceği ama sadece bir şey olmadığını belirtiyor. Özellikle kitap sonundaki değerlendirmeye kısmen katılmakla birlikte yazarın alt metinlerde anlatmak istediği ana çatının bu ana temada kurulduğunu düşünüyorum. Bireylerin uluslarıyla olduğu ilişkideki revizyondan bahsederken de öyle. Kaldı ki büyük savaş sonrası Polonya halkının kendisi sorgulamasını, boşluk duygusundan kurtulup eyleme geçmesini, yapılan kötülüklerden korkulup pişmanlık ve vicdan azabı çekilmesi gerektiğini, köhne milliyetçiliği ve aidiyet duygusunu bir kenara bırakıp BİREY olma yolunda atılım yapılmasını istemiş bu yönde oluşturduğu imgeler üzerinden mesaj kaygısı taşımış olabilir.
Kara mizah kurguda, anlatılmayandan ziyade anlatılanın ne olduğunu sorgulamak ve bunun üzerinden eleştiri geliştirmek sanırım daha kolay. Özellikle kitabın sonundaki kahkahaların ne ifade ettiğini çıkarabilmek öznel bir yorumun sonucu olabilir. Kim bilir belki de BOŞLUĞA veya KORKUSUZLUĞA kahkaha tufanıyla tepki göstermiştir bay Witold !
August 14, 2018
Daha önce Ferduryke isimli kitabını okumuş beğenmemiştim. Bu kitap ile ilgili edebiyat bilgisi ve zevklerine çok güvendiğim okurların yorumlarını okuyunca Gombrowitch’i tekrar okumam gerekir diye düşündüm. Olmadı...
Modern roman beni içine çekmiyor. Bu kitapta hiciv ve yergiyi bolca kullanan, iki kez askerlik yapmayarak savaş dışında kalan yazarın (vicdani retçi olduğunu düşünmüyorum) Polonya ve halkı hakkında yazdıklarını okuyoruz.
Kitabın arka kapağında büyük yazar tanımı şöyle yapılıyor: yeni yöntemler kullanan ve bu yöntemleri taklit edilemeyen yazar büyük yazardır. Absürd edebiyat bu durumda tamamiyle büyük yazarlardan mı oluşuyor?
Beğeniler, yatkınlıklar, keyif almalar tamamen subjektif olgulardır. Ben sevmedim bu kitabı ve bu yazarı. Ayıpsa ayıp 😉
Modern roman beni içine çekmiyor. Bu kitapta hiciv ve yergiyi bolca kullanan, iki kez askerlik yapmayarak savaş dışında kalan yazarın (vicdani retçi olduğunu düşünmüyorum) Polonya ve halkı hakkında yazdıklarını okuyoruz.
Kitabın arka kapağında büyük yazar tanımı şöyle yapılıyor: yeni yöntemler kullanan ve bu yöntemleri taklit edilemeyen yazar büyük yazardır. Absürd edebiyat bu durumda tamamiyle büyük yazarlardan mı oluşuyor?
Beğeniler, yatkınlıklar, keyif almalar tamamen subjektif olgulardır. Ben sevmedim bu kitabı ve bu yazarı. Ayıpsa ayıp 😉
Read
June 9, 2022Gombrowicz tanıdığım en ikircikli yazarlardan biri. Hem gelenek ve gelenek savunucularından, toplumsalcılardan yana büyük sıkıntı çekiyor. Hem toplumsala karşılık ''birey''i ve bireyselliği sunanlara ''birey nerede?'' '' kim birey'' diye sormadan edemiyor. Karakterleri hep kaçmaya çalıştıklarının esiri olmuş, esiri olmaktan kaçarken bir kez daha esiri olmuş kişiler, tıpkı Ferdydurke'de kötülük yapmak isterken saflıklarının tuzağına düşen çocuklar gibi...Karakterlerin hiçbiri ''birey'' olamıyor. Hepsi bir ağın pençesine sıkışmış, oradan buradan yediği tekmelerin suretine bürünerek hayatta kalmaya çalışan kişiler. Ve bu eylerken tersini eyleme halinden kaçışı da hep fantezilere ve imgelem dünyalarına sığınmakta bulmuş karakterler. Böyle olunca da tam bir karnavalesk roman çıkıyor ortaya. Herkes başka bir düşün peşinde, herkesin dili kendine ve aslında herkes başka bir evrende yaşıyor...
Trans-Atlantik'in ana karakteri de Gombrowicz'in kendisi. Son kitabı, gerçekle fantezinin tam olarak birbirine geçtiği, Gombrowicz edebiyatının doruk noktası gibi bir şey. Böylece kendini de bir roman karakteri yapıp, kurtuluşa eriyor belki de.
Yazdıkları fokur fokur kaynıyor sanki Gombrowicz'in. Ve ne söylerse, ne anlatırsa anlatsın tamamen ''kişisel'' bir yandan da. Ele aldığı meseleyi toplumsal ve bireysel hiçbir sıkıntıyı dramatize etmeden, yaşattığı sıkışmışlık hissini diliyle ve imgelemiyle o kadar güçlü yansıtıyor ki, bu tamamen Gombrowicz'e özgü bir şey bence.
Gombrowicz, Mişima'nın da en sevdiği yazarlardan birisiymiş. Mişima Trans-Atlantik'i okudu mu bilmiyorum ama okuyup nasıl oldu da etkilenmedi, üstelik nasıl sevmeye devam etti Gombrowicz'i; ilginç. Başlarda çok sevdiği Oe'yi sonraları vatanperver olmadığı için eleştirmiş Mişima. Gombrowicz'in sırrı da burada gizli sanırım. Okurunu da karakterleri gibi ''popo'' tuzağına düşürüveriyor. Gombrowicz'i hiç sevmeden okusanız bile, beyninizin bir parçası kosmozun içinde bambaşka bir beyinle yer değiştiriyor bence.
Trans-Atlantik'in ana karakteri de Gombrowicz'in kendisi. Son kitabı, gerçekle fantezinin tam olarak birbirine geçtiği, Gombrowicz edebiyatının doruk noktası gibi bir şey. Böylece kendini de bir roman karakteri yapıp, kurtuluşa eriyor belki de.
Yazdıkları fokur fokur kaynıyor sanki Gombrowicz'in. Ve ne söylerse, ne anlatırsa anlatsın tamamen ''kişisel'' bir yandan da. Ele aldığı meseleyi toplumsal ve bireysel hiçbir sıkıntıyı dramatize etmeden, yaşattığı sıkışmışlık hissini diliyle ve imgelemiyle o kadar güçlü yansıtıyor ki, bu tamamen Gombrowicz'e özgü bir şey bence.
Gombrowicz, Mişima'nın da en sevdiği yazarlardan birisiymiş. Mişima Trans-Atlantik'i okudu mu bilmiyorum ama okuyup nasıl oldu da etkilenmedi, üstelik nasıl sevmeye devam etti Gombrowicz'i; ilginç. Başlarda çok sevdiği Oe'yi sonraları vatanperver olmadığı için eleştirmiş Mişima. Gombrowicz'in sırrı da burada gizli sanırım. Okurunu da karakterleri gibi ''popo'' tuzağına düşürüveriyor. Gombrowicz'i hiç sevmeden okusanız bile, beyninizin bir parçası kosmozun içinde bambaşka bir beyinle yer değiştiriyor bence.
November 7, 2021
"(...) ben de yürüyorum, yürüyorum, yaşam yolunda atıyorum Adımlarımı, ormanımın içindeki dağıma zar zor tırmanıyorum. Yürüyorum, yürüyorum da, yürüyorum, Hedefime yürüyorum, ne Yapacağımı bilmiyorum, ne yapmam gerektiğini de. Neden Gidiyorum ki? Ama Yürüyorum, Yürüyorum, çünkü ötekiler de Yürüyorlar, işte böyle koyunlar, danalar gibi birbirimizi bu Düelloya sürüklüyoruz; insan, insanlar tarafından zorlanır ve ormanda yitmiş gibi insanlar arasında yitip giderse planlar boştur, düzenler, kararlar boştur. İşte Yürürsün de Yitersin, kararlar alırsın, planlar yaparsın, ama Yitersin, sanki kendi iradenle yaparsın yaptıklarını da Yitersin, Yitersin, dersin ki yapıyorum işte, ama Ormanda, Gece vakti, yitersin, yitersin..." (s.94)
August 14, 2024
Fate has put it in my power to honour a new read with something really original by way of dessert. A mystery. Ha! Possibly it is my own youth that comes back along with it. In a very torn and faded state, to be sure, but � well! � all that’s left of it. So, a mystery, a great deal better than nothing. It may prove to be nothing, and it may prove to be a great deal. Though a sort to be melodramatic, if only considering the title
Trans-Atlantic
.
I think I rarely read a more obscure or a more bizarre novel. I was mostly struck with this acute impression about the author’s feeling about the same book. It seems he is content to be his present self but there again he is smitten with an equal regret for what he once was and for what he once hoped to be. As I said a mystery. Elsewhere he is delighted with the presence of what is new, but there again he is tormented by the absence of what is old. Truly bizarre, and grotesque. I loved it but I don’t recommend it. As I repeat myself, a mystery that cannot be resolved.
I think I rarely read a more obscure or a more bizarre novel. I was mostly struck with this acute impression about the author’s feeling about the same book. It seems he is content to be his present self but there again he is smitten with an equal regret for what he once was and for what he once hoped to be. As I said a mystery. Elsewhere he is delighted with the presence of what is new, but there again he is tormented by the absence of what is old. Truly bizarre, and grotesque. I loved it but I don’t recommend it. As I repeat myself, a mystery that cannot be resolved.
January 6, 2018
Difícil de leer, clasificar, ni que hablar lo que habrá sido traducirlo, está tan bien el trabajo de Pitol que el castellano aparenta ser la lengua original. Comienza a modo de autobiografía, el Gombrowicz que se ve repentinamente en un país ignoto para un joven polaco que decide quedarse a combatir en la recien estallada Segunda Guerra Mundial o volver a otro destino europeo. Este principio refleja su primer impresión de la Argentina de finales de los años treinta. En su desesperada búsqueda del sustento da con los polacos ya instalados y acaba conociendo a todo el ala política, viéndose enredado en un duelo de polleras (o pantalones mejor dicho) y el libro se vuelca cada vez mas hacia lo absurdo y grotesco. Con mucha ironía y sin sutilezas desnuda el extremo que es capaz de llegar el orgullo patriota en el exilio exagerando con mucha gracia las costumbres polacas. Tambien hace una critica muy fuerte a la relación padre hijo y la libertad sexual. Al final el libro llega a tal punto de absurdo que le cuesta mantener la gracia y ya todo pasa a un plano surrealista. Muy interesante libro.
February 7, 2025
Przeczytałam książkę. Przeczytałam streszczenie. Przeczytałam opracowanie. Dalej nie wiem, o co tutaj chodzi.
November 1, 2022
3,5�
Mam słabość do takich wieloepitetowych nadkonstrukcji języka. Moje poczucie humoru także.
Mam słabość do takich wieloepitetowych nadkonstrukcji języka. Moje poczucie humoru także.
February 20, 2024
Sıradışı Polonyalı yazar Gombrowicz’den çarpıcı bir roman Trans-Atlantik. Yazarın Pornografi’sine pek ısınamamış, Günlükler’inin ilk cildini ise ilgiyle okumuştum. Ama Trans-Atlantik bambaşka bir deneyim oldu. Aslında günlüklerinde epey kafa yorduğu Polonyalılık meselesini ele almış. Ama bunu evrensel okumaya açık bir şekilde işlemiş. Ulus olma ile birey olma arasındaki gerilim, açmaz esas dert edinilen. Kitlenin ezici üstünlüğüne karşı bireyi güçlendirme çabası. Üstelik bu izlek gayet renkli ve cesur bir üslupla, tuhaf karakterler ve olaylarla bezenerek romanlaştırılmış. Dolayısıyla “ağır� konusuna rağmen eğlenceli de bir roman. Adeta bir Fellini filmi tadında, bir “garabetler dolabı� (cabinet of curiosities) niteliği de var. Çeviride Neşe Taluy Yüce’nin de hakkını vermek lazım. Gombrowicz’in renkli ve oyunbaz dilini büyük bir ustalıkla Türkçe’ye çevirmiş, harika uyarlamalarda bulunmuş. Farklı ve iyi bir şey okumak isteyenlere öneririm.
November 5, 2019
Gombrowicz wielkim demaskatorem publicznej obłudy był.
Trans-Atlantyk odważnie i ostro rozliczył się z naszą ukochaną Ojczyzną i jej obrońcami. Wzburzył umysły i zmusił do innego spojrzenia na świat. Oburzył i zniesmaczył wielu. Dowiódł odwagi i świetnego zmysłu obserwacji autora.
Co z tego? Niestety szanowny pisarz te prawdy zawarł w dziele, którego nijak nie da się czytać. Forma przerosła po tysiąckroć treść.
Widać nie chciał trafić pod strzechy, a wolał zachować swą elitarność.
Trans-Atlantyk odważnie i ostro rozliczył się z naszą ukochaną Ojczyzną i jej obrońcami. Wzburzył umysły i zmusił do innego spojrzenia na świat. Oburzył i zniesmaczył wielu. Dowiódł odwagi i świetnego zmysłu obserwacji autora.
Co z tego? Niestety szanowny pisarz te prawdy zawarł w dziele, którego nijak nie da się czytać. Forma przerosła po tysiąckroć treść.
Widać nie chciał trafić pod strzechy, a wolał zachować swą elitarność.
September 5, 2022
"Trans-Atlantique" est une parodie de "Pan Tadeusz" l'épopée de la nation polonaise d'Adam Mickiewiecz. Sans la lecture préalable de "Pan Tadeusz", "Trans-Atlantique" sera parfaitement incompréhensible. Dans son roman, Gombrowicz exprime un point de vue intéressant sur le mythe de la nation à "Ojcyzna" telle qu'elle était au milieu du dix-neuvième siècle. En même temps Gombrowicz démontre qu'il n'avait pas du tout compris l'enjeu de son époque où la Pologne a été envahi par Allemagne Nazi avant d'être libérée en quelque sorte par la Russie.
"Pan Tadeusz" raconte l'histoire d'un groupe des nobles polonais qui laissent tomber leurs querelles afin de s'unir pour la nation ("ojczyzna") polonaise: à savoir, se battre contre les russes qui occupaient leur pays et plus tard participer dans l'invasion de la Russie par Napoléon. Il faut se rappeler que les traditions polonaises donnaient droit aux nobles de se faire les guerres les uns contre les autres. Les querelles de nobles impliquaient des véritables batailles et sièges. Mickiewicz loue dans "Pan Tadeusz" les nobles qui renoncent à leurs guerres fratricides afin de combattre contre l'ennemi commun, la Russie.
Gombrowicz est en profond désaccord avec Mickiewicz et se moque dans "Trans-Atlantique" du mythe du grandeur de la noblesse polonaise (szlachta) d'antan. Le problème est que Gombrowicz croit que la République polonaise était seulement la nation ("ojczyna") des nobles et ne voit pas qu'elle était aussi la nation du peuple polonais. Gombrowicz, un noble, identifie la Pologne avec son père qu'il déteste. Dans "Trans-Atlantique" il exprime son mépris et haine pour la Pologne. Il renonce à toute solidarité avec la nation ("ojczyna") polonaise.
La solution du Gombrowicz, qui s'en veut à son père ("ojcze") et à sa patrie, ("ojczyna") est la révolution du fils ("syn") et la création d'une filistrie ("Synczyzna"). Il faut comprendre que le mot "Synczyzna" n'existe pas plus en polonais que le mot "filistrie" existe en francais. Dans ce cas comme dans biens d'autres les traducteurs Jelenski et Serreau rend très bien en francais les déformations célèbres de la langue polonaise par Gombrowicz,.
"Trans-Atlantique" est fortement autobiographique. Comme Gombrowicz lui-même le protagoniste débarque à Buenos Aires au moment où Hitler envahit la Pologne. Il décide comme Gombrowicz de rester en Argentine au lieu de retourner chez-lui pour faire son service militaire. Plus tard dans le roman, Tomasz un vieux noble polonais décide d'envoyer son fils Ignace en Angleterre afin de s'enrôler dans l'armée de la Pologne libre. Gombrowicz est outré. À les yeux, c'est le cas flagrant d'un père tyrannique qui veut imposer sa volonté sur son fils. Heureusement, Ignace va se révolter.
On trouve aussi un sous-intrigue assez bien réussi ou un vieux pédé (basé selon les traducteurs sur Borges) essaie de séduire Ignace. Aux yeux de Gombrowicz, on offre seulement deux choix aux fils: (a) être la victime de la patrie ou (b) se soumettre à un pédéraste.
Personnellement je considère Gombrowicz et son roman abjects. Néanmoins il faut reconnaitre que dans "Trans-Atlantique" on trouve un grand écrivain au sommet de sa forme.
Gombrowicz a a la réputation d'être un auteur difficile à traduire mais le texte de Jelenski et Serreau est superbe. Mieux encore la préface de Jelenski et Serreau ou ils expliquent les thématiques du Roman est excellente
"Pan Tadeusz" raconte l'histoire d'un groupe des nobles polonais qui laissent tomber leurs querelles afin de s'unir pour la nation ("ojczyzna") polonaise: à savoir, se battre contre les russes qui occupaient leur pays et plus tard participer dans l'invasion de la Russie par Napoléon. Il faut se rappeler que les traditions polonaises donnaient droit aux nobles de se faire les guerres les uns contre les autres. Les querelles de nobles impliquaient des véritables batailles et sièges. Mickiewicz loue dans "Pan Tadeusz" les nobles qui renoncent à leurs guerres fratricides afin de combattre contre l'ennemi commun, la Russie.
Gombrowicz est en profond désaccord avec Mickiewicz et se moque dans "Trans-Atlantique" du mythe du grandeur de la noblesse polonaise (szlachta) d'antan. Le problème est que Gombrowicz croit que la République polonaise était seulement la nation ("ojczyna") des nobles et ne voit pas qu'elle était aussi la nation du peuple polonais. Gombrowicz, un noble, identifie la Pologne avec son père qu'il déteste. Dans "Trans-Atlantique" il exprime son mépris et haine pour la Pologne. Il renonce à toute solidarité avec la nation ("ojczyna") polonaise.
La solution du Gombrowicz, qui s'en veut à son père ("ojcze") et à sa patrie, ("ojczyna") est la révolution du fils ("syn") et la création d'une filistrie ("Synczyzna"). Il faut comprendre que le mot "Synczyzna" n'existe pas plus en polonais que le mot "filistrie" existe en francais. Dans ce cas comme dans biens d'autres les traducteurs Jelenski et Serreau rend très bien en francais les déformations célèbres de la langue polonaise par Gombrowicz,.
"Trans-Atlantique" est fortement autobiographique. Comme Gombrowicz lui-même le protagoniste débarque à Buenos Aires au moment où Hitler envahit la Pologne. Il décide comme Gombrowicz de rester en Argentine au lieu de retourner chez-lui pour faire son service militaire. Plus tard dans le roman, Tomasz un vieux noble polonais décide d'envoyer son fils Ignace en Angleterre afin de s'enrôler dans l'armée de la Pologne libre. Gombrowicz est outré. À les yeux, c'est le cas flagrant d'un père tyrannique qui veut imposer sa volonté sur son fils. Heureusement, Ignace va se révolter.
On trouve aussi un sous-intrigue assez bien réussi ou un vieux pédé (basé selon les traducteurs sur Borges) essaie de séduire Ignace. Aux yeux de Gombrowicz, on offre seulement deux choix aux fils: (a) être la victime de la patrie ou (b) se soumettre à un pédéraste.
Personnellement je considère Gombrowicz et son roman abjects. Néanmoins il faut reconnaitre que dans "Trans-Atlantique" on trouve un grand écrivain au sommet de sa forme.
Gombrowicz a a la réputation d'être un auteur difficile à traduire mais le texte de Jelenski et Serreau est superbe. Mieux encore la préface de Jelenski et Serreau ou ils expliquent les thématiques du Roman est excellente
January 2, 2024
początkowo, czułam sie zdecydowanie zbyt niedoświadczona na ta pozycje, ale wraz z biegiem akcji, kurczę to było całkiem ciekawe!
przepiekna, bezpośrednia analiza kondycji narodu polskiego i Polonii przebywającej na emigracji
prezentacja kompleksów niższości, skłonności martyrologiczne, kult tradycji
a to wszystko przedstawione przy użyciu wielu interesujących zabiegów języków, to swoista zabawa językiem
no i muszę przeznac, ze ta dziwaczna, momentami przerysowana forma języka, dziwnie mnie interesuje🫣
ps panie witoldzie, szacun za polemikę z mickiewiczem
"a plyńcież wy, płyńcież Rodacy do Narodu swego! Płyńcież wy do Narodu waszego świętego chyba Przeklętego! Płyńcież do Stwora tego św. Ciemnego, co od wieków zdycha, a zdechnąć nie może! Płyńcież do Cudaka waszego św., od Natury całej przekletego, co wciaż sie rodzi, a przecież wciąż Nienarodzony! Płyńcież, płyńcież, żeby wam ani Żyć, ani Zdechnąć nie pozwalał, a na zawsze między Bytem i Niebytem trzymał[...]"
ps ale śmigam w tym roku🤭
przepiekna, bezpośrednia analiza kondycji narodu polskiego i Polonii przebywającej na emigracji
prezentacja kompleksów niższości, skłonności martyrologiczne, kult tradycji
a to wszystko przedstawione przy użyciu wielu interesujących zabiegów języków, to swoista zabawa językiem
no i muszę przeznac, ze ta dziwaczna, momentami przerysowana forma języka, dziwnie mnie interesuje🫣
ps panie witoldzie, szacun za polemikę z mickiewiczem
"a plyńcież wy, płyńcież Rodacy do Narodu swego! Płyńcież wy do Narodu waszego świętego chyba Przeklętego! Płyńcież do Stwora tego św. Ciemnego, co od wieków zdycha, a zdechnąć nie może! Płyńcież do Cudaka waszego św., od Natury całej przekletego, co wciaż sie rodzi, a przecież wciąż Nienarodzony! Płyńcież, płyńcież, żeby wam ani Żyć, ani Zdechnąć nie pozwalał, a na zawsze między Bytem i Niebytem trzymał[...]"
ps ale śmigam w tym roku🤭
February 23, 2023
Polecam, szczególnie tym, którzy z ironią podchodzą do „Pana Tadeusza�. Mimo, iż uwielbiam groteskę w utworach to tutaj było jej dla mnie za dużo. Rozumiem jednak, że przy jej pomocy Gombrowicz chciał rozprawić się z polską emigracją w Argentynie.
Warto wcześniej przeczytać artykuł, który przybliży poruszany temat, a może nawet go zinterpretuje.
Ja Gombrowicza kocham nawet jeśli on nie kocha Mickiewicza :)
Warto wcześniej przeczytać artykuł, który przybliży poruszany temat, a może nawet go zinterpretuje.
Ja Gombrowicza kocham nawet jeśli on nie kocha Mickiewicza :)
May 12, 2024
Gombrowicz ma to do siebie, że jego książki mówią, monologują, lecz nie jak ksiądz z ambony, oj nie. Jego słowo to stromy potok - tak jak Trans-atlandydzki narrator Chodzi, Chodzi i Chodzi, a jego Chód niczym huragan wstrząsa otoczeniem i porywa. Innymi słowy wypowiedź Gombrowicza galopuje niczym koń (eufemistycznie mówiąc, zaćpany). Rozumiem, że wielu to tempo przyprawia o ból głowy, ale mnie, wręcz przeciwnie, kompletnie oczarowuje! Nie mogę doczekać się głębszej analizy utworu ;D
May 11, 2018
Il camminare di Gombrowicz
Comicità ilare e insieme inflessibile. Pensieri selvaggi. Invenzione linguistica illimitata. Patrioti polacchi d'Argentina. Grande scrittore.
Comicità ilare e insieme inflessibile. Pensieri selvaggi. Invenzione linguistica illimitata. Patrioti polacchi d'Argentina. Grande scrittore.
June 20, 2023
A na koniec była bitwa na śmianko. Fajen.
June 8, 2024
Įkvėpta kolegės rekomendacijų, pabandžiau suteikti antrą šansą Gombrowicziui. Ir galiu sakyti, kad visai patiko, bet ne taip, kaip tikėjaus (dieve, kiek daug kablelių).
Konkrečių lūkesčių neturėjau, bet smagu, kai knyga sukelia tiek daug skirtingų jausmų ir išjudina dar daugiau klausimų. Man labai patiko, kad „Transatlantas� savo pavadinimu ne tik nurodo lenko emigranto Argentinoje būseną, bet kartu ir kvestionuoja Atlanto kaip mitologinės figūros vyriškumą (romane vaizduojama transseksuali moteris, norinti patraukti jauno lenko dėmesį), jo pečius slegiantį viso pasaulio svorį, kas knygoje vaizduojama ir kaip tam tikra individo atsakomybė prieš tautą. Kaip visad, savo smulkiomis analizėlėmis nepretenduoju į vieną nepajudinamą tiesą, tad būtų įdomu padiskutuoti daugiau apie šiuos simbolius.
Ir nors naratyvine prasme man tai pasirodė kaip silpnokai suveržtas tekstas, vis dėlto negaliu nepasidžiaugti, kad tai tikrai gan šauni politinė satyra. O kada gi paskutinįsyk skaitėte padorią politinę satyrą?
3,5/5*
Konkrečių lūkesčių neturėjau, bet smagu, kai knyga sukelia tiek daug skirtingų jausmų ir išjudina dar daugiau klausimų. Man labai patiko, kad „Transatlantas� savo pavadinimu ne tik nurodo lenko emigranto Argentinoje būseną, bet kartu ir kvestionuoja Atlanto kaip mitologinės figūros vyriškumą (romane vaizduojama transseksuali moteris, norinti patraukti jauno lenko dėmesį), jo pečius slegiantį viso pasaulio svorį, kas knygoje vaizduojama ir kaip tam tikra individo atsakomybė prieš tautą. Kaip visad, savo smulkiomis analizėlėmis nepretenduoju į vieną nepajudinamą tiesą, tad būtų įdomu padiskutuoti daugiau apie šiuos simbolius.
Ir nors naratyvine prasme man tai pasirodė kaip silpnokai suveržtas tekstas, vis dėlto negaliu nepasidžiaugti, kad tai tikrai gan šauni politinė satyra. O kada gi paskutinįsyk skaitėte padorią politinę satyrą?
3,5/5*
March 4, 2025
To nie była łatwa książka, ale na pewno bardzo ważna i w swojej warstwie fenomenalna.
April 7, 2024
nigdy nie pytaj: kobiety o wiek, mężczyzny o zarobki, gombrowicza o to, co robił w argentynie
(całkiem zabawne to było, a i niektóre plot twisty mnie zaskoczyły; uważam, że przedmowy są ważną częścią tej książki i warto je przeczytać)
(całkiem zabawne to było, a i niektóre plot twisty mnie zaskoczyły; uważam, że przedmowy są ważną częścią tej książki i warto je przeczytać)
February 2, 2023
"a płyńcież wy, płyńcież Rodacy do Narodu swego! Płyńcież wy do Narodu waszego świętego chyba Przeklętego! Płyńcież do Stwora tego św. Ciemnego, co od wieków zdycha, a zdechnąć nie może! Płyńcież do Cudaka waszego św., od Natury całej przeklętego, co wciąż się rodzi, a przecież wciąż Nienarodzony! Płyńcież, płyńcież, żeby wam ani Żyć, ani Zdechnąć nie pozwalał, a na zawsze między Bytem i Niebytem trzymal(...) "
poczucie drugorzednosci," kompleks środkowoeuropejski" polakow (i nie tylko), przywiązanie polakow do tragedii, do wielbienia tego męczeństwa i pokładania w niego nadziei przedstawiony w wspaniały sposób wraz z zabawa polskością. polskość która wymaga od Polaków utozsamiania się z narodem w każdym strefie nawet seksualnej - obawa polakow przed homoseksualizmem i byciem "niemęskim" Gombrowicz nie przestaje zachwycac <33
poczucie drugorzednosci," kompleks środkowoeuropejski" polakow (i nie tylko), przywiązanie polakow do tragedii, do wielbienia tego męczeństwa i pokładania w niego nadziei przedstawiony w wspaniały sposób wraz z zabawa polskością. polskość która wymaga od Polaków utozsamiania się z narodem w każdym strefie nawet seksualnej - obawa polakow przed homoseksualizmem i byciem "niemęskim" Gombrowicz nie przestaje zachwycac <33
October 4, 2018
I'm reading comments that this is untranslatable, and I believe them.
Displaying 1 - 30 of 260 reviews
Can't find what you're looking for?
Get help and learn more about the design.