"يكى از خواندنى ترين اثرهاى كلاسيك در توصيف مرگ ونيستى انسان بى شك همين اثر كوتاه ولى سترگ جناب تولستوى هست؛
مرگ ايوان ايليچ
رمانى كه عنوان آن،ماهيت اصلى آن را فاش مى كند و برخلاف ديگر آثار اين نويسنده بزرگ روس نيازى به كشف و حدس اتفاقات وخيال پردازى خواننده درمواجهه با رخدادهاى رمان وغرق شدن در قصه نيست.
مرگ،موضوع وهويت اصلى اين رمانچه است.مرگى كه نويسنده به موثرترين شكل ممكن وبه صورت مستقيم وبى پرده،خواننده كتاب را با آن مواجه مى كند.مرگى كه آخرين صفحه از كتاب زندگى هر انسانى است و سرانجام انسان بعد از ترس و بيم ،انكار و حاشا ،ناچار به باور و پذيرفتن آن مى شود. همچون آقاى ايوان ايليچ كه درابتداى رمان از حتمى وواقعى بودن مرگ طفره مى رفت ولى درآخر به استقبال مرگ رفت؛{ناگهان به صداى بلند گفت:"آه،چه خوب،چه شادى بزرگى!"}از متن كتاب.
آدمى از مرگ آنجا هراسان وخشمگين مى شود كه مى بيند دنيا وحيات ديگر آدميان پس از او ادامه دارد و او بعد از مرگ ديگر مالك اموال ودسترنج ودارايي هاى خود كه در طول زندگى در كسب آن كوشيده است نيست.و حتى بستگان و عزيزترين افراد خانواده هم او را تنها مى گذارند و او مى ماند و تنهايي،كه سرشت و سرنوشت وجودى انسان است.
مرگ ايوان ايليچ جناب لئو تولستوى به عنوان يك كتاب*مرگ آگاهى*به قدرى خوب وعالى به واكنش انسان در مقابله با حقيت مرگ و مير انسان پرداخته كه خواننده را وادار مى كند همچون آقاى ايوان ايليچ به زندگى گذشته خود نگاهى بيندازد وبا تمام خوشبختى ها و موفقيت ها و كاميابى ها در طول عمر خود؛ ناچيز،تهى وپوچ بودن زندگى را پذيرا باشد.
اين اثر كم حجم ولى تاثير گذار و فراموش نشدنى را مى توان سالى يكبار خواند تا شايد باعث شود رويكردى نو به اعمال ورفتار خوددر زندگى داشته باشيم و فرجام وحقيقت محض آن را فراموش نكنيم."

"تا قبل خوندن مرگ ایوان ایلیچ هر وقت اطراف خودم بیماری میدیدم رفتار هاشو درک نمیکردم تا اینکه مرگ ایوان ایلیچ رو خوندم و الان با همه‌شو�� میتونم همزادپنداری کنم.
تولستوی به دقت و زیبایی بسیار دردناکی زندگی ایوان ایلیچ رو به تحریر در آورده و انگار تو ذهن ایوان ایلیچ زندگی میکنی وقتی داستان رو میخونی."

"
آیا انسان‌ه�� واقعاً می‌توانن�� مسیر سرنوشت خود را انتخاب کنند، یا اینکه همیشه اسیر تاریخ، گناهان و اشتباهات اجدادشان خواهند بود؟ آیا ما آزادی اراده داریم که از گذشته‌‌�� تاریک خود بگریزیم یا همواره در سایه آن زندگی خواهیم کرد؟
چند ساعتی از زمانی که شرق بهشت رو تموم کردم می‌گذر�� و مدام به این فکر می‌کن�� که چه چیزی درموردش وجود داشت که انقدر زیاد دوستش داشتم.
شرق بهشت داستان زندگی خانواده‌�� ترسک و همیلتون رو در دره‌�� سالیناس کالیفرنیا در چند نسل روایت می‌کن��. بخش مهمی از کتاب بازنمودی از داستان هابیل و قابیل و رقابت بین دو برادر - چالرز و آدام - و پسران اون‌ه�� - کال و آرون - هست. کال مثل قابیل با حس گناه و حسادت دست و پنجه نرم می‌کنه�� در حالی که آرون نماد پاکی و معصومیتی هست که به دلیل دنیای تاریک اطرافش در معرض آسیب قرار می‌گیر��.
یک کلمه‌�� عبری مهم این بین وجود داره (timshel) به معنی «تو می‌توانی�� که در طول کتاب سعی داره به انسان یادآوری کنه که در برابر سرنوشت اراده داره و می‌تون�� مسیر درست رو حتی توی دنیایی که پر از اشتباهه، انتخاب کنه.
شرق بهشت اول از همه داستان یک زندگیه و بعد از اون درمورد انسان بودن، خیر و شر و تقابل این دو در وجود هر انسانه. اینکه آیا انسان می‌تون�� از گذشته‌�� خودش و اشتباهات اجدادش فرار کنه یا اینکه همیشه قراره زیر سایه‌�� اون‌ه�� زندگی کنه؟
آقای ساموئل و آقای لی عاشقتونم! و کال عزیزم، خیلی عجیبه که انقدر درکت می‌کن��. کاش آقای لی به تو هم می‌گف��: «حالا که مجبور نیستی عالی باشی، می‌تون�� حداقل خوب باشی.»"