What do you think?
Rate this book
Το βαλς των δέντρων και του ουρανού
Το 1890 ο Βίνσεντ βαν Γκογκ εγκαθίσταται σε μια ταπεινή πανσιόν στο χωριό Ωβέρ-συρ-Ουάζ. Συναναστρέφεται στενά τον γιατρό Γκασέ, φίλο των ιμπρεσιονιστών. Η κόρη του γιατρού, η Μαργκερίτ Γκασέ, είναι μια κοπέλα που ασφυκτιά μέσα στο περιβάλλον οικογενειακής αλλά και γενικότερης κοινωνικής καταπίεσης που επικρατεί για τις γυναίκες εκείνη την εποχή. Θα συναντήσει τον Βαν Γκογκ και θα γίνει ερωμένη του.
Ο Γκενασιά μάς παρουσιάζει τη δική του εκδοχή για τις τελευταίες μέρες της ζωής του ζωγράφου. Και αν ο γιατρός Γκασέ δεν ήταν αγνός εραστής της τέχνης, αλλά ένας φιλοχρήματος και ματαιόδοξος έμπορος; Και αν η κόρη του ήταν ένα πρόσωπο υπερβολικά ρομαντικό και υπερβολικά παθιασμένο κι ερωτευμένο; Και αν ο Βαν Γκογκ δεν αυτοκτόνησε; Και αν ορισμένοι πίνακές του δεν φιλοτεχνήθηκαν από τον ίδιο;
Ο Γκενασιά αξιοποιεί τις πιο πρόσφατες αποκαλύψεις για τη ζωή του ζωγράφου και μπολιάζει την πραγματικότητα με την πλούσια μυθιστορηματική φαντασία του, την οποία γνωρίσαμε από τα μυθιστορήματά του Η λέσχη των αθεράπευτα αισιόδοξων και Η ζωή που ονειρεύτηκε ο Ερνέστο Γκ., που κυκλοφορούν επίσης από τις εκδόσεις Πόλις.
* * *
Όταν ανακαλύπτεις και διαβάζεις το Βαλς των δέντρων και του ουρανού, ξαναβρίσκεις τη γοητεία της μυθιστορηματικής αφήγησης της Λέσχης των αθεράπευτα αισιόδοξων. Αυτή τη φορά ο Ζαν-Μισέλ Γκενασιά δεν καταπιάνεται με τις ουτοπίες και τη ματαίωση των ψευδαισθήσεων, αλλά με τη μεγαλοφυή ζωγραφική του Βίνσεντ βαν Γκογκ. Ο Γκενασιά, συμφωνώντας με ορισμένους ιστορικούς της τέχνης, παρουσιάζει τον Βαν Γκογκ όχι ως άνθρωπο καχεκτικό, άρρωστο και καταθλιπτικό, αλλά, αντιθέτως, ως έναν δυνατό και αποφασιστικό άντρα, που εργάζεται σκληρά και κάνει σχέδια για το μέλλον· κατά συνέπεια, θέτει υπό αμφισβήτηση την εκδοχή της αυτοκτονίας του.
Page
Το αποτέλεσμα είναι συγκλονιστικό. Ο Γκενασιά έγραψε ένα μεγάλο μυθιστόρημα.
Le Figaro
Ο Γκενασιά μάς παρουσιάζει τη δική του εκδοχή για τις τελευταίες μέρες της ζωής του ζωγράφου. Και αν ο γιατρός Γκασέ δεν ήταν αγνός εραστής της τέχνης, αλλά ένας φιλοχρήματος και ματαιόδοξος έμπορος; Και αν η κόρη του ήταν ένα πρόσωπο υπερβολικά ρομαντικό και υπερβολικά παθιασμένο κι ερωτευμένο; Και αν ο Βαν Γκογκ δεν αυτοκτόνησε; Και αν ορισμένοι πίνακές του δεν φιλοτεχνήθηκαν από τον ίδιο;
Ο Γκενασιά αξιοποιεί τις πιο πρόσφατες αποκαλύψεις για τη ζωή του ζωγράφου και μπολιάζει την πραγματικότητα με την πλούσια μυθιστορηματική φαντασία του, την οποία γνωρίσαμε από τα μυθιστορήματά του Η λέσχη των αθεράπευτα αισιόδοξων και Η ζωή που ονειρεύτηκε ο Ερνέστο Γκ., που κυκλοφορούν επίσης από τις εκδόσεις Πόλις.
* * *
Όταν ανακαλύπτεις και διαβάζεις το Βαλς των δέντρων και του ουρανού, ξαναβρίσκεις τη γοητεία της μυθιστορηματικής αφήγησης της Λέσχης των αθεράπευτα αισιόδοξων. Αυτή τη φορά ο Ζαν-Μισέλ Γκενασιά δεν καταπιάνεται με τις ουτοπίες και τη ματαίωση των ψευδαισθήσεων, αλλά με τη μεγαλοφυή ζωγραφική του Βίνσεντ βαν Γκογκ. Ο Γκενασιά, συμφωνώντας με ορισμένους ιστορικούς της τέχνης, παρουσιάζει τον Βαν Γκογκ όχι ως άνθρωπο καχεκτικό, άρρωστο και καταθλιπτικό, αλλά, αντιθέτως, ως έναν δυνατό και αποφασιστικό άντρα, που εργάζεται σκληρά και κάνει σχέδια για το μέλλον· κατά συνέπεια, θέτει υπό αμφισβήτηση την εκδοχή της αυτοκτονίας του.
Page
Το αποτέλεσμα είναι συγκλονιστικό. Ο Γκενασιά έγραψε ένα μεγάλο μυθιστόρημα.
Le Figaro
280 pages, Paperback
First published August 17, 2016
38 people are currently reading
753 people want to read
About the author
Jean-Michel Guenassia
17books293followersJean-Michel Guenassia est un écrivain français, né en 1950 à Alger. Son roman Le Club des incorrigibles optimistes a obtenu le Prix Goncourt des lycéens en novembre 2009.
Avocat pendant six ans, Jean-Michel Guenassia vit de sa plume en écrivant des scénarios pour la télévision. Il publie un roman policier en 1986, Pour cent millions (éditions Liana Lévi, prix Michel-Lebrun), dont il dit « Je ne le renie pas,... mais je n'ai pas donné suite, il me fallait autre chose », puis fait jouer quelques pièces de théâtre, notamment Grand, beau, fort, avec des yeux noirs brûlants..., en 2008 à Avignon. Son éditeur Albin Michel présente cependant Le Club des incorrigibles optimistes publié en 2009 comme le premier roman d'un inconnu de 59 ans.
En 2012, il publie un second roman, La Vie rêvée d'Ernesto G.
Avocat pendant six ans, Jean-Michel Guenassia vit de sa plume en écrivant des scénarios pour la télévision. Il publie un roman policier en 1986, Pour cent millions (éditions Liana Lévi, prix Michel-Lebrun), dont il dit « Je ne le renie pas,... mais je n'ai pas donné suite, il me fallait autre chose », puis fait jouer quelques pièces de théâtre, notamment Grand, beau, fort, avec des yeux noirs brûlants..., en 2008 à Avignon. Son éditeur Albin Michel présente cependant Le Club des incorrigibles optimistes publié en 2009 comme le premier roman d'un inconnu de 59 ans.
En 2012, il publie un second roman, La Vie rêvée d'Ernesto G.
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 30 of 157 reviews
January 3, 2018
Από τους αγαπημένους συγγραφείς ο Guenassia μετά από το τρίτο του βιβλίο που διαβάζω. Η γραφή του με απορρόφησε όπως τις δύο πρώτες φορές. Ένα κλικ κάτω από τα άλλα δύο.
June 9, 2020
Μια άλλη ματιά, πιο σκοτεινή, πιο λαμπερή σαν τα απόλυτα περάσματα απο τη γη στον ουρανό,
απο το μίσος στην παράνοια της αγάπης,
απο την αυτοκτονία στην δολοφονία πάθους,
απο τα απεριόριστα ιαματικά γραπτά της ψυχής
στα απροσμέτρητα βάθη της ανθρώπινης εξελικτικής πορείας στο χρόνο.
Απέραντη ματιά σαν θεϊκό ταλέντο, επιτύμβια πλάκα στο νεκροταφείο της τέχνης που πουλάει και αγοράζει δημιουργίες στις αγορές της αντιγραμμένης δόξας και της εμπορικής λαγνείας.
Ψεύτικη σαν τον φόβο και αληθινή σαν παραίσθηση.
Auvers-sur-Oise, καλοκαίρι 1890.
Η Marguerite Gachet είναι ένα νεαρό κορίτσι που αρνείται τα δεσμά που επιβλήθηκαν στις γυναίκες στα τέλη του αιώνα.
Θα είναι η τελευταία ερωμένη, η μοιραία αγάπη του διαταραγμένου, αδιάφορου συναισθηματικά και εμμονικού Βαν Γκογκ.
Η συνάντησή τους θα αλλάξει μόνιμα τη ζωή και τον θάνατο τους.
Ο Jean-Michel Guenassia αποκαλύπτει μια πολύχρωμη μα θαμπή και χλιαρή εκδοχή αυτών των τελευταίων ημερών.
Ογιατρός Γκασέ δεν ήταν ο πιστός φίλος των Ιμπρεσιονιστών, αλλά μάλλον άπληστος και
υπερήφανος συμφεροντολόγος.
Η κόρη του ήταν πολύ παθιασμένη και
βαθιά ερωτευμένη.
Ο Βαν Γκογκ δολοφονήθηκε απο λάθος και απο έρωτα, δεν είχε αυτοκτονήσει.
Κάποιοι από τους πίνακες του που εκτέθηκαν στο Orsay ήταν πλαστοί.
Αντίγραφα, δημιουργήματα της γυναίκας που του αφιερώθηκε ολοκληρωτικά.
Οι τελευταίες μέρες και τα έργα του ζωγράφου των έναστρων ουρανών και των ηλιοτρόπιων,
σαν τις θυμοσοφικές αλλαγές των εποχών στη φύση.
Άγρια και τρυφερή προσέγγιση, χρώματα, αρώματα, αχυρένιες σκεπές και καυτό φως, στις τελευταίες ζωηρές και απρόσμενες πινελιές
του μαύρου θρύλου
Βαν Γκογκ
Οι ήρωες που τον περιστοιχίζουν έχουν τελείως λανθασμένες φωτοσκιάσεις επομένως παρουσιάζονται θαμποί, άνευροι, ανούσιοι, επιτηδευμένοι και άψογα προσποιούμενοι το ρόλο τους σαν ερασιτέχνες στην αποτυχημένη παράσταση του τέλους μιας εποχής και την αρχή
μιας τραγικά ανατρεπτικής ιστορίας σχετικά με το παγκόσμιο πεπρωμένο του αναπόδραστου μοιραίου.
Η περιγραφή των καταστάσεων του σύμπαντος
σαν ιστορικό μνημείο, επιτυχώς εμπεριστατωμένη,
στην οποία ο van Gogh έζησε τους τελευταίους μήνες του, είναι πολύ ενδιαφέρουσα και επιλεκτικά διδακτική, αναφορικά με τα στοιχεία της πολιτιστικής σύγχυσης και τα κοινωνικά και πολιτικά δρώμενα μιας εποχής που πίστεψε στην ευημερία και σε όλες τις ανθρώπινες
ιδιότητες ως εφόδια οικουμενικής ευεξίας και αλλαγής.
Η μάστιγα των πολέμων που κυοφορούσε η νέα τάξη πραγμάτων ήταν καμουφλαρισμένη με τις κοσμικές και εξαπατημένες διακηρύξεις ανεξαρτησίας και προσαρτημένων συμφωνιών όσον αφορά την κοινωνία του τέλους του 19ου αιώνα και την πολύπλευρη προσέγγιση στη ζωγραφική και την τέχνη ως τρόπο ζωής και αυταπάρνησης από τον van Gogh.
3.5/5
Καλή ανάγνωση
Πολλούς ασπασμούς.
απο το μίσος στην παράνοια της αγάπης,
απο την αυτοκτονία στην δολοφονία πάθους,
απο τα απεριόριστα ιαματικά γραπτά της ψυχής
στα απροσμέτρητα βάθη της ανθρώπινης εξελικτικής πορείας στο χρόνο.
Απέραντη ματιά σαν θεϊκό ταλέντο, επιτύμβια πλάκα στο νεκροταφείο της τέχνης που πουλάει και αγοράζει δημιουργίες στις αγορές της αντιγραμμένης δόξας και της εμπορικής λαγνείας.
Ψεύτικη σαν τον φόβο και αληθινή σαν παραίσθηση.
Auvers-sur-Oise, καλοκαίρι 1890.
Η Marguerite Gachet είναι ένα νεαρό κορίτσι που αρνείται τα δεσμά που επιβλήθηκαν στις γυναίκες στα τέλη του αιώνα.
Θα είναι η τελευταία ερωμένη, η μοιραία αγάπη του διαταραγμένου, αδιάφορου συναισθηματικά και εμμονικού Βαν Γκογκ.
Η συνάντησή τους θα αλλάξει μόνιμα τη ζωή και τον θάνατο τους.
Ο Jean-Michel Guenassia αποκαλύπτει μια πολύχρωμη μα θαμπή και χλιαρή εκδοχή αυτών των τελευταίων ημερών.
Ογιατρός Γκασέ δεν ήταν ο πιστός φίλος των Ιμπρεσιονιστών, αλλά μάλλον άπληστος και
υπερήφανος συμφεροντολόγος.
Η κόρη του ήταν πολύ παθιασμένη και
βαθιά ερωτευμένη.
Ο Βαν Γκογκ δολοφονήθηκε απο λάθος και απο έρωτα, δεν είχε αυτοκτονήσει.
Κάποιοι από τους πίνακες του που εκτέθηκαν στο Orsay ήταν πλαστοί.
Αντίγραφα, δημιουργήματα της γυναίκας που του αφιερώθηκε ολοκληρωτικά.
Οι τελευταίες μέρες και τα έργα του ζωγράφου των έναστρων ουρανών και των ηλιοτρόπιων,
σαν τις θυμοσοφικές αλλαγές των εποχών στη φύση.
Άγρια και τρυφερή προσέγγιση, χρώματα, αρώματα, αχυρένιες σκεπές και καυτό φως, στις τελευταίες ζωηρές και απρόσμενες πινελιές
του μαύρου θρύλου
Βαν Γκογκ
Οι ήρωες που τον περιστοιχίζουν έχουν τελείως λανθασμένες φωτοσκιάσεις επομένως παρουσιάζονται θαμποί, άνευροι, ανούσιοι, επιτηδευμένοι και άψογα προσποιούμενοι το ρόλο τους σαν ερασιτέχνες στην αποτυχημένη παράσταση του τέλους μιας εποχής και την αρχή
μιας τραγικά ανατρεπτικής ιστορίας σχετικά με το παγκόσμιο πεπρωμένο του αναπόδραστου μοιραίου.
Η περιγραφή των καταστάσεων του σύμπαντος
σαν ιστορικό μνημείο, επιτυχώς εμπεριστατωμένη,
στην οποία ο van Gogh έζησε τους τελευταίους μήνες του, είναι πολύ ενδιαφέρουσα και επιλεκτικά διδακτική, αναφορικά με τα στοιχεία της πολιτιστικής σύγχυσης και τα κοινωνικά και πολιτικά δρώμενα μιας εποχής που πίστεψε στην ευημερία και σε όλες τις ανθρώπινες
ιδιότητες ως εφόδια οικουμενικής ευεξίας και αλλαγής.
Η μάστιγα των πολέμων που κυοφορούσε η νέα τάξη πραγμάτων ήταν καμουφλαρισμένη με τις κοσμικές και εξαπατημένες διακηρύξεις ανεξαρτησίας και προσαρτημένων συμφωνιών όσον αφορά την κοινωνία του τέλους του 19ου αιώνα και την πολύπλευρη προσέγγιση στη ζωγραφική και την τέχνη ως τρόπο ζωής και αυταπάρνησης από τον van Gogh.
3.5/5
Καλή ανάγνωση
Πολλούς ασπασμούς.
July 27, 2017
Είχα πολύ υψηλές προσδοκίες από το συγκεκριμένο βιβλίο και λόγω θεματικής και λόγω αγαπημένης πένας συγγραφέα, αλλά δυστυχώς μου φάνηκε πως χειρίστηκε το θέμα χλιαρά. Δεν είχε ποτέ κάποια κορύφωση, οι πληροφορίες που παρέθετε παράλληλα ο συγγραφέας ήταν κάπως περιττές, μου άφησε μια πολύ μέτρια αίσθηση.
March 16, 2018
Δεν ξέρω κολύμπι, αλλά θα βουτήξω. Το πολύ πολύ να πνιγώ, κι ίσως να είναι καλύτερα έτσι. Δεν υπάρχει άλλη λύση. Έρχεται κάποια στιγμή που πρέπει να αποφασίσεις αν η ζωή σου θα προχωρήσει ή θα τελειώσει, δεν υπάρχει τίποτα χειρότερο από το να βουλιάζεις στο τίποτα. Χίλιες φορές να πάρεις ένα ρίσκο που θα σε στείλει στον γκρεμό, παρά μια άνοστη ζωή χωρίς συγκινήσεις. Όταν ο αέρας που αναπνέεις γίνεται ανυπόφορος, όταν είσαι παγιδευμένος, ένας ζωντανός νεκρός χωρίς διαφυγή, χωρίς ορίζοντα πρέπει να βρεις τη δύναμη να γκρεμίσεις τη φυλακή σου. Όποιο και αν είναι το τίμημα σίγουρα θα είναι λιγότερο επώδυνο από τον αργό θάνατο. Δεν έχω καμία απολύτως επιλογή, είμαι εγκλωβισμένη, η μοίρα μου βρίσκεται στα χέρια των άλλων. Πρέπει να απαντήσω στο φρικτό δίλημμα που μου τίθεται, πρέπει να αποφασίσω αν θα πάρω ή όχι το δρόμο που χάραξαν εκείνοι για λογαριασμό μου.
Αγαπημένος Γκενασιά. Μετά τη λέσχη των αθεράπευτα αισιόδοξων πάντα ανυπομονώ να διαβάσω κάτι καινούριο δικό του και να ταξιδέψω μέσα από τη γραφή του. Ενδιαφέρουσα η ιδέα του να αφηγηθεί το βίο ενός τόσο διάσημου προσώπου μέσα από τα δικά του μάτια πάντα με τ� απαραίτητα στοιχεία μυθοπλασίας και όχι μέσα από τα μάτια του ίδιου του ζωγράφου. Χρησιμοποιώντας την μεγάλη φαντασία του αλλά και μια μακρά έρευνα γύρω από τα τελευταία χρόνια ζωής του μεγάλου ζωγράφου συνθέτει ο ίδιος έναν ενδιαφέροντα καμβά παρουσιάζοντας παράλληλα με ένα τρόπο αρκετά παραστατικό τρόπο το ηθογραφικό πλαίσιο της Γαλλίας εκείνης της εποχής. Μέσα από την αφήγηση της Μαργκερίτ Γκασέ ο συγγραφέας δίνει τη δική του εκδοχή για το θάνατο του και το κάνει με τρόπο αρκετά πειστικό ότι παρόλο που εκείνος δεν υπήρξε ποτέ μάρτυρας, ούτε καν απλά θεατής όλων αυτών που με αρκετή μαεστρία περιγράφει. Πραγματικά αρκετά ενδιαφέρον βιβλίο με κέρδισε κυρίως στο δεύτερο μισό του, δεν το λάτρεψα αν και καταλαβαίνω ότι είναι πολύ άδικο γιατί ενδόμυχα μπήκα στη διαδικασία συγκρίσεων. Μια σκάλα πιο κάτω από προηγούμενες δουλειές του αλλά ειδικά τους φίλους της ζωγραφικής πιστεύω ότι θα τους αρέσει ιδιαίτερα.
Αγαπημένος Γκενασιά. Μετά τη λέσχη των αθεράπευτα αισιόδοξων πάντα ανυπομονώ να διαβάσω κάτι καινούριο δικό του και να ταξιδέψω μέσα από τη γραφή του. Ενδιαφέρουσα η ιδέα του να αφηγηθεί το βίο ενός τόσο διάσημου προσώπου μέσα από τα δικά του μάτια πάντα με τ� απαραίτητα στοιχεία μυθοπλασίας και όχι μέσα από τα μάτια του ίδιου του ζωγράφου. Χρησιμοποιώντας την μεγάλη φαντασία του αλλά και μια μακρά έρευνα γύρω από τα τελευταία χρόνια ζωής του μεγάλου ζωγράφου συνθέτει ο ίδιος έναν ενδιαφέροντα καμβά παρουσιάζοντας παράλληλα με ένα τρόπο αρκετά παραστατικό τρόπο το ηθογραφικό πλαίσιο της Γαλλίας εκείνης της εποχής. Μέσα από την αφήγηση της Μαργκερίτ Γκασέ ο συγγραφέας δίνει τη δική του εκδοχή για το θάνατο του και το κάνει με τρόπο αρκετά πειστικό ότι παρόλο που εκείνος δεν υπήρξε ποτέ μάρτυρας, ούτε καν απλά θεατής όλων αυτών που με αρκετή μαεστρία περιγράφει. Πραγματικά αρκετά ενδιαφέρον βιβλίο με κέρδισε κυρίως στο δεύτερο μισό του, δεν το λάτρεψα αν και καταλαβαίνω ότι είναι πολύ άδικο γιατί ενδόμυχα μπήκα στη διαδικασία συγκρίσεων. Μια σκάλα πιο κάτω από προηγούμενες δουλειές του αλλά ειδικά τους φίλους της ζωγραφικής πιστεύω ότι θα τους αρέσει ιδιαίτερα.
November 14, 2018
Το βιβλίο το αγόρασα για δύο πολύ συγκεκριμένους λόγους:
Α. το εξώφυλλό του� λατρεύω Βαν Γκογκ για την τεχνοτροπία του και για το παρασκήνιο που κουβαλάει από πίσω του ο πιο ακριβοπληρωμένος ζωγράφος (μετά θάνατον φυσικά γιατί στη ζωή άστα ‘μαύρ� φτώχια καταραμένη�) και
Β. γιατί είχα αγαπήσει ιδιαίτερα τη «Λέσχη των αθεράπευτα αισιόδοξων», όχι τόσο για την υπόθεσή της, όσο για την ηρεμία και τη μουσικότητα που μου έβγαζε η γραφή του Γκενασιά�
Στο συγκεκριμένο βιβλίο, ο συγγραφέας δίνει τη δική του εκδοχή για τους τελευταίους μήνες της ζωής του Βαν Γκογκ, πατώντας πάνω σε αυτά που είναι ήδη γνωστά� το νευρικό σύστημα του Βαν Γκογκ δεν είναι και στα καλύτερά του (τώρα εδώ που τα λέμε μήτε το δικό μου είναι) και ο αδελφός του ο Τεό, τον στέλνει στην Ωβέρ μια μικρή πόλη κοντά στο Παρίσι να χαλαρώσει και να τον γιατροπορέψει ο γιατρός Γκασέ που γιατροπορεύει κι άλλους λίγο τζαζεμένους ιμπρεσσιονιστές με το αζημίωτο φυσικά (μάγκας ο τύπος � λίγες ιατρικές συμβουλές για έναν πίνακα�) Κι ενώ όλα βαίνουν όμορφα κι ωραία, ο Βαν Γκογκ φαίνεται να έχει αφήσει πίσω τη μαυρίλα του και να κάνει τη δική του ψυχοθεραπεία μέσα από την τέχνη (70 πίνακες σε δυο μήνες, το λες και μαζική παραγωγή�), ο καλλιτέχνης (προσοχή σποϊλεράκι) μπαμ! Αυτοκτονεί�
Ο Γκενασιά δεν αποδέχεται την επίσημη εκδοχή, στηριζόμενος λέει σε νέα στοιχεία, δίνει τη δική του άποψη και φτιάχνει τη δική του ιστορία�
Στο δια ταύτα τώρα� δεν τρελάθηκα κιόλα (κι αυτό με ενόχλησε τα μάλα γιατί είχα μεγάλες προσδοκίες). Ενώ δίνεται πολύ ωραία το περιβάλλον της γαλλικής επαρχίας εκείνης της εποχής, οι ήρωες είναι λίγο μονότονοι και χάρτινοι� Όμως δεν ήταν αυτό που με ενόχλησε τόσο� Αυτό που με έκανε να τα βάψω μαύρα (κι είναι κρίμα γιατί οι ύστεροι πίνακες του Βαν Γκογκ είναι τύφλα στο χρώμα) είναι πως το ύφος της γραφής δεν είχε τίποτα με τη γραφή που είχα λατρέψει στο προηγούμενο βιβλίο� σαν να διάβαζα άλλο συγγραφέα� η λυρικότητα που λάτρεψα είχε εξαφανιστεί� ήταν τόση η απογοήτευσή μου που έκανα για πρώτη φορά το απονενοημένο� έψαξα και στα δύο βιβλία το όνομα του μεταφραστή� και μαντέψτε� Παραπαπάμ! Επρόκειτο για δύο διαφορετικά άτομα� Δεν ξέρω εάν έφταιγε εν τέλει η μετάφραση (μην πάρω και κανένα στο λαιμό μου) ή αν ο Γκενασιά άλλαξε ύφος, αλλά οκ�
Συμβουλή προς ναυτιλομ ένους: Εάν πέσει στα χέρια σας διαβάστε το αλλά μέχρι εκεί�
Υ.Γ. Μέσα στη βασική ιστορία, υπήρχαν ένθετα από αποσπάσματα από επιστολές του Βαν Γκογκ προς τον αδελφό του, από άρθρα εφημερίδων της εποχής που έδιναν ένα ωραίο touch στο όλο εγχείρημα� χωρίς αυτά, ��ο βιβλίο θα ήταν ακόμα πιο στεγνό�
Α. το εξώφυλλό του� λατρεύω Βαν Γκογκ για την τεχνοτροπία του και για το παρασκήνιο που κουβαλάει από πίσω του ο πιο ακριβοπληρωμένος ζωγράφος (μετά θάνατον φυσικά γιατί στη ζωή άστα ‘μαύρ� φτώχια καταραμένη�) και
Β. γιατί είχα αγαπήσει ιδιαίτερα τη «Λέσχη των αθεράπευτα αισιόδοξων», όχι τόσο για την υπόθεσή της, όσο για την ηρεμία και τη μουσικότητα που μου έβγαζε η γραφή του Γκενασιά�
Στο συγκεκριμένο βιβλίο, ο συγγραφέας δίνει τη δική του εκδοχή για τους τελευταίους μήνες της ζωής του Βαν Γκογκ, πατώντας πάνω σε αυτά που είναι ήδη γνωστά� το νευρικό σύστημα του Βαν Γκογκ δεν είναι και στα καλύτερά του (τώρα εδώ που τα λέμε μήτε το δικό μου είναι) και ο αδελφός του ο Τεό, τον στέλνει στην Ωβέρ μια μικρή πόλη κοντά στο Παρίσι να χαλαρώσει και να τον γιατροπορέψει ο γιατρός Γκασέ που γιατροπορεύει κι άλλους λίγο τζαζεμένους ιμπρεσσιονιστές με το αζημίωτο φυσικά (μάγκας ο τύπος � λίγες ιατρικές συμβουλές για έναν πίνακα�) Κι ενώ όλα βαίνουν όμορφα κι ωραία, ο Βαν Γκογκ φαίνεται να έχει αφήσει πίσω τη μαυρίλα του και να κάνει τη δική του ψυχοθεραπεία μέσα από την τέχνη (70 πίνακες σε δυο μήνες, το λες και μαζική παραγωγή�), ο καλλιτέχνης (προσοχή σποϊλεράκι) μπαμ! Αυτοκτονεί�
Ο Γκενασιά δεν αποδέχεται την επίσημη εκδοχή, στηριζόμενος λέει σε νέα στοιχεία, δίνει τη δική του άποψη και φτιάχνει τη δική του ιστορία�
Στο δια ταύτα τώρα� δεν τρελάθηκα κιόλα (κι αυτό με ενόχλησε τα μάλα γιατί είχα μεγάλες προσδοκίες). Ενώ δίνεται πολύ ωραία το περιβάλλον της γαλλικής επαρχίας εκείνης της εποχής, οι ήρωες είναι λίγο μονότονοι και χάρτινοι� Όμως δεν ήταν αυτό που με ενόχλησε τόσο� Αυτό που με έκανε να τα βάψω μαύρα (κι είναι κρίμα γιατί οι ύστεροι πίνακες του Βαν Γκογκ είναι τύφλα στο χρώμα) είναι πως το ύφος της γραφής δεν είχε τίποτα με τη γραφή που είχα λατρέψει στο προηγούμενο βιβλίο� σαν να διάβαζα άλλο συγγραφέα� η λυρικότητα που λάτρεψα είχε εξαφανιστεί� ήταν τόση η απογοήτευσή μου που έκανα για πρώτη φορά το απονενοημένο� έψαξα και στα δύο βιβλία το όνομα του μεταφραστή� και μαντέψτε� Παραπαπάμ! Επρόκειτο για δύο διαφορετικά άτομα� Δεν ξέρω εάν έφταιγε εν τέλει η μετάφραση (μην πάρω και κανένα στο λαιμό μου) ή αν ο Γκενασιά άλλαξε ύφος, αλλά οκ�
Συμβουλή προς ναυτιλομ ένους: Εάν πέσει στα χέρια σας διαβάστε το αλλά μέχρι εκεί�
Υ.Γ. Μέσα στη βασική ιστορία, υπήρχαν ένθετα από αποσπάσματα από επιστολές του Βαν Γκογκ προς τον αδελφό του, από άρθρα εφημερίδων της εποχής που έδιναν ένα ωραίο touch στο όλο εγχείρημα� χωρίς αυτά, ��ο βιβλίο θα ήταν ακόμα πιο στεγνό�
November 27, 2018
«Δεν ξέρω τι θα μου φέρει το αύριο, ίσως η φαντασία και οι ελπίδες μου να μου έχουν στήσει άσχημο παιχνίδι, ίσως να φλέγεται μάταια η ψυχή μου. Αυτή όμως η γλυκιά αβεβαιότητα, τα όνειρα που κανείς δεν ξέρει πότε και αν θα γίνουν πραγματικότητα, ο περίπατος στο χείλος της καταστροφής, με βρίσκουν προετοιμασμένη, απολύτως ήρεμη και γαλήνια, σαν να υπηρετώ έτσι το πεπρωμένο μου, ένα γραφτό από το οποίο δεν μπορώ μα ούτε και θέλω να ξεφύγω. Δεν σκοπεύω να λογικευτώ ούτε να συγκρατήσω την ορμή μου με τραβάει μπροστά. Πάνω απ� όλα, όμως, δεν έχω καμία πρόθεση να ακολουθήσω τον δρόμο που άλλοι χάραξαν για λογαριασμό μου. Θα κάνω αυτό που στ� αλήθεια θέλω, θα ανακαλύψω το φως, ακόμα κι αν με τυφλώσει. Νιώθω σαν να έχω ξυπνήσει από λήθαργο, σαν να αναπνέω έπειτα από καιρό, σαν να συναντώ για πρώτη φορά τον εαυτό μου.»
Η Μαρκερίτ Γκασέ ξεφυλλίζει τις σελίδες του χρόνου και των αναμνήσεων, και διηγείται την πιο όμορφη και τραγική συνάμα ιστορία της ζωής της, τότε που ήταν δεκαεννέα χρονών και ο έρωτας έδειξε να της χαμογέλα. Κι αποφάσισε, άδολη και θαρραλέα μαζί, ν� απαρνηθεί τη βολική συνθήκη της καθωσπρέπει ζωής της για ν� ακολουθήσει τη μόνη ψευδαίσθηση που αξίζει να αναζητά κανείς (ξανά και ξανά): τον απόλυτο έρωτα.
έχει ως εξώφυλλό του την Έναστρη Νύχτα (1889) του Vincent van Gogh και ως τίτλο του την εντύπωση που δημιουργεί ο πίνακας αυτός στον θεατή: ο ουρανός, λίγο πριν την ανατολή του ηλίου, ίσως εξαιτίας των δινών των αστεριών που εικονίζονται μέσα του, δείχνει να περιστρέφεται και ν� αγκαλιάζει τη σκούρα πράσινη σιλουέτα ενός κυπαρισσιού που λικνίζεται στον ρυθμό του αέρα. Σαν να χορεύουν βαλς οι δυο τους (δέντρο και ουρανός) με μάρτυρες όλα τ� αστέρια του ουρανού που σαν φυσικοί προβολείς φωταγωγούν τη σκηνή. Ασφαλώς, ούτε ο τίτλος του βιβλίου, ούτε, πολύ περισσότερο, το εξώφυλλό του, είναι συμπτωματικά. Ο αδιέξοδος έρωτας της Μαργκερίτ Γκασέ έχει αποδέκτη τον ίδιο τον Van Gogh, που η ευτυχής (;) συγκυρία τον έστειλε το 1890 στο χωριό Βέρων � συρ � Ουάζ να φιλοτεχνεί το πορτρέτο του γιατρού πατέρα της.
Ο , μέσα από μια εξαιρετική διήγηση, προσφέρει τη δική του εκδοχή στο ατύχημα που τελικά κόστισε τη ζωή του μεγάλου φλαμανδού ζωγράφου (ας σημειωθεί ότι μερικά χρόνια πριν όλοι πίστευαν πως ο Van Gogh αυτοκτόνησε) και μια σπουδαία λογοτεχνική ηρωίδα που παραδίδεται στο πάθος του έρωτα αδιαφορώντας για τις συνέπειες.
June 30, 2020
Ενδιαφέρουσα ιστορία αλλά όταν έχεις διαβάσει την ΛΕΣΧΗ τότε οι απαιτήσεις σου είναι κατά πολύ μεγαλύτερες..
September 10, 2017
Η γραφή του Γκενασιά μου αρέσει πολύ, το θέμα μου άρεσε πάρα πολύ, το αποτέλεσμα το βρήκα απολαυστικό. Πέρασα υπέροχα διαβάζοντάς το, έμαθα διάφορα που δεν ήξερα για την εποχή, θα το ήθελα λίγο μεγαλύτερο, να αναλύσει τον χαρακτήρα της ηρωίδας λίγο παραπάνω, αλλά και πάλι.
Μπαίνει και αυτό στο ράφι με τα αγαπημένα μου, δίπλα στα δυο άλλα δικά του.
υγ. Thumbs-up για την ρέουσα μετάφραση, το υπέροχο εξώφυλλο και την καλαίσθητη, όπως πάντα, έκδοση.
Μπαίνει και αυτό στο ράφι με τα αγαπημένα μου, δίπλα στα δυο άλλα δικά του.
υγ. Thumbs-up για την ρέουσα μετάφραση, το υπέροχο εξώφυλλο και την καλαίσθητη, όπως πάντα, έκδοση.
November 20, 2017
Πριν από δυο χρόνια είχα φάει για πρώτη φορά γιαούρτι Νάξου. Είχα ενθουσιαστεί. Ήταν το καλύτερο γιαούρτι που είχα φάει.
Ερχόμενη φέτος στην Ηρακλειά, ονειρευόμουν να τρωω το γιαούρτι Νάξου σκέτο, με μέλι, με γλυκό του κουταλιού, με μαρμελάδα κλπ κλπ.
Ε. Βρήκα γιαούρτι Νάξου. Δοκίμασα. ΟΚ ήταν. Αλλά δεν ήταν το ιδιο.
Κάτι τέτοιο συνέβη με τον Guenassia και αυτό το βιβλίο.
Ερχόμενη φέτος στην Ηρακλειά, ονειρευόμουν να τρωω το γιαούρτι Νάξου σκέτο, με μέλι, με γλυκό του κουταλιού, με μαρμελάδα κλπ κλπ.
Ε. Βρήκα γιαούρτι Νάξου. Δοκίμασα. ΟΚ ήταν. Αλλά δεν ήταν το ιδιο.
Κάτι τέτοιο συνέβη με τον Guenassia και αυτό το βιβλίο.
August 13, 2017
Ένας διαφορετικός Jean-Michel Guenassia, αλλά και πάλι με υπέροχη πένα. Μπορεί πολλοί αναγνώστες του να απογοητεύτηκαν από το καινούργιο του βιβλίο μιας και αποπειράται να γράψει κάτι διαφορετικό απ' ότι μας έχει συνηθίσει, αλλά εγώ δεν ήμουν μέσα σε αυτούς. Το βαλς των δέντρων και του ουρανού μου άρεσε πολύ και το διάβασα σχεδόν απνευστί. Μου άρεσε η ιστορία και η μυθοπλασία γύρω απ' τους τελευταίους μήνες ζωής του Βαν Γκογκ, και ο τρόπος με τον οποίο ο συγγραφέας περιγράφει τους πίνακες καθώς και την διαδικασία σύλληψης τους.
September 16, 2018
Το πρώτο του συγγραφέα που διαβάζω, έχοντας να με περιμένει στη βιβλιοθήκη η Λέσχη. Ήρεμη γραφή, με ροή και ήσυχη αγωνία. Μια διαφορετική ιστορία για τη ζωή του Βίνσεντ Βαν Γκογκ με μυθοπλασία αλλά και πληροφορίες για τη ζωή και τον χαρακτήρα του. Έρωτας, τέχνη, ηλιοτρόπια, θάνατος. Ω, τρέλα!
November 9, 2021
🌻Ξεκίνησα αυτό το βιβλίο εντελώς θετικά διακείμενη απέναντι στην γραφή του Γκενασσιά (έχοντας ήδη διαβάσει τη Λέσχη των Αθεράπευτα Αισιόδοξων), αλλά και απέναντι στη μορφή του Βαν Γκογκ τον οποίο υπεραγαπώ ,θαυμάζω και έχω ως καλλιτεχνικό πρότυπο.
🌻Μέσω της αριστοτεχνικά δομημένης αφήγησής του, κατάφερε να με μεταφέρει σε μια από τις πιο ατμοσφαιρικες εποχές ,την εποχή της "γέννησης" των ιμπρεσιονιστών ζωγράφων στην Ευρώπη. Κατάφερε να με παρασύρει μέσα στις σελίδες του ,να με κάνει να νιώσω όσα ένιωθε η Μάργκεριτ καθώς ασφυκτιούσε από έναν δεσποτικό πατέρα και μία ανδροκρατούμενη κοινωνία αλλά και καθώς γνώρισε τον έρωτα ο οποίος έμελλε να είναι ο ένας και μοναδικός Βίνσεντ Βαν Γκογκ.
Σημείωσα πάρα πολλά χωρία που θα ήθελα να παραθέσω και δεν ξέρω ποιο να πρωτοξεχωρίσω.... αφήνω το παρακάτω με μια γλυκιά ανάμνηση από αυτό το ανάγνωσμα.
📌" Το θεωρώ χάσιμο χρόνου ,όταν δεν ζωγραφίζω. Αν μπορούσα,θα ζωγράφιζα ασταμάτητα. Ονειρεύομαι μερικές φορές ότι περνάω τις μέρες και τις νύχτες μου δουλεύοντας. Πιστεύω ότι, αν έκανα κάτι τετοιο θα ζωγράφιζα ακομα καλύτερα,με μεγαλύτερη ένταση. Θα έφτανα στο υψηλότερο σημείο των δυνατοτήτων μου,πράγμα που θα καθιστούσε όλα τα άλλα εντελώς περιττά. Και θα ήμουν ελεύθερος κι ευτυχισμένος,επιτέλους. Πρέπει όμως να σταματάω πού και πού , και να ζω".
📌"Η τέχνη είναι πλούτος. Αν κάποιος μπορούσε να θυμηθεί όλα τα ωραία πράγματα που έχει δει, δεν θα έπαυε ποτέ να έχει τροφή για τη σκέψη του,δεν θα ήταν ποτέ μόνος".
🌻Μέσω της αριστοτεχνικά δομημένης αφήγησής του, κατάφερε να με μεταφέρει σε μια από τις πιο ατμοσφαιρικες εποχές ,την εποχή της "γέννησης" των ιμπρεσιονιστών ζωγράφων στην Ευρώπη. Κατάφερε να με παρασύρει μέσα στις σελίδες του ,να με κάνει να νιώσω όσα ένιωθε η Μάργκεριτ καθώς ασφυκτιούσε από έναν δεσποτικό πατέρα και μία ανδροκρατούμενη κοινωνία αλλά και καθώς γνώρισε τον έρωτα ο οποίος έμελλε να είναι ο ένας και μοναδικός Βίνσεντ Βαν Γκογκ.
Σημείωσα πάρα πολλά χωρία που θα ήθελα να παραθέσω και δεν ξέρω ποιο να πρωτοξεχωρίσω.... αφήνω το παρακάτω με μια γλυκιά ανάμνηση από αυτό το ανάγνωσμα.
📌" Το θεωρώ χάσιμο χρόνου ,όταν δεν ζωγραφίζω. Αν μπορούσα,θα ζωγράφιζα ασταμάτητα. Ονειρεύομαι μερικές φορές ότι περνάω τις μέρες και τις νύχτες μου δουλεύοντας. Πιστεύω ότι, αν έκανα κάτι τετοιο θα ζωγράφιζα ακομα καλύτερα,με μεγαλύτερη ένταση. Θα έφτανα στο υψηλότερο σημείο των δυνατοτήτων μου,πράγμα που θα καθιστούσε όλα τα άλλα εντελώς περιττά. Και θα ήμουν ελεύθερος κι ευτυχισμένος,επιτέλους. Πρέπει όμως να σταματάω πού και πού , και να ζω".
📌"Η τέχνη είναι πλούτος. Αν κάποιος μπορούσε να θυμηθεί όλα τα ωραία πράγματα που έχει δει, δεν θα έπαυε ποτέ να έχει τροφή για τη σκέψη του,δεν θα ήταν ποτέ μόνος".
Read
December 24, 20173.5/5
Μου άρεσε αυτό το βιβλιαράκι περισσότερο από το πιο διάσημο πόνημα του συγγραφέα. Με συνοπτικό τρόπο, χωρίς φλυαρίες μας παρουσιάζει μια διαφορετική εκδοχή των τελευταίων ημερών του Van Gogh, την οποία μάλιστα στο τέλος του βιβλίου φροντίζει να τεκμηριώσει.
Το ενδιαφέρον είναι στην οπτική γωνία της αφήγησης, μέσα από τα μάτια όχι του ζωγράφου αλλά ενός άλλου προσώπου. Παράλληλα με τα συναισθήματα που γεννά η τέχνη ο συγγραφέας καταφέρνει να περάσει πάρα πολλά στοιχεία ηθογραφικά της εποχής και να καυτηριάσει καταστάσεις και αντιλήψεις με τρόπο απόλυτα εναρμονισμένο με την πλοκή και απόλυτα φυσικό, καθόλου διδακτικό.
Πέρα από τους βιβλιόφιλους, ιδανικό και για όσους αρέσει η ζωγραφική.
Μου άρεσε αυτό το βιβλιαράκι περισσότερο από το πιο διάσημο πόνημα του συγγραφέα. Με συνοπτικό τρόπο, χωρίς φλυαρίες μας παρουσιάζει μια διαφορετική εκδοχή των τελευταίων ημερών του Van Gogh, την οποία μάλιστα στο τέλος του βιβλίου φροντίζει να τεκμηριώσει.
Το ενδιαφέρον είναι στην οπτική γωνία της αφήγησης, μέσα από τα μάτια όχι του ζωγράφου αλλά ενός άλλου προσώπου. Παράλληλα με τα συναισθήματα που γεννά η τέχνη ο συγγραφέας καταφέρνει να περάσει πάρα πολλά στοιχεία ηθογραφικά της εποχής και να καυτηριάσει καταστάσεις και αντιλήψεις με τρόπο απόλυτα εναρμονισμένο με την πλοκή και απόλυτα φυσικό, καθόλου διδακτικό.
Πέρα από τους βιβλιόφιλους, ιδανικό και για όσους αρέσει η ζωγραφική.
March 10, 2022
Vincent van Gogh je môj najobľúbenejší umelec na svete. Milujem jeho, milujem jeho umenie. Svetu dal toho strašne veľa a to bez toho, aby mal z toho nejaký zisk 🖤 Takže keď vidím knihu o jeho živote, chcem si ju prečítať. Ale toto... Proste nie.
Kameňom úrazu je tu rozprávačka príbehu. Pôsobila na mňa nesympaticky, detinsky, naivne, sebecky, na Vincenta tlačila, ignorovala to, čo chcel on a celkovo zo seba robila blázna. Jedna moja časť si myslí, že táto nesympatia reflektuje hanbu z toho, že som sa podobne trápne správala pri mojom prvom vzťahu aj ja, ale keď som to videla na papieri, no... Skrátka ma vyslovene otravovala, bola nudná a strašne patetická.
Toto bola alternatívna história, príbeh je inšpirovaný tým, že mnohí historici neveria, že Vincentova smrť bola samovraždou a celkovo jeho smrť je zahalená rúškom tajomstva, koluje o nej množstvo verzii.
No a práve táto alternatíva, tento spôsob jeho smrti stiahol moje hodnotenie ešte o hviezdičku nižšie, lebo proste nie. Príšerná verzia.
Keď si však odmyslím koniec, tak je kniha priemerná. Miestami nudná, miestami chaotická, text bol prerušovaný úryvkami Vincentovych a Theovych listov, čo bolo super, ale tiež náhodnými novinovými článkami a úryvkami. Tie, ktoré sa týkali francúzskej umeleckej scény boli dobrým osviežením, tie, ktoré sa týkali toho, čo sa vo Francúzsku práve dialo, dávali príbehu spoločenský kontext, tiež moc fajn. Ale boli tam aj totálne náhodné úryvky o Jackovi Rozparovačovi a iných veciach, ktoré s príbehom mali úplne nulový súvis.
No a samozrejme ma bavili scény s Vincentom. Podľa mňa to však za čítanie nestojí.
Kameňom úrazu je tu rozprávačka príbehu. Pôsobila na mňa nesympaticky, detinsky, naivne, sebecky, na Vincenta tlačila, ignorovala to, čo chcel on a celkovo zo seba robila blázna. Jedna moja časť si myslí, že táto nesympatia reflektuje hanbu z toho, že som sa podobne trápne správala pri mojom prvom vzťahu aj ja, ale keď som to videla na papieri, no... Skrátka ma vyslovene otravovala, bola nudná a strašne patetická.
Toto bola alternatívna história, príbeh je inšpirovaný tým, že mnohí historici neveria, že Vincentova smrť bola samovraždou a celkovo jeho smrť je zahalená rúškom tajomstva, koluje o nej množstvo verzii.
No a práve táto alternatíva, tento spôsob jeho smrti stiahol moje hodnotenie ešte o hviezdičku nižšie, lebo proste nie. Príšerná verzia.
Keď si však odmyslím koniec, tak je kniha priemerná. Miestami nudná, miestami chaotická, text bol prerušovaný úryvkami Vincentovych a Theovych listov, čo bolo super, ale tiež náhodnými novinovými článkami a úryvkami. Tie, ktoré sa týkali francúzskej umeleckej scény boli dobrým osviežením, tie, ktoré sa týkali toho, čo sa vo Francúzsku práve dialo, dávali príbehu spoločenský kontext, tiež moc fajn. Ale boli tam aj totálne náhodné úryvky o Jackovi Rozparovačovi a iných veciach, ktoré s príbehom mali úplne nulový súvis.
No a samozrejme ma bavili scény s Vincentom. Podľa mňa to však za čítanie nestojí.
May 5, 2017
Un artista famoso, tormentato, il cui nome è un richiamo universale (potresti reclamizzarci un dentifricio, o una colla siliconica). Uno scrittore bravo, e di successo, che taceva da un po'. Un'idea originale e ardita, di quelle che allietano cinque minuti di una serata conviviale. Le necessità e le 'misure' del mercato.
Risultato: un prodotto di cassetta.
Andrò controcorrente, ma gli indizi sono troppi per non dare questo giudizio. E - ahimè - la lettura non ne ha smentito neanche uno.
Troppo ghiotta, oggi, l'idea di insinuare un segreto sentimentale dietro al mistero che circonda la morte di Van Gogh. Troppo ghiotta, oggi, la prospettiva di inserire una fotografia a tinte scure sulla condizione femminile alla fine dell'800. Troppo ghiotta, oggi, la tentazione di fare un po' di surf, leggero, non impegnativo, sul dubbio (serio, invece, di studiosi) che alcune tele di Van Gogh, tra le più note, non siano state effettivamente dipinte da lui. Troppo allettante, infine, l'idea di un bel mucchietto di royalties a basso sforzo.
Ne scaturisce un romanzetto rosa, nulla più, farcito di piccoli estratti documentali, in qualche caso neanche pertinenti, posti lì a millantare un'autorevolezza di ricerca. Un bene di largo consumo pronto-uso. Una merendina industriale, con una sapientissima dose di ingredienti, che ...riaccende il ritmo, quando non ci vedi più dalla fame. Oppure Un vero e proprio page-turner, come vanta l'editore in quarta di copertina, con quello che a me (solo?) appare un imbarazzante... autogol.
Anni luce di distanza, tanto per fare un esempio, dal lavoro di creatività indipendente, ingegno rischioso, e rispettosa originalità di Michel Bussi (vedi qui). Anzi: anche il vago sospetto di un'emulazione strumentale, indotta dall'editore con la prospettiva di un facile guadagno.
Dall'autore de "Il club degli incorreggibili ottimisti" (vedi qui) mi aspettavo francamente di più.
Peccato (ma non per le tasche di Guenassia e dei suoi editori).
Aggiungo che, da come ne parla e per come ne scrive, non sembra che Guenassia sia mai stato a Auvers, neanche a fare quattro passi; non sembra conoscere affatto la casa del dottor Gachet, se non per avere visto qualche foto; non ne conosce di fatto gli ambienti né il giardino (compreso il famoso 'tavolo rosso', su cui Gachet e Van Gogh giocavano a carte insieme a Camille Pissarro; tant'è vero che vi fa porre una inutile tovaglia rossa, al momento di dipingere il ritratto del dottore); non conosce Van Gogh né appare particolarmente appassionato alla pittura in genere.
Ma conosce benissimo le leggi del mercato.
Da ragazzo facevo il traduttore. Per pagarmi le vacanze e la benzina traducevo anche i romanzi rosa Harmony e Blue Moon. E sono stato più volte a Auvers Sur Oise. So di che parlo.
Risultato: un prodotto di cassetta.
Andrò controcorrente, ma gli indizi sono troppi per non dare questo giudizio. E - ahimè - la lettura non ne ha smentito neanche uno.
Troppo ghiotta, oggi, l'idea di insinuare un segreto sentimentale dietro al mistero che circonda la morte di Van Gogh. Troppo ghiotta, oggi, la prospettiva di inserire una fotografia a tinte scure sulla condizione femminile alla fine dell'800. Troppo ghiotta, oggi, la tentazione di fare un po' di surf, leggero, non impegnativo, sul dubbio (serio, invece, di studiosi) che alcune tele di Van Gogh, tra le più note, non siano state effettivamente dipinte da lui. Troppo allettante, infine, l'idea di un bel mucchietto di royalties a basso sforzo.
Ne scaturisce un romanzetto rosa, nulla più, farcito di piccoli estratti documentali, in qualche caso neanche pertinenti, posti lì a millantare un'autorevolezza di ricerca. Un bene di largo consumo pronto-uso. Una merendina industriale, con una sapientissima dose di ingredienti, che ...riaccende il ritmo, quando non ci vedi più dalla fame. Oppure Un vero e proprio page-turner, come vanta l'editore in quarta di copertina, con quello che a me (solo?) appare un imbarazzante... autogol.
Anni luce di distanza, tanto per fare un esempio, dal lavoro di creatività indipendente, ingegno rischioso, e rispettosa originalità di Michel Bussi (vedi qui). Anzi: anche il vago sospetto di un'emulazione strumentale, indotta dall'editore con la prospettiva di un facile guadagno.
Dall'autore de "Il club degli incorreggibili ottimisti" (vedi qui) mi aspettavo francamente di più.
Peccato (ma non per le tasche di Guenassia e dei suoi editori).
Aggiungo che, da come ne parla e per come ne scrive, non sembra che Guenassia sia mai stato a Auvers, neanche a fare quattro passi; non sembra conoscere affatto la casa del dottor Gachet, se non per avere visto qualche foto; non ne conosce di fatto gli ambienti né il giardino (compreso il famoso 'tavolo rosso', su cui Gachet e Van Gogh giocavano a carte insieme a Camille Pissarro; tant'è vero che vi fa porre una inutile tovaglia rossa, al momento di dipingere il ritratto del dottore); non conosce Van Gogh né appare particolarmente appassionato alla pittura in genere.
Ma conosce benissimo le leggi del mercato.
Da ragazzo facevo il traduttore. Per pagarmi le vacanze e la benzina traducevo anche i romanzi rosa Harmony e Blue Moon. E sono stato più volte a Auvers Sur Oise. So di che parlo.
August 14, 2023
Στο μυθιστόρημα «Το βαλς των δέντρων και του ουρανού» ο Ζαν-Μισέλ Γκενασιά μας παρουσιάζει τη δική του εκδοχή για τις τελευταίες μέρες ζωής του ιδιοφυούς, ιμπρεσιονιστή ζωγράφου Βίνσεντ βαν Γκογκ. Μετά την έξοδό του από το φρενοκομείο εγκαταστάθηκε στο χωριό Ωβέρ-συρ-Ουάζ όπου είχε αναλάβει τη φροντίδα του ο γιατρός Γκασέ. Εκεί γνώρισε την κόρη του γιατρού-Μαργκερίτ-και ήρθαν σε στενή επαφή αφού η ίδια έκανε τα πρώτα της δειλά βήματα στην τέχνη της ζωγραφικής. Η σχέση τους άνθισε σιγά σιγά σαν τα αγαπημένα του ηλιοτρόπια που απεικόνιζε συχνά στον καμβά του. Χάρη στην πρωτοπρόσωπη αφήγηση διεισδύουμε στην ψυχοσύνθεση του Ολλανδού ζωγράφου που δεν έχαιρε ιδιαίτερης εκτίμησης στην εποχή του, η Μαργκερίτ αφηγείται με εξομολογητικό τόνο τα γεγονότα ασκώντας κριτική στην υποτίμηση της γυναίκας αλλά και στην απουσία της καλλιτεχνικής ευαισθησίας.
Τον παρακολουθεί με δέος που ζωγραφίζει με κοφτές και δυναμικές πινελιές, δίνοντας υπόσταση στον ψυχισμό του και προβάλλοντας έναν νέο τρόπο θέασης του κόσμου. Για τον Βαν Γκογκ η ζωγραφική κατοικούσε μέσα του, εάν δεν ζωγράφιζε ολημερίς ένιωθε πως δε θα εκπλήρωνε τον στόχο του πάνω στη γη. Ο συγγραφέας περιγράφει με λεπτομέρεια τη δημιουργία σημαντικών πινάκων όπως την προσωπογραφία του γιατρού Γκασέ, γιατί τότε εγκατέλειψε τις στατικές, συμβατικές πόζες και τον παρουσίασε σε μία στιγμή χαλάρωσης αλλά και την απεικόνιση της αγαπημένης του Μαργκερίτ στον κήπο όπου όλη η φύση ζωντανεύει και συστρέφεται γύρω της. Θα πρότεινα κατά την ανάγνωση να αναζητήσετε τους συγκινησιακά φορτισμένους πίνακες που αναφέρονται στο μυθιστόρημα και όταν ολοκληρώσετε το βιβλίο να παρακολουθήσετε την πρωτοποριακή ταινία ‘’Loving Vincent’� (65.000 καρέ ζωγραφισμένα στο χέρι από 125 καλλιτέχνες) ώστε να θαυμάσετε το μεγαλείο της τέχνης του, την συγχώνευση του ανθρώπου με τη φύση.
«Ζωγραφίζω, Μαργκερίτ, ζωγραφίζω και κάθε μέρα που ξημερώνει, για μένα, είναι ίδια με την προηγούμενη. Ζωγραφίζω όλη μέρα, και θα ζωγραφίζω και αύριο και τις επόμενες μέρες, χωρίς να με απασχολεί τίποτε άλλο παρά μόνο η ζωγραφική. Δεν σου φαίνεται ότι είμαι πολύ τυχερός;»
Η κριτική δημοσιεύτηκε πρώτα στο
Τον παρακολουθεί με δέος που ζωγραφίζει με κοφτές και δυναμικές πινελιές, δίνοντας υπόσταση στον ψυχισμό του και προβάλλοντας έναν νέο τρόπο θέασης του κόσμου. Για τον Βαν Γκογκ η ζωγραφική κατοικούσε μέσα του, εάν δεν ζωγράφιζε ολημερίς ένιωθε πως δε θα εκπλήρωνε τον στόχο του πάνω στη γη. Ο συγγραφέας περιγράφει με λεπτομέρεια τη δημιουργία σημαντικών πινάκων όπως την προσωπογραφία του γιατρού Γκασέ, γιατί τότε εγκατέλειψε τις στατικές, συμβατικές πόζες και τον παρουσίασε σε μία στιγμή χαλάρωσης αλλά και την απεικόνιση της αγαπημένης του Μαργκερίτ στον κήπο όπου όλη η φύση ζωντανεύει και συστρέφεται γύρω της. Θα πρότεινα κατά την ανάγνωση να αναζητήσετε τους συγκινησιακά φορτισμένους πίνακες που αναφέρονται στο μυθιστόρημα και όταν ολοκληρώσετε το βιβλίο να παρακολουθήσετε την πρωτοποριακή ταινία ‘’Loving Vincent’� (65.000 καρέ ζωγραφισμένα στο χέρι από 125 καλλιτέχνες) ώστε να θαυμάσετε το μεγαλείο της τέχνης του, την συγχώνευση του ανθρώπου με τη φύση.
«Ζωγραφίζω, Μαργκερίτ, ζωγραφίζω και κάθε μέρα που ξημερώνει, για μένα, είναι ίδια με την προηγούμενη. Ζωγραφίζω όλη μέρα, και θα ζωγραφίζω και αύριο και τις επόμενες μέρες, χωρίς να με απασχολεί τίποτε άλλο παρά μόνο η ζωγραφική. Δεν σου φαίνεται ότι είμαι πολύ τυχερός;»
Η κριτική δημοσιεύτηκε πρώτα στο
December 30, 2017
Comincio col dire che, se a voi piacciono le storie d’amore melodrammatiche, questo libro potrebbe fare al caso vostro. D’altro canto, se siete appassionati di arte, NON LEGGETE QUESTO LIBRO.
Volete scoprire un Van Gogh quotidiano, reale? Leggete le sue lettere, sono magnificamente scritte e, soprattutto, escono dalla sua penna. Se cercate verità in questo libro non la troverete.
Se vi piacciono i romanzi storici con tanta invenzione e con “complotti�, questo fa al caso vostro. Se, invece, avete l’orticaria per le cose suddette, non toccare questo romanzo neanche con una ciocca di capelli. Perché dovete sapere che qui, di vero, c’� ben poco. E questo ben poco si conta sulle dita della mano:
1. Van Gogh ha effettivamente dato i suoi quadri come pagamento per le prestazioni del medico,
2. Van Gogh è morto dopo il colpo di pistola ricevuto nel campo di grano,
3. Jack lo squartatore era ancora attivo a Londra.
Ah. Scusate, ho scritto Jack lo squartatore? E voi direte: “avrà sbagliato!�. Invece no. In questo libro, ogni due o tre pagine, compaiono trafiletti presi (presumo) dai giornali locali. Compresa la notizia che racconta dell’avvistamento del serial killer di Whitechapel. E voi chiederete: “cosa c’entra?�. Un cavolo, c’entra, un cavolo. Eppure eccolo lì, scritto in bel corsivo, come si fa nei testi seri quando si riportano delle citazioni. A pagina 212. L’autore usa questo espediente delle “citatio� per creare un sottofondo politico, sociale, della morale corrente del 1890, anno in cui si svolgerebbero gli eventi, se fossero veri. Ora, devo ammettere che l’idea non è neanche male, ma, come potete vedere anche voi, i riferimenti sono messi puramente a caso. Eppure l’autore aveva cominciato così bene, riportando studi sul lavoro femminile sottopagato, sfruttato, sulla condizione della donna succube del marito-padre-fratello. Tutto, alla fine, è stato messo a casaccio, comunque.
Facendo sempre riferimento al posto della donna nella società di fine XIX secolo, introduco la figura della protagonista. Le cui parole sono, all’inizio della storia, le seguenti:
«Cent'anni dopo la Rivoluzione, nella società francese, l'uguaglianza dei cittadini è una menzogna bell'e buona e il motto scritto sul frontone dei nostri monumenti è un illusione: le donne continuano a essere cittadine di seconda classe.»
Voi direte: “bene, ci piace questa protagonista, così sicura del suo posto indipendente di donna, sarà una bella eroina per cui tifare�. Manco per niente. Si lamenta continuamente, le occasioni che le si presentano le fanno schifo, lotta per cose futili e non combatte per i suoi diritti. Vogliamo poi parlare del fatto che continua a fare progetti su lei e Vincent in partenza per l’America? Dico io, cara, non puoi sognare per due. Hai almeno chiesto qualcosa al povero uomo che tu ti imponi di amare? Io sono rimasta basita dalla testardaggine e dalla stupidità di questa protagonista. Potevo accettare la sua giovinezza e la sua baldanza, ma non la sua stoltezza, che lei reitera nel presente, quando ancora racconta la sua storia.
E che storia poi. Un vero e proprio complotto sarebbe stato fatto: Van Gogh non si sarebbe suicidato. Peggio dei libri di spionaggio, veramente. Io sono rimasta scioccata dalle ultime pagine. Ma davvero le hanno scritte e pure pubblicate? Io boh.
Non parliamo poi della figura paterna, o del fratello. Due stereotipi. E Vincent? Colui che doveva essere protagonista, o coprotagonista, è solo un cammeo, una scusa per scrivere le turbolenze cervellotiche di una ragazzina che non ha nient’altro da fare se non rompere le palle alla gente, lamentandosi che le donne non hanno potere, non hanno scelte, mentre lei, tutto quello che fa, è correre rientro ad un uomo ed assillarlo. Se ci tieni così tanto all’immagine della donna, perché non combatti per conquistare quei diritti che ti sono negati? Io non la capisco. Sembra un cane che, sognando una bistecca e potendola ottenere con pochi sforzi, rinunci subito e si attacchi all’osso spolpato di un pollo. Affermi una cosa? Perché poi il tuo comportamento non si confà a quello che hai appena espresso? Io boh.
I personaggi, comunque, sono unidimensionali. Fortunatamente non sono stata l’unica a notarlo. Vi consiglio di leggere le altre recensioni da 1 stella. Meritano tutte.
Ah, scusate, pensavate che questo libro parlasse anche di Arte, vero? È quello che volevo anche io. Ma no, non lo fa. Solo il 15% del libro, forse, è incentrato sulla pittura di Van Gogh. Due o tre pagine sugli “impressionisti� e su Gauguin. BASTA.
Se vi arrischiare a leggere questo libro, attenzione: alcune cose inerenti all’arte impressionista, NEOimpressionista e del XIX secolo in generale sono sbagliate. Lettori avvisati, mezzi salvati. Se volete un libro storico che parli anche di arte (e letteratura, storia della religione e chi più ne ha più ne metta) vi consiglio “Rinascimento privato� della Bellonci. Sarà anche difficile da leggere, a volte noioso, ma posso affermare con sicurezza che tutto quello che lei scrive, narrando attraverso la voce di Isabella d’Este, è storicamente appurato.
È proprio il confronto tra i due testi, questo di Guenassia e quello della Bellonci, che mi ha fatto valutare negativamente questo libro. Entrambi sono scritti da una prospettiva soggettiva femminile. Ma quanta differenza c’� tra un buon lavoro di indagine svolto dall’italiana e le blande supposizioni di Guenassia.
Fate come volete, leggetelo a vostro rischio e pericolo. Se non vi volete rovinare l’immagine di Van Gogh vi consiglio, comunque, di leggere le sue lettere. Detto ciò, non voglio più vedere Il romanzo di Guenassia vicino a me.
Volete scoprire un Van Gogh quotidiano, reale? Leggete le sue lettere, sono magnificamente scritte e, soprattutto, escono dalla sua penna. Se cercate verità in questo libro non la troverete.
Se vi piacciono i romanzi storici con tanta invenzione e con “complotti�, questo fa al caso vostro. Se, invece, avete l’orticaria per le cose suddette, non toccare questo romanzo neanche con una ciocca di capelli. Perché dovete sapere che qui, di vero, c’� ben poco. E questo ben poco si conta sulle dita della mano:
1. Van Gogh ha effettivamente dato i suoi quadri come pagamento per le prestazioni del medico,
2. Van Gogh è morto dopo il colpo di pistola ricevuto nel campo di grano,
3. Jack lo squartatore era ancora attivo a Londra.
Ah. Scusate, ho scritto Jack lo squartatore? E voi direte: “avrà sbagliato!�. Invece no. In questo libro, ogni due o tre pagine, compaiono trafiletti presi (presumo) dai giornali locali. Compresa la notizia che racconta dell’avvistamento del serial killer di Whitechapel. E voi chiederete: “cosa c’entra?�. Un cavolo, c’entra, un cavolo. Eppure eccolo lì, scritto in bel corsivo, come si fa nei testi seri quando si riportano delle citazioni. A pagina 212. L’autore usa questo espediente delle “citatio� per creare un sottofondo politico, sociale, della morale corrente del 1890, anno in cui si svolgerebbero gli eventi, se fossero veri. Ora, devo ammettere che l’idea non è neanche male, ma, come potete vedere anche voi, i riferimenti sono messi puramente a caso. Eppure l’autore aveva cominciato così bene, riportando studi sul lavoro femminile sottopagato, sfruttato, sulla condizione della donna succube del marito-padre-fratello. Tutto, alla fine, è stato messo a casaccio, comunque.
Facendo sempre riferimento al posto della donna nella società di fine XIX secolo, introduco la figura della protagonista. Le cui parole sono, all’inizio della storia, le seguenti:
«Cent'anni dopo la Rivoluzione, nella società francese, l'uguaglianza dei cittadini è una menzogna bell'e buona e il motto scritto sul frontone dei nostri monumenti è un illusione: le donne continuano a essere cittadine di seconda classe.»
Voi direte: “bene, ci piace questa protagonista, così sicura del suo posto indipendente di donna, sarà una bella eroina per cui tifare�. Manco per niente. Si lamenta continuamente, le occasioni che le si presentano le fanno schifo, lotta per cose futili e non combatte per i suoi diritti. Vogliamo poi parlare del fatto che continua a fare progetti su lei e Vincent in partenza per l’America? Dico io, cara, non puoi sognare per due. Hai almeno chiesto qualcosa al povero uomo che tu ti imponi di amare? Io sono rimasta basita dalla testardaggine e dalla stupidità di questa protagonista. Potevo accettare la sua giovinezza e la sua baldanza, ma non la sua stoltezza, che lei reitera nel presente, quando ancora racconta la sua storia.
E che storia poi. Un vero e proprio complotto sarebbe stato fatto: Van Gogh non si sarebbe suicidato. Peggio dei libri di spionaggio, veramente. Io sono rimasta scioccata dalle ultime pagine. Ma davvero le hanno scritte e pure pubblicate? Io boh.
Non parliamo poi della figura paterna, o del fratello. Due stereotipi. E Vincent? Colui che doveva essere protagonista, o coprotagonista, è solo un cammeo, una scusa per scrivere le turbolenze cervellotiche di una ragazzina che non ha nient’altro da fare se non rompere le palle alla gente, lamentandosi che le donne non hanno potere, non hanno scelte, mentre lei, tutto quello che fa, è correre rientro ad un uomo ed assillarlo. Se ci tieni così tanto all’immagine della donna, perché non combatti per conquistare quei diritti che ti sono negati? Io non la capisco. Sembra un cane che, sognando una bistecca e potendola ottenere con pochi sforzi, rinunci subito e si attacchi all’osso spolpato di un pollo. Affermi una cosa? Perché poi il tuo comportamento non si confà a quello che hai appena espresso? Io boh.
I personaggi, comunque, sono unidimensionali. Fortunatamente non sono stata l’unica a notarlo. Vi consiglio di leggere le altre recensioni da 1 stella. Meritano tutte.
Ah, scusate, pensavate che questo libro parlasse anche di Arte, vero? È quello che volevo anche io. Ma no, non lo fa. Solo il 15% del libro, forse, è incentrato sulla pittura di Van Gogh. Due o tre pagine sugli “impressionisti� e su Gauguin. BASTA.
Se vi arrischiare a leggere questo libro, attenzione: alcune cose inerenti all’arte impressionista, NEOimpressionista e del XIX secolo in generale sono sbagliate. Lettori avvisati, mezzi salvati. Se volete un libro storico che parli anche di arte (e letteratura, storia della religione e chi più ne ha più ne metta) vi consiglio “Rinascimento privato� della Bellonci. Sarà anche difficile da leggere, a volte noioso, ma posso affermare con sicurezza che tutto quello che lei scrive, narrando attraverso la voce di Isabella d’Este, è storicamente appurato.
È proprio il confronto tra i due testi, questo di Guenassia e quello della Bellonci, che mi ha fatto valutare negativamente questo libro. Entrambi sono scritti da una prospettiva soggettiva femminile. Ma quanta differenza c’� tra un buon lavoro di indagine svolto dall’italiana e le blande supposizioni di Guenassia.
Fate come volete, leggetelo a vostro rischio e pericolo. Se non vi volete rovinare l’immagine di Van Gogh vi consiglio, comunque, di leggere le sue lettere. Detto ciò, non voglio più vedere Il romanzo di Guenassia vicino a me.
September 5, 2017
Ανυπομονούσα για το νέο βιβλίο του Γκενασιά!Ήθελα να χαθώ στην υπέροχη γραφή του και η θεματική του τελευταίου του βιβλίου με είχε ιντριγκάρει.Ωστόσο απογοητεύτηκα & λυπάμαι πολύ γι'αυτό!
Το έργο μοιάζει μισοτελειωμένο,οι ήρωες δεν είναι ολοκληρωμένοι και ο γυναικείος χαρακτήρας (πρωταγωνίστρια) είναι αδύναμος και αποσπασματικός.Νόμιζα ότι θα έδινε περισσότερα ιστορικά-πληροφοριακά στοιχεία και η πλοκή δεν θα ήταν τόσο επίπεδη.
Απόλαυσα την ανάγνωσή του,γιατί σε ορισμένα σημεία επανέρχεται η αγαπημένη μου γραφή,όμως το τελικό αποτέλεσμα είναι αρνητικό καθώς δεν υπήρξε ούτε μία κορύφωση!
Εύχομαι να μην αποτρέψει κάποιον το παρόν βιβλίο να ανακαλύ��ει τα άλλα 2 εξαιρετικά έργα του που κυκλοφορούν!
Το έργο μοιάζει μισοτελειωμένο,οι ήρωες δεν είναι ολοκληρωμένοι και ο γυναικείος χαρακτήρας (πρωταγωνίστρια) είναι αδύναμος και αποσπασματικός.Νόμιζα ότι θα έδινε περισσότερα ιστορικά-πληροφοριακά στοιχεία και η πλοκή δεν θα ήταν τόσο επίπεδη.
Απόλαυσα την ανάγνωσή του,γιατί σε ορισμένα σημεία επανέρχεται η αγαπημένη μου γραφή,όμως το τελικό αποτέλεσμα είναι αρνητικό καθώς δεν υπήρξε ούτε μία κορύφωση!
Εύχομαι να μην αποτρέψει κάποιον το παρόν βιβλίο να ανακαλύ��ει τα άλλα 2 εξαιρετικά έργα του που κυκλοφορούν!
January 1, 2019
Ένας Βαν Γκογκ γήινος, που όμως εγώ τον έχω συνδυάσει με τα άστρα.
January 7, 2025
C’est super bien écrit et très intéressant. Je pense que si je me suis ennuyée, c’est peut-être parce que je ne suis pas particulièrement passionnée d’art et de Van Gogh�.
August 3, 2017
Το τελευταίο του βιβλίο, ο Αλγερινός συγγραφέας Ζαν Μισέλ Γκενασιά, το αφιερώνει στις τελευταίες εβδομάδες της ζωής του μεγάλου ιμπρεσιονιστή ζωγράφου Βίνσεντ Βαν Γκογκ που κλείνουν με την αυτοκτονία του. Αλλά αυτοκτόνησε πράγματι ο Βάν Γκογκ ή υπάρχει και μια άλλη εκδοχή για το θάνατό του; Μια εκδοχή πιο ρομαντική αλλά ενδεχομένως και πιο πιστευτή.
Στο βιβλίο «Το βαλς των δέντρων και του ουρανού» που κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις ΠΟΛΙΣ, σε μετάφραση Ειρήνης Αποστολάκη, ο Γκενασιά αναπλάθει ελεύθερα έναν από τους αληθινούς χαρακτήρες που βρισκόταν στο περιβάλλον του Βαν Γκογκ σ� αυτό το τελευταίο στάδιο της ζωής του και τον βάζει στη θέση του αφηγητή. Ενός αφηγητή που δίνει μια άλλη διάσταση σε όσα ξέραμε μέχρι τώρα για τη ζωή, τον χαρακτήρα και τις συνθήκες θανάτου του μεγάλου ζωγράφου.
Αφηγήτρια είναι η Μαργκερίτ Γκασέ η οποία σε μεγάλη πια ηλικία αισθάνεται την ανάγκη να καταγράψει την ‘αλήθεια� όπως αυτή την έζησε.
«Ανακαλώ τα όσα έχω ζήσει ως τώρα, με τρόπο τόσο αποστασιοποιημένο, τόσο κλινικό, λες και πρόκειται για τη ζωή κάποιου άλλου. Το ημερολόγιο αυτό είναι η προσωπική μου μαρτυρία. Ο δικός μου τρόπος να προσεγγίσω όσο γίνεται την αλήθεια, την οποία μόνο εγώ γνωρίζω. Δεν θα παραλείψω, ούτε θα αποκρύψω στοιχεία. Αντίθετα, θέλω να αφιερώσω τον ελάχιστο χρόνο και τις δυνάμεις που μου απομένουν στο να καταρρίψω συσσωρευμένα, βαθιά ριζωμένα ψεύδη, μέχρι να φτάσω στην επίσημη εκδοχή που θα τον δικαιώσει, όπως άλλωστε αξίζει όχι μόνο στον ίδιο, αλλά στον καθένα. Πόσοι και πόσοι δεν αρκέστηκαν στο να συντηρούν ένα σωρό κουτσομπολιά και μυθεύματα που, ενώ σίγουρα άρεσαν και συγκινούσαν, δεν είχαν καμία βάση. Δεν με ενδιαφέρει τίποτε άλλο παρά η αποκατάσταση της αλήθειας. Δεν θα τη διαστρεβλώσω, ούτε θα επιχειρήσω να δικαιολογήσω τον εαυτό μου, να ελαφρύνω τη θέση μου ή να συντηρήσω κάποιο μύθο» σελ. 12-13
Στο χωριό Ωβέρ-συρ-Ουάζ, λίγα χιλιόμετρα έξω από το Παρίσι, καταφεύγει ο Βαν Γκογκ τον Μάρτιο του 1890, προκειμένου να αναρρώσει πλήρως από τις κρίσεις που τον οδήγησαν να νοσηλευτεί στο Σαιν Ρεμύ ντε Προβάνς. Εκεί συναντά τον γιατρό Γκασέ που έχει τη φήμη του φιλότεχνου και ο οποίος αναλαμβάνει να τον κουράρει μετά από παράκληση του Πισαρό.
«�. Γνώρισα τον γιατρό Γκασέ, ο οποίος μου έδωσε την εντύπωση ενός κατά βάθος εκκεντρικού ανθρώπου που, προφανώς, η ιδιότητα του γιατρού τον βοηθά να δείχνει ισορροπημένος και να καταπολεμά την ψυχική διαταραχή από την οποία είναι βέβαιο ότι πάσχει εξίσου με εμένα……� σελ. 82
Η Μαρκερίτ, η δεκαεννιάχρονη κόρη του γιατρού, ζει στην Ωβέρ εγκλωβισμένη από τον καθωσπρεπισμό της επαρχιακής κοινωνίας και τη στενοκεφαλιά του πατέρα της. Μεγαλωμένη σ� ένα σπίτι όπου δεν υπάρχει αγάπη, με ένα πατέρα τυραννικό και έναν αδελφό με αδύναμο χαρακτήρα, αναζητά τρόπο να επαναστατήσει και να αποτινάξει τον ζυγό του πατέρα της για να ακολουθήσει το όνειρό της. Η Μαργκερίτ ονειρεύεται να φύγει από το σπίτι και να πάει στην Αμερική για να γίνει ζωγράφος, κάτι που δεν ήταν αποδεκτό εκείνη την εποχή, αφού οι γυναίκες δεν γίνονται δεκτές στη Σχολή Καλών Τεχνών.
Με την άφιξη του Βαν Γκόγκ όμως στην Ωβέρ, τα όνειρα της Μαργκερίτ μπαίνουν σε δεύτερη μοίρα αφού εκείνη γοητεύεται από τον ζωγράφο, το πάθος για την τέχνη του και τον ασυμβίβαστο χαρακτήρα του.
Η Μαργκερίτ - που θυμίζει αρκετά Βιρτζίνια Γουλφ - είναι μια επαναστάτρια σε μια εποχή που τα κορίτσια είχαν μόνο σκοπό να κάνουν έναν καλό γάμο. Ο Γκενασιά μέσω της Μαργκερίτ καταγράφει τη θέση της γυναίκας στα τέλη του 19ου αιώνα.
Σαν μαγεμένη τον ακολουθεί στις βόλτες του στις εξοχές της περιοχής όπου απαθανατίζει με μανία τις αχυρένιες σκεπές των αγροικιών, τις θημωνιές, τα σιταροχώραφα και τους κήπους της γαλλικής υπαίθρου. Η Μαργκερίτ αντιλαμβάνεται τη δημιουργική δύναμη του καλλιτέχνη στον τρόπο που ζωγραφίζει και αισθάνεται την ομορφιά όπως εκφράζεται στους πίνακές του. Σύντομα δημιουργείται μεταξύ τους μια παθιασμένη σχέση που την οδηγεί να παραβλέψει τα κοινωνικά πρέπει και να γίνει ερωμένη του.
«Η σοφίτα, που μέχρι εκείνη τη στιγμή ήταν βυθισμένη στο μισοσκόταδο, έλαμψε ξαφνικά. Μια ακτίνα φωτός, που μπήκε ως δια μαγείας, φώτισε το καβαλέτο. Αυτό που είδα μπροστά μου με άφησε άφωνη. Ένας πίνακας που αναπαριστούσε τα σπίτια των χωρικών, με τις αχυροσκεπές τους να μπλέκονται μέσα στα πράσινα λιβάδια, και στο βάθος δέντρα σε βαθυπράσινη απόχρωση να παραδίδονται σε ένα ξέφρενο βαλς, ένα βαλς γεμάτο ζωή, σε πλήρη αρμονία με τον ουρανό, που ήταν γεμάτος γαλάζια σύννεφα�..» σελ. 118
Ο Βαν Γκογκ περιγράφεται στο βιβλίο σαν ένας άνθρωπος παθιασμένος με την τέχνη του αλλά όχι και διανοητικά ασταθής. Ο άνθρωπος που γνωρίζει ο αναγνώστης στο βιβλίο διαφέρει αρκετά από αυτόν που έχει γνωρίσει στα διάφορα βιογραφικά σημειώματα που έχουν δημοσιευθεί κατά καιρούς. Ο Βαν Γκογκ του Γκενασιά είναι ενεργητικός και ενθουσιώδης, αγαπάει την ελευθερία και αποφεύγει τις δεσμεύσεις. Είναι ταγμένος στην τέχνη του και δεν υπάρχει χώρος στη ζωή του για τίποτα άλλο.
Μέσα από άρθρα εφημερίδων της εποχής και επιστολές � κυρίως μεταξύ του Βαν Γκογκ με τον αδελφό του � που παρεμβάλονται στην αφήγηση της Μαργκερίτ ο αναγνώστης σχηματίζει μια πιο σαφή εικόνα για την εποχή, τις κοινωνικές προκαταλήψεις, την σκληρή υποδοχή των ιμπρεσιονιστών από τους κριτικούς της εποχής αλλά και τη θέση της γυναίκας στη Γαλλία του 19ου αιώνα.
Ο Γκενασιά, με το πρόσχημα της ρομαντικής ιστορίας, δίνει μια άλλη εκδοχή για τοθάνατο του Βαν Γκογκ. Επίσης θέτει θέμα αυθεντικότητας για κάποιους από τους πίνακές του και δίνει τις ανάλογες απαντήσεις αλλά καλό θα ήταν να έχουμε στο πίσω μέρος του μυαλού μας ότι τελικά «το Βαλς των δέντρων και του Ουρανού» είναι ένα μυθιστόρημα και ο συγγραφέας δεν υπήρξε μάρτυρας των γεγονότων που αναφέρει. Σε κάθε περίπτωση όμως ο ισχυρισμός του αξίζει τουλάχιστον μια δεύτερη σκέψη αν όχι επιμελή διερεύνηση.
Στο βιβλίο «Το βαλς των δέντρων και του ουρανού» που κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις ΠΟΛΙΣ, σε μετάφραση Ειρήνης Αποστολάκη, ο Γκενασιά αναπλάθει ελεύθερα έναν από τους αληθινούς χαρακτήρες που βρισκόταν στο περιβάλλον του Βαν Γκογκ σ� αυτό το τελευταίο στάδιο της ζωής του και τον βάζει στη θέση του αφηγητή. Ενός αφηγητή που δίνει μια άλλη διάσταση σε όσα ξέραμε μέχρι τώρα για τη ζωή, τον χαρακτήρα και τις συνθήκες θανάτου του μεγάλου ζωγράφου.
Αφηγήτρια είναι η Μαργκερίτ Γκασέ η οποία σε μεγάλη πια ηλικία αισθάνεται την ανάγκη να καταγράψει την ‘αλήθεια� όπως αυτή την έζησε.
«Ανακαλώ τα όσα έχω ζήσει ως τώρα, με τρόπο τόσο αποστασιοποιημένο, τόσο κλινικό, λες και πρόκειται για τη ζωή κάποιου άλλου. Το ημερολόγιο αυτό είναι η προσωπική μου μαρτυρία. Ο δικός μου τρόπος να προσεγγίσω όσο γίνεται την αλήθεια, την οποία μόνο εγώ γνωρίζω. Δεν θα παραλείψω, ούτε θα αποκρύψω στοιχεία. Αντίθετα, θέλω να αφιερώσω τον ελάχιστο χρόνο και τις δυνάμεις που μου απομένουν στο να καταρρίψω συσσωρευμένα, βαθιά ριζωμένα ψεύδη, μέχρι να φτάσω στην επίσημη εκδοχή που θα τον δικαιώσει, όπως άλλωστε αξίζει όχι μόνο στον ίδιο, αλλά στον καθένα. Πόσοι και πόσοι δεν αρκέστηκαν στο να συντηρούν ένα σωρό κουτσομπολιά και μυθεύματα που, ενώ σίγουρα άρεσαν και συγκινούσαν, δεν είχαν καμία βάση. Δεν με ενδιαφέρει τίποτε άλλο παρά η αποκατάσταση της αλήθειας. Δεν θα τη διαστρεβλώσω, ούτε θα επιχειρήσω να δικαιολογήσω τον εαυτό μου, να ελαφρύνω τη θέση μου ή να συντηρήσω κάποιο μύθο» σελ. 12-13
Στο χωριό Ωβέρ-συρ-Ουάζ, λίγα χιλιόμετρα έξω από το Παρίσι, καταφεύγει ο Βαν Γκογκ τον Μάρτιο του 1890, προκειμένου να αναρρώσει πλήρως από τις κρίσεις που τον οδήγησαν να νοσηλευτεί στο Σαιν Ρεμύ ντε Προβάνς. Εκεί συναντά τον γιατρό Γκασέ που έχει τη φήμη του φιλότεχνου και ο οποίος αναλαμβάνει να τον κουράρει μετά από παράκληση του Πισαρό.
«�. Γνώρισα τον γιατρό Γκασέ, ο οποίος μου έδωσε την εντύπωση ενός κατά βάθος εκκεντρικού ανθρώπου που, προφανώς, η ιδιότητα του γιατρού τον βοηθά να δείχνει ισορροπημένος και να καταπολεμά την ψυχική διαταραχή από την οποία είναι βέβαιο ότι πάσχει εξίσου με εμένα……� σελ. 82
Η Μαρκερίτ, η δεκαεννιάχρονη κόρη του γιατρού, ζει στην Ωβέρ εγκλωβισμένη από τον καθωσπρεπισμό της επαρχιακής κοινωνίας και τη στενοκεφαλιά του πατέρα της. Μεγαλωμένη σ� ένα σπίτι όπου δεν υπάρχει αγάπη, με ένα πατέρα τυραννικό και έναν αδελφό με αδύναμο χαρακτήρα, αναζητά τρόπο να επαναστατήσει και να αποτινάξει τον ζυγό του πατέρα της για να ακολουθήσει το όνειρό της. Η Μαργκερίτ ονειρεύεται να φύγει από το σπίτι και να πάει στην Αμερική για να γίνει ζωγράφος, κάτι που δεν ήταν αποδεκτό εκείνη την εποχή, αφού οι γυναίκες δεν γίνονται δεκτές στη Σχολή Καλών Τεχνών.
Με την άφιξη του Βαν Γκόγκ όμως στην Ωβέρ, τα όνειρα της Μαργκερίτ μπαίνουν σε δεύτερη μοίρα αφού εκείνη γοητεύεται από τον ζωγράφο, το πάθος για την τέχνη του και τον ασυμβίβαστο χαρακτήρα του.
Η Μαργκερίτ - που θυμίζει αρκετά Βιρτζίνια Γουλφ - είναι μια επαναστάτρια σε μια εποχή που τα κορίτσια είχαν μόνο σκοπό να κάνουν έναν καλό γάμο. Ο Γκενασιά μέσω της Μαργκερίτ καταγράφει τη θέση της γυναίκας στα τέλη του 19ου αιώνα.
Σαν μαγεμένη τον ακολουθεί στις βόλτες του στις εξοχές της περιοχής όπου απαθανατίζει με μανία τις αχυρένιες σκεπές των αγροικιών, τις θημωνιές, τα σιταροχώραφα και τους κήπους της γαλλικής υπαίθρου. Η Μαργκερίτ αντιλαμβάνεται τη δημιουργική δύναμη του καλλιτέχνη στον τρόπο που ζωγραφίζει και αισθάνεται την ομορφιά όπως εκφράζεται στους πίνακές του. Σύντομα δημιουργείται μεταξύ τους μια παθιασμένη σχέση που την οδηγεί να παραβλέψει τα κοινωνικά πρέπει και να γίνει ερωμένη του.
«Η σοφίτα, που μέχρι εκείνη τη στιγμή ήταν βυθισμένη στο μισοσκόταδο, έλαμψε ξαφνικά. Μια ακτίνα φωτός, που μπήκε ως δια μαγείας, φώτισε το καβαλέτο. Αυτό που είδα μπροστά μου με άφησε άφωνη. Ένας πίνακας που αναπαριστούσε τα σπίτια των χωρικών, με τις αχυροσκεπές τους να μπλέκονται μέσα στα πράσινα λιβάδια, και στο βάθος δέντρα σε βαθυπράσινη απόχρωση να παραδίδονται σε ένα ξέφρενο βαλς, ένα βαλς γεμάτο ζωή, σε πλήρη αρμονία με τον ουρανό, που ήταν γεμάτος γαλάζια σύννεφα�..» σελ. 118
Ο Βαν Γκογκ περιγράφεται στο βιβλίο σαν ένας άνθρωπος παθιασμένος με την τέχνη του αλλά όχι και διανοητικά ασταθής. Ο άνθρωπος που γνωρίζει ο αναγνώστης στο βιβλίο διαφέρει αρκετά από αυτόν που έχει γνωρίσει στα διάφορα βιογραφικά σημειώματα που έχουν δημοσιευθεί κατά καιρούς. Ο Βαν Γκογκ του Γκενασιά είναι ενεργητικός και ενθουσιώδης, αγαπάει την ελευθερία και αποφεύγει τις δεσμεύσεις. Είναι ταγμένος στην τέχνη του και δεν υπάρχει χώρος στη ζωή του για τίποτα άλλο.
Μέσα από άρθρα εφημερίδων της εποχής και επιστολές � κυρίως μεταξύ του Βαν Γκογκ με τον αδελφό του � που παρεμβάλονται στην αφήγηση της Μαργκερίτ ο αναγνώστης σχηματίζει μια πιο σαφή εικόνα για την εποχή, τις κοινωνικές προκαταλήψεις, την σκληρή υποδοχή των ιμπρεσιονιστών από τους κριτικούς της εποχής αλλά και τη θέση της γυναίκας στη Γαλλία του 19ου αιώνα.
Ο Γκενασιά, με το πρόσχημα της ρομαντικής ιστορίας, δίνει μια άλλη εκδοχή για τοθάνατο του Βαν Γκογκ. Επίσης θέτει θέμα αυθεντικότητας για κάποιους από τους πίνακές του και δίνει τις ανάλογες απαντήσεις αλλά καλό θα ήταν να έχουμε στο πίσω μέρος του μυαλού μας ότι τελικά «το Βαλς των δέντρων και του Ουρανού» είναι ένα μυθιστόρημα και ο συγγραφέας δεν υπήρξε μάρτυρας των γεγονότων που αναφέρει. Σε κάθε περίπτωση όμως ο ισχυρισμός του αξίζει τουλάχιστον μια δεύτερη σκέψη αν όχι επιμελή διερεύνηση.
June 29, 2019
Χωρίς να έχω διαβάσει την πολυ-εκθειασμένη Λέσχη του συγγραφέα, προτίμησα να αρχίσω ανάποδα. Από το Βαλς.
Η ιστορία που αφηγείται ο συγγραφέας έχει να κάνει με τις τελευταίες μέρες του Βαν Γκονγκ σε ένα μικρό χωριό της γαλλικής επαρχίας, κοντά στο Παρίσι. Εκεί καταφεύγει ο ζωγράφος για να ησυχάσει από τους δαίμονες που τον ταλανίζουν, σταλμένος από τον αδερφό του. Η φύση του χωριού τον μαγεύει και αρχίζει να ζωγραφίζει μανιωδώς ενώ παράλληλα, έχει το αποκούμπι της ιατρικής φροντίδας για την ψυχική του αστάθεια από το γιατρό Γκασέ.
Ο ζωγράφος ζει σε απόλυτη ένδεια αλλά αυτό ποσώς τον ενδιαφέρει ή τον επηρεάζει. Ζωγραφίζει από το χάραμα μέχρι τη νύχτα, μέχρι να μη βλέπει άλλο. Στην κατάσταση αυτή, τραβά το ενδιαφέρον της κόρης του γιατρού, η οποία αψηφώντας το ηθικό κατεστημένο της εποχής, τον ερωτεύεται και τον παρασύρει σε μια σχέση, η οποία φαίνεται να έχει αρκετό πάθος.
Δεν μπορώ να πω ότι βρήκα συγγραφικές αρετές στο βιβλίο.
Με τα τόσα που είχα ακούσει για τη Λέσχη περίμενα τουλάχιστον μια ελκυστική γραφή.
Δεν τη βρήκα.
Είναι μια ιστορία δοσμένη όπως τόσες και τόσες άλλες, αρκετά ενδιαφέρουσα μεν αλλά μέχρι εκεί.
Πολύ καλή η ανάγνωση από την Εύα Φωτεινιά.
Η ιστορία που αφηγείται ο συγγραφέας έχει να κάνει με τις τελευταίες μέρες του Βαν Γκονγκ σε ένα μικρό χωριό της γαλλικής επαρχίας, κοντά στο Παρίσι. Εκεί καταφεύγει ο ζωγράφος για να ησυχάσει από τους δαίμονες που τον ταλανίζουν, σταλμένος από τον αδερφό του. Η φύση του χωριού τον μαγεύει και αρχίζει να ζωγραφίζει μανιωδώς ενώ παράλληλα, έχει το αποκούμπι της ιατρικής φροντίδας για την ψυχική του αστάθεια από το γιατρό Γκασέ.
Ο ζωγράφος ζει σε απόλυτη ένδεια αλλά αυτό ποσώς τον ενδιαφέρει ή τον επηρεάζει. Ζωγραφίζει από το χάραμα μέχρι τη νύχτα, μέχρι να μη βλέπει άλλο. Στην κατάσταση αυτή, τραβά το ενδιαφέρον της κόρης του γιατρού, η οποία αψηφώντας το ηθικό κατεστημένο της εποχής, τον ερωτεύεται και τον παρασύρει σε μια σχέση, η οποία φαίνεται να έχει αρκετό πάθος.
Δεν μπορώ να πω ότι βρήκα συγγραφικές αρετές στο βιβλίο.
Με τα τόσα που είχα ακούσει για τη Λέσχη περίμενα τουλάχιστον μια ελκυστική γραφή.
Δεν τη βρήκα.
Είναι μια ιστορία δοσμένη όπως τόσες και τόσες άλλες, αρκετά ενδιαφέρουσα μεν αλλά μέχρι εκεί.
Πολύ καλή η ανάγνωση από την Εύα Φωτεινιά.
December 29, 2017
Με ένα τόσο ωραίο εξώφυλλο, ένα τόσο ενδιαφέρον θέμα μιας πραγματικά προσεγμένης έκδοσης θα περίμενα να είναι από τα βιβλία που θα με ενθουσίαζαν. Τελειώνοντάς το ήρθε λίγο κόντρα στις προσδοκίες μου ακριβώς για αυτούς τους λόγους. Δεν ήταν κακό, δεν μπορώ να πω ότι δεν πέρασα καλά διαβάζοντάς το αλλά ήταν σαν να του έλειπε κάτι.
Το τελευταίο κομμάτι της ζωής του Van Gogh μας περιγράφεται όχι αυτοβιογραφικά αλλά μέσα από τα μάτια ενός άλλου προσώπου που ωστόσο συνδέεται με τον ζωγράφο και είναι από τα πράγματα που μου άρεσαν. Η δε γραφή ενώ έχει την δική της ροή, στο μεγαλύτερο μέρος του βιβλίου δεν έχει την ταχύτητα που θα περίμενα και σίγουρα όχι πολλές στιγμές κορύφωσης.
Σε γενικές γραμμές ήταν ένα ωραίο βιβλίο με αρκετές πληροφορίες για την εποχή στην οποία διαδραματίζεται, αλλά και από εκείνα που όταν κλείνεις το οπισθόφυλλο νιώθεις ότι θα ήθελες κάτι παραπάνω.
Το τελευταίο κομμάτι της ζωής του Van Gogh μας περιγράφεται όχι αυτοβιογραφικά αλλά μέσα από τα μάτια ενός άλλου προσώπου που ωστόσο συνδέεται με τον ζωγράφο και είναι από τα πράγματα που μου άρεσαν. Η δε γραφή ενώ έχει την δική της ροή, στο μεγαλύτερο μέρος του βιβλίου δεν έχει την ταχύτητα που θα περίμενα και σίγουρα όχι πολλές στιγμές κορύφωσης.
Σε γενικές γραμμές ήταν ένα ωραίο βιβλίο με αρκετές πληροφορίες για την εποχή στην οποία διαδραματίζεται, αλλά και από εκείνα που όταν κλείνεις το οπισθόφυλλο νιώθεις ότι θα ήθελες κάτι παραπάνω.
July 23, 2018
Μάλλον 3,5 αστέρια θα έβαζα σε αυτό το βιβλίο.
Δεν φτάνει με τίποτα τη λέσχη των αθεράπευτα αισιόδοξων, λόγω θεματολογίας μάλλον, ο Guenassia έχει καλή γραφή και στα δυό του βιβλία.
Με κούρασε σε αρκετά σημεία η περιγραφή του εφηβικού έρωτα - με επιτυχημένη απόδοση των συναισθημάτων βέβαια.
Το πιο ενδιαφέρον στο βιβλίο ήταν για εμένα τα αληθινά παραθέματα εφημερίδων της εποχής (τέλη 19ου αιώνα) που αποδεικνύουν την -άθλια κοινωνική- θέση της γυναίκας, ακόμα, την εποχή εκείνη, καθώς και την απόρριψη και αμφισβήτηση των ανθρώπων κάθε φορά μπροστά σε κάθε τι καινούργιο που έρχεται να ταράξει τα νερά.
Δεν φτάνει με τίποτα τη λέσχη των αθεράπευτα αισιόδοξων, λόγω θεματολογίας μάλλον, ο Guenassia έχει καλή γραφή και στα δυό του βιβλία.
Με κούρασε σε αρκετά σημεία η περιγραφή του εφηβικού έρωτα - με επιτυχημένη απόδοση των συναισθημάτων βέβαια.
Το πιο ενδιαφέρον στο βιβλίο ήταν για εμένα τα αληθινά παραθέματα εφημερίδων της εποχής (τέλη 19ου αιώνα) που αποδεικνύουν την -άθλια κοινωνική- θέση της γυναίκας, ακόμα, την εποχή εκείνη, καθώς και την απόρριψη και αμφισβήτηση των ανθρώπων κάθε φορά μπροστά σε κάθε τι καινούργιο που έρχεται να ταράξει τα νερά.
May 11, 2017
Questa recensione è presente anche sul blog:
- Ho ricevuto una copia di questo libro in cambio di un'onesta recensione -
«Io non ho altro interesse che quello di ristabilire la verità,
non di mascherarla, giustificarmi o di sminuire le mie colpe,
né di preservare il mito.»
A diciannove anni, Marguerite ha un'idea ben precisa di quello che non sarà: non sarà schiava di un marito scelto da suo padre e non permetterà a suo padre di trattarla come merce di scambio.
Tuttavia, ci sono alcuni conti da fare e alcuni grossi problemi da superare: in primo luogo che Marguerite è una giovane donna in una antisemita, ipocrita, patriarcale, chiusa e un po' snob Francia del 1890.
In secondo luogo, dove mai potrebbe fuggire una donna per aspirare ad avere un trattamento pari a quello di un uomo? Pare che l'America sia una terra promessa per molti... ma i problemi che sorgono qui sono di natura economica, legati anche alla difficile traversa a cui molti non sopravvivono.
Tuttavia, qualcosa è destinato a cambiare: in quell'estate del 1890, un uomo si presenterà in qualità di paziente alla porta di casa del dottor Gachet, il padre di Marguerite.
Quell'uomo è destinato a sconvolgere l'esistenza di quella ragazza e a mostrarle il mondo con occhi e colori completamente diversi. Il suo nome? Vincent Van Gogh.
La figura di Vincent Van Gogh, tanto bistratta in vita quanto amata in seguito, possiede ormai un fascino incontenibile.
Pazzo o genio?
Oppure è uno di quei particolari casi in cui genio e pazzia coesistono per creare meraviglie? Oppure� nessuna delle due: solo una persona magari avanti rispetto al suo tempo, con una sensibilità diversa e proprio per questo incompresa?
Qui scopriamo un Van Gogh da un punto di vista particolare, quello di Marguerite, la figlia del dottor Gachet presso cui Vincent andò per curarsi consigliato da un altro grande impressionista Pissarro.
La narrazione non solo è declinata al femminile, ma pure in prima persona - una scelta, sotto certi punti di vista, coraggiosa e difficile per un autore.
È così che Margerite Gachet si forma davanti agli occhi come se ogni pagina aggiungesse una pennellata al suo ritratto: da «ochetta diciannovenne» come lei stessa si definisce, orfana di madre, convinta che la vita abbia qualcosa di più da offrirle si trasforma in donna i cui pensieri sono costantemente rivolti al passato.
Per la precisione, però, avviene il contrario: grazie a un certo distacco opaco che il tempo lascia sempre, una Marguerite ormai anziana ci racconta la giovane Marguerite instancabile, alla costante ricerca di qualcosa, sotto certi punti di vista ribelle, ma ancora ingenua e sciocca.
Attraverso Marguerite cogliamo non solo il disagio dell'essere una donna dalle larghe prospettive e aspirazioni le cui ali vengono tarpate da ciò che la società richiede al genere femminile (essere un grazioso ornamento e procreare), ma soprattutto riscopriamo attraverso i suoi occhi l'essenza romantica e estatica con la quale l'occhio dell'impressionista impone la direzione al suo pennello, creando tele fuggenti e meravigliose (pittura che, per la cronaca, era vietata alle donne per le quali doveva essere un semplice passatempo... guai ad avere l'aspirazione di eguagliare un uomo, sperando di diventare pittrice!).
Insomma, attraverso lo sguardo di Marguerite, scopriamo un Vincent un po' lunatico, testa fra le nuvole, talvolta un po' brusco e scorbutico, dal carattere sensibile e incline al fascino dell'alcol, ma tutto sommato normale. Certo, fuori dai canoni standard di educazione e rispetto pubblico (che, in verità, celano solo ipocrisia), vittima di scatti d'ira particolarmente furenti ed eccessivi, ma tutto sommato normale.
Di contro, il dottor Gachet, il medico degli impressionisti, fa una figura più cacina: pieno di sé, borioso, tirannico... la sua storica amicizia con il gruppo degli impressionisti, il suo dilettarsi con la pittura e le stampe (espose le proprie opere sotto lo pseudonimo di Van Ryssel) qui si trasformano in mera venalità, cupidigia. E culminano con la vendita di quadri impressionisti fasulli (sebbene sia storicamente vero che la famiglia Gachet donò numerose opere degli impressionisti ai musei).
La narrazione, dal linguaggio molto semplice e per questo estremamente scorrevole (sebbene adagiato su standard poco impegnativi), procede in maniera singolare e, accanto ai pensieri e alla vita di Marguerite, scorrono anche estratti, considerazioni o date che non solo aiutano a contestualizzare la vicenda permettendo al lettore di calarsi maggiormente nell'ambientazione, ma creano anche un peculiare parallelismo tra i personaggi e la storia.
Anche la ricostruzione (basata su una fantasiosa interpretazione degli storici dell'arte Steven Naifeh e Gregory White Smith nella biografia Van Gogh: The Life) di quei produttivi mesi a Auvers-sur-Oise è interessante e ben si incastra nella costruzione della storia.
Tuttavia, i personaggi soffrono un po' di unidimensionalità; le loro vicende non trasportano il lettore; manca - o almeno io non l'ho avvertita - un certo sentimento, una certa passione nel raccontare.
April 20, 2017
Dove vai mio piccolo girasole?
Quando ho iniziato a leggere questo romanzo non sapevo davvero cosa aspettarmi.
Conoscevo Guenassia per i suoi premi e il suo stile particolare (un tono francese, un po' elitario e rarefatto, che qui peraltro viene reso bene dal traduttore), ed ero stata attratta dall'idea di trovarmi davanti a una sorta di riscrittura della vita di van Gogh (pittore che adoro), visto attraverso gli occhi di una donna.
Guenassia,in effetti, scegli di raccontare tutto in prima persona, utilizzando il POV di Marguerite Gachet, la figlia del medico che ospitò veramente il pittore nell'estate del 1890.
Seppure Marguerite fu una figura minore, sullo sfondo della vita di Vincent (per quanto ci furono varie voci sul loro amore), qui diviene il perno della narrazione: una figura particolarissima di ventenne, ribelle, sognatrice, femminista ante-litteram, desiderosa di scappare dal sua paesino nella campagna francese per fuggire a New York, per imparare a dipingere dai grandi, per vivere d'arte (ma non d'amore: al momento non le interezza affatto).
Marguerite è una ragazza che tollera con insofferenza il maschilismo trionfante, l'ipocrisia borghese, l'antisemitismo che striscia subdolo (anche tra i pensatori laici e più illuminati del tempo), quel senso diffuso di ingiustizia, invidie sociali e violento progresso economico (è l'epoca della torre Eiffel e dell'industria nascente) che culminerà nei campi di battaglia della prima guerra mondiale, e nella sua catarsi di sangue e morte.
Intanto però siamo ancora a Auvers-sur-Oise e van Gogh non è che uno dei tanti giovani pittori che vivono di fortuna ed espedienti. La ragazza si aspetta di incontrare un artista macilento, roso dal male di vivere. Invece Vincent le appare come un uomo robusto e sano, quasi un bracciante, biondo e sorridente. Diviene un ospite abituale del padre, benvoluto perché paga in quadri, e Marguerite capisce fin da subito che quel pittore non è come tutti gli altri: il giallo che guizza, il verde che trema, l'odore del grano che esce dalla tela.
Lui è il più grande, dopo Rembrandt. Dopo Vincent non ci sarà più nessuno.
Lui non si limita a dipingere, ma "si lancia di nuovo in quel corpo a corpo, flagella la tela con colpetti frenetici", lui "di profilo non assomiglia a un artista ma a un uccello da preda indaffarato con la sua vittima."
Tra i due nasce una sorta di rapporto, che entrambi però fraintendono.
Marguerite ha sogni e speranze, vede in Vincent la salvezza per uscire dalla gabbia di vita in cui è rinchiusa. Vincent ha quasi quarant'anni, ha indubbiamente altri sogni e speranze.
Il destino è una falce che ondeggia sopra di loro come sui campi di grano.
Di certo, la morte di Van Gogh è sempre stata avvolta dai dubbi, e l'intuizione dell'autore è stata quella di raccogliere i tanti indizi (gravi) sparsi qua e là, fornendo una tesi suggestiva.
La fine di Vincent lascia comunque con l'amaro in bocca, e avrei preferito un finale diverso anche per questo romanzo. Uno squarcio in più sugli eventi, sull'esistenza di Marguerite, anche se mi rendo conto che è stato già tanto scavare tra reticenze e misteri, e dare un volto, delle emozioni e un senso all'esistenza sconosciuta di Marguerite Gachet, giovane donna ritratta (e forse amata, e forse risparmiata) dal pittore.
In ogni caso, anche se intenso nella sua amarezza, un romanzo che regala più di un brivido.
Quando ho iniziato a leggere questo romanzo non sapevo davvero cosa aspettarmi.
Conoscevo Guenassia per i suoi premi e il suo stile particolare (un tono francese, un po' elitario e rarefatto, che qui peraltro viene reso bene dal traduttore), ed ero stata attratta dall'idea di trovarmi davanti a una sorta di riscrittura della vita di van Gogh (pittore che adoro), visto attraverso gli occhi di una donna.
Guenassia,in effetti, scegli di raccontare tutto in prima persona, utilizzando il POV di Marguerite Gachet, la figlia del medico che ospitò veramente il pittore nell'estate del 1890.
Seppure Marguerite fu una figura minore, sullo sfondo della vita di Vincent (per quanto ci furono varie voci sul loro amore), qui diviene il perno della narrazione: una figura particolarissima di ventenne, ribelle, sognatrice, femminista ante-litteram, desiderosa di scappare dal sua paesino nella campagna francese per fuggire a New York, per imparare a dipingere dai grandi, per vivere d'arte (ma non d'amore: al momento non le interezza affatto).
Marguerite è una ragazza che tollera con insofferenza il maschilismo trionfante, l'ipocrisia borghese, l'antisemitismo che striscia subdolo (anche tra i pensatori laici e più illuminati del tempo), quel senso diffuso di ingiustizia, invidie sociali e violento progresso economico (è l'epoca della torre Eiffel e dell'industria nascente) che culminerà nei campi di battaglia della prima guerra mondiale, e nella sua catarsi di sangue e morte.
Intanto però siamo ancora a Auvers-sur-Oise e van Gogh non è che uno dei tanti giovani pittori che vivono di fortuna ed espedienti. La ragazza si aspetta di incontrare un artista macilento, roso dal male di vivere. Invece Vincent le appare come un uomo robusto e sano, quasi un bracciante, biondo e sorridente. Diviene un ospite abituale del padre, benvoluto perché paga in quadri, e Marguerite capisce fin da subito che quel pittore non è come tutti gli altri: il giallo che guizza, il verde che trema, l'odore del grano che esce dalla tela.
Lui è il più grande, dopo Rembrandt. Dopo Vincent non ci sarà più nessuno.
Lui non si limita a dipingere, ma "si lancia di nuovo in quel corpo a corpo, flagella la tela con colpetti frenetici", lui "di profilo non assomiglia a un artista ma a un uccello da preda indaffarato con la sua vittima."
Tra i due nasce una sorta di rapporto, che entrambi però fraintendono.
Marguerite ha sogni e speranze, vede in Vincent la salvezza per uscire dalla gabbia di vita in cui è rinchiusa. Vincent ha quasi quarant'anni, ha indubbiamente altri sogni e speranze.
Il destino è una falce che ondeggia sopra di loro come sui campi di grano.
Di certo, la morte di Van Gogh è sempre stata avvolta dai dubbi, e l'intuizione dell'autore è stata quella di raccogliere i tanti indizi (gravi) sparsi qua e là, fornendo una tesi suggestiva.
La fine di Vincent lascia comunque con l'amaro in bocca, e avrei preferito un finale diverso anche per questo romanzo. Uno squarcio in più sugli eventi, sull'esistenza di Marguerite, anche se mi rendo conto che è stato già tanto scavare tra reticenze e misteri, e dare un volto, delle emozioni e un senso all'esistenza sconosciuta di Marguerite Gachet, giovane donna ritratta (e forse amata, e forse risparmiata) dal pittore.
In ogni caso, anche se intenso nella sua amarezza, un romanzo che regala più di un brivido.
November 29, 2020
Генассия - великолепный, всё его творчество прекрасно. Именно поэтому книгу купила, как только её издали, но не решалась читать до сих пор из-за страха разочароваться. Везде встречалось огромного количества комментариев о том, что Вальс - это, конечно, совсем не то... И ни в какое сравнение бла бла бла.
Всё оказалось совсем наоборот. Это восторг! Побежала немедленно покупать книжку про жизнь Вангога, листать альбомы и читать письма Тео, хожу под впечатлением необычайным.
Как же печально, что Жан-Мишель так мало пишет
Всё оказалось совсем наоборот. Это восторг! Побежала немедленно покупать книжку про жизнь Вангога, листать альбомы и читать письма Тео, хожу под впечатлением необычайным.
Как же печально, что Жан-Мишель так мало пишет
Displaying 1 - 30 of 157 reviews
Can't find what you're looking for?
Get help and learn more about the design.