What do you think?
Rate this book
La Comédie Humaine #68
Το μαγικό δέρμα
The Wild Ass's Skin is Honoré de Balzac's 1831 novel that tells the story of a young man, Raphaël de Valentin, who discovers a piece of shagreen, in this case a rough untanned piece of a wild ass's skin, which has the magical property of granting wishes. However the fulfillment of the wisher's desire comes at a cost, after each wish the skin shrinks a little bit and consumes the physical energy of the wisher. "The Wild Ass's Skin" is at once both a work of incredible realism, in the descriptions of Parisian life and culture at the time, and also a work of supernatural fantasy, in the desires that are fulfilled by the wild ass's skin. Balzac uses this fantastical device masterfully to depict the complexity of the human nature in civilized society.
252 pages, Paperback
First published August 1, 1831
783 people are currently reading
8,915 people want to read
About the author
Honoré de Balzac
8,085books4,191followersFrench writer Honoré de Balzac (born Honoré Balzac), a founder of the realist school of fiction, portrayed the panorama of society in a body of works, known collectively as
La comédie humaine
.
Honoré de Balzac authored 19th-century novels and plays. After the fall of Napoléon I Bonaparte in 1815, his magnum opus, a sequence of almost a hundred novels and plays, entitled, presents life in the years.
Due to keen observation of fine detail and unfiltered representation, European literature regards Balzac. He features renowned multifaceted, even complex, morally ambiguous, full lesser characters. Character well imbues inanimate objects; the city of Paris, a backdrop, takes on many qualities. He influenced many famous authors, including the novelists Marcel Proust, Émile Zola, Charles John Huffam Dickens, Gustave Flaubert, Henry James, and Jack Kerouac as well as important philosophers, such as Friedrich Engels. Many works of Balzac, made into films, continue to inspire.
An enthusiastic reader and independent thinker as a child, Balzac adapted with trouble to the teaching style of his grammar. His willful nature caused trouble throughout his life and frustrated his ambitions to succeed in the world of business. Balzac finished, and people then apprenticed him as a legal clerk, but after wearying of banal routine, he turned his back on law. He attempted a publisher, printer, businessman, critic, and politician before and during his career. He failed in these efforts. From his own experience, he reflects life difficulties and includes scenes.
Possibly due to his intense schedule and from health problems, Balzac suffered throughout his life. Financial and personal drama often strained his relationship with his family, and he lost more than one friend over critical reviews. In 1850, he married Ewelina Hańska, his longtime paramour; five months later, he passed away.
Honoré de Balzac authored 19th-century novels and plays. After the fall of Napoléon I Bonaparte in 1815, his magnum opus, a sequence of almost a hundred novels and plays, entitled, presents life in the years.
Due to keen observation of fine detail and unfiltered representation, European literature regards Balzac. He features renowned multifaceted, even complex, morally ambiguous, full lesser characters. Character well imbues inanimate objects; the city of Paris, a backdrop, takes on many qualities. He influenced many famous authors, including the novelists Marcel Proust, Émile Zola, Charles John Huffam Dickens, Gustave Flaubert, Henry James, and Jack Kerouac as well as important philosophers, such as Friedrich Engels. Many works of Balzac, made into films, continue to inspire.
An enthusiastic reader and independent thinker as a child, Balzac adapted with trouble to the teaching style of his grammar. His willful nature caused trouble throughout his life and frustrated his ambitions to succeed in the world of business. Balzac finished, and people then apprenticed him as a legal clerk, but after wearying of banal routine, he turned his back on law. He attempted a publisher, printer, businessman, critic, and politician before and during his career. He failed in these efforts. From his own experience, he reflects life difficulties and includes scenes.
Possibly due to his intense schedule and from health problems, Balzac suffered throughout his life. Financial and personal drama often strained his relationship with his family, and he lost more than one friend over critical reviews. In 1850, he married Ewelina Hańska, his longtime paramour; five months later, he passed away.
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 30 of 815 reviews
June 11, 2024
A poor immature young "man" and I write this word loosely, plans to jump into the Seine River and end it all, yet his dissipated conduct will make others uneasy and lack of sympathy toward him becomes universal..Raphael de Valentin is the boorish main character and while he is no hero this book made the great Balzac an important figure in French literature in 1831 and soon the rest of the planet. Raphael is talented, good-looking women are attractive to him they don't see what's below the surface, a superficial gentleman ...his only goal be rich and vegetate in luxury. Work is not an option he'd rather starve an a life of poverty live. Which brings us the reader to the dire situation the lazy Raphael finds himself, losing the little money in his pocket inside a gambling house in Paris... his late father warned him about... Still a writer of no real value and student of the law which doesn't interest the ne'er -do- well with three similar friends who save the despondent lad from a liquid bath. And instead a banquet for the ages by an affluent and fellow deviant, some would say degenerate too, they take him, wine, women and song, anything as the large group of eaters devour, these males know what they like and are not inhibited by ladies of the evening. An orgy of unlimited excess at tables always full of delectable food and liquor with the fawning girls (supposedly), show their gratitude in the way of the flesh. Raphael can't help himself to spill his troubles to the distracted friends, as turmoil engulfs the large room nobody cares... too much fun around, a near riot. Later falling in love with the landlady's lovely daughter Pauline, he cannot afford the rent even in this modest home, a past romance with the beautiful but cold Fredora, a woman noted for this, has sent him to the depths of despair. A miracle transforms Raphael fortune just before the notorious banquet an ancient shop owner a century old gives the penniless Valentin a piece of skin from a rare wild ass with magical powers, anything he desires comes true but with a heavy price...it shrinks and so will his life. Accepting the dubious offer almost instantly becomes what he most desired, wealth, consequences follow but not for the good...A parable of the era , corruption wins and the noble shrink like the animal's skin and disappears, yet then and now things haven't changed much , bad behavior is more attractive than good...nothing new under the sun, humans are easily led into that turbulence.
June 5, 2021
La Peau de chagrin = The Skin of Sorrow = The Wild Ass's Skin, Honoré de Balzac
The Skin of Sorrow or The Wild Ass's Skin is an 1831 novel by French novelist and playwright Honoré de Balzac (1799�1850).
Set in early 19th-century Paris, it tells the story of a young man who finds a magic piece of shagreen that fulfills his every desire.
For each wish granted, however, the skin shrinks and consumes a portion of his physical energy.
The Skin of Sorrow belongs to the Studies philosophical group of Balzac's sequence of novels, The Human Comedy.
Before the book was completed, Balzac created excitement about it by publishing a series of articles and story fragments in several Parisian journals.
Although he was five months late in delivering the manuscript, he succeeded in generating sufficient interest that the novel sold out instantly upon its publication.
A second edition, which included a series of twelve other "philosophical tales", was released one month later.
تاریخ پایان نخستین خوانش: روز نخست ماه مارس سال 1982میلادی
عنوان: چرم ساغری؛ نویسنده: اونوره دو بالزاک؛ مترجم: م.ا به آذین (محمود اعتماد زاده)؛ تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، 1335، در 422ص، چاپ دوم 1342؛ در 416ص؛ چاپ دیگر تهران، جامی، 1368؛ در 416ص؛ چاپ دیگر تهران، ناهید؛ 1372؛ در 415ص؛ چاپ ششم 1382؛ چاپ هشتم 1392؛ شابک 9789646205376؛ چاپ دیگر تهران، دادار، 1381؛ در 416ص؛ شابک 9647294565؛ چاپ دیگر تهران، انتشارات علمی فرهنگی؛ چاپ چهارم علمی فرهنگی 1394؛ در 297ص؛ موضوع: داستانهای نویسندگان فرانسه - سده 19م
عنوان: چرم ساغری؛ نویسنده: اونوره دو بالزاک؛ مترجم: حسینقلی جواهرچی؛ تهران، کاوه، 1348؛ در 418 ص؛ چاپ دیگر: تهران، عارف، 1362؛
رافائل دو والانتین، یتیم و تنگدست، میخواه� خودکشی کند؛ با شخصیت عجیبی نیمه عتیقه فروش، و نیمه جادوگری، دیدار میکند� آن شخص تکه� ای چرم ساغری به او هدیه میکند� که دارای توانایی برآوردن همگی آمال و همه ی آرزوهای کسی است که آن را در اختیار داشته باشد، ولی ....؛
تاریخ بهنگام رسانی 14/03/1400هجری خورشیدی؛ ا. شربیانی
The Skin of Sorrow or The Wild Ass's Skin is an 1831 novel by French novelist and playwright Honoré de Balzac (1799�1850).
Set in early 19th-century Paris, it tells the story of a young man who finds a magic piece of shagreen that fulfills his every desire.
For each wish granted, however, the skin shrinks and consumes a portion of his physical energy.
The Skin of Sorrow belongs to the Studies philosophical group of Balzac's sequence of novels, The Human Comedy.
Before the book was completed, Balzac created excitement about it by publishing a series of articles and story fragments in several Parisian journals.
Although he was five months late in delivering the manuscript, he succeeded in generating sufficient interest that the novel sold out instantly upon its publication.
A second edition, which included a series of twelve other "philosophical tales", was released one month later.
تاریخ پایان نخستین خوانش: روز نخست ماه مارس سال 1982میلادی
عنوان: چرم ساغری؛ نویسنده: اونوره دو بالزاک؛ مترجم: م.ا به آذین (محمود اعتماد زاده)؛ تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، 1335، در 422ص، چاپ دوم 1342؛ در 416ص؛ چاپ دیگر تهران، جامی، 1368؛ در 416ص؛ چاپ دیگر تهران، ناهید؛ 1372؛ در 415ص؛ چاپ ششم 1382؛ چاپ هشتم 1392؛ شابک 9789646205376؛ چاپ دیگر تهران، دادار، 1381؛ در 416ص؛ شابک 9647294565؛ چاپ دیگر تهران، انتشارات علمی فرهنگی؛ چاپ چهارم علمی فرهنگی 1394؛ در 297ص؛ موضوع: داستانهای نویسندگان فرانسه - سده 19م
عنوان: چرم ساغری؛ نویسنده: اونوره دو بالزاک؛ مترجم: حسینقلی جواهرچی؛ تهران، کاوه، 1348؛ در 418 ص؛ چاپ دیگر: تهران، عارف، 1362؛
رافائل دو والانتین، یتیم و تنگدست، میخواه� خودکشی کند؛ با شخصیت عجیبی نیمه عتیقه فروش، و نیمه جادوگری، دیدار میکند� آن شخص تکه� ای چرم ساغری به او هدیه میکند� که دارای توانایی برآوردن همگی آمال و همه ی آرزوهای کسی است که آن را در اختیار داشته باشد، ولی ....؛
تاریخ بهنگام رسانی 14/03/1400هجری خورشیدی؛ ا. شربیانی
October 16, 2024
In the mid-eighteenth century, in France, the media, like the newspaper, had its emergence. As of this date, a revolution in the press through this mass information vehicle would only surpass centuries later with the invention of the remaining media: radio, television, and satellite communication, and that will culminate with the interfaces of hypermedia, that is, the computer. Honoré de Balzac, in his book Ilusões Perdidas, tells us the whole trajectory of the newspaper since its inception, comparing it with Literature. The work makes us understand that with the appearance of the press, good Literature has fallen into the background once writers have abandoned their "ivory towers" to dedicate themselves professionally to this new medium of communication. Eaten by disposable information, the reader bends over a coffee table, digests the reading, and then tosses the newspaper into the nearest wastebasket. With this, the media we speak here (the Literature) has lost ground, giving space for a new apparatus conveyed by a new type of individual who is neither politician nor literate: the journalist. Like a parasite, he came to earn his living through the "misfortune of others," since his livelihood was driven by the interests and blessings of the new media, which was not (and is not) at the service of truth. In the first conception of the word, but of bringing to the public what is of interest to the news media, it is understood from the benefit of the press the question of boasting, what causes discussion, what causes the chain reaction, and then returns to the initial point. Let us not forget, too, that it was through the Journal that the Critique emerged - a personal point of view that adds nothing to the new: on the contrary. It constructs and destroys intellectual production, whatever depends on the interest of the one in charge of the news. Without fear of productive contradiction, it is possible to say that with the appearance of the Journal, we have a fragmented type of reader, light years away from the one who spent hours, weeks, and months to apprehend literary knowledge. Anyway, the newspaper we read this morning does not mean anything at night when we turn off the light and fall asleep; Literature is immortal. As long as there is room for the imaginary, it is present. Balzac tries to translate, in his way, the portrait of the newspaper at the time and tells us that it would become the future: our present.
November 25, 2023
За фасадом, казалось бы, простой идеи о соизмерении своих желаний, возможностей и ограничений, кроются более глубокие вопросы. Могут ли деньги даровать счастье? А любовь? Что вообще нужно для счастья и что есть счастье? В чем смысл жизни, когда есть и деньги, и настоящая любовь, и неограниченные возможности, даруемые шагреневой кожей, которые были у Рафаэля Валантена? Чего ему не хватало?
Бальзак не даёт ответов на вопросы, он лишь их ставит. Могущество фантастической шагреневой кожи растрачено зря, в большинстве своем на пустяки, из-за привычки разбрасываться словами. И вправду, он пожелал антиквару влюбиться в танцовщицу, из-за своей упертости ему пришлось возжелать убить противника на дуэли. Шагреневая кожа не только поставила все эти вопросы. Она лишила Рафаэля способности наслаждаться всеми его богатствами и благами. Для предупреждения желаний был приставлен слуга Ионафан, но он не мог решить этот вопрос полностью.
Но есть и ещё один моральный момент. Рафаэль приезжает на курорты, ему там не рады из-за заразности его болезни. Несмотря на прямо и косвенно высказанную просьбу покинуть общество, он из непомерно раздутого эгоизма не желает подчиняться пожеланиям людей. Эта черта раньше бы казалась преувеличенной, но недавняя пандемия показала глубокую жизненность этого наблюдения.
Сама личность Рафаэля глубоко несимпатична. Он не может полюбить простую девушку, например, ту же Полину до того, как та чудесно разбогатела. Ему мало, чтобы женщина была красавицей, но нужно, чтобы у нее был титул и видимое сияние богатства в одеянии. Грустно, когда люди позволяют себе испытывать любовный интерес только к демонстрирующим роскошь людям. Это, пожалуй, самый отвратительный тип.
Примечательно, что любовь Полины, которую он пожелал, и так у него была. Она достойно прошла испытание богатством.
Роман даёт любопытные сведения о развитии науки и техники того времени. Было занимательным узнать, что шагреневая кожа была сделана из кожи онагра или кулана. Кулан живёт в Казахстане, и раньше, на острове Барсакельмес в ещё невысохшем тогда Аральском море был целый заповедник. Интересно, что в Википедии онагр и кулан - разные животные, а вот Бальзак называет животное, из которого сделана шагреневая кожа и онагром, и куланом.
Бальзак не даёт ответов на вопросы, он лишь их ставит. Могущество фантастической шагреневой кожи растрачено зря, в большинстве своем на пустяки, из-за привычки разбрасываться словами. И вправду, он пожелал антиквару влюбиться в танцовщицу, из-за своей упертости ему пришлось возжелать убить противника на дуэли. Шагреневая кожа не только поставила все эти вопросы. Она лишила Рафаэля способности наслаждаться всеми его богатствами и благами. Для предупреждения желаний был приставлен слуга Ионафан, но он не мог решить этот вопрос полностью.
Но есть и ещё один моральный момент. Рафаэль приезжает на курорты, ему там не рады из-за заразности его болезни. Несмотря на прямо и косвенно высказанную просьбу покинуть общество, он из непомерно раздутого эгоизма не желает подчиняться пожеланиям людей. Эта черта раньше бы казалась преувеличенной, но недавняя пандемия показала глубокую жизненность этого наблюдения.
Сама личность Рафаэля глубоко несимпатична. Он не может полюбить простую девушку, например, ту же Полину до того, как та чудесно разбогатела. Ему мало, чтобы женщина была красавицей, но нужно, чтобы у нее был титул и видимое сияние богатства в одеянии. Грустно, когда люди позволяют себе испытывать любовный интерес только к демонстрирующим роскошь людям. Это, пожалуй, самый отвратительный тип.
Примечательно, что любовь Полины, которую он пожелал, и так у него была. Она достойно прошла испытание богатством.
Роман даёт любопытные сведения о развитии науки и техники того времени. Было занимательным узнать, что шагреневая кожа была сделана из кожи онагра или кулана. Кулан живёт в Казахстане, и раньше, на острове Барсакельмес в ещё невысохшем тогда Аральском море был целый заповедник. Интересно, что в Википедии онагр и кулан - разные животные, а вот Бальзак называет животное, из которого сделана шагреневая кожа и онагром, и куланом.
April 11, 2025
To live fully is to die a little with every desire fulfilled.
I must confess - I love Balzac - reading his works is some sort of therapy to me. Love his rich, panoramic, elegant prose, his wit, his deep and timeless insights into human nature, his wisdom and his sense of humour.
'The Wild Ass's Skin' is different from other Balzac's novels and novellas that I have read so far for it is a harmonious blend of philosophy, fantasy and social critique. The novel is the author's attempt to explore the price we, people, pay for fulfilling our desires and their damaging implications on our existence. At the same time Balzac uses this opportunity to criticize the Parisian society - this glittering, cruel, soul-devouring animal and its typical representatives.
'Possessing this skin means living with the certainty of death in every moment of joy.'
-----------------------------------------------------------------------------
'To wish is to lose; to live is to destroy oneself.'
----------------------------------------------------------------------------
'Between the daylight gambler and the player at night there is the same difference that lies between a careless husband and the lover swooning under his lady’s window.'
-----------------------------------------------------------------------------
'For pain is perhaps but a violent pleasure? Who could determine the point where pleasure becomes pain, where pain is still a pleasure Is not the utmost brightness of the ideal world soothing to us, while the lightest shadows of the physical world annoy?'
------------------------------------------------------------------------------
'If you are to judge a man, you must know his secret thoughts, sorrows, and feelings; to know merely the outward events of a man’s life would only serve to make a chronological table � a fool’s notion of history.'
-----------------------------------------------------------------------------
'Conscience is our unerring judge until we finally stifle it.'
-----------------------------------------------------------------------------
'Between power and renunciation, only wisdom can survive.'
----------------------------------------------------------------------------
'In Paris, everyone wants to be someone else.'
---------------------------------------------------------------------------
'His genius had found refuge in cafés, beneath the smoke of cheap cigars and the applause of mediocre minds.'
--------------------------------------------------------------------------
'Science explains everything, yet comforts nothing.'
I must confess - I love Balzac - reading his works is some sort of therapy to me. Love his rich, panoramic, elegant prose, his wit, his deep and timeless insights into human nature, his wisdom and his sense of humour.
'The Wild Ass's Skin' is different from other Balzac's novels and novellas that I have read so far for it is a harmonious blend of philosophy, fantasy and social critique. The novel is the author's attempt to explore the price we, people, pay for fulfilling our desires and their damaging implications on our existence. At the same time Balzac uses this opportunity to criticize the Parisian society - this glittering, cruel, soul-devouring animal and its typical representatives.
'Possessing this skin means living with the certainty of death in every moment of joy.'
-----------------------------------------------------------------------------
'To wish is to lose; to live is to destroy oneself.'
----------------------------------------------------------------------------
'Between the daylight gambler and the player at night there is the same difference that lies between a careless husband and the lover swooning under his lady’s window.'
-----------------------------------------------------------------------------
'For pain is perhaps but a violent pleasure? Who could determine the point where pleasure becomes pain, where pain is still a pleasure Is not the utmost brightness of the ideal world soothing to us, while the lightest shadows of the physical world annoy?'
------------------------------------------------------------------------------
'If you are to judge a man, you must know his secret thoughts, sorrows, and feelings; to know merely the outward events of a man’s life would only serve to make a chronological table � a fool’s notion of history.'
-----------------------------------------------------------------------------
'Conscience is our unerring judge until we finally stifle it.'
-----------------------------------------------------------------------------
'Between power and renunciation, only wisdom can survive.'
----------------------------------------------------------------------------
'In Paris, everyone wants to be someone else.'
---------------------------------------------------------------------------
'His genius had found refuge in cafés, beneath the smoke of cheap cigars and the applause of mediocre minds.'
--------------------------------------------------------------------------
'Science explains everything, yet comforts nothing.'
September 23, 2024
«Si me posees, lo poseerás todo, pero tu vida me pertenecerá, Dios así lo ha querido. Pero regula tus deseos según tu vida. Ella está aquí. A cada deseo tuyo, menguaré yo como tus días. ¿Me quieres? Toma. Dios te oirá. ¡Amén!»
Qué se puede agregar de un enorme escritor como Honoré de Balzac. Insuperable novelista del siglo XIX y uno de los más importantes que ha dado Francia en la historia junto a Victor Hugo, Gustave Flaubert y Alexandre Dumas.
Enfocado en construir esa gran enciclopedia literaria de noventa y siete novelas a la que denominó “La Comedia Humana�, escribía durante quince horas continuas, aislado de todo y de todos, mientras minaba su salud tomando más de cincuenta tazas de café a punto tal de que sobre el final del día masticaba los granos directamente.
Supo enarbolar la bandera del Realismo francés que inspiró a muchos que lo vanagloriaron después (Guy de Maupassant y Emile Zolá son dos claros ejemplos de autores que se rindieron a sus pies) y logró cincelar con su pluma que parecía un frío diamante quirúrgico los distintos estratos sociales de su país post revolución a veces de forma despiadada y sin miramientos.
“La piel de zapa� fue la primera de todas esas novelas que escribió Balzac y en ella conocemos la historia de un muchacho llamado Rafael de Valentín a quien nada la sale bien la vida. Luego de perder su última moneda de oro en el casino decide suicidarse arrojándose al río Sena, pero por alguna fortuita razón decide aplazar tal decisión yendo a visitar un lugar que le apasiona: una tienda de antigüedades.
Allí y luego de haber visitado el bazar de arriba abajo, el viejo vendedor le propone regalarle un trozo de piel de zapa, o para explicarlo más claramente, un pedazo de piel de una raza de asno llamada onagro, que posee facultades mágicas: la de poder concederle a su dueño todos los deseos que éste quiere, pero con el riesgo de que cada deseo le va quitando a Rafael años de vida mientras que la piel misma se va encogiendo. Como todo joven impulsivo e impetuoso acepta esta mágico talismán y en ese mismo instante comienza su decadencia.
Por eso mismo el viejo le advierte y repite: «Usted ha firmado el pacto y no hay nada más que hablar. De ahora en adelante sus deseos serán escrupulosamente satisfechos, pero a cosa de su vida. El círculo de sus días, figurado por esta piel, se encogerá por la fuerza y el número de sus deseos, desde el más leve al más exorbitante».
Esta novela fantástica debido a su connotación fáustica tiene fuertes similitudes con otras que encontramos en la literatura, siendo muy especialmente la conexión en cierto modo con el Fausto de Goethe; la naturaleza de lo que le sucede a Rafael que nos recuerda al inolvidable “El retrato de Dorian Gray� de Oscar Wilde, a la divertida “Azazel� de Isaac Asimov y a otros relatos más cortos relacionado con el indiscriminado abuso del pedido de deseos que nos relatan Robert Louis Stevenson en “El diablo en la botella� y W. W. Jacobs en su impecable “La pata de mono�.
La novela consta de solo cuatro capítulos siendo el segundo el que retrata el loco desenfreno de Rafael, quien merced a sus constantes pedidos de deseos se transforma en un millonario marqués que sucumbe a todo tipo de tentaciones, lujuria y pecados en el que las mujeres están lógicamente a su disposición. En el último capítulo llamado “La agonía� asistimos al derrumbe de Rafael, donde al final un pequeño retazo de la piel de zapa que le queda le pasa factura dejándolo al borde de la muerte, pues como dice el autor «nada es completo en este mundo sino la desgracia».
El final es apoteósico, porque luego de muchísimas páginas en las que además de narrar la historia de Rafael, Balzac va destripando sin remordimiento a toda la sociedad francesa de su época (sobre todo a los políticos, la nobleza, los médicos, los abogados y la iglesia) asistimos al anunciado final de Rafael de Valentín, ese muchacho que de la nada lo ha conseguido todo.
El mensaje es claro y aleccionador, pues tiene que ver con el poder, la ambición y de cómo el destino es el que más trampas le tiende al ser humano. Es interesante ponerse en los zapatos de Rafael y preguntarnos qué haríamos si tuviéramos la gran posibilidad de que mágicamente nos cumpliera los deseos que más ambicionamos un pequeño trozo de tela llamado “piel de zapa�.
Qué se puede agregar de un enorme escritor como Honoré de Balzac. Insuperable novelista del siglo XIX y uno de los más importantes que ha dado Francia en la historia junto a Victor Hugo, Gustave Flaubert y Alexandre Dumas.
Enfocado en construir esa gran enciclopedia literaria de noventa y siete novelas a la que denominó “La Comedia Humana�, escribía durante quince horas continuas, aislado de todo y de todos, mientras minaba su salud tomando más de cincuenta tazas de café a punto tal de que sobre el final del día masticaba los granos directamente.
Supo enarbolar la bandera del Realismo francés que inspiró a muchos que lo vanagloriaron después (Guy de Maupassant y Emile Zolá son dos claros ejemplos de autores que se rindieron a sus pies) y logró cincelar con su pluma que parecía un frío diamante quirúrgico los distintos estratos sociales de su país post revolución a veces de forma despiadada y sin miramientos.
“La piel de zapa� fue la primera de todas esas novelas que escribió Balzac y en ella conocemos la historia de un muchacho llamado Rafael de Valentín a quien nada la sale bien la vida. Luego de perder su última moneda de oro en el casino decide suicidarse arrojándose al río Sena, pero por alguna fortuita razón decide aplazar tal decisión yendo a visitar un lugar que le apasiona: una tienda de antigüedades.
Allí y luego de haber visitado el bazar de arriba abajo, el viejo vendedor le propone regalarle un trozo de piel de zapa, o para explicarlo más claramente, un pedazo de piel de una raza de asno llamada onagro, que posee facultades mágicas: la de poder concederle a su dueño todos los deseos que éste quiere, pero con el riesgo de que cada deseo le va quitando a Rafael años de vida mientras que la piel misma se va encogiendo. Como todo joven impulsivo e impetuoso acepta esta mágico talismán y en ese mismo instante comienza su decadencia.
Por eso mismo el viejo le advierte y repite: «Usted ha firmado el pacto y no hay nada más que hablar. De ahora en adelante sus deseos serán escrupulosamente satisfechos, pero a cosa de su vida. El círculo de sus días, figurado por esta piel, se encogerá por la fuerza y el número de sus deseos, desde el más leve al más exorbitante».
Esta novela fantástica debido a su connotación fáustica tiene fuertes similitudes con otras que encontramos en la literatura, siendo muy especialmente la conexión en cierto modo con el Fausto de Goethe; la naturaleza de lo que le sucede a Rafael que nos recuerda al inolvidable “El retrato de Dorian Gray� de Oscar Wilde, a la divertida “Azazel� de Isaac Asimov y a otros relatos más cortos relacionado con el indiscriminado abuso del pedido de deseos que nos relatan Robert Louis Stevenson en “El diablo en la botella� y W. W. Jacobs en su impecable “La pata de mono�.
La novela consta de solo cuatro capítulos siendo el segundo el que retrata el loco desenfreno de Rafael, quien merced a sus constantes pedidos de deseos se transforma en un millonario marqués que sucumbe a todo tipo de tentaciones, lujuria y pecados en el que las mujeres están lógicamente a su disposición. En el último capítulo llamado “La agonía� asistimos al derrumbe de Rafael, donde al final un pequeño retazo de la piel de zapa que le queda le pasa factura dejándolo al borde de la muerte, pues como dice el autor «nada es completo en este mundo sino la desgracia».
El final es apoteósico, porque luego de muchísimas páginas en las que además de narrar la historia de Rafael, Balzac va destripando sin remordimiento a toda la sociedad francesa de su época (sobre todo a los políticos, la nobleza, los médicos, los abogados y la iglesia) asistimos al anunciado final de Rafael de Valentín, ese muchacho que de la nada lo ha conseguido todo.
El mensaje es claro y aleccionador, pues tiene que ver con el poder, la ambición y de cómo el destino es el que más trampas le tiende al ser humano. Es interesante ponerse en los zapatos de Rafael y preguntarnos qué haríamos si tuviéramos la gran posibilidad de que mágicamente nos cumpliera los deseos que más ambicionamos un pequeño trozo de tela llamado “piel de zapa�.
March 30, 2017
من چندان آدم باحوصلها� نیستم و معمولا هم در کتاب خواندن شتابزدهام� بهویژ� رمان که بیشتر برایم سرگرمی است. امّا چه چیزی باعث میشو� بالزاک را با همه� طول و تفصیلها� آزارندها� بپسندم؟
بالزاک میدان� چطور باید داستان تعریف کند، و کمدی انسانی مینویس�. موشکافی انسانه� در کتابها� بالزاک و تقلّایش برای به دست دادن شناختی نزدیک به حقیقت (که نهایتِ آن ناشدنیست) برایم رشکانگی� است؛ من بینهای� دوست دارم آدمه� را موشکافی کنم و خوب میدان� این کار تا چه حد ناشدنی و در عین حال نزدیکشدنیس�.
چرم ساغری داستانی بورخسی است که بالزاک روایتش کرده و این روایت واقعا جالب است. شاید روزی بهتر توانستم با اصطلاحات نقد ادبی بالزاک را توضیح دهم امّا فعلا، ریشخند بالزاک بر جامعه و انسان آن چیزیست که کتابهای� برای من جالب کرده. راستینیاکِ همخانها� باباگوریو وقتی در چرم ساغری با رافائل برخورد میکند� خوب میشو� دید که جامعه� آن روزگار فرانسه از او چه ساخته است. بحثها� سرسامآو� مجلس در مستی، حضور همیشگی فئودورا، و عشق بهنظ� من دروغین رافائل به پولین همه و همه ریشخند جامعه و انسانند.
من در جاهایی تنها چشمانم را از روی کلمات میگذراند� و از سر ملال کتاب را میبستم� امّا نهایتا به نبوغ دیوانهوا� بالزاک معترفم. این نبوغ وقتی این کتابها� درخشان را در اختیار ما گذاشته (که شاید هر کتابش را یک بار بیشتر نخوانیم امّا مدام دلمان برای لذّت خواندنشان تنگ میشو�) خب بگذار چندین و چند صفحه توصیف و تحلیل بیمز� کند.
بالزاک میدان� چطور باید داستان تعریف کند، و کمدی انسانی مینویس�. موشکافی انسانه� در کتابها� بالزاک و تقلّایش برای به دست دادن شناختی نزدیک به حقیقت (که نهایتِ آن ناشدنیست) برایم رشکانگی� است؛ من بینهای� دوست دارم آدمه� را موشکافی کنم و خوب میدان� این کار تا چه حد ناشدنی و در عین حال نزدیکشدنیس�.
چرم ساغری داستانی بورخسی است که بالزاک روایتش کرده و این روایت واقعا جالب است. شاید روزی بهتر توانستم با اصطلاحات نقد ادبی بالزاک را توضیح دهم امّا فعلا، ریشخند بالزاک بر جامعه و انسان آن چیزیست که کتابهای� برای من جالب کرده. راستینیاکِ همخانها� باباگوریو وقتی در چرم ساغری با رافائل برخورد میکند� خوب میشو� دید که جامعه� آن روزگار فرانسه از او چه ساخته است. بحثها� سرسامآو� مجلس در مستی، حضور همیشگی فئودورا، و عشق بهنظ� من دروغین رافائل به پولین همه و همه ریشخند جامعه و انسانند.
من در جاهایی تنها چشمانم را از روی کلمات میگذراند� و از سر ملال کتاب را میبستم� امّا نهایتا به نبوغ دیوانهوا� بالزاک معترفم. این نبوغ وقتی این کتابها� درخشان را در اختیار ما گذاشته (که شاید هر کتابش را یک بار بیشتر نخوانیم امّا مدام دلمان برای لذّت خواندنشان تنگ میشو�) خب بگذار چندین و چند صفحه توصیف و تحلیل بیمز� کند.
December 4, 2015
He made fun of everything, his own prospects included. Always short of money, he remained, like all men with a future before them, wallowing in inexpressible idleness, condensing a whole book into one epigram for the benefit of people who were incapable of putting one witticism into a whole book. Lavish of promises that he never kept, he had made his fortune and reputation into a cushion on which he slept, thus running the risk of coming to his senses, as an old man, in an almshouse. With all that, keeping faith with his friends to the point of death, a swaggering cynic and as simple-hearted as a child, he worked only by fits and starts or under the spur of necessity.
This marked my return to Balzac, a welcome one after many years. When I spend time with my friends' children I make point of telling them to avoid Zola and stick with Balzac.
The Wild Ass's Skin is simply stunning. The depictions of emotional uncertainty and the fluctuations of fortune were remarkable. The display of ornate and obscure objects, avocations and sundry theory were equally compelling.
This marked my return to Balzac, a welcome one after many years. When I spend time with my friends' children I make point of telling them to avoid Zola and stick with Balzac.
The Wild Ass's Skin is simply stunning. The depictions of emotional uncertainty and the fluctuations of fortune were remarkable. The display of ornate and obscure objects, avocations and sundry theory were equally compelling.
October 29, 2023
به شخصه عقیده دارم خوندن رمان کلاسیک خیلی خیلی به حال آدم بستگی داره و یه شرایط خاصی میطلبه� انگار وقتی عجله داری نباید بری سمت اینجور کتابا، یا زمانی که فقط دلت میخوا� با شخصیتا ارتباط بگیری و بپری وسط ماجرا و کنجکاو آخر داستان اون کتابی. ولی یه زمانی میرسه که دلت میخوا� اروم باشی بدون اضطراب اینک� چقدر کتاب نخونده داری و چقدر شاید از برنامه� کتابخونی که برای خودت در نظر گرفتی عقب مونده باشی.
چرم ساغری، توی شرایط فعلی من شد همین کتابی که نیازمند صبر و حوصله بود، توی هر شرایط دیگها� خوندن تک به تک توصیفات و جزئیات زیادش قطعا دلم رو میز�. ولی توی این چند هفته اخیر دلم میخواس� بشینم پای پرحرفیای نویسنده از زمین و در و دیوار برام بگه، از احساساتش از اشتباهاتش، یه جورایی حس داستانها� قدیمی و پر از پند مامانبزرگ� رو بهم القا کرد.
اگه بخوام جدا از حال خوبی که باکتاب داشتم، تقریبا منطقی هم عیب و ایراداش رو ببینم، میتون� اینطوری بگم که یه قسمتایی انقدررر از عشق و بیوفای� معشوقش مینال� و پرحرفی میکن� که میگ� بسسسه ادامه نده دیگه!
شخصیت طعمعکا� و حیلهگ� رافائل بعضا میتونس� مجبورم کنه بزنم تو گوشش و بگم متوجه هستی داری چه گندی میزنی به زندگیت؟! چرا کسی که بهت اهمیت رو نمیبینی�!!!!
و در نهایت قصه چرم ساغری یه جورایی مثل غول چراغ جادو جذاب بود، که اگر داشتمش قطعا به جای عمر زیاد و بیهوده، در طلب عمر کوتاه ولی پراز هیجان و آرزوهام بودم :)
پ.ن: اولین رمانی بود که از بالزاک خوندم، چندان نمیتون� بگم وااای بینظیر� دلانگی� و خارقالعاد� بود، یا به قطع سراغ بقیه رمانهای� که نوشته میرم. در نتیجه چندان نویسنده مورد علاقه� نشد.
اتمام: ششم آبانما� سال ۱۴۰۲
چرم ساغری، توی شرایط فعلی من شد همین کتابی که نیازمند صبر و حوصله بود، توی هر شرایط دیگها� خوندن تک به تک توصیفات و جزئیات زیادش قطعا دلم رو میز�. ولی توی این چند هفته اخیر دلم میخواس� بشینم پای پرحرفیای نویسنده از زمین و در و دیوار برام بگه، از احساساتش از اشتباهاتش، یه جورایی حس داستانها� قدیمی و پر از پند مامانبزرگ� رو بهم القا کرد.
اگه بخوام جدا از حال خوبی که باکتاب داشتم، تقریبا منطقی هم عیب و ایراداش رو ببینم، میتون� اینطوری بگم که یه قسمتایی انقدررر از عشق و بیوفای� معشوقش مینال� و پرحرفی میکن� که میگ� بسسسه ادامه نده دیگه!
شخصیت طعمعکا� و حیلهگ� رافائل بعضا میتونس� مجبورم کنه بزنم تو گوشش و بگم متوجه هستی داری چه گندی میزنی به زندگیت؟! چرا کسی که بهت اهمیت رو نمیبینی�!!!!
و در نهایت قصه چرم ساغری یه جورایی مثل غول چراغ جادو جذاب بود، که اگر داشتمش قطعا به جای عمر زیاد و بیهوده، در طلب عمر کوتاه ولی پراز هیجان و آرزوهام بودم :)
پ.ن: اولین رمانی بود که از بالزاک خوندم، چندان نمیتون� بگم وااای بینظیر� دلانگی� و خارقالعاد� بود، یا به قطع سراغ بقیه رمانهای� که نوشته میرم. در نتیجه چندان نویسنده مورد علاقه� نشد.
اتمام: ششم آبانما� سال ۱۴۰۲
October 29, 2019
All the works of this period, including "La Peau de chagrin", constitute a transition from the fictional or adventurous historical novel to the purely realistic. For the time being, however, Balzac's stories are more of an amalgam of different literary genres, bound to a successful narrative technique, striking descriptions, philosophical reflections, humor and emotion, social criticism and satire, intense emotional expressions.
This work is based on the not-very-original idea of a magical object that has the power to fulfill its owner's every wish but carries (as is usually the case with that kind of stories) a heavy price: With every wish the owner's remaining life-time is reduced.
The realistic element can be traced via Balzac's physiologie, the sociological and psychological study of human behavior and activity through a literary filter. This is what makes his work so unique, even when the end result is mediocre.
Αυτή η απλοϊκή και εν πολλοίς άνιση ιστορία, η πρώτη μεγάλη εκδοτική επιτυχία του Balzac, στα 1831, μετά από δέκα συναπτά έτη ακαταπόνητης συγγραφικής δραστηριότητας, λατρεύτηκε από το κοινό της εποχής του και ανέβασε το κασέ του συγγραφέα από τα 1.200 φράγκα για την πρώτη έκδοση (750 αντίτυπα που εξαντλήθηκαν σχεδόν αμέσως) στα 4.000 φράγκα (1000 εκ των οποίων παρέλαβε επί τόπου σε μετρητά) για τη δεύτερη έκδοση.
Βέβαια η κύρια και σταθερότερη πηγή εισοδήματός του προερχόταν από τη συνεργασία του με μεγάλα περιοδικά της εποχής του, συνεχίζει τα "Γράμματα για το Παρίσι" (Lettres sur Paris) ως τις 31 Μαρτίου 1831 στον "Voleur", και δίνει διηγήματα στην "Επιθεώρηση των Παρισίων (Revue de Paris) και στην "Επιθεώρηση των δύο κόσμων" (Revue des Deux Mondes).
:
La peau de chagrin : roman philosophique par M. de Balzac, εκδ. C. Gosselin, Paris 1831
Το σχήμα παραπέμπει στο 222ο κεφ. του "Tristram Shandy"του Laurence Sterne όπου γίνεται λόγος για την ευτυχία να είναι κανείς ελεύθερος από τα δεσμά του έρωτα. Στην ελληνική έκδοση του Gutenberg θα το βρείτε στην σελίδα 685.
Γκραβούρα από την πρώτη έκδοση. Το σχέδιο είναι του Tony Johannot και το χαρακτικό του Henri Désiré Porret.
Όλα τα έργα αυτής της περιόδου, ανάμεσα στα οποία ανήκει και το "Μαγικό δέρμα" (La Peau de chagrin) συνιστούν μια μετάβαση από το φανταστικό ή το περιπετειώδες, ιστορικό μυθιστόρημα στο αμιγώς ρεαλιστικό. Ωστόσο, για την ώρα, οι διηγήσεις του συνιστούν περισσότερο ένα αμάλγαμα διαφορετικών λογοτεχνικών ειδών, τα οποία συνδέονται με μια επιτυχημένη αφηγηματική τεχνική, εντυπωσιακές περιγραφές, φιλοσοφίζοντες στοχασμούς, χιούμορ και συγκίνηση, κοινωνική κριτική και σάτιρα, έντονα συναισθηματικά πάθη.
Καθώς η φήμη του μεγαλώνει, η τελειομανία του αυξάνει αναλόγως. Άλλωστε αυτός είναι και ο μόνιμος καυγάς του συγγραφέα με τους εκδότες του, που αρ��είται να τους παραδώσει τα χειρόγραφά του, αν δεν είναι βέβαιος πως τα έχει επεξεργαστεί και επιμεληθεί στο έπακρο.
Το συγκεκριμένο έργο βασίζεται στην, όχι ιδιαίτερα πρωτότυπη, ιδέα ενός μαγικού αντικειμένου το οποίο έχει τη δύναμη να πραγματοποιεί τις ευχές του ιδιοκτήτη του αλλά αυτό συνοδεύεται (όπως συνήθως συμβαίνει με όλες αυτές τις ιστορίες) από ένα βαρύ τίμημα: Η κάθε ευχή μειώνει κατά ένα μέρος την έκταση της ζωής του κατόχου του.
Πρόκειται για μια περγαμηνή από δέρμα ενός σπάνιου είδους ασιατικού άγριου όνου η οποία φέρει επάνω της την εξής επιγραφή:
"Όταν με κατέχεις, κατέχεις τα πάντα.
Η ζωή σου όμως θα ανήκει πλέον σε μένα.
Έτσι το θέλησε ο θεός. Πόθησε και οι πόθοι σου
θα εκπληρωθούν. Εναρμόνισε όμως
τις ευχές σου με τη ζωή σου.
Εκεί βρίσκεται η ζωή σου.
Σε κάθε σου θέλω θα μειώνομαι
έτσι όπως θα μειώνονται οι μέρες σου.
Με θέλεις;
Πάρε με. Κι ο θεός
θα σε εισακούσειι".
(μετάφραση Ευγενία Τσελέντη).
Το έργο χωρίζεται σε τρία μέρη:
Le Talisman (Το φυλαχτό)
La Femme sans cœur" (Η άκαρδη γυναίκα)
L'Agonie (Η αγωνία).
Ο κεντρικός ήρωας, ονομάζεται Raphael de Valentin και είναι γόνος μια ξεπεσμένης αριστοκρατικής οικογένειας. Έχοντας χάσει πλέον και τους δύο γονείς του, ζει μια ζωή ασκητική, αφιερωμένη στη μελέτη, ώσπου γνωρίζει τη Fedora, την ωραία, πλούσια και άκαρδη νέα για την οποία θα αναπτύξει μια αρρωστημένη εμμονή, που θα τον φέρει στο χείλος της αυτοκτονίας. Ωστόσο αυτό που νιώθει για τη Fedora δεν είναι ούτε αγάπη, ούτε έρωτας, αλλά η προσωποποίηση της επιθυμίας για δύναμη, εξουσία και κατάκτηση του αδύνατου.
Ο ίδιος ο Raphael το γνωρίζει πολύ καλά αυτό, αλλά δεν μπορεί να αντισταθεί στον πειρασμό (εδώ έχουμε την πρώτη, ιστορικά, εμφάνιση του λογοτεχνικού χαρακτήρα του Rastignac, του αριβίστα κοινωνικού αναρριχητή, που ενθαρρύνει αυτές τις τάσεις του κεντρικού ήρωα) και από τη στιγμή που υποκύπτει, αποφασίζει να ρισκάρει τα πάντα σε αυτό το επικίνδυνο, για τη ψυχική και σωματική του υγεία, παιχνίδι:
"Ντρέπομαι, αλλά πρέπει να παραδεχτώ πως ο έρωτας μέσα στη φτώχεια μου είναι κάτι αδιανόητο. Ίσως να πρόκειται για ηθική παρέκκλιση που οφείλεται στην ανθρώπινη νόσο που ονομάζεται πολιτισμός αλλά μια γυναίκα, ακόμα κι αν είναι τόσο ωραία όσο η Ελένη της Τροίας ή η Γαλάτεια, δεν έχει καμία εξουσία επάνω στις αισθήσεις μου, αν είναι φτωχή. Ζήτω ο έρωτας στο σατέν και στο μετάξι, ο πλαισιωμένος από τη θαυμαστή πολυτέλεια που τόσο του ταιριάζει, γιατί κι ίδιος είναι μια πολυτέλεια. Θέλω να μπορώ να τσαλακώνω όμορφα φορέματα, να συνθλίβω άνθη, να χώνω τα χέρια μου μέσα σε ευωδιαστά καλοχτενισμένα μαλλιά.
Φλογερά μάτια, κρυμμένα πίσω από δαντελένια πέπλα, διαπεραστικά σαν τις φλόγες που ξεπηδούν από την κάνη ενός όπλου, αυτά μου δίνουν μια μυστηριώδη ευχαρίστηση. Η αγάπη μου ποθεί να ανεβαίνει μεταξένιες σκάλες, σιωπηλά, μέσα στη χειμωνιάτικη νύχτα. Τι ευτυχία να μπαίνεις, σκεπασμένος από το χιόνι, σε μια φωτισμένη και αρωματισμένη κάμαρα, ταπετσαρισμένη με ζωγραφισμένα μετάξια, για να συναντήσεις μια γυναίκα ντυμένη κι εκείνη στο χιόνι, στο θελκτικό λευκό της μουσελίνας, να μοιάζει με άγγελο που εμφανίζεται μέσα από ένα σύννεφο".
Ο ίδιος τα φαντασιώνεται όλα αυτά, ενώ ζει σε μια φτωχική σοφίτα, μοιράζοντας το χρόνο του ανάμεσα στην μελέτη και τη συγγραφή μιας φιλοσοφικής πραγματείας με τίτλο "Η θεωρία της Θέλησης" (La théorie de la volonté), όπου καταφέρνει μετά βίας να εξασφαλίσει το καθημερινό του ψωμί, με τη βοήθεια της νεαρής Pauline (κόρη της σπιτονοικοκυράς του) η οποία σύντομα γίνεται μαθήτριά του και ο μυστικός βοηθός του στις δυσκολίες της καθημερινότητάς του. Ένας πραγματικός άγγελος αγάπης και υπομονής, η ιδανική νέα, κατά τα πρότυπα της ρομαντικής λογοτεχνίας.
Όλάκερη η ζωή του κεντρικού ήρωα επικεντρώνεται σε αυτό ακριβώς το αντιθετικό δίπολο, την απόλυτη στέρηση και την ακραία υπερβολή, τις καταχρήσεις και τη σπατάλη. Ή δεν θα έχει τίποτα ή θα έχει περισσότερα από όσα μπορεί να αντέξει. Κανένα μέτρο. Καμία ισορροπία.
Κατά κάποιον τρόπο η μορφή του νεαρού Raphael αποτελεί την ωραιοποιημένη και λογοτεχνική εκδοχή του ίδιου του συγγραφέα. Του συγγραφέα εκείνου που δεν θα διστάσει να παραδεχτεί στην αλληλογραφία του με την δούκισσα d'Abrantes πως:
"Επιπλέον κυρία, επιτρέψτε μου να σας πω ότι δεν μπορείτε να συμπεράνετε τίποτα για μένα, ενάντια σε μένα, γιατί έχω τον πιο αλλοπρόσαλλο χαρακτήρα από όσους έχω γνωρίσει. Μελετώ τον εαυτό μου σαν να μελετούσα κάποιον τρίτο.
Μέσα στο ένα μέτρο και εξηνταπέντε εκατοστά του ύψους μου περικλείνεται κάθε δυνατή ασυναρτησία και αντίφαση, κι εκείνοι που με θεωρούν ματαιόδοξο, άσωτο, πεισματάρη, επιπόλαιο, τελείως ανακόλουθο στο μυαλό, επηρμένο, αδιάφορο, τεμπέλη, επιπόλαιο, αστόχαστο, χωρίς υπομονή και τακτ, φλύαρο, κακομαθημένο, αγενή, φαντασιόπληκτο, με πάντα απρόβλεπτη διάθεση, μπορεί να έχουν εξίσου δίκιο με εκείνους που θα ισχυριστούν πως είμαι οικονόμος, μετριόφρων, θαρραλέος, επίμονος, δραστήριος, ατημέλητος, φιλόπονος, σταθερός, ολιγόλογος, γεμάτος ευαισθησία, ευγενικός, πάντα πρόσχαρος.
Καμιά ιδιότητα του εαυτού μου δεν μου προκαλεί πλέον έκπληξη. Κατέληξα να πιστέψω ότι δεν είμαι παρά ένα όργανο, ένα παιχνίδι των περιστάσεων. Ίσως η καλειδοσκοπική όψη του χαρακτήρα μου να οφείλεται στο ότι η μοίρα γεμίζει με όλα αυτά τα συναισθήματα τη ψυχή εκείνων που επιχειρούν να απεικονίσουν όλα τα συναισθήματα και όλη την ανθρώπινη καρδιά, ώστε να νιώσουν με τη δύναμη της φαντασίας τους αυτά που ζωγραφίζουν και η παρατήρηση δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένα είδος μνήμης, ικανής να βοηθήσει αυτή τη δραστήρια φαντασία".
(επιστολή χρονολογημένη στις 22/7/1825, βλέπε Nadine Satiat, Μπαλζάκ ή η μανία της γραφής, σελ. 132).
Ποια είναι ωστόσο η αιτία αυτής της αντίφασης; Είναι μόνο ένα φαινόμενο του ψυχικού κόσμου του συγγραφέα ή μήπως είναι κομμάτι της ευρύτερης πραγματικότητας μέσα στην οποία και ο ίδιος προσπαθεί να αυτοπροσδιοριστεί;
Η παραμυθένια διάσταση της υπόθεσης του έργου, που κάποτε θυμίζει αφήγηση από τις Χίλιες και μία νύχτες, κάποτε Ραμπελαισιανό παραδοξογράφημα και άλλοτε τις ηθικές παραβολές του E.T.A. Hoffmann, είναι απλά το προκάλυμμα. Είναι ο πολύχρωμος και γοητευτικός μανδύας που κρύβει την πραγματικότητα της γαλλικής κοινωνίας.
Το πλουσιοπάροχο γεύμα που εξελίσσεται σε σεξουαλικό όργιο με τη συμμετοχή των ωραιότερων παρισινών demimondaines το οποίο ο συγγραφέας περιγράφει με εξαιρετικό ρεαλισμό (χωρίς φυσικά να παραθέτει γραφικές λεπτομέρειες), βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα.
Ο πλούσιος τραπεζίτης που απεικονίζεται στο έργο, ονόματι Taillefer, ο οποίος επιθυμεί να ιδρύσει μια εφημερίδα αντιλαμβανόμενος την αυξανόμενη εξουσία του Τύπου, αντιστοιχεί σε πραγματικό πρόσωπο, πρόκειται για τον τραπεζίτη Alexandre Aguado, που συνήθιζε να οργανώνει τέτοιες διασκεδάσεις στο μέγαρό του στην οδό Ντρυό και ο οποίος στα 1829, αγόρασε την εφημερίδα "Αγγελιαφόρος των επιμελητηρίων" (Le Messager des Chambres). Ο συγκεκριμένος τραπεζίτης ανέλαβε μάλιστα στα 1834 τις διαπραγματεύσεις για τη χορήγηση του δανείου που έλαβε η Ελλάδα κατά την εποχή της αντιβασιλείας των Βαυαρών.
Άλλωστε το συγκεκριμένο μυθιστόρημα σημείωσε τόσο μεγάλη επιτυχία, ακριβώς επειδή ο Balzac είχε καταφέρει να αποκτήσει ισχυρές διασυνδέσεις στο δημοσιογραφικό χώρο. Αυτό δημιούργησε τον απαραίτητο θόρυβο γύρω από το όνομά του, κι αυτή ήταν η αιτία που το κοινό, παρακινημένο από την επιθετική διαφήμιση ξεσήκωσε τις προθήκες των βιβλιοπωλείων και των δανειστηρίων. Όπως αναφέρεται και στο μυθιστόρημα, πρόκειται για μια νέα θρησκεία η οποία δεν προϋποθέτει να είσαι πιστός:
"- Μα δε βλέπεις λοιπόν πως η δημοσιογραφία είναι η θρησκεία της σύγχρονης κοινωνίας και είναι σαφώς μια βελτιωμένη εκδοχή της παλιάς!
- Με ποιο τρόπο;
- Οι ιερείς της δεν είναι απαραίτητο να πιστεύουν σε αυτήν και το ίδιο ισχύει και για τον υπόλοιπο κόσμο!"
Το πλήθος των διαφορετικών απόψεων και αντιλήψεων μπόρεσε να εκφραστεί αλλά και να διαμορφωθεί μέσα από τις εφημερίδες. Και το πλήθος των διαφορετικών και συγκρουόμενων συμφερόντων και κοσμοθεωριών συνιστά μια υλική και πνευματική Βαβέλ, καταλήγει σε μια σύγχυση ιδεών και αξιών που οδηγεί τους ανθρώπους στην παραφροσύνη. Δεν ξέρουν ποιον ή σε τι να πιστέψουν. Αλλά, όπως προαναφέρθηκε, η πίστη πλέον δεν αποτελεί προαπαιτούμενο. Όποιος καταφέρει να επηρεάζει τα πλήθη είναι ο αληθινός βασιλιάς:
"Ναι κύριε, η Κυβέρνηση του σήμερα είναι η Τέχνη του να χειραγωγείς την Κοινή γνώμη".
και παρακάτω:
"- Βγάλε τον σκασμό, σκεπτικιστή!
- Οι Σκεπτικιστές είναι οι πιο συνειδητοποιημένοι των ανθρώπων.
- Δεν έχουν συνείδηση.
- Μωρέ τι μας λες; Έχουν τουλάχιστον δύο!"
Ανάμεσα στο πλήθος των μεθυσμένων από κρασί και ρητορική ανθρώπων της τέχνης, της πολιτικής, της επιστήμης, της εξουσίας, ο Balzac μαθαίνει, παρατηρεί, καταγράφει, κρίνει, αποκαλύπτει και πάνω από όλα προσπαθεί να επιβληθεί, να επικρατήσει, να επιβιώσει και να συνεχίσει να δημιουργεί. Εις βάρος της υγείας του, ασκεί ένα επάγγελμα όπου η πολύωρη εργασία, η οικονομική δυσπραγία, το αδιάκοπο άγχος για την επόμενη μέρα, τα πισώπλατα μαχαιρώματα και το ευμετάβλητο της κοινής γνώμης έρχονται να προ��τεθούν στην αστάθεια του χαρακτήρα του, στο περιπετειώδες πνεύμα που τον διακρίνει, στην περιέργεια που τον ωθεί να ξεσκεπάζει και να εξετάζει κάθε πτυχή του κόσμου που τον περιβάλλει.
Μπορεί να μην καταλαβαίνει τα πάντα. Αλλά έχει την ικανότητα να τα αποτυπώνει στο χαρτί με τρόπο μοναδικό. Σαν τη ζωή που παγιδεύεται μέσα στο μαγικό δέρμα, έτσι κι αυτός απορροφά τη ζωτική ουσία των πραγμάτων και καταφέρνει να διασώσει το πανόραμα μιας εποχής, να το συμπυκνώσει μέσα στις σελίδες ενός μυθιστορήματος.
Το ρεαλιστικό στοιχείο που αρχίζει να εισχωρεί στο έργο του είναι στην ουσία κομμάτι της ζωής όπως τη βίωνε και την κατέγραφε ο ίδιος. Αυτή είναι η physiologie του, η κοινωνιολογική και ψυχολογική μελέτη της ανθρώπινης συμπεριφοράς και δραστηριότητας μέσα από ένα λογοτεχνικό φίλτρο. Αυτό είναι το στοιχείο που κάνει το έργο του τόσο μοναδικό, ακόμα και όταν το τελικό αποτέλεσμα είναι μέτριο.
Γιατί αυτό το μυθιστόρημα, θα ήταν άλλη μια κλισέ ιστοριούλα, γεμάτη υπερβολές και μελοδραματισμούς, αν δεν έφερε την επίδραση της διεισδυτικής του ματιάς. Αυτό το διασώζει κι αυτό συνιστά την απαρχή ενός πρωτότυπου λογοτεχνικού είδους.
Ο Balzac θα είχε καταφέρει να εξελιχθεί ταχύτερα ως δημιουργός, εάν δεν είχε υποχρεωθεί από την ανάγκη του βιοπορισμού να γίνει αντιγράφος, φθηνός μιμητής και προχειρογράφος. Από την άλλη όμως δεν οφείλει την επιτυχία του αποκλειστικά και μόνο στο λογοτεχνικό του ταλέντο, αλλά και στον τρόπο που διαχειρίστηκε τα κοινωνικά δίκτυα και τα μέσα ενημέρωσης της εποχής του, προκειμένου να καταστήσει γνωστό το έργο του στο ευρύτερο κοινό, καθώς δεν είχε ένα σταθερό εισόδημα, μια περιουσία που να του επιτρέπει να εκδίδει εξαρχής ό,τι θέλει και όπως το θέλει.
This work is based on the not-very-original idea of a magical object that has the power to fulfill its owner's every wish but carries (as is usually the case with that kind of stories) a heavy price: With every wish the owner's remaining life-time is reduced.
The realistic element can be traced via Balzac's physiologie, the sociological and psychological study of human behavior and activity through a literary filter. This is what makes his work so unique, even when the end result is mediocre.
Αυτή η απλοϊκή και εν πολλοίς άνιση ιστορία, η πρώτη μεγάλη εκδοτική επιτυχία του Balzac, στα 1831, μετά από δέκα συναπτά έτη ακαταπόνητης συγγραφικής δραστηριότητας, λατρεύτηκε από το κοινό της εποχής του και ανέβασε το κασέ του συγγραφέα από τα 1.200 φράγκα για την πρώτη έκδοση (750 αντίτυπα που εξαντλήθηκαν σχεδόν αμέσως) στα 4.000 φράγκα (1000 εκ των οποίων παρέλαβε επί τόπου σε μετρητά) για τη δεύτερη έκδοση.
Βέβαια η κύρια και σταθερότερη πηγή εισοδήματός του προερχόταν από τη συνεργασία του με μεγάλα περιοδικά της εποχής του, συνεχίζει τα "Γράμματα για το Παρίσι" (Lettres sur Paris) ως τις 31 Μαρτίου 1831 στον "Voleur", και δίνει διηγήματα στην "Επιθεώρηση των Παρισίων (Revue de Paris) και στην "Επιθεώρηση των δύο κόσμων" (Revue des Deux Mondes).
:
La peau de chagrin : roman philosophique par M. de Balzac, εκδ. C. Gosselin, Paris 1831
Το σχήμα παραπέμπει στο 222ο κεφ. του "Tristram Shandy"του Laurence Sterne όπου γίνεται λόγος για την ευτυχία να είναι κανείς ελεύθερος από τα δεσμά του έρωτα. Στην ελληνική έκδοση του Gutenberg θα το βρείτε στην σελίδα 685.
Γκραβούρα από την πρώτη έκδοση. Το σχέδιο είναι του Tony Johannot και το χαρακτικό του Henri Désiré Porret.
Όλα τα έργα αυτής της περιόδου, ανάμεσα στα οποία ανήκει και το "Μαγικό δέρμα" (La Peau de chagrin) συνιστούν μια μετάβαση από το φανταστικό ή το περιπετειώδες, ιστορικό μυθιστόρημα στο αμιγώς ρεαλιστικό. Ωστόσο, για την ώρα, οι διηγήσεις του συνιστούν περισσότερο ένα αμάλγαμα διαφορετικών λογοτεχνικών ειδών, τα οποία συνδέονται με μια επιτυχημένη αφηγηματική τεχνική, εντυπωσιακές περιγραφές, φιλοσοφίζοντες στοχασμούς, χιούμορ και συγκίνηση, κοινωνική κριτική και σάτιρα, έντονα συναισθηματικά πάθη.
Καθώς η φήμη του μεγαλώνει, η τελειομανία του αυξάνει αναλόγως. Άλλωστε αυτός είναι και ο μόνιμος καυγάς του συγγραφέα με τους εκδότες του, που αρ��είται να τους παραδώσει τα χειρόγραφά του, αν δεν είναι βέβαιος πως τα έχει επεξεργαστεί και επιμεληθεί στο έπακρο.
Το συγκεκριμένο έργο βασίζεται στην, όχι ιδιαίτερα πρωτότυπη, ιδέα ενός μαγικού αντικειμένου το οποίο έχει τη δύναμη να πραγματοποιεί τις ευχές του ιδιοκτήτη του αλλά αυτό συνοδεύεται (όπως συνήθως συμβαίνει με όλες αυτές τις ιστορίες) από ένα βαρύ τίμημα: Η κάθε ευχή μειώνει κατά ένα μέρος την έκταση της ζωής του κατόχου του.
Πρόκειται για μια περγαμηνή από δέρμα ενός σπάνιου είδους ασιατικού άγριου όνου η οποία φέρει επάνω της την εξής επιγραφή:
"Όταν με κατέχεις, κατέχεις τα πάντα.
Η ζωή σου όμως θα ανήκει πλέον σε μένα.
Έτσι το θέλησε ο θεός. Πόθησε και οι πόθοι σου
θα εκπληρωθούν. Εναρμόνισε όμως
τις ευχές σου με τη ζωή σου.
Εκεί βρίσκεται η ζωή σου.
Σε κάθε σου θέλω θα μειώνομαι
έτσι όπως θα μειώνονται οι μέρες σου.
Με θέλεις;
Πάρε με. Κι ο θεός
θα σε εισακούσειι".
(μετάφραση Ευγενία Τσελέντη).
Το έργο χωρίζεται σε τρία μέρη:
Le Talisman (Το φυλαχτό)
La Femme sans cœur" (Η άκαρδη γυναίκα)
L'Agonie (Η αγωνία).
Ο κεντρικός ήρωας, ονομάζεται Raphael de Valentin και είναι γόνος μια ξεπεσμένης αριστοκρατικής οικογένειας. Έχοντας χάσει πλέον και τους δύο γονείς του, ζει μια ζωή ασκητική, αφιερωμένη στη μελέτη, ώσπου γνωρίζει τη Fedora, την ωραία, πλούσια και άκαρδη νέα για την οποία θα αναπτύξει μια αρρωστημένη εμμονή, που θα τον φέρει στο χείλος της αυτοκτονίας. Ωστόσο αυτό που νιώθει για τη Fedora δεν είναι ούτε αγάπη, ούτε έρωτας, αλλά η προσωποποίηση της επιθυμίας για δύναμη, εξουσία και κατάκτηση του αδύνατου.
Ο ίδιος ο Raphael το γνωρίζει πολύ καλά αυτό, αλλά δεν μπορεί να αντισταθεί στον πειρασμό (εδώ έχουμε την πρώτη, ιστορικά, εμφάνιση του λογοτεχνικού χαρακτήρα του Rastignac, του αριβίστα κοινωνικού αναρριχητή, που ενθαρρύνει αυτές τις τάσεις του κεντρικού ήρωα) και από τη στιγμή που υποκύπτει, αποφασίζει να ρισκάρει τα πάντα σε αυτό το επικίνδυνο, για τη ψυχική και σωματική του υγεία, παιχνίδι:
"Ντρέπομαι, αλλά πρέπει να παραδεχτώ πως ο έρωτας μέσα στη φτώχεια μου είναι κάτι αδιανόητο. Ίσως να πρόκειται για ηθική παρέκκλιση που οφείλεται στην ανθρώπινη νόσο που ονομάζεται πολιτισμός αλλά μια γυναίκα, ακόμα κι αν είναι τόσο ωραία όσο η Ελένη της Τροίας ή η Γαλάτεια, δεν έχει καμία εξουσία επάνω στις αισθήσεις μου, αν είναι φτωχή. Ζήτω ο έρωτας στο σατέν και στο μετάξι, ο πλαισιωμένος από τη θαυμαστή πολυτέλεια που τόσο του ταιριάζει, γιατί κι ίδιος είναι μια πολυτέλεια. Θέλω να μπορώ να τσαλακώνω όμορφα φορέματα, να συνθλίβω άνθη, να χώνω τα χέρια μου μέσα σε ευωδιαστά καλοχτενισμένα μαλλιά.
Φλογερά μάτια, κρυμμένα πίσω από δαντελένια πέπλα, διαπεραστικά σαν τις φλόγες που ξεπηδούν από την κάνη ενός όπλου, αυτά μου δίνουν μια μυστηριώδη ευχαρίστηση. Η αγάπη μου ποθεί να ανεβαίνει μεταξένιες σκάλες, σιωπηλά, μέσα στη χειμωνιάτικη νύχτα. Τι ευτυχία να μπαίνεις, σκεπασμένος από το χιόνι, σε μια φωτισμένη και αρωματισμένη κάμαρα, ταπετσαρισμένη με ζωγραφισμένα μετάξια, για να συναντήσεις μια γυναίκα ντυμένη κι εκείνη στο χιόνι, στο θελκτικό λευκό της μουσελίνας, να μοιάζει με άγγελο που εμφανίζεται μέσα από ένα σύννεφο".
Ο ίδιος τα φαντασιώνεται όλα αυτά, ενώ ζει σε μια φτωχική σοφίτα, μοιράζοντας το χρόνο του ανάμεσα στην μελέτη και τη συγγραφή μιας φιλοσοφικής πραγματείας με τίτλο "Η θεωρία της Θέλησης" (La théorie de la volonté), όπου καταφέρνει μετά βίας να εξασφαλίσει το καθημερινό του ψωμί, με τη βοήθεια της νεαρής Pauline (κόρη της σπιτονοικοκυράς του) η οποία σύντομα γίνεται μαθήτριά του και ο μυστικός βοηθός του στις δυσκολίες της καθημερινότητάς του. Ένας πραγματικός άγγελος αγάπης και υπομονής, η ιδανική νέα, κατά τα πρότυπα της ρομαντικής λογοτεχνίας.
Όλάκερη η ζωή του κεντρικού ήρωα επικεντρώνεται σε αυτό ακριβώς το αντιθετικό δίπολο, την απόλυτη στέρηση και την ακραία υπερβολή, τις καταχρήσεις και τη σπατάλη. Ή δεν θα έχει τίποτα ή θα έχει περισσότερα από όσα μπορεί να αντέξει. Κανένα μέτρο. Καμία ισορροπία.
Κατά κάποιον τρόπο η μορφή του νεαρού Raphael αποτελεί την ωραιοποιημένη και λογοτεχνική εκδοχή του ίδιου του συγγραφέα. Του συγγραφέα εκείνου που δεν θα διστάσει να παραδεχτεί στην αλληλογραφία του με την δούκισσα d'Abrantes πως:
"Επιπλέον κυρία, επιτρέψτε μου να σας πω ότι δεν μπορείτε να συμπεράνετε τίποτα για μένα, ενάντια σε μένα, γιατί έχω τον πιο αλλοπρόσαλλο χαρακτήρα από όσους έχω γνωρίσει. Μελετώ τον εαυτό μου σαν να μελετούσα κάποιον τρίτο.
Μέσα στο ένα μέτρο και εξηνταπέντε εκατοστά του ύψους μου περικλείνεται κάθε δυνατή ασυναρτησία και αντίφαση, κι εκείνοι που με θεωρούν ματαιόδοξο, άσωτο, πεισματάρη, επιπόλαιο, τελείως ανακόλουθο στο μυαλό, επηρμένο, αδιάφορο, τεμπέλη, επιπόλαιο, αστόχαστο, χωρίς υπομονή και τακτ, φλύαρο, κακομαθημένο, αγενή, φαντασιόπληκτο, με πάντα απρόβλεπτη διάθεση, μπορεί να έχουν εξίσου δίκιο με εκείνους που θα ισχυριστούν πως είμαι οικονόμος, μετριόφρων, θαρραλέος, επίμονος, δραστήριος, ατημέλητος, φιλόπονος, σταθερός, ολιγόλογος, γεμάτος ευαισθησία, ευγενικός, πάντα πρόσχαρος.
Καμιά ιδιότητα του εαυτού μου δεν μου προκαλεί πλέον έκπληξη. Κατέληξα να πιστέψω ότι δεν είμαι παρά ένα όργανο, ένα παιχνίδι των περιστάσεων. Ίσως η καλειδοσκοπική όψη του χαρακτήρα μου να οφείλεται στο ότι η μοίρα γεμίζει με όλα αυτά τα συναισθήματα τη ψυχή εκείνων που επιχειρούν να απεικονίσουν όλα τα συναισθήματα και όλη την ανθρώπινη καρδιά, ώστε να νιώσουν με τη δύναμη της φαντασίας τους αυτά που ζωγραφίζουν και η παρατήρηση δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένα είδος μνήμης, ικανής να βοηθήσει αυτή τη δραστήρια φαντασία".
(επιστολή χρονολογημένη στις 22/7/1825, βλέπε Nadine Satiat, Μπαλζάκ ή η μανία της γραφής, σελ. 132).
Ποια είναι ωστόσο η αιτία αυτής της αντίφασης; Είναι μόνο ένα φαινόμενο του ψυχικού κόσμου του συγγραφέα ή μήπως είναι κομμάτι της ευρύτερης πραγματικότητας μέσα στην οποία και ο ίδιος προσπαθεί να αυτοπροσδιοριστεί;
Η παραμυθένια διάσταση της υπόθεσης του έργου, που κάποτε θυμίζει αφήγηση από τις Χίλιες και μία νύχτες, κάποτε Ραμπελαισιανό παραδοξογράφημα και άλλοτε τις ηθικές παραβολές του E.T.A. Hoffmann, είναι απλά το προκάλυμμα. Είναι ο πολύχρωμος και γοητευτικός μανδύας που κρύβει την πραγματικότητα της γαλλικής κοινωνίας.
Το πλουσιοπάροχο γεύμα που εξελίσσεται σε σεξουαλικό όργιο με τη συμμετοχή των ωραιότερων παρισινών demimondaines το οποίο ο συγγραφέας περιγράφει με εξαιρετικό ρεαλισμό (χωρίς φυσικά να παραθέτει γραφικές λεπτομέρειες), βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα.
Ο πλούσιος τραπεζίτης που απεικονίζεται στο έργο, ονόματι Taillefer, ο οποίος επιθυμεί να ιδρύσει μια εφημερίδα αντιλαμβανόμενος την αυξανόμενη εξουσία του Τύπου, αντιστοιχεί σε πραγματικό πρόσωπο, πρόκειται για τον τραπεζίτη Alexandre Aguado, που συνήθιζε να οργανώνει τέτοιες διασκεδάσεις στο μέγαρό του στην οδό Ντρυό και ο οποίος στα 1829, αγόρασε την εφημερίδα "Αγγελιαφόρος των επιμελητηρίων" (Le Messager des Chambres). Ο συγκεκριμένος τραπεζίτης ανέλαβε μάλιστα στα 1834 τις διαπραγματεύσεις για τη χορήγηση του δανείου που έλαβε η Ελλάδα κατά την εποχή της αντιβασιλείας των Βαυαρών.
Άλλωστε το συγκεκριμένο μυθιστόρημα σημείωσε τόσο μεγάλη επιτυχία, ακριβώς επειδή ο Balzac είχε καταφέρει να αποκτήσει ισχυρές διασυνδέσεις στο δημοσιογραφικό χώρο. Αυτό δημιούργησε τον απαραίτητο θόρυβο γύρω από το όνομά του, κι αυτή ήταν η αιτία που το κοινό, παρακινημένο από την επιθετική διαφήμιση ξεσήκωσε τις προθήκες των βιβλιοπωλείων και των δανειστηρίων. Όπως αναφέρεται και στο μυθιστόρημα, πρόκειται για μια νέα θρησκεία η οποία δεν προϋποθέτει να είσαι πιστός:
"- Μα δε βλέπεις λοιπόν πως η δημοσιογραφία είναι η θρησκεία της σύγχρονης κοινωνίας και είναι σαφώς μια βελτιωμένη εκδοχή της παλιάς!
- Με ποιο τρόπο;
- Οι ιερείς της δεν είναι απαραίτητο να πιστεύουν σε αυτήν και το ίδιο ισχύει και για τον υπόλοιπο κόσμο!"
Το πλήθος των διαφορετικών απόψεων και αντιλήψεων μπόρεσε να εκφραστεί αλλά και να διαμορφωθεί μέσα από τις εφημερίδες. Και το πλήθος των διαφορετικών και συγκρουόμενων συμφερόντων και κοσμοθεωριών συνιστά μια υλική και πνευματική Βαβέλ, καταλήγει σε μια σύγχυση ιδεών και αξιών που οδηγεί τους ανθρώπους στην παραφροσύνη. Δεν ξέρουν ποιον ή σε τι να πιστέψουν. Αλλά, όπως προαναφέρθηκε, η πίστη πλέον δεν αποτελεί προαπαιτούμενο. Όποιος καταφέρει να επηρεάζει τα πλήθη είναι ο αληθινός βασιλιάς:
"Ναι κύριε, η Κυβέρνηση του σήμερα είναι η Τέχνη του να χειραγωγείς την Κοινή γνώμη".
και παρακάτω:
"- Βγάλε τον σκασμό, σκεπτικιστή!
- Οι Σκεπτικιστές είναι οι πιο συνειδητοποιημένοι των ανθρώπων.
- Δεν έχουν συνείδηση.
- Μωρέ τι μας λες; Έχουν τουλάχιστον δύο!"
Ανάμεσα στο πλήθος των μεθυσμένων από κρασί και ρητορική ανθρώπων της τέχνης, της πολιτικής, της επιστήμης, της εξουσίας, ο Balzac μαθαίνει, παρατηρεί, καταγράφει, κρίνει, αποκαλύπτει και πάνω από όλα προσπαθεί να επιβληθεί, να επικρατήσει, να επιβιώσει και να συνεχίσει να δημιουργεί. Εις βάρος της υγείας του, ασκεί ένα επάγγελμα όπου η πολύωρη εργασία, η οικονομική δυσπραγία, το αδιάκοπο άγχος για την επόμενη μέρα, τα πισώπλατα μαχαιρώματα και το ευμετάβλητο της κοινής γνώμης έρχονται να προ��τεθούν στην αστάθεια του χαρακτήρα του, στο περιπετειώδες πνεύμα που τον διακρίνει, στην περιέργεια που τον ωθεί να ξεσκεπάζει και να εξετάζει κάθε πτυχή του κόσμου που τον περιβάλλει.
Μπορεί να μην καταλαβαίνει τα πάντα. Αλλά έχει την ικανότητα να τα αποτυπώνει στο χαρτί με τρόπο μοναδικό. Σαν τη ζωή που παγιδεύεται μέσα στο μαγικό δέρμα, έτσι κι αυτός απορροφά τη ζωτική ουσία των πραγμάτων και καταφέρνει να διασώσει το πανόραμα μιας εποχής, να το συμπυκνώσει μέσα στις σελίδες ενός μυθιστορήματος.
Το ρεαλιστικό στοιχείο που αρχίζει να εισχωρεί στο έργο του είναι στην ουσία κομμάτι της ζωής όπως τη βίωνε και την κατέγραφε ο ίδιος. Αυτή είναι η physiologie του, η κοινωνιολογική και ψυχολογική μελέτη της ανθρώπινης συμπεριφοράς και δραστηριότητας μέσα από ένα λογοτεχνικό φίλτρο. Αυτό είναι το στοιχείο που κάνει το έργο του τόσο μοναδικό, ακόμα και όταν το τελικό αποτέλεσμα είναι μέτριο.
Γιατί αυτό το μυθιστόρημα, θα ήταν άλλη μια κλισέ ιστοριούλα, γεμάτη υπερβολές και μελοδραματισμούς, αν δεν έφερε την επίδραση της διεισδυτικής του ματιάς. Αυτό το διασώζει κι αυτό συνιστά την απαρχή ενός πρωτότυπου λογοτεχνικού είδους.
Ο Balzac θα είχε καταφέρει να εξελιχθεί ταχύτερα ως δημιουργός, εάν δεν είχε υποχρεωθεί από την ανάγκη του βιοπορισμού να γίνει αντιγράφος, φθηνός μιμητής και προχειρογράφος. Από την άλλη όμως δεν οφείλει την επιτυχία του αποκλειστικά και μόνο στο λογοτεχνικό του ταλέντο, αλλά και στον τρόπο που διαχειρίστηκε τα κοινωνικά δίκτυα και τα μέσα ενημέρωσης της εποχής του, προκειμένου να καταστήσει γνωστό το έργο του στο ευρύτερο κοινό, καθώς δεν είχε ένα σταθερό εισόδημα, μια περιουσία που να του επιτρέπει να εκδίδει εξαρχής ό,τι θέλει και όπως το θέλει.
December 31, 2020
مسئله عجیبی است! انسان همیشه با خویشتن در جدال است. آرزوهایش را بر سرآلام کنونی از دست میده� و آلام خود را به امید آیندها� که به او تعلق ندارد فریب میده�. از این جاست که همه کارهای انسان رنگ نابخردی و ناتوانی دارد. آری، در این دنیا هیچ چیزی کامل نیست، مگر بدبختی.
.
بالزاک یکی از نویسندههایی� که با وجود تفصیل در نوشتهها� برای من دوستداشتن� هست ولی خب خیلیه� توصیفات و توضیحات زیاد بالزاک رو در کتابها� نمیپسندن�. زنبق دره، زن سی ساله، بابا گوریو از جمله کتابها� بالزاک هست. در این کتاب هم داستان جوانی را میخوانی� که بعد از اینکه از خودکشی منصرف میشود� طلسمی چرمین را از فروشندها� میخر� به امید اینکه آرزوهایش برآورده شود و این نشانها� از زندگیا� میشو�! طلسم که چرم ساغری است ذره ذره در حال آب شدنه. با این حال رافائل در ابتدا میدانست� که این طلسم ممکن است تاثیر نامعلومی در سرنوشت و آیندها� داشته باشه. او قبل از خودکشی هر چه داشته در قمار باخته و همین باعث میشه که برای نجات خودش و حفظ آرامش روحیش به هرچیزی چنگ بزنه. از کودکی رافائل هم و ارتباط نه چندان خوشایندی که با پدرش داشته هم میخوانیم� انضباط سختی که بهش تحمیل شده و شاید همین عوامل باعث ایجاد انتظارات نابجا و نامعقول او از زندگیا� شده باشد.
.
بالزاک یکی از نویسندههایی� که با وجود تفصیل در نوشتهها� برای من دوستداشتن� هست ولی خب خیلیه� توصیفات و توضیحات زیاد بالزاک رو در کتابها� نمیپسندن�. زنبق دره، زن سی ساله، بابا گوریو از جمله کتابها� بالزاک هست. در این کتاب هم داستان جوانی را میخوانی� که بعد از اینکه از خودکشی منصرف میشود� طلسمی چرمین را از فروشندها� میخر� به امید اینکه آرزوهایش برآورده شود و این نشانها� از زندگیا� میشو�! طلسم که چرم ساغری است ذره ذره در حال آب شدنه. با این حال رافائل در ابتدا میدانست� که این طلسم ممکن است تاثیر نامعلومی در سرنوشت و آیندها� داشته باشه. او قبل از خودکشی هر چه داشته در قمار باخته و همین باعث میشه که برای نجات خودش و حفظ آرامش روحیش به هرچیزی چنگ بزنه. از کودکی رافائل هم و ارتباط نه چندان خوشایندی که با پدرش داشته هم میخوانیم� انضباط سختی که بهش تحمیل شده و شاید همین عوامل باعث ایجاد انتظارات نابجا و نامعقول او از زندگیا� شده باشد.
December 3, 2019
چرم� ساغری یکی از کتاب های فوقالعاد� محبوب من است.
اول از همه موضوع بسیار جذاب و خواستنی آرزوهای بشر، که هیچوقت تمامی ندارد و آن چرم ساغری عجیب و مرموز!
دوم توصیفات و قلم سحرانگیز بالزاک بزرگ(نگاه کنید به جایی از کتاب که فروشنده� چرم و فروشگاهش را وصف کرده)
و سوم قسمت عاشقانه کتاب که با لطافت و ظرافتی بینظی� نوشته شده، کتابی متعلق به اوایل قرن نوزده!
پ.ن:
حین خوندن این کتاب تحقیقات مبسوطی!؟داشتم در مورد چرم ساغری که اصلاً چه نوع چرمی هست؟ واقعاً هم مفید بود!
اول از همه موضوع بسیار جذاب و خواستنی آرزوهای بشر، که هیچوقت تمامی ندارد و آن چرم ساغری عجیب و مرموز!
دوم توصیفات و قلم سحرانگیز بالزاک بزرگ(نگاه کنید به جایی از کتاب که فروشنده� چرم و فروشگاهش را وصف کرده)
و سوم قسمت عاشقانه کتاب که با لطافت و ظرافتی بینظی� نوشته شده، کتابی متعلق به اوایل قرن نوزده!
پ.ن:
حین خوندن این کتاب تحقیقات مبسوطی!؟داشتم در مورد چرم ساغری که اصلاً چه نوع چرمی هست؟ واقعاً هم مفید بود!
May 1, 2021
This review contains major spoilers for La Peau de chagrin, Illusions perdues and Splendeurs et misères des courtisanes
After reading La Peau de chagrin, written near the beginning of Balzac's career, and Illusions perdues, written near the end, I'm wondering about the striking parallelism between the two books. In the later novel, Lucien, a vain, lazy, goodlooking boy from the provinces who thinks he can write, goes to Paris, partly to become a literary star but rather more to pursue to pursue Mme de Bargeton, an older woman who's been leading him on. He borrows money from his family that they can't afford to give him, gets unceremoniously dumped by Mme de Bargeton, tries for a while to live honestly and improve his writing skills, but finds he can earn quick money as a hack journalist. He gets into bad company, everything goes horribly wrong, and he's just about to commit suicide when he's rescued by criminal genius Vautrin, who magically sorts everything out. But it's only a temporary respite: in the sequel, Splendeurs et misères des courtisanes, Lucien gets what's coming to him, and it's considerably worse than the mundane drowning he'd originally planned. The earlier novel, La Peau de chagrin, is the supernatural version: the hero, Raphaël, gets platonically but no less painfully involved with Fœdora, another unfeeling rich woman, is again about to drown himself, but is offered a magic talisman which will grant his every wish. The problem is that the talisman shrinks after each wish is made: eventually it will disappear, and Raphaël will die with it. As one expects, things end very badly indeed.
This certainly seems to be the same story, told in two versions; Vautrin is painted to look more than a little like the Devil incarnate, come from Hell to fetch Lucien's soul. One can't help wondering whether it in some way tells Balzac's own story. He started off by publishing eight or nine hilariously bad novels under pseudonyms, then at the age of thirty decided that he could write proper books and sign his name to them. La Peau de chagrin was the second one. Over the next nineteen years, he wrote dozens more, to increasing acclaim: La Comédie humaine is now generally recognised as one of the greatest literary achievements of all time, and influenced authors as diverse as Zola, Dickens, Proust and Marx. But the effort required was more than Balzac could sustain, and he could never keep his finances in check; he died, exhausted and ruined, at the early age of 51.
Maybe this is just a standard deal offered to people who want to become famous novelists: now that I think about it, Karl Ove Knausgård tells a related story in Min kamp. Well, if you're also thinking of selling your soul, be sure to include La Peau de chagrin in your background research.
After reading La Peau de chagrin, written near the beginning of Balzac's career, and Illusions perdues, written near the end, I'm wondering about the striking parallelism between the two books. In the later novel, Lucien, a vain, lazy, goodlooking boy from the provinces who thinks he can write, goes to Paris, partly to become a literary star but rather more to pursue to pursue Mme de Bargeton, an older woman who's been leading him on. He borrows money from his family that they can't afford to give him, gets unceremoniously dumped by Mme de Bargeton, tries for a while to live honestly and improve his writing skills, but finds he can earn quick money as a hack journalist. He gets into bad company, everything goes horribly wrong, and he's just about to commit suicide when he's rescued by criminal genius Vautrin, who magically sorts everything out. But it's only a temporary respite: in the sequel, Splendeurs et misères des courtisanes, Lucien gets what's coming to him, and it's considerably worse than the mundane drowning he'd originally planned. The earlier novel, La Peau de chagrin, is the supernatural version: the hero, Raphaël, gets platonically but no less painfully involved with Fœdora, another unfeeling rich woman, is again about to drown himself, but is offered a magic talisman which will grant his every wish. The problem is that the talisman shrinks after each wish is made: eventually it will disappear, and Raphaël will die with it. As one expects, things end very badly indeed.
This certainly seems to be the same story, told in two versions; Vautrin is painted to look more than a little like the Devil incarnate, come from Hell to fetch Lucien's soul. One can't help wondering whether it in some way tells Balzac's own story. He started off by publishing eight or nine hilariously bad novels under pseudonyms, then at the age of thirty decided that he could write proper books and sign his name to them. La Peau de chagrin was the second one. Over the next nineteen years, he wrote dozens more, to increasing acclaim: La Comédie humaine is now generally recognised as one of the greatest literary achievements of all time, and influenced authors as diverse as Zola, Dickens, Proust and Marx. But the effort required was more than Balzac could sustain, and he could never keep his finances in check; he died, exhausted and ruined, at the early age of 51.
Maybe this is just a standard deal offered to people who want to become famous novelists: now that I think about it, Karl Ove Knausgård tells a related story in Min kamp. Well, if you're also thinking of selling your soul, be sure to include La Peau de chagrin in your background research.
December 13, 2020
"Volli, volli, disperatamente volli" sembra esser il pensiero costante del protagonista Rapharl, che, giunto in possesso di un talismano miracoloso, pur a prezzo della sua vita vede realizzarsi i suoi desideri senza, però, raggiunger alcuna felicità. Balzac sembra metterci in guardia e spingerci a porre attenzione a scoprir cosa meriti davvero d'esser desiderato e fuggire le evenienze che pongono questa realizzazione fuori dalla nostra portata, in mani estranee a noi incontrollabili. Un Dorian Gray alla rovescio, quasi: una storia potenzialmente buona, ma troppo prolissa e sbilanciata nella descrizione del flusso degli eventi occorsi. Peccato.
September 2, 2024
Note finale : 1.5/5
Evidemment, ce n'est pas la note que je pense que ce livre mérite. C'est un classique intemporel, il a traversé les siècles et les traversera encore quand tout le monde m'aura oublié.
Mais il y a plusieurs façons de lire un livre. Et mon approche de la lecture s'apparente à celle qu'on ferait d'une série télé : un épisode tous les jours, au même rythme. C'est de la lecture récréative, du divertissement, pas une étude, pas de la documentation. Et à ce titre, la lecture de La peau de chagrin a été TRÈS pénible.
On suit donc Raphaël de Valentin, un protagoniste imbuvable qui passe son temps à geindre, gueuler et prendre les pires décisions. Il est sur le point de se suicider mais avant de se suicider, il se balade et tombe sur une peau de chagrin chez un vieil antiquaire, sauf que c'est une peau de chagrin magique qui exauce chacun de ses voeux mais se réduit un peu plus chaque fois et cette peau représente sa vie et à la fin, spoiler, il meurt. Donc voilà, le mythe de Faust mais avec la peau du cul d'un âne.
Le style est très laborieux. Je suis sûr que j'aurais apprécié, peut-être même aurais je été subjugué si j'avais pris le temps de lire très lentement, phrase par phrase pour m'imprégner de leur signification (ça n'aurait pas résolu d'autres problèmes dont on parlera en vidéo). Mais à mon rythme de lecture habituel, c'est vraiment une épreuve. D'autant que j'aime les narrations précises, concises... et Balzac adoooore les très longues phrases et les paragraphes qui durent (et je n'exagère pas) plus de huit pages.
En fait, les lycéens s'en sortent bien (La peau de chagrin est au programme de Première générale) parce que découvrir ce roman avec un prof qui va te donner des clés de compréhension, qui va te re-contextualiser chaque phrase, pouvoir étudier précisément plusieurs paragraphes (pardon, "morceaux de paragraphes") indépendamment et dans le détail, c'est vraiment la meilleure façon de découvrir ce livre, j'aurais largement préféré le découvrir comme ça. Plutôt qu'en... ben vous savez... le lisant.
Evidemment, ce n'est pas la note que je pense que ce livre mérite. C'est un classique intemporel, il a traversé les siècles et les traversera encore quand tout le monde m'aura oublié.
Mais il y a plusieurs façons de lire un livre. Et mon approche de la lecture s'apparente à celle qu'on ferait d'une série télé : un épisode tous les jours, au même rythme. C'est de la lecture récréative, du divertissement, pas une étude, pas de la documentation. Et à ce titre, la lecture de La peau de chagrin a été TRÈS pénible.
On suit donc Raphaël de Valentin, un protagoniste imbuvable qui passe son temps à geindre, gueuler et prendre les pires décisions. Il est sur le point de se suicider mais avant de se suicider, il se balade et tombe sur une peau de chagrin chez un vieil antiquaire, sauf que c'est une peau de chagrin magique qui exauce chacun de ses voeux mais se réduit un peu plus chaque fois et cette peau représente sa vie et à la fin, spoiler, il meurt. Donc voilà, le mythe de Faust mais avec la peau du cul d'un âne.
Le style est très laborieux. Je suis sûr que j'aurais apprécié, peut-être même aurais je été subjugué si j'avais pris le temps de lire très lentement, phrase par phrase pour m'imprégner de leur signification (ça n'aurait pas résolu d'autres problèmes dont on parlera en vidéo). Mais à mon rythme de lecture habituel, c'est vraiment une épreuve. D'autant que j'aime les narrations précises, concises... et Balzac adoooore les très longues phrases et les paragraphes qui durent (et je n'exagère pas) plus de huit pages.
En fait, les lycéens s'en sortent bien (La peau de chagrin est au programme de Première générale) parce que découvrir ce roman avec un prof qui va te donner des clés de compréhension, qui va te re-contextualiser chaque phrase, pouvoir étudier précisément plusieurs paragraphes (pardon, "morceaux de paragraphes") indépendamment et dans le détail, c'est vraiment la meilleure façon de découvrir ce livre, j'aurais largement préféré le découvrir comme ça. Plutôt qu'en... ben vous savez... le lisant.
June 17, 2014
The Wild Ass's Skin - or The Magic Skin, as it's known in some editions (neither of those titles are particularly appealing, I know) - is a literary novel of magical realism. It's simultaneously a fantasy, a study of character, and a cautionary 'be careful what you wish for' tale. At the beginning we are introduced to a young man who seems deep in despair, gambling away his last coins and thereafter contemplating suicide. Delaying the hour of his impending death, Raphael (as we learn he's called) wanders into an antique shop, where he happens across a strange object which appears to be cut from the hide of an animal. This, the shopkeeper tells him, is a talisman, with the power to fulfil any wish made by the person who possesses it. The old man tries to warn Raphael that the wishes are granted at a terrible price, and extols the virtue of acquiring knowledge and wisdom instead, but Raphael has become fixated on the skin and immediately makes his first wish - for a decadent party - which does indeed come true, in fact as soon as he walks out of the shop, when he encounters some old friends who are on their way to a ball. What follows is partly an exploration of what happens when Raphael's wishes are fulfilled, and partly Raphael's backstory, much of which he tells to a friend in a lengthy monologue, giving the effect of another first-person narrative within the main narrative.
The main thing you need to know is that Raphael is completely and utterly awful. He is unbelievably selfish and self-obsessed throughout. He manages to complain of poverty and destitution when he owns an entire island (yes, an island). Great swathes of his own story are taken up with him whining and complaining about how women don't want him, and why not, when he's so handsome and such a genius (in his opinion) and so willing to devote himself to them? He is, in fact, a proto-Nice Guy through and through. He falls for a beautiful countess, Feodora, who rebuffs his advances but takes great pains to demonstrate that she values his friendship. He reacts by ignoring this and continuing his efforts to force her to love him, ranting about how he loves her enough to kill her, declaring his intention to have his revenge on women in general, and creepily following her around. Ultimately he goes to the extreme of sneaking into her house and spending a night in her bedroom, hiding behind a curtain, to watch her sleep. He goes on to gamble and drink away all his money and more besides, before eventually settling for the simpering Pauline (who's nearly as annoying as him) - although, rather conveniently, he doesn't realise how much he 'loves' her until she's attained money and something of a status in society.
It will be up to the individual reader to decide whether or not he or she can get past the unpleasantness of Raphael's character, and most of the other characters aren't particularly likeable either, although I did like Feodora, with her commitment to independence, and the fearsome Aquilina. Personally, I found the narrative so enjoyable to read that I could deal with this fairly easily - but, that said, my rating might have been five stars if I'd been able to root for Raphael. Although the language is rich and complex, this is a very readable novel, and that makes it more accessible than you might at first expect. The themes, especially with regards to relationships, are surprisingly modern and consequently much of the interaction between characters doesn't seem dated.
This is a banquet of a book. Its detail, description and depth demanded I slow my usual reading pace in order to appreciate and understand everything in it. Although the narrative is driven forward by an underlying plot, it often isn't really about the 'magic skin' and the wishes: for whole chapters it will go off on a tangent about parts of Raphael's past, or incidental characters will have long conversations about philosophy, history, art... It's funny too, with a great deal of dry humour and irony, and a dash of playfulness. I can't comment on how The Wild Ass's Skin compares to Balzac's other novels, this being the first thing I've read by the author, but I can say it's a good place to start.
The main thing you need to know is that Raphael is completely and utterly awful. He is unbelievably selfish and self-obsessed throughout. He manages to complain of poverty and destitution when he owns an entire island (yes, an island). Great swathes of his own story are taken up with him whining and complaining about how women don't want him, and why not, when he's so handsome and such a genius (in his opinion) and so willing to devote himself to them? He is, in fact, a proto-Nice Guy through and through. He falls for a beautiful countess, Feodora, who rebuffs his advances but takes great pains to demonstrate that she values his friendship. He reacts by ignoring this and continuing his efforts to force her to love him, ranting about how he loves her enough to kill her, declaring his intention to have his revenge on women in general, and creepily following her around. Ultimately he goes to the extreme of sneaking into her house and spending a night in her bedroom, hiding behind a curtain, to watch her sleep. He goes on to gamble and drink away all his money and more besides, before eventually settling for the simpering Pauline (who's nearly as annoying as him) - although, rather conveniently, he doesn't realise how much he 'loves' her until she's attained money and something of a status in society.
It will be up to the individual reader to decide whether or not he or she can get past the unpleasantness of Raphael's character, and most of the other characters aren't particularly likeable either, although I did like Feodora, with her commitment to independence, and the fearsome Aquilina. Personally, I found the narrative so enjoyable to read that I could deal with this fairly easily - but, that said, my rating might have been five stars if I'd been able to root for Raphael. Although the language is rich and complex, this is a very readable novel, and that makes it more accessible than you might at first expect. The themes, especially with regards to relationships, are surprisingly modern and consequently much of the interaction between characters doesn't seem dated.
This is a banquet of a book. Its detail, description and depth demanded I slow my usual reading pace in order to appreciate and understand everything in it. Although the narrative is driven forward by an underlying plot, it often isn't really about the 'magic skin' and the wishes: for whole chapters it will go off on a tangent about parts of Raphael's past, or incidental characters will have long conversations about philosophy, history, art... It's funny too, with a great deal of dry humour and irony, and a dash of playfulness. I can't comment on how The Wild Ass's Skin compares to Balzac's other novels, this being the first thing I've read by the author, but I can say it's a good place to start.
May 13, 2023
دیگه باید قبول کنم که بالزاک خوندن به من نیومده.
February 9, 2021
Aviso a navegantes. Este libro no es lo que parece. Su premisa es altamente atractiva y, a la vez, altamente engañosa. La reseña que os traigo hoy es más una advertencia que un ejercicio de análisis: mi inexistente ego me permite reconocer que diseccionar a Balzac no esta al alcance de mis humildes talentos como juntaletras.
¿Por qué digo que esta es una novela engañosa? Bien, comencemos con su premisa. Un joven calavera, desengañado de la sociedad, el amor y la vida, decide poner fin a todas sus miserias haciendo apnea por el Sena. Antes de dar el paso decisivo se permite un último capricho, visitar una exótica tienda de antigüedades. Allí, enterrado entre miles y miles de trastos y fetiches cubiertos de polvo, yace la dichosa piel de zapa, una antigualla sin valor aparente con unos extraños garabatos en sanscrito y un poder misterioso: conceder cualquier deseo que su poseedor formule. Por supuesto, al igual que cualquier artículo de anticuario, tiene letra pequeña, y es que hay un alto coste por cada deseo formulado.
Ante una premisa así, el incauto rápidamente se dirá: ¡copón, una historia de juegos diabólicos, patas de mono y mefistofélicas consecuencias, y escrito por Balzac, nada menos! Bueno, pues he ahí la trampa. Sí, esta es la historia de un trato siniestro; sí, hay un elemento sobrenatural orbitando la historia; también si, vamos a ver a nuestro protagonista padecer por su inconsciencia y su codicia ¿Entonces, dónde está el problema? Que de las 300 paginas que tenía mi edición, sólo en las ultimas 100 se desarrolla esta intrigante historia. Las otras 200 digamos que poco o nada tienen que ver con lo sobrenatural y sí con las inquietudes habituales de su autor, a saber, la hipocresía de la sociedad, las pasiones de sus protagonistas, y los innumerables defectos de la bestia humana, su desidia, su lujuria, su codicia, su impostura intelectual y moral, que no eclipsan las virtudes de algunos seres gentiles y, por ende, desgraciados. En efecto, esta obra que a priori tan poco se asemejaba a la producción de su autor es, para sorpresa de todos y satisfacción de nadie, otra novela más de su autor. Aunque la culpa es mía, ojo, a veces olvido que este autor también cultivaba la fantasía; buena muestra de ello puede encontrarse en su Elixir de la larga vida.
¿Con esto quiero decir que la novela es una mala novela? No me atrevería. La he disfrutado pese a no haber sido capaz de librarme del amargo regusto del desengaño y de ser una obra un tanto irregular. Para empezar, maneja los ritmos de una forma muy extraña; no lo digo sólo por relegar el desarrollo de su premisa principal al último tercio de la novela, sino por la estructura tan anárquica que elige para contar la historia. Empezamos con Rafael, el protagonista, barajando el suicidio; luego le vemos entrar en la tienda de marras, que describe con una prolijidad que debería ser condenada por el Tribunal de la Haya. Páginas, páginas y más páginas describiendo cachivaches exóticos: estatuas, vasijas, camafeos, muebles, de todo, no se priva de nada, todo merece una mención y una denominación de origen. Tras la adquisición de la piel pasamos rápidamente a una bacanal en la que, ahítos de champan y de descripciones de la degradación moral de los libertinos parisinos, Rafael se sincera y cuenta a un amigo cómo ha llegado a tan miserable estado, un relato de amor no correspondido y penurias económicas que se extiende, oh sorpresa, otras 100 páginas. Voy a repetir esto para que nadie malinterprete lo que quiero decir: Rafael, borracho como una cuba, le cuenta a un amigo una historia lacrimógena que ocupa casi otro tercio de la historia ¿Os imagináis la cara de ese pobre desgraciado, igual de borracho, con un zumbido que va de sien a sien, oyendo al papanatas de Rafael lloriqueando porque una dama, grandioso ángel y todos los grandilocuentes adjetivos que se deseen, no le da bola? Pues es igual de duro leerlo, creedme. Porque tras esas paginas que pesan como plomo solo sacamos una conclusión: que Rafael es un gilipollas. Y no vale la pena tanto esfuerzo por este descubrimiento.
Sin embargo, si Balzac se toma su tiempo diseccionando y exhibiendo situaciones pasa por el último tercio, el de la piel de zapa, como si tuviera un petardo en el culo. Ocurre demasiado en muy poco tiempo, y para colmo insiste en describirnos con similar nivel de detalle situaciones que tampoco considero que merezcan tanto, máxime cuando estamos presenciando el descenso a los infiernos del protagonista. A ver, esta simpático ver cómo un físico y un químico de la academia de ciencias hacen lo imposible por devolver a la maligna piel su tamaño original -se me olvidaba decir que a cada deseo la piel se encoge, simbolizando lo evidente-, pero creo que es más interesante ver cómo los deseos de Rafael se vuelven contra el, o simplemente que contingencias le obligan a desear sabiendo el precio a pagar. Me hubiera gustado más exploración de la tragedia post-zapa que de la tragedia pre-zapa; no se, llamadme loco.
Si algo salva a esta novela es la embriagadora prosa de su autor. Que Balzac escribe bien no le hace justicia: es hipnótico. Hace falta mucho talento y mucho conocimiento para hacer que párrafos y párrafos de verborrea resulten lo suficientemente atractivos como para no recurrir al siempre socorrido lectura en diagonal no yutsu. Eso es arte. Balzac sabe cómo introducirte dentro de un salón francés, te sienta frente a los platos y te permite degustar las apetecibles viandas y oler el agrio perfume de tus acompañantes -seamos sinceros, en el siglo XIX la higiene era la que era-, te hace participe de una melopea muy sofisticada, en parte gracias a sus artificiosos diálogos, divertidísimos de tan increíbles como suenan. Puede que el parisino calavera y disoluto no fuera ni tan pedante ni tan ñoño al hablar, pero ojala lo fuera, porque hay escenas que gracias a ese lenguaje recuerdan a una caricatura tontísima, haciendo que la crítica a ese entonces novísimo estamento burgués de bon vivants y dandis de baratillo aun mas sangrante y visceral. Esos intercambios de diálogos han sido lo que más he disfrutado de la novela, una pena que esos fragmentos sólo sean oasis en un tedioso desierto descriptivo.
En resumen, es una novela de Balzac, cualquiera que sienta debilidad por los dinosaurios decimonónicos disfrutará de sus escenarios, su pomposidad y sus hiperbólicos dramas. Eso si, recordad, estáis leyendo una novela realista disfrazada de novela fantástica. Sólo aviso, y quien avisa no es traidor.
¿Por qué digo que esta es una novela engañosa? Bien, comencemos con su premisa. Un joven calavera, desengañado de la sociedad, el amor y la vida, decide poner fin a todas sus miserias haciendo apnea por el Sena. Antes de dar el paso decisivo se permite un último capricho, visitar una exótica tienda de antigüedades. Allí, enterrado entre miles y miles de trastos y fetiches cubiertos de polvo, yace la dichosa piel de zapa, una antigualla sin valor aparente con unos extraños garabatos en sanscrito y un poder misterioso: conceder cualquier deseo que su poseedor formule. Por supuesto, al igual que cualquier artículo de anticuario, tiene letra pequeña, y es que hay un alto coste por cada deseo formulado.
Ante una premisa así, el incauto rápidamente se dirá: ¡copón, una historia de juegos diabólicos, patas de mono y mefistofélicas consecuencias, y escrito por Balzac, nada menos! Bueno, pues he ahí la trampa. Sí, esta es la historia de un trato siniestro; sí, hay un elemento sobrenatural orbitando la historia; también si, vamos a ver a nuestro protagonista padecer por su inconsciencia y su codicia ¿Entonces, dónde está el problema? Que de las 300 paginas que tenía mi edición, sólo en las ultimas 100 se desarrolla esta intrigante historia. Las otras 200 digamos que poco o nada tienen que ver con lo sobrenatural y sí con las inquietudes habituales de su autor, a saber, la hipocresía de la sociedad, las pasiones de sus protagonistas, y los innumerables defectos de la bestia humana, su desidia, su lujuria, su codicia, su impostura intelectual y moral, que no eclipsan las virtudes de algunos seres gentiles y, por ende, desgraciados. En efecto, esta obra que a priori tan poco se asemejaba a la producción de su autor es, para sorpresa de todos y satisfacción de nadie, otra novela más de su autor. Aunque la culpa es mía, ojo, a veces olvido que este autor también cultivaba la fantasía; buena muestra de ello puede encontrarse en su Elixir de la larga vida.
¿Con esto quiero decir que la novela es una mala novela? No me atrevería. La he disfrutado pese a no haber sido capaz de librarme del amargo regusto del desengaño y de ser una obra un tanto irregular. Para empezar, maneja los ritmos de una forma muy extraña; no lo digo sólo por relegar el desarrollo de su premisa principal al último tercio de la novela, sino por la estructura tan anárquica que elige para contar la historia. Empezamos con Rafael, el protagonista, barajando el suicidio; luego le vemos entrar en la tienda de marras, que describe con una prolijidad que debería ser condenada por el Tribunal de la Haya. Páginas, páginas y más páginas describiendo cachivaches exóticos: estatuas, vasijas, camafeos, muebles, de todo, no se priva de nada, todo merece una mención y una denominación de origen. Tras la adquisición de la piel pasamos rápidamente a una bacanal en la que, ahítos de champan y de descripciones de la degradación moral de los libertinos parisinos, Rafael se sincera y cuenta a un amigo cómo ha llegado a tan miserable estado, un relato de amor no correspondido y penurias económicas que se extiende, oh sorpresa, otras 100 páginas. Voy a repetir esto para que nadie malinterprete lo que quiero decir: Rafael, borracho como una cuba, le cuenta a un amigo una historia lacrimógena que ocupa casi otro tercio de la historia ¿Os imagináis la cara de ese pobre desgraciado, igual de borracho, con un zumbido que va de sien a sien, oyendo al papanatas de Rafael lloriqueando porque una dama, grandioso ángel y todos los grandilocuentes adjetivos que se deseen, no le da bola? Pues es igual de duro leerlo, creedme. Porque tras esas paginas que pesan como plomo solo sacamos una conclusión: que Rafael es un gilipollas. Y no vale la pena tanto esfuerzo por este descubrimiento.
Sin embargo, si Balzac se toma su tiempo diseccionando y exhibiendo situaciones pasa por el último tercio, el de la piel de zapa, como si tuviera un petardo en el culo. Ocurre demasiado en muy poco tiempo, y para colmo insiste en describirnos con similar nivel de detalle situaciones que tampoco considero que merezcan tanto, máxime cuando estamos presenciando el descenso a los infiernos del protagonista. A ver, esta simpático ver cómo un físico y un químico de la academia de ciencias hacen lo imposible por devolver a la maligna piel su tamaño original -se me olvidaba decir que a cada deseo la piel se encoge, simbolizando lo evidente-, pero creo que es más interesante ver cómo los deseos de Rafael se vuelven contra el, o simplemente que contingencias le obligan a desear sabiendo el precio a pagar. Me hubiera gustado más exploración de la tragedia post-zapa que de la tragedia pre-zapa; no se, llamadme loco.
Si algo salva a esta novela es la embriagadora prosa de su autor. Que Balzac escribe bien no le hace justicia: es hipnótico. Hace falta mucho talento y mucho conocimiento para hacer que párrafos y párrafos de verborrea resulten lo suficientemente atractivos como para no recurrir al siempre socorrido lectura en diagonal no yutsu. Eso es arte. Balzac sabe cómo introducirte dentro de un salón francés, te sienta frente a los platos y te permite degustar las apetecibles viandas y oler el agrio perfume de tus acompañantes -seamos sinceros, en el siglo XIX la higiene era la que era-, te hace participe de una melopea muy sofisticada, en parte gracias a sus artificiosos diálogos, divertidísimos de tan increíbles como suenan. Puede que el parisino calavera y disoluto no fuera ni tan pedante ni tan ñoño al hablar, pero ojala lo fuera, porque hay escenas que gracias a ese lenguaje recuerdan a una caricatura tontísima, haciendo que la crítica a ese entonces novísimo estamento burgués de bon vivants y dandis de baratillo aun mas sangrante y visceral. Esos intercambios de diálogos han sido lo que más he disfrutado de la novela, una pena que esos fragmentos sólo sean oasis en un tedioso desierto descriptivo.
En resumen, es una novela de Balzac, cualquiera que sienta debilidad por los dinosaurios decimonónicos disfrutará de sus escenarios, su pomposidad y sus hiperbólicos dramas. Eso si, recordad, estáis leyendo una novela realista disfrazada de novela fantástica. Sólo aviso, y quien avisa no es traidor.
June 27, 2019
This book by Balzac is quite good but it pretty much tops me up and out of wanting to read more by him.
Not that it's bad, mind you. It's really quite wonderful when I think about it.
It starts out with a gambling addiction resulting in a desire to kill himself, but then he comes across this strange individual who offers him what appears to be a cursed item. (Yes, realism, no one really disputes that magic happens back then. The wild ass's skin works simply. You can shorten your life but get wonderful things. Kinda like the Monkey's Paw, but totally worldly and not always that evil. :) Riches, women... the whole thing reads with a very familiar theme from Cousin Bette.
Death and Life always in opposition, and both these novels presage Freud.
Ennui, satisfaction ending in boredom and the ever need to drive oneself forward. The alternative is all the crap that makes generally happy folk kinda self-destruct. Art plays a big role here, as does sex and money.
It's quite fascinating for what it is and I am REALLY glad I don't live in France during this time. I think I would hate just about everything. :) But this is a really interesting novel, for all that.
Not that it's bad, mind you. It's really quite wonderful when I think about it.
It starts out with a gambling addiction resulting in a desire to kill himself, but then he comes across this strange individual who offers him what appears to be a cursed item. (Yes, realism, no one really disputes that magic happens back then. The wild ass's skin works simply. You can shorten your life but get wonderful things. Kinda like the Monkey's Paw, but totally worldly and not always that evil. :) Riches, women... the whole thing reads with a very familiar theme from Cousin Bette.
Death and Life always in opposition, and both these novels presage Freud.
Ennui, satisfaction ending in boredom and the ever need to drive oneself forward. The alternative is all the crap that makes generally happy folk kinda self-destruct. Art plays a big role here, as does sex and money.
It's quite fascinating for what it is and I am REALLY glad I don't live in France during this time. I think I would hate just about everything. :) But this is a really interesting novel, for all that.
November 9, 2023
Bardzo trudno pisać o słowach opartych jedną stroną sensu na grzbiecie powieści realistycznej, drugim - romantycznej. Bardzo trudno, bo albo się napisze ekstatycznym uniesieniem, albo powściągnięciem instynktu zachwytu. Chcąc być pomiędzy, napiszę, że wrażliwość tej książki rezonuje. Ze mną, ale także (mam poczucie) z pewnym niekonkretnie ludzkim naskórkiem człowieka, którym się tę książkę czyta; z tym dualistycznym rozrośnięciem. Mamy tutaj wiele pojęć rzeczy i wiele tych rzeczy pojmowań. Mamy portrety bezczasowych czasów, w których (nie) żyjemy. Mamy myślą i zamiarem przejście świata drogą ponad światem. A to wszystko przykryte jest taflą niejednoznacznego w intencji języka (niemniej jednoznacznie pięknego), używanego wbrew i ku. A więc "nie znalazłszy serca na miarę mego serca" zostawiłam kawałek swojego - tutaj.
January 7, 2021
.
صحبت کردن از معنویت در دنیای جدید، همانند صحبت کردن از هر چیز دیگری، بدون توجه به موضوع حیاتی «محاسبه» ابتر خواهد ماند. پرداختن به محاسبه در دنیای جدید، سیر و سیاحت در موضوعی فرعی در ارتباط با معنویت نیست؛ بلکه توجه به اصل ضروری معاصریت امر معنوی است. حتی شاید بشود گفت که در دنیای جدید، بدون سخن از «محاسبه� چیزی»، اصلاً کلامی درباره آن «چیز» گفته نشده است. تمرکز بر «محاسبهپذیری� امور، همان رویکرد هستیشناسان� به موضوعات است نه بحثی حاشیها� از متفرّعات مرتبط با آنه�. اگر به این سوال نپردازیم که «آیا معنویت محاسبهپذی� است؟»، گویی سخنی امروزی در باب معنویت نگفتهایم� یعنی اصلاً سخنی نگفتهای�. بالزاک در رمان «چرم ساغری» بر همین نقطه دست گذاشته است. اما پیش از آن بفهمیم نویسنده در این متن بر کجا ایستاده، اول باید «باباگوریو»ی او را بشناسیم. آنجاست که پیچیدگیها� محاسبه روشن میشو� و زمینه فهم درام چرم ساغری فراهم می گردد؛ هرچند باباگوریو سه سال پس از این رمان منتشر شده است. پس از آن میتوا� درباره محاسبهناپذیر� امر معنوی (یا بالعکس آن) سخن گفت.
باباگوریو نمایشِ «شدن» بورژوازی است. این شدن همان است که در هگل و پسینیانش بسیار مورد توجه بوده و به زعم بعضی، اصل و اساس دنیای جدید را میساز�. باباگوریو تنها تغییر «راستینیاک» نیست، بلکه شدنِ خود بورژوازی را نشان میده�. باباگوریو تجسم سوالها� بزرگ مارکس درباره سرمایه است. بورژوازی چه طور «میشود»� چه میشود� چگونه میشو� همان چیزی که میشود� (همان که پیش از شدن ناشناختنی و بینا� است.) باباگوریو نشان میده� که چه طور سرمایه، چونان معیارِ حق و باطل در جهانِ جدید، بین «موجود» و «ناموجود» در دنیای ما فرق میگذار�. ناموجود تنها آن چیزی نیست که در دسترس نیست، بلکه چیزی است که اساساً دردسترسقرارگرفتن� نیست. ناموجود، «ناشدنی» است. ناشدنی چیست؟ آن چه قیمت نداشته باشد، که نتوان عدیلی میان کیسهها� زر برایش پیدا کرد، که بهمحاسبهدرنیامدن� است؛ محاسبهناپذی� است. «باباگوریو» تنها بالیدن راستینیاک و دخترهای باباگوریو نیست در کنار افول باباگوریو نیست، نمایش رشد سرمایه است، گسترش آن چیزی است که «هست»، یعنی هرچیزِ قابل محاسبها�. بالزاک با نگارش «باباگوریو» درست در مرکز ثقل بورژوازی و سرمایه ایستاده است و با مرزکشی، چیستی هرچیزِ رشدکردنی را نمایش میده�. سرمایه نه فقط در وجود راستینیاک، بلکه در حضور مرموز ووترن به نمایش درآمده است. ووترن، سایه سرمایه را به نمایش میگذارد� آنجا که امر محاسبهپذیر� رو به تاریکی میکن� و در سایه قرار میگیر�. ووترن به ما نشان میده� که همواره «چیزی» در آنجا در سایه قرار دارد، که هنوز محاسبه نشده است. ووترن به ما گوشزد میکن� که همواره باید پیشبین� کرد چون همیشه چیزی پیشبینیپذی� وجود دارد؛ هیچگاه نباید از محاسبه دست کشید. چرا؟ چون چیزهایی هست، (واقعاً هست پس محاسبهپذی� است)، که محاسبه نشدهان�. باباگوریو سرمایه� پیشِ چشم و سرمایه� در سایه را نشان مخاطب میده�. باباگوریو تجدد را متجسم میکن�.
سه سال پیش از آن، بالزاک «چرم ساغری» را منتشر کرده بود. در آن رمان کجا ایستاده بود و به دنبال چه چیزی میگشت� اگر در باباگوریو بالزاک غرق دنیای جدید گشته، در چرم ساغری بین دو دنیا ایستاده است. دنیای کهن که به هستی محاسبهناپذی� قائل در همین دنیا است؛ و دنیای نو که میخواه� همهچی� را محاسبه بکند. چه کسی این کار را میکند� دانشمند. چگونه؟ با پایبند� به «روش علمی». باز که؟ کارپرداز. چگونه؟ با قیمتگذار� بر همه چیز، به واسطه «پول». باز که؟ عیّاش. عیّاش؟ آریف عیّاش. عیاش برخلاف ظاهرِ بیبندوبارش� همواره در حال محاسبه است. منظور خردهعیاشه� نیستند که قمار میکنند� شراب مینوشن� و گرد فسق میگردن�. بلکه آنهایی که قمارخانهه� را میچرخانند� میکدهه� را اداره میکنند� و حساب تختخوابها� فاسقان در اختیارشان هست. آنه� عیاشان واقعی هستند. در این رمان دو شخصیت وجود دارند که بسیار حائز اهمیتان�. یکی شخصیت اصلی این رمان، یعنی رافائل که در هیبت یک دانشمند، همه همت خویش را صرف آن کرده تا «اراده» را محاسبهپذی� کند، و دیگری فئودورا کنتس زیبایی که بازی و مستی و فسق را تحت کنترل درآورده. نویسنده یک شب ما را به خلوت اتاق این زن میبر� تا پرده از شخصیت محاسبهگ� او بردارد. اما زیبایی دیگری هم وجود دارد که لغزنده است و میگریز�. زیبایی پولین، دختری که بعدها از او سخن خواهیم گفت. آیا داستان تا انتها همین گونه پیش میرود� خیر. به دلائلی تصادفی، رساله رافائل (که مغز بورژازی را هدف تبیین خویش گرفته) مورد توجه بورژواها قرار نمیگیر� و قیمتش شناخته نمیشو�. رافائلِ اجرنادیده، نمیتوان� این پوچی را تحمل کند و در آستانه خودکشی قرار میگیر�. از آن پس خودش هم نمیدان� کدام سو ایستاده است. سرگردان است. میخواه� بورژوا باشد، اما نمیتوان�. چرا؟ آخر او وجود امر محاسبهناپذی� را باور کرده. حتی بیشتر از باور، او خطرِ راست و دروغ این امر را به صورتی شخصی پذیرفته است؛ با چه چیزی؟ با گرو گذاشتن زندگی و مرگ خود. در این نقطه پاکبازی است که رافائل، در میانه دو قطبِ طرفینِ امر «محاسبه»، به عنوان یک شخصیت زاده میشو�.
مخاطبِ بالیده در دنیای بورژوازی، خیال میکن� احتمالاً دعوای بین دو قطب در رمان بالزاک، جدال بینِ هستیِ امورِ نادیدنی و دیدنی است؛ یا کمی پیچیدهتر� جدال بین امورِ ذاتاً محاسبهپذی� از یک طرف با امور محاسبهناپذی� در طرف دیگر، که تنها در افسانه ها و خیالات بشر وجود دارند. یک طرف علم ایستاده با «روش»، و طرف دیگر افسانه و خرافات و احتمالاً دین و بقیه با موهومات فردفرد آدمه�. خیر، کشمکش این رمان بین این دو قطب نیست. روایت ذکرشده در مورد هستیِ امور محاسبهناپذیر� روایتِ مشهور اما سطحی اهلِ علم و تجدد است. بحث بالزاک عمیقت� از این حرفهاس�. دعوا در «چرم ساغری» بر سر دو نوع محاسبه است. رافائل با قمار بر سرِ مرگ و زندگی، به «چرم ساغری» رسیده است. چرم با قاعده و تناسبی بسیار ساده، عمرِ رافائل را نشانش میده�. مشکل دانشمندان و متجددان و همه وابستگان به بورژوازی، ذهنی و خیالی بودن چرم نیست، میبینند� و با آن ور میروند� بلکه مسأله باور نداشتن ارتباط کوچکیبزرگ� چرم با عمر رافائل است. چرم به وضوح و کاملاً محاسبهپذیر� عمرِ مالکش را نشان میده� اما جز خود او و یک نفر دیگر، کسی یه آن باور ندارد. چرا بورژواها «چرم» را باور نمیکنند� مگر نه این که در دسترس همه هست؟ مگر خاص بودنش را تجربه نمیکنند� چرا، اما مشکل بر سر آزمایش علمی است. نمیتوانن� بر «چرم» مسلط شوند تا مکانیزم عملش را بفهمند، برای همین انکارش میکنن�. متجددان دشمن چرم نیستند، انکار آنان�. بر دشمن میتوا� غلبه کرد، با «تصحیح محاسبه» بالاخره میتوا� بر دشمن غلبه کرد، اما چرم... تنها باید انکارش نمود چون تن به محاسبه نمیده�. چون محاسبه میکند� اما چگونگیا� بر اصحابِ روش آشکار نیست.
در چنین دنیایی، چرم انکار و رافائل طرد میشود� در حالی که طبق قواعد بورژوازی، باید به خاطر ثروت هنگفتش پرستیده شود. اینجا نویسنده موفق میشو� نشان دهد که آنچه در ظاهر جزو معیارهای دنیاهای جدید محسوب میشود� ارتباطی ذاتی با خود بورژوازی ندارد. مسأله تجدد و سنت، دفاع از شناخت در برابر گنگی و ابهام نیست، بلکه تسلط بر شیء و در هم شکستن مقاومت آن در برابر ذهن محاسبهگ� است. اگر بورژوا توانست چیزی را محاسبه کند (تا مطمئن شود از کنترلش خارج نخواهد شد)، آن را به رسمیت میشناسد� اما اگر نشد، با زدنِ برچسبِ محاسبهناپذیر� بر آن، اصل بودنش را انکار میکن�. از نظر بورژوا تنها چیزهایی وجود دارند که در اختیار او باشند، یا بعداً تحت کنترل او درآیند. هرچه که از این چهارچوب بیرون بیفتد، به اسم خرافه و هزارتا برچسب دیگر از دایره «امر واقع» بیرون رانده میشو� و به موهومات ملحق میگرد�. بعد از این برچسب هم که دیگر مهم نیست آن شیء کجا قرار میگیرد� چون دیگر امکانِ فراتر رفتن وجود ندارد. بود و نبودِ چنین شیءی توفیر نمیکن� چون به عنوان واقعیت به رسمیت شناخته نمیشو�. معنویت از بیخ و بن کنده شده است دیگر چه اهمیتی دارد که هنوز افرادی به آن باور داشته باشند یا نه. در دنیای علمزد� بورژوازی، معنویت هم باید قابل محاسبه باشد وگرنه کنار گذاشته میشود� یا به عبارت دقیقت� انکار میشو�. در چنین دنیای محاسبهمحوری� سخن گفتن از معنویت خندهدا� است. برای همین هیچ یک از دوستان قدیمی رافائل او را نمیپذیرن� و در زندگی همراهش نمیشون�. حتی با آن که می دانند ثروت کلانی دارد، با آنکه میدانن� اهل علم بوده و سه سال از عمرش را صرف نگارش رسالها� علمی در باب اراده کرده است (از همان منظری که بورژوا میخواه� همه چیز حتی اراده را هم قابل محاسبه بکند)، باز هم طردش میکنن� آخر او اکنون، پس از خطر کردن برای پذیرش چرم ساغری، نفی آنهاس�. در پاریس تنها یک نفر با رافائل میماند� یعنی پولین. همان پولین زیبایی که خودِ رافائل هیچگا� نمیدید�. تا وقتی که فقیر بود، اصلا به حسابش نمیآور�. بعد از ثروت هم چنان مشغول خود شد که دست و پا زدن های پولین اثری در او نبخشید. پولین عاشق بود و همین عشق، او را به دنبال رافائل تا خودِ ورطه مرگ کشاند. پولین پروای از مردن نداشت و حتی آرزو میکر� همراه معشوق بمیرد. با این همه رافائل مشغول مرگ و زندگی خویش، و فارغ از زیبایی پولین بود. اما در بر این پاشنه نچرخید و عشق آخر کار خودش را کرد. چشمان رافائل در مواجهها� شبهاشراق� با پولین، باز شد و حقیقت را در پرتو عشق دریافت. نه این که مرگش عقب بیفتد، بلکه خودش به استقبالِ شکل عاشقانها� از آن رفت. پایان «چرم ساغری» نشانه امید بالزاک به مانایی معنویت در دنیای جدید است، حتی اگر همه بورژواها انکارش کنند.
بخشهای� از متن رمان:
آیا پی میبری� در روح آن کسی که با بیصبر� منتظر باز شدن قمارخانه است چه هیجان و قدرتی باید نهفته باشد؟ میان قماربازان صبح و بازیکنا� شب همانقد� تفاوت موجود است که بین یک شوهر وارفته و عاشقی که در پای پنجره معشوقه بیتا� گشته است. تنها صبح است که هوس بیقرا� و احتیاج با بیپردگ� دهشتانگیز� فرا میرسن�. در این موقع است که میتوانی� قمارباز واقعی را تماشا کنید: قماربازی که نه خورده، نه خوابیده، نه زیسته و نه اندیشها� داشته است، بس که شلاق تلاش و تدبیر برد به سختی بر او فرود میآمده� بس که رنج میبرد� و بس که خارشِ بازی آزارش میداد� است... اگر اسپانیا به گاوبازی شهره است و اگر روم گلادیاتورهایی داشته است، پاریس به پالهروایا� خود میناز� که «رولت»های چندشآور� برای تماشائیان این لذت را فراهم میآور� که سیل خون را روان ببینند بی آنکه در خطر آن باشند که پایشان در خون بلغزد.
آیا کوویه بزرگترین شاعر قرن ما نیست؟ گرچه لرد بایرون برخی آشوبها� روحی را در قالب کلمات تصویر نمود، اما طبیعیدا� فناناپذیر ما به کمک استخوانها� خشکیده جهانی را از نو ساخته، مانند «کادموس» با چند دندان شهرهایی را دوباره بنا کرده، با تعمق در چند تکه ذغال سنگ هزاران جنگل را به جانوران اسرارآمیز انباشته و در پای یک «ماموت» نشان اقوام غول پیکیری را باز یافته است. این چهرهه� سر بر میدارند� بزرگ میشون� و مناطقی را فراخور پیکر عظیم خویش مسکون میسازن�. کوویه به کمک ارقام شعر میگوی� و عظمتش در آن است که صفری را کنار هفت میگذار�. بیتوس� به کلمات ساختگی جادوکران، عدم را بیدار میکن�.
ما به یک اندازه به ریش آزادی و استبداد میخندیم� و دین و بیدین� هر دو را مسخره میکنی�. از آنجا که وطن برای ما پایتختی است که افکار در آن مبادله میشو� و از قرار سطری فلان قدر به فروش میرسد� جایی است که در آن هر ورز ضیافتها� چرب و شیرین و نمایشها� متعدد به همراه دارد؛ جایی که زنان هرزه در آن میلولن� و عشقباز� مانند درشکهها� کرایها� برای مدتی معین میباش�. از آنجا که پاریس همواره دلارامترین وطنها� وطن شادی و آزادی و بذلهگوی� و زنان زیبا و مردان بدکار و شرابها� خوب خواهد بود؛ جایی که در آن چماق حکومت هرگز پرمحسوس نیست، زیرا کسانی که آن را به دست دارند پر نزدیکاند� از این رو ما پرستندگان حقیقی خدایی که «مفیستوفلس» نام دارد، در صدد آن برآمدهای� که روحیه تودهه� را رنگ کنیم، بازیگران سیاست را رخت نو بپوشانیم، دکه حکومت را با تختهها� تازه مرمت نماییم، صاحبان عقاید اجتماعی را درمان کنیم، کهنه جمهوریخواها� را از نو بپزیم، «بناپارتیستها� را رسوا سازیم و به اعتدلالیه� کمک برسانیم، فقط به این شرط که مجاز باشیم رک و راست شاهان و ملته� را دست بیندازیم و بتوانیم شب عقیدها� جز آنچه صبح داشته ایم ابراز کنیم.
روزنامهنگار� دین و آیین اجتماع معاصر است، و در این زمینه پیشرفتی هم حاصل شده است... چون نه کاهنان آن مجبورند ایمان داشته باشند و نه مردم.
هر ضربان قلب من این حکم را صادر میکن� که زندگی برای دل بردن و بر دله� حکومت کردن است. اجتماع هم این را تأیید میکند� زیرا پیوسته برای عیش و عشرت من وسیله فراهم میآور�. برای چه هر روز صبح خدای مهربان پولی را که هر شب خرج میکن� عاید من می دارد؟ چرا شما از برای ما بیمارستان بنا میکنید� حال که خداوند ما را میان خوبی و بدی برای آن مخیر نگذاشته است که آنچه را که نامطبوع و ملالآو� است انتخاب کنیم، خیلی احمقم من اگر خوشی نکنم.
تو کار میکنی� بسیار خوب، هرگز به جایی نخواهی رسید. اما من، همهکار� و هیچکارها� و مثل خرچنگ دریایی تنبلم. بسیار خوب، به همهچی� خواهم رسید. من به همهج� سر میزنم� به زور پیش میروم� دیگران هم برای من جا باز میکنن�. از خود لاف میزنم� مردم هم باور میکنن�. قرض بالا میآورم� دیگران میپردازن� عزیزم. خوشگذران� یک روش سیاسی است. کسی که مال و دارایی خود را بیدری� میخورد� غالباً زندگیا� نوعی سفتهباز� است؛ او سرمایه خود را به صورت دوست و رفیق و حامی و آشنا، به صورت عیش و نوش به کار میانداز�.
وقتی که ما برای توصیف اسرار زیبایی که به چشم دیده میشو� به اندازه کافی لغت نمییابیم� آخر چگونه میتوانی� آشوبها� شدید و اسرارآمیز روح را با توسل به کلمات باز نماییم؟
قدرتی که بتوان بدون ترس از کیفر با آن به مقابله برخاست دیگر نزدیک به زوال است. این نکته در قلب زنان عمیقت� نقش بسته است تا در مغز پادشاهان.
وقتی که زنی را میبینی� که با اطمینان خاطر نیمبرهن� شده است و عشق خود را مانند ردایی به خود پیچیده و در عین بیآزرم� عفیف است؛ وقتی که به لباسها� پراکندهاش� به آن جوراب ابریشمی که شب پیش به سرعت بیرون میآور� تا خوشایند شما باشد، به آن کمربندی که باز میکر� تا علاقه بیپایا� خود را به شما نشان دهد، چشم میدوزید� آیا شادی بیمانند� احساس نمیکنید� این کمربند خود منظومه کاملی است. زنی که در پناه آن بود دیگر نیست، به شما تعلق دارد، خود شما شده است. از این پس خیانت نسبت به او ضربتی است که به خود شما وارد میآی�.
ای کسانی که میمیری�! بر بستر خالی خود بمانید. ای پیران! کنار اجاقها� سرد خود قرار بگیرید. ای دختران مستمن� بیجهی�! تنها در انبارهای زیرشیروانی یخ کنید و بپزید. اگر جامعه اعیانی وجود مصیبتزدها� را تحمل کند، آیا برای آن نیست که آن را به کار بگیرد، از آن استفاده کند، بر پشتش پالان بگذارد، دهنها� بزند، زینپو� رویش بکشد و سوارش بشود و از آن برای خود تفریح خاطری بسازد؟
دست یافتن بر قدرت، هرچند هم که این قدرت عظیم باشد، هنر به کار بردن آن را به انسان عطا نمیکن�. عصای شاهی در دست کودک یک بازیچه است، اما برای ریشیلو تبر و برای ناپلئون اهرمی است که با آن دنیا را تکان میده�. قدرت ما را همان که هستیم به جا میگذار� و تنها مردان بزرگ را بزرگ میساز�.
صحبت کردن از معنویت در دنیای جدید، همانند صحبت کردن از هر چیز دیگری، بدون توجه به موضوع حیاتی «محاسبه» ابتر خواهد ماند. پرداختن به محاسبه در دنیای جدید، سیر و سیاحت در موضوعی فرعی در ارتباط با معنویت نیست؛ بلکه توجه به اصل ضروری معاصریت امر معنوی است. حتی شاید بشود گفت که در دنیای جدید، بدون سخن از «محاسبه� چیزی»، اصلاً کلامی درباره آن «چیز» گفته نشده است. تمرکز بر «محاسبهپذیری� امور، همان رویکرد هستیشناسان� به موضوعات است نه بحثی حاشیها� از متفرّعات مرتبط با آنه�. اگر به این سوال نپردازیم که «آیا معنویت محاسبهپذی� است؟»، گویی سخنی امروزی در باب معنویت نگفتهایم� یعنی اصلاً سخنی نگفتهای�. بالزاک در رمان «چرم ساغری» بر همین نقطه دست گذاشته است. اما پیش از آن بفهمیم نویسنده در این متن بر کجا ایستاده، اول باید «باباگوریو»ی او را بشناسیم. آنجاست که پیچیدگیها� محاسبه روشن میشو� و زمینه فهم درام چرم ساغری فراهم می گردد؛ هرچند باباگوریو سه سال پس از این رمان منتشر شده است. پس از آن میتوا� درباره محاسبهناپذیر� امر معنوی (یا بالعکس آن) سخن گفت.
باباگوریو نمایشِ «شدن» بورژوازی است. این شدن همان است که در هگل و پسینیانش بسیار مورد توجه بوده و به زعم بعضی، اصل و اساس دنیای جدید را میساز�. باباگوریو تنها تغییر «راستینیاک» نیست، بلکه شدنِ خود بورژوازی را نشان میده�. باباگوریو تجسم سوالها� بزرگ مارکس درباره سرمایه است. بورژوازی چه طور «میشود»� چه میشود� چگونه میشو� همان چیزی که میشود� (همان که پیش از شدن ناشناختنی و بینا� است.) باباگوریو نشان میده� که چه طور سرمایه، چونان معیارِ حق و باطل در جهانِ جدید، بین «موجود» و «ناموجود» در دنیای ما فرق میگذار�. ناموجود تنها آن چیزی نیست که در دسترس نیست، بلکه چیزی است که اساساً دردسترسقرارگرفتن� نیست. ناموجود، «ناشدنی» است. ناشدنی چیست؟ آن چه قیمت نداشته باشد، که نتوان عدیلی میان کیسهها� زر برایش پیدا کرد، که بهمحاسبهدرنیامدن� است؛ محاسبهناپذی� است. «باباگوریو» تنها بالیدن راستینیاک و دخترهای باباگوریو نیست در کنار افول باباگوریو نیست، نمایش رشد سرمایه است، گسترش آن چیزی است که «هست»، یعنی هرچیزِ قابل محاسبها�. بالزاک با نگارش «باباگوریو» درست در مرکز ثقل بورژوازی و سرمایه ایستاده است و با مرزکشی، چیستی هرچیزِ رشدکردنی را نمایش میده�. سرمایه نه فقط در وجود راستینیاک، بلکه در حضور مرموز ووترن به نمایش درآمده است. ووترن، سایه سرمایه را به نمایش میگذارد� آنجا که امر محاسبهپذیر� رو به تاریکی میکن� و در سایه قرار میگیر�. ووترن به ما نشان میده� که همواره «چیزی» در آنجا در سایه قرار دارد، که هنوز محاسبه نشده است. ووترن به ما گوشزد میکن� که همواره باید پیشبین� کرد چون همیشه چیزی پیشبینیپذی� وجود دارد؛ هیچگاه نباید از محاسبه دست کشید. چرا؟ چون چیزهایی هست، (واقعاً هست پس محاسبهپذی� است)، که محاسبه نشدهان�. باباگوریو سرمایه� پیشِ چشم و سرمایه� در سایه را نشان مخاطب میده�. باباگوریو تجدد را متجسم میکن�.
سه سال پیش از آن، بالزاک «چرم ساغری» را منتشر کرده بود. در آن رمان کجا ایستاده بود و به دنبال چه چیزی میگشت� اگر در باباگوریو بالزاک غرق دنیای جدید گشته، در چرم ساغری بین دو دنیا ایستاده است. دنیای کهن که به هستی محاسبهناپذی� قائل در همین دنیا است؛ و دنیای نو که میخواه� همهچی� را محاسبه بکند. چه کسی این کار را میکند� دانشمند. چگونه؟ با پایبند� به «روش علمی». باز که؟ کارپرداز. چگونه؟ با قیمتگذار� بر همه چیز، به واسطه «پول». باز که؟ عیّاش. عیّاش؟ آریف عیّاش. عیاش برخلاف ظاهرِ بیبندوبارش� همواره در حال محاسبه است. منظور خردهعیاشه� نیستند که قمار میکنند� شراب مینوشن� و گرد فسق میگردن�. بلکه آنهایی که قمارخانهه� را میچرخانند� میکدهه� را اداره میکنند� و حساب تختخوابها� فاسقان در اختیارشان هست. آنه� عیاشان واقعی هستند. در این رمان دو شخصیت وجود دارند که بسیار حائز اهمیتان�. یکی شخصیت اصلی این رمان، یعنی رافائل که در هیبت یک دانشمند، همه همت خویش را صرف آن کرده تا «اراده» را محاسبهپذی� کند، و دیگری فئودورا کنتس زیبایی که بازی و مستی و فسق را تحت کنترل درآورده. نویسنده یک شب ما را به خلوت اتاق این زن میبر� تا پرده از شخصیت محاسبهگ� او بردارد. اما زیبایی دیگری هم وجود دارد که لغزنده است و میگریز�. زیبایی پولین، دختری که بعدها از او سخن خواهیم گفت. آیا داستان تا انتها همین گونه پیش میرود� خیر. به دلائلی تصادفی، رساله رافائل (که مغز بورژازی را هدف تبیین خویش گرفته) مورد توجه بورژواها قرار نمیگیر� و قیمتش شناخته نمیشو�. رافائلِ اجرنادیده، نمیتوان� این پوچی را تحمل کند و در آستانه خودکشی قرار میگیر�. از آن پس خودش هم نمیدان� کدام سو ایستاده است. سرگردان است. میخواه� بورژوا باشد، اما نمیتوان�. چرا؟ آخر او وجود امر محاسبهناپذی� را باور کرده. حتی بیشتر از باور، او خطرِ راست و دروغ این امر را به صورتی شخصی پذیرفته است؛ با چه چیزی؟ با گرو گذاشتن زندگی و مرگ خود. در این نقطه پاکبازی است که رافائل، در میانه دو قطبِ طرفینِ امر «محاسبه»، به عنوان یک شخصیت زاده میشو�.
مخاطبِ بالیده در دنیای بورژوازی، خیال میکن� احتمالاً دعوای بین دو قطب در رمان بالزاک، جدال بینِ هستیِ امورِ نادیدنی و دیدنی است؛ یا کمی پیچیدهتر� جدال بین امورِ ذاتاً محاسبهپذی� از یک طرف با امور محاسبهناپذی� در طرف دیگر، که تنها در افسانه ها و خیالات بشر وجود دارند. یک طرف علم ایستاده با «روش»، و طرف دیگر افسانه و خرافات و احتمالاً دین و بقیه با موهومات فردفرد آدمه�. خیر، کشمکش این رمان بین این دو قطب نیست. روایت ذکرشده در مورد هستیِ امور محاسبهناپذیر� روایتِ مشهور اما سطحی اهلِ علم و تجدد است. بحث بالزاک عمیقت� از این حرفهاس�. دعوا در «چرم ساغری» بر سر دو نوع محاسبه است. رافائل با قمار بر سرِ مرگ و زندگی، به «چرم ساغری» رسیده است. چرم با قاعده و تناسبی بسیار ساده، عمرِ رافائل را نشانش میده�. مشکل دانشمندان و متجددان و همه وابستگان به بورژوازی، ذهنی و خیالی بودن چرم نیست، میبینند� و با آن ور میروند� بلکه مسأله باور نداشتن ارتباط کوچکیبزرگ� چرم با عمر رافائل است. چرم به وضوح و کاملاً محاسبهپذیر� عمرِ مالکش را نشان میده� اما جز خود او و یک نفر دیگر، کسی یه آن باور ندارد. چرا بورژواها «چرم» را باور نمیکنند� مگر نه این که در دسترس همه هست؟ مگر خاص بودنش را تجربه نمیکنند� چرا، اما مشکل بر سر آزمایش علمی است. نمیتوانن� بر «چرم» مسلط شوند تا مکانیزم عملش را بفهمند، برای همین انکارش میکنن�. متجددان دشمن چرم نیستند، انکار آنان�. بر دشمن میتوا� غلبه کرد، با «تصحیح محاسبه» بالاخره میتوا� بر دشمن غلبه کرد، اما چرم... تنها باید انکارش نمود چون تن به محاسبه نمیده�. چون محاسبه میکند� اما چگونگیا� بر اصحابِ روش آشکار نیست.
در چنین دنیایی، چرم انکار و رافائل طرد میشود� در حالی که طبق قواعد بورژوازی، باید به خاطر ثروت هنگفتش پرستیده شود. اینجا نویسنده موفق میشو� نشان دهد که آنچه در ظاهر جزو معیارهای دنیاهای جدید محسوب میشود� ارتباطی ذاتی با خود بورژوازی ندارد. مسأله تجدد و سنت، دفاع از شناخت در برابر گنگی و ابهام نیست، بلکه تسلط بر شیء و در هم شکستن مقاومت آن در برابر ذهن محاسبهگ� است. اگر بورژوا توانست چیزی را محاسبه کند (تا مطمئن شود از کنترلش خارج نخواهد شد)، آن را به رسمیت میشناسد� اما اگر نشد، با زدنِ برچسبِ محاسبهناپذیر� بر آن، اصل بودنش را انکار میکن�. از نظر بورژوا تنها چیزهایی وجود دارند که در اختیار او باشند، یا بعداً تحت کنترل او درآیند. هرچه که از این چهارچوب بیرون بیفتد، به اسم خرافه و هزارتا برچسب دیگر از دایره «امر واقع» بیرون رانده میشو� و به موهومات ملحق میگرد�. بعد از این برچسب هم که دیگر مهم نیست آن شیء کجا قرار میگیرد� چون دیگر امکانِ فراتر رفتن وجود ندارد. بود و نبودِ چنین شیءی توفیر نمیکن� چون به عنوان واقعیت به رسمیت شناخته نمیشو�. معنویت از بیخ و بن کنده شده است دیگر چه اهمیتی دارد که هنوز افرادی به آن باور داشته باشند یا نه. در دنیای علمزد� بورژوازی، معنویت هم باید قابل محاسبه باشد وگرنه کنار گذاشته میشود� یا به عبارت دقیقت� انکار میشو�. در چنین دنیای محاسبهمحوری� سخن گفتن از معنویت خندهدا� است. برای همین هیچ یک از دوستان قدیمی رافائل او را نمیپذیرن� و در زندگی همراهش نمیشون�. حتی با آن که می دانند ثروت کلانی دارد، با آنکه میدانن� اهل علم بوده و سه سال از عمرش را صرف نگارش رسالها� علمی در باب اراده کرده است (از همان منظری که بورژوا میخواه� همه چیز حتی اراده را هم قابل محاسبه بکند)، باز هم طردش میکنن� آخر او اکنون، پس از خطر کردن برای پذیرش چرم ساغری، نفی آنهاس�. در پاریس تنها یک نفر با رافائل میماند� یعنی پولین. همان پولین زیبایی که خودِ رافائل هیچگا� نمیدید�. تا وقتی که فقیر بود، اصلا به حسابش نمیآور�. بعد از ثروت هم چنان مشغول خود شد که دست و پا زدن های پولین اثری در او نبخشید. پولین عاشق بود و همین عشق، او را به دنبال رافائل تا خودِ ورطه مرگ کشاند. پولین پروای از مردن نداشت و حتی آرزو میکر� همراه معشوق بمیرد. با این همه رافائل مشغول مرگ و زندگی خویش، و فارغ از زیبایی پولین بود. اما در بر این پاشنه نچرخید و عشق آخر کار خودش را کرد. چشمان رافائل در مواجهها� شبهاشراق� با پولین، باز شد و حقیقت را در پرتو عشق دریافت. نه این که مرگش عقب بیفتد، بلکه خودش به استقبالِ شکل عاشقانها� از آن رفت. پایان «چرم ساغری» نشانه امید بالزاک به مانایی معنویت در دنیای جدید است، حتی اگر همه بورژواها انکارش کنند.
بخشهای� از متن رمان:
آیا پی میبری� در روح آن کسی که با بیصبر� منتظر باز شدن قمارخانه است چه هیجان و قدرتی باید نهفته باشد؟ میان قماربازان صبح و بازیکنا� شب همانقد� تفاوت موجود است که بین یک شوهر وارفته و عاشقی که در پای پنجره معشوقه بیتا� گشته است. تنها صبح است که هوس بیقرا� و احتیاج با بیپردگ� دهشتانگیز� فرا میرسن�. در این موقع است که میتوانی� قمارباز واقعی را تماشا کنید: قماربازی که نه خورده، نه خوابیده، نه زیسته و نه اندیشها� داشته است، بس که شلاق تلاش و تدبیر برد به سختی بر او فرود میآمده� بس که رنج میبرد� و بس که خارشِ بازی آزارش میداد� است... اگر اسپانیا به گاوبازی شهره است و اگر روم گلادیاتورهایی داشته است، پاریس به پالهروایا� خود میناز� که «رولت»های چندشآور� برای تماشائیان این لذت را فراهم میآور� که سیل خون را روان ببینند بی آنکه در خطر آن باشند که پایشان در خون بلغزد.
آیا کوویه بزرگترین شاعر قرن ما نیست؟ گرچه لرد بایرون برخی آشوبها� روحی را در قالب کلمات تصویر نمود، اما طبیعیدا� فناناپذیر ما به کمک استخوانها� خشکیده جهانی را از نو ساخته، مانند «کادموس» با چند دندان شهرهایی را دوباره بنا کرده، با تعمق در چند تکه ذغال سنگ هزاران جنگل را به جانوران اسرارآمیز انباشته و در پای یک «ماموت» نشان اقوام غول پیکیری را باز یافته است. این چهرهه� سر بر میدارند� بزرگ میشون� و مناطقی را فراخور پیکر عظیم خویش مسکون میسازن�. کوویه به کمک ارقام شعر میگوی� و عظمتش در آن است که صفری را کنار هفت میگذار�. بیتوس� به کلمات ساختگی جادوکران، عدم را بیدار میکن�.
ما به یک اندازه به ریش آزادی و استبداد میخندیم� و دین و بیدین� هر دو را مسخره میکنی�. از آنجا که وطن برای ما پایتختی است که افکار در آن مبادله میشو� و از قرار سطری فلان قدر به فروش میرسد� جایی است که در آن هر ورز ضیافتها� چرب و شیرین و نمایشها� متعدد به همراه دارد؛ جایی که زنان هرزه در آن میلولن� و عشقباز� مانند درشکهها� کرایها� برای مدتی معین میباش�. از آنجا که پاریس همواره دلارامترین وطنها� وطن شادی و آزادی و بذلهگوی� و زنان زیبا و مردان بدکار و شرابها� خوب خواهد بود؛ جایی که در آن چماق حکومت هرگز پرمحسوس نیست، زیرا کسانی که آن را به دست دارند پر نزدیکاند� از این رو ما پرستندگان حقیقی خدایی که «مفیستوفلس» نام دارد، در صدد آن برآمدهای� که روحیه تودهه� را رنگ کنیم، بازیگران سیاست را رخت نو بپوشانیم، دکه حکومت را با تختهها� تازه مرمت نماییم، صاحبان عقاید اجتماعی را درمان کنیم، کهنه جمهوریخواها� را از نو بپزیم، «بناپارتیستها� را رسوا سازیم و به اعتدلالیه� کمک برسانیم، فقط به این شرط که مجاز باشیم رک و راست شاهان و ملته� را دست بیندازیم و بتوانیم شب عقیدها� جز آنچه صبح داشته ایم ابراز کنیم.
روزنامهنگار� دین و آیین اجتماع معاصر است، و در این زمینه پیشرفتی هم حاصل شده است... چون نه کاهنان آن مجبورند ایمان داشته باشند و نه مردم.
هر ضربان قلب من این حکم را صادر میکن� که زندگی برای دل بردن و بر دله� حکومت کردن است. اجتماع هم این را تأیید میکند� زیرا پیوسته برای عیش و عشرت من وسیله فراهم میآور�. برای چه هر روز صبح خدای مهربان پولی را که هر شب خرج میکن� عاید من می دارد؟ چرا شما از برای ما بیمارستان بنا میکنید� حال که خداوند ما را میان خوبی و بدی برای آن مخیر نگذاشته است که آنچه را که نامطبوع و ملالآو� است انتخاب کنیم، خیلی احمقم من اگر خوشی نکنم.
تو کار میکنی� بسیار خوب، هرگز به جایی نخواهی رسید. اما من، همهکار� و هیچکارها� و مثل خرچنگ دریایی تنبلم. بسیار خوب، به همهچی� خواهم رسید. من به همهج� سر میزنم� به زور پیش میروم� دیگران هم برای من جا باز میکنن�. از خود لاف میزنم� مردم هم باور میکنن�. قرض بالا میآورم� دیگران میپردازن� عزیزم. خوشگذران� یک روش سیاسی است. کسی که مال و دارایی خود را بیدری� میخورد� غالباً زندگیا� نوعی سفتهباز� است؛ او سرمایه خود را به صورت دوست و رفیق و حامی و آشنا، به صورت عیش و نوش به کار میانداز�.
وقتی که ما برای توصیف اسرار زیبایی که به چشم دیده میشو� به اندازه کافی لغت نمییابیم� آخر چگونه میتوانی� آشوبها� شدید و اسرارآمیز روح را با توسل به کلمات باز نماییم؟
قدرتی که بتوان بدون ترس از کیفر با آن به مقابله برخاست دیگر نزدیک به زوال است. این نکته در قلب زنان عمیقت� نقش بسته است تا در مغز پادشاهان.
وقتی که زنی را میبینی� که با اطمینان خاطر نیمبرهن� شده است و عشق خود را مانند ردایی به خود پیچیده و در عین بیآزرم� عفیف است؛ وقتی که به لباسها� پراکندهاش� به آن جوراب ابریشمی که شب پیش به سرعت بیرون میآور� تا خوشایند شما باشد، به آن کمربندی که باز میکر� تا علاقه بیپایا� خود را به شما نشان دهد، چشم میدوزید� آیا شادی بیمانند� احساس نمیکنید� این کمربند خود منظومه کاملی است. زنی که در پناه آن بود دیگر نیست، به شما تعلق دارد، خود شما شده است. از این پس خیانت نسبت به او ضربتی است که به خود شما وارد میآی�.
ای کسانی که میمیری�! بر بستر خالی خود بمانید. ای پیران! کنار اجاقها� سرد خود قرار بگیرید. ای دختران مستمن� بیجهی�! تنها در انبارهای زیرشیروانی یخ کنید و بپزید. اگر جامعه اعیانی وجود مصیبتزدها� را تحمل کند، آیا برای آن نیست که آن را به کار بگیرد، از آن استفاده کند، بر پشتش پالان بگذارد، دهنها� بزند، زینپو� رویش بکشد و سوارش بشود و از آن برای خود تفریح خاطری بسازد؟
دست یافتن بر قدرت، هرچند هم که این قدرت عظیم باشد، هنر به کار بردن آن را به انسان عطا نمیکن�. عصای شاهی در دست کودک یک بازیچه است، اما برای ریشیلو تبر و برای ناپلئون اهرمی است که با آن دنیا را تکان میده�. قدرت ما را همان که هستیم به جا میگذار� و تنها مردان بزرگ را بزرگ میساز�.
January 9, 2020
I ovde je posredi faustovsko zamešateljstvo � napaćeni Rafael de Valentin dolazi u posed čudesne magareće kože koja ispunjava sve želje. Međutim, umesto da vlasnik poseduje ovu kožu, ona poseduje vlasnika � pri svakoj ostvarenoj želji, koža se skraćuje, a sa njom i Rafaelov život. Tako se menja ekonomija životnih odluka što dovodi do neočekivanih linija motivacije, ali i temeljne zapitanosti o svrsi životnih ciljeva. I kako to i inače biva kod dobro osmišljenih koncepata � magično sredstvo nije dovoljno.
Umesto da šagrinska koža nadomesti ono nedostajuće, ona stvara probleme...
Rafael se muči sa integrisanjem u društvo, sa ljubavlju (prava preteča Prustovog Svana), sa smislom života, a savetuje ga ni manje ni više nego Rastinjak, koji je ovaj put pravi cinik i verzirani tumaralac kroz salonske krugove.
Mislim da Balzak nije rođeni pisac. Nije ni superiorni stilista, ni veliki inovator. Međutim, iskupio ga je nesvakidašnji trud koji sam nalikuje na pakt sa šagrinskom kožom. Neviđena predanost i upornost stvorili su jednog od najrelevantnijih pisaca realizma � jednog od onih koji su svakim novim čitanjem sve bolji i zaista je osiromašujuće zadržati se na samo jednom njegovom romanu. I zaista je neverovatno na koliko je sve nivoa Balzak uticao na potonju francusku književnost, kao i kakvu enciklopediju znanja on pokazuje � salonski tračevi i onovremena štampa bili su po svemu sudeći superiorniji od interneta. Takođe, Balzak je beskrajno talentovan za fino kombinovanje � uspeo je da napiše filozofski obojen realistički roman sa fantastičnom premisom, koji može da bude naposletku tumačen i kao splet alegorija. A tu je i privlačna, dokumentarna topografija Pariza, naučni diskurs, gozbene slike, vrsni opisi, duhovitosti, sentimentalistička prenemaganja koja su na ivici da skliznu u falš ali se ipak drže u književnoj skalameriji... (A ko hoće, ima ovde i dvoboj i pastoralu i raspravu o medicini i lika-pisca (Rafael piše delo O volji) i misteriozne suvonjave čičice i kocku i za svakoga po nešto.)
P. S. Jedna od najvažnijih životinja u istoriji kulture su magarići. Marija je jahala na magaretu na putu za Vitlejem noseći malog Isusa. Magarad su prisutna ne samo kod Ezopa i u Kuranu i kod Apuleja. Tu je i čuveni neodlučni Buridanov magarac, ali i još čuveniji magarac Sanča Panse, kao i magareće prerušavanje u „Snu letnje noći�. Mi imamo magare u Sterijinom „Romanu bez romana�, a ako baš hoćemo, magare možemo naći i u vidu namćorastog Iara u Viniju Puu. Tako je i šagrinska koža � magareća koža.
Imajući ovo u vidu možemo uraditi dve stvari � napraviti listu magarećih knjiga i loviti tajne veze.
Od magareta do magareta. Magneti za magarad!
Umesto da šagrinska koža nadomesti ono nedostajuće, ona stvara probleme...
Rafael se muči sa integrisanjem u društvo, sa ljubavlju (prava preteča Prustovog Svana), sa smislom života, a savetuje ga ni manje ni više nego Rastinjak, koji je ovaj put pravi cinik i verzirani tumaralac kroz salonske krugove.
Mislim da Balzak nije rođeni pisac. Nije ni superiorni stilista, ni veliki inovator. Međutim, iskupio ga je nesvakidašnji trud koji sam nalikuje na pakt sa šagrinskom kožom. Neviđena predanost i upornost stvorili su jednog od najrelevantnijih pisaca realizma � jednog od onih koji su svakim novim čitanjem sve bolji i zaista je osiromašujuće zadržati se na samo jednom njegovom romanu. I zaista je neverovatno na koliko je sve nivoa Balzak uticao na potonju francusku književnost, kao i kakvu enciklopediju znanja on pokazuje � salonski tračevi i onovremena štampa bili su po svemu sudeći superiorniji od interneta. Takođe, Balzak je beskrajno talentovan za fino kombinovanje � uspeo je da napiše filozofski obojen realistički roman sa fantastičnom premisom, koji može da bude naposletku tumačen i kao splet alegorija. A tu je i privlačna, dokumentarna topografija Pariza, naučni diskurs, gozbene slike, vrsni opisi, duhovitosti, sentimentalistička prenemaganja koja su na ivici da skliznu u falš ali se ipak drže u književnoj skalameriji... (A ko hoće, ima ovde i dvoboj i pastoralu i raspravu o medicini i lika-pisca (Rafael piše delo O volji) i misteriozne suvonjave čičice i kocku i za svakoga po nešto.)
P. S. Jedna od najvažnijih životinja u istoriji kulture su magarići. Marija je jahala na magaretu na putu za Vitlejem noseći malog Isusa. Magarad su prisutna ne samo kod Ezopa i u Kuranu i kod Apuleja. Tu je i čuveni neodlučni Buridanov magarac, ali i još čuveniji magarac Sanča Panse, kao i magareće prerušavanje u „Snu letnje noći�. Mi imamo magare u Sterijinom „Romanu bez romana�, a ako baš hoćemo, magare možemo naći i u vidu namćorastog Iara u Viniju Puu. Tako je i šagrinska koža � magareća koža.
Imajući ovo u vidu možemo uraditi dve stvari � napraviti listu magarećih knjiga i loviti tajne veze.
Od magareta do magareta. Magneti za magarad!
February 19, 2025
An excellent novel given it was Balzac’s second.
A poor young writer, Raphael de Valentin is at the end of his tether. He has lost his estates, been ridiculed by the woman he loves and loses his last gold piece gambling. He decided to kill himself at nightfall and in the interim wanders into an antique shop to distract his morbid thoughts.
The centurion owner of the shop gives him a magical ass’s skin that will grant his wishes—for a price. After each wish granted, the skin slowly shrinks and the owner’s life is shortened. Disbelieving the shop owner he suddenly finds himself wealthy from an unexpected inheritance and finds love with Pauline the daughter of the hotel he was staying in his poverty straitened circumstances.
He then is forced to choose between self-sacrifice and self-gratification, Valentin decides on worldly pleasures. Ironically, he had previously been writing a book about the powers of the human will, Valentin soon loses all control over his own life and slips into debauchery. He tries to use science then medicine to avoid the curse. However, he eventually uses up the skin, bringing on his own death.
The morale of the story is perhaps be careful what you wish for and beware of greed and the power of wealth. This philosophical tale explores the choice between ruthless self-gratification and asceticism, between vice and virtue, between dissipation and restraint. He does this through descriptive passages about a gambling den, old antique curiosity shop, an orgy, duel and the use of science and medicine.
A poor young writer, Raphael de Valentin is at the end of his tether. He has lost his estates, been ridiculed by the woman he loves and loses his last gold piece gambling. He decided to kill himself at nightfall and in the interim wanders into an antique shop to distract his morbid thoughts.
The centurion owner of the shop gives him a magical ass’s skin that will grant his wishes—for a price. After each wish granted, the skin slowly shrinks and the owner’s life is shortened. Disbelieving the shop owner he suddenly finds himself wealthy from an unexpected inheritance and finds love with Pauline the daughter of the hotel he was staying in his poverty straitened circumstances.
He then is forced to choose between self-sacrifice and self-gratification, Valentin decides on worldly pleasures. Ironically, he had previously been writing a book about the powers of the human will, Valentin soon loses all control over his own life and slips into debauchery. He tries to use science then medicine to avoid the curse. However, he eventually uses up the skin, bringing on his own death.
The morale of the story is perhaps be careful what you wish for and beware of greed and the power of wealth. This philosophical tale explores the choice between ruthless self-gratification and asceticism, between vice and virtue, between dissipation and restraint. He does this through descriptive passages about a gambling den, old antique curiosity shop, an orgy, duel and the use of science and medicine.
March 26, 2013
I read this book at university in French and it was one of my favourite books. I've since read it in English and it seems to lack something - "je ne sais quoi" but still it is a wonderful book.
Balzac is one of my favourite authors. He has such a style about him and he has turned this simple story into a richly flavoured one. Imagine, a young man in Paris, Raphaël de Valentin in 1830, down on his luck, even temporarily contemplating suicide. His surprise indeed overwhelms him when he serendipitously enters an antique shop and finds a shagreen which he purchases. It should be mentioned that it was the antique dealer who asked him to look at the hide. Now why would he do that?
This rough hide is magical and can give the young man whatever he desires. There is one distinct problem here though for every time he "makes a wish", the hide shrinks. There is another sad aspect to this but you have to read the book.
It's excellent and the ending is well...
Balzac is one of my favourite authors. He has such a style about him and he has turned this simple story into a richly flavoured one. Imagine, a young man in Paris, Raphaël de Valentin in 1830, down on his luck, even temporarily contemplating suicide. His surprise indeed overwhelms him when he serendipitously enters an antique shop and finds a shagreen which he purchases. It should be mentioned that it was the antique dealer who asked him to look at the hide. Now why would he do that?
This rough hide is magical and can give the young man whatever he desires. There is one distinct problem here though for every time he "makes a wish", the hide shrinks. There is another sad aspect to this but you have to read the book.
It's excellent and the ending is well...
August 9, 2016
Introduction
Note on the Text
Translator's Note
Select Bibliography
A Chronology of Honoré de Balzac
Map: Paris in 1830
--The Wild Ass's Skin
Appendix: Balzac's Preface to the First Edition, August 1831
Explanatory Notes
Note on the Text
Translator's Note
Select Bibliography
A Chronology of Honoré de Balzac
Map: Paris in 1830
--The Wild Ass's Skin
Appendix: Balzac's Preface to the First Edition, August 1831
Explanatory Notes
May 15, 2024
'Like all sick people, he thought only about his illness.'
Maybe it's just my reading experience, but I think that the sad thing about Faustian pact novels is that their protagonists never really wish for anything interesting. And I think this aspect is particularly frustrating in this novel.
Actually, I think Raphaël de Valentin is the most antipathetic hero I've read about in years. I've been trying to think up excuses for him: he's young! he's in love! But, wait, he's 26, all he wants to do is party hard, and his sort of love is... peculiar. He's entitled, he has not a single selfless desire, he's often cruel and/or abusive with those who love him. And I think he's really stupid...
The novel, however, is not! I actually very much enjoyed the atmospheric beginning: the gambling house, Paris in the evening, and then, a mysterious curiosity shop—this sounded quite enticing.
What follows is very 18th century, with references to Rabelais and Sterne, with grotesque and satire. If anybody opens their mouth they go on speaking for pages (and pages).
'Man, always in conflict with himself, betraying future hopes with present woes, and present woes with a future that will not belong to him, leaves his mark of inconsistency and weakness on all his actions. Nothing is as complete as misfortune in this life.'
The whole of it is a pessimistic overview of French society around the Second Bourbon Restoration. Nobody is likeable, except maybe one person who's not very multidimensional, and one tertiary character.
'Study lends a kind of magic to everything around us.'
But there are very precise observations.
An interesting read, but honestly, not the most enjoyable one; I expected more from it.
---
Note on the Oxford World's Classics edition:
I can read a bit in French and I've read various paragraphs of the original and, comparing them to this translation, I think it's pretty accurate. So I do recommend this translation.
And I would recommend the explanatory notes here, because some of them are really useful and enlightening, but they do contain spoilers, and I thought some of them were quite unnecessary. The Introduction is spoiler-ish, too, but then they often are (so I decided to read it later and then almost forgot about it).
But all in all, this is probably one of the best editions available.
Maybe it's just my reading experience, but I think that the sad thing about Faustian pact novels is that their protagonists never really wish for anything interesting. And I think this aspect is particularly frustrating in this novel.
Actually, I think Raphaël de Valentin is the most antipathetic hero I've read about in years. I've been trying to think up excuses for him: he's young! he's in love! But, wait, he's 26, all he wants to do is party hard, and his sort of love is... peculiar. He's entitled, he has not a single selfless desire, he's often cruel and/or abusive with those who love him. And I think he's really stupid...
The novel, however, is not! I actually very much enjoyed the atmospheric beginning: the gambling house, Paris in the evening, and then, a mysterious curiosity shop—this sounded quite enticing.
What follows is very 18th century, with references to Rabelais and Sterne, with grotesque and satire. If anybody opens their mouth they go on speaking for pages (and pages).
'Man, always in conflict with himself, betraying future hopes with present woes, and present woes with a future that will not belong to him, leaves his mark of inconsistency and weakness on all his actions. Nothing is as complete as misfortune in this life.'
The whole of it is a pessimistic overview of French society around the Second Bourbon Restoration. Nobody is likeable, except maybe one person who's not very multidimensional, and one tertiary character.
'Study lends a kind of magic to everything around us.'
But there are very precise observations.
An interesting read, but honestly, not the most enjoyable one; I expected more from it.
---
Note on the Oxford World's Classics edition:
I can read a bit in French and I've read various paragraphs of the original and, comparing them to this translation, I think it's pretty accurate. So I do recommend this translation.
And I would recommend the explanatory notes here, because some of them are really useful and enlightening, but they do contain spoilers, and I thought some of them were quite unnecessary. The Introduction is spoiler-ish, too, but then they often are (so I decided to read it later and then almost forgot about it).
But all in all, this is probably one of the best editions available.
August 15, 2022
There is an old saying, “be careful what you wish for, it may come true.�
Raphaël de Valentín was a young man who had a thirst for money. Ambition? No, all he wanted was the elusive countess Foedora.* Money does buy happiness, at least in his eyes. She rejected him.
Every great place has its vices. Spain has bull fights, Rome had the gladiators, and Paris had the casino, le Palais-Royal. Très gauche! Dejected and penniless after losing in the casino, his thoughts turn to suicide. They have a bridge for that too! Le pont de Arts.
But what luck as he comes across an antique dealer, and in this case, a seller of “hope.� The skin of shagreene, the skin of grief, whatever you want to call this ancient artifact. This is what the young man needed, hope.
La Peau de Chagrin is power and desire wrapped up in one. Ask and you shall have. But every powerful thing has a drawback. Each time you draw from it, your days get shorter. The skin shrinks so you know time is running out. A built in warning system.
Ignoring the warning of the shopkeeper, Raphaël takes it and the good days roll on. Feasts, women, friends, money and even he becomes a marquis. How good is that?
Foedora is out of the picture. However, he discovers love was closer that he thought, namely the daughter of his old landlady, Pauline. Of course, the minute he falls in love, the clock shows it’s ugly head. The skin shrinks to the size of a leaf.
Raphaël is no quitter. With his money he meets with scientists to discover what is this magical skin, but to no end. Then he spends his money on doctors to save him. As I said before, be careful what you wish for.
This is my first book of the legendary Honoré de Balzac. This book combined the fantasy/horror with romance, science and morality. How can one go wrong with this mix. George Sand gave it thumbs up. Not bad support.
I will give this a 4.5.
*according to Wikipedia, Balzac had an affair with one of the leading courtesans in Paris, Olympe Pélissier. She in turn was having many other affairs. After she dumped Balzac, he used her as a model for the countess Foedora. Olympe, in turn had an affair and later married Gioachino Rossini (William Tell overture). Several times in the novel Rossini is mentioned, but not sure if this is flattery or slagging the maestro? Opera any one?
Raphaël de Valentín was a young man who had a thirst for money. Ambition? No, all he wanted was the elusive countess Foedora.* Money does buy happiness, at least in his eyes. She rejected him.
Every great place has its vices. Spain has bull fights, Rome had the gladiators, and Paris had the casino, le Palais-Royal. Très gauche! Dejected and penniless after losing in the casino, his thoughts turn to suicide. They have a bridge for that too! Le pont de Arts.
But what luck as he comes across an antique dealer, and in this case, a seller of “hope.� The skin of shagreene, the skin of grief, whatever you want to call this ancient artifact. This is what the young man needed, hope.
La Peau de Chagrin is power and desire wrapped up in one. Ask and you shall have. But every powerful thing has a drawback. Each time you draw from it, your days get shorter. The skin shrinks so you know time is running out. A built in warning system.
Ignoring the warning of the shopkeeper, Raphaël takes it and the good days roll on. Feasts, women, friends, money and even he becomes a marquis. How good is that?
Foedora is out of the picture. However, he discovers love was closer that he thought, namely the daughter of his old landlady, Pauline. Of course, the minute he falls in love, the clock shows it’s ugly head. The skin shrinks to the size of a leaf.
Raphaël is no quitter. With his money he meets with scientists to discover what is this magical skin, but to no end. Then he spends his money on doctors to save him. As I said before, be careful what you wish for.
This is my first book of the legendary Honoré de Balzac. This book combined the fantasy/horror with romance, science and morality. How can one go wrong with this mix. George Sand gave it thumbs up. Not bad support.
I will give this a 4.5.
*according to Wikipedia, Balzac had an affair with one of the leading courtesans in Paris, Olympe Pélissier. She in turn was having many other affairs. After she dumped Balzac, he used her as a model for the countess Foedora. Olympe, in turn had an affair and later married Gioachino Rossini (William Tell overture). Several times in the novel Rossini is mentioned, but not sure if this is flattery or slagging the maestro? Opera any one?
November 3, 2018
Gücünü fantastik bir öğeden almasına rağmen gerçekçilik (realizm) akımının öncüllerinden biri olan “Tılsımlı Deri / The Wild Ass's Skin / La Peau de chagrin�, Fransız yazar Balzac’ın kaleminin ne kadar güçlü olduğunu her satırında okuma şansı bulduğumuz etkileyici ve sürükleyici bir eser. Balzac’ın eleştiri odağında burjuvazinin bulunduğu kitapta son parasını kumarda kaybettiği için intihar etmeye karar veren yazar Raphael’in intihar etmeden hemen öncesinde girdiği antikacı dükkanında bulduğu her dileği yerine getiren bir deriyi bulmasının hemen ardından değişen hayatını bizlere sunuyor. Derinin tek kötü yanı her dilekte biraz küçülmesi ki derinin yok olması demek karakterin öleceği anlamına geliyor. Raphael’in burjuva hayatında istediği kadar parası olmasına rağmen bir türlü aradığı sevgi dolu huzurlu hayatı bulamamasıyla Balzac, insanların sınıf farkı olmaksızın ihtiyaç duyduğu sevgi temasına dikkat çekmekte. Raphael’in kontes Feodora’ya olan karşılık bulmayan aşkı ve zamanında evlerinde kaldığı sırada piyano dersi verdiği iyi kalpli ve yardımsever Pauline’e gitgide büyüyen sevgisiyle paranın insanları ne kadar değiştirdiğini bizlere gösteriyor Balzac. Burjuvazinin zayıf gördüğü insanları ezmekten zevk aldığının altını çizen yazarın kitabında Shakspeare, Rebalais ve Cervantes gibi diğer yazarlara yaptığı referanslar ise yazarın ne kadar donanımlı olduğunu gösteriyor. Ünlü yazarın mutlaka okunması gereken eserlerinden.
23.12.2016
İstanbul, Türkiye
Alp Turgut
23.12.2016
İstanbul, Türkiye
Alp Turgut
December 7, 2022
this motherfucker was trying to use all the words in the dictionary like SHUT UP. also almost an entire chapter dedicated to the main character complaining about how he can't get bitches........ please shut the fuck up. just shut up
July 21, 2022
Qualcuno ha ammonito che leggere le biografie degli autori può influire sull’apprezzamento delle loro opere. Io ho letto il Balzac di Zweig e l’ho ritrovato personaggio ne “La pelle di zigrino�. Il giovane Raphael de Valentine che gioca il suo ultimo scudo alla roulette e poi decide di uccidersi, è lo scrittore, lo testimonia il fatto che rimandata la decisione ripari nel negozio di un antiquario per bearsi, pur non potendole acquistare, delle cianfrusaglie che vi sono esposte. Proprio dalla biografia di Zweig emergeva il pessimo rapporto con il denaro da parte dello scrittore e il suo debole per il lusso inutile e pacchiano. Nel negozio il commesso lascia il campo al padrone, descritto come un ometto piccolo e infido e costui offre a Raphael un rettangolo di pelle di zigrino che avrebbe la capacità di esaudire tutti i desideri di chi la riceve, salvo consumarsi esaudendoli e portando alla morte colui che troppo desidera. Raphael ovviamente firma il patto come il Dorian di Wilde e prende con sé il talismano.
Non è l’escamotage, più volte sfruttato nei secoli, a difettare, ma la prosa. Raphael pelle alla mano, vede immediatamente svoltare la propria vita ed essere introdotto nel mondo aristocratico che tanto agognava. Viene invitato ad un banchetto in cui si disquisisce senza posa di sociologia, teologia, filosofia affogandole in varie qualità di vini d’Oltralpe. La prosa è velluto rosso striato d’oro sulla quale si è depositata una polvere secolare. L’imponente corpo delle note fa luce sui riferimenti ormai smarriti nel tempo, talvolta però aprirle significa ampliare un argomento per il quale non si nutre il minimo interesse. Una noia da romanzo di Balzac (parafrasando Tedoldi); per voltare le pagine servono due mani se si legge di carta e due tocchi qualora si legga in digitale.
E quando alla fine del banchetto Raphael ha la pretesa di raccontare all’amico Èmile, più ubriaco di lui, la storia della propria vita partendo dalla scuola dell’infanzia? Chiunque in quelle condizioni lo avrebbe neutralizzato addormentandosi da seduto, il povero Emile invece, marionettato da Balzac, è costretto ad assecondare le digressioni infinite e la prosa crassa, barocca, vistosa di Raphael (Emile c’est moi). Se scrivo che il capitolo migliore del libro si intitola “L’agonia�, forse rendo l’idea di quanto mi sia piaciuto il resto. Sarà proprio in quel capitolo che arriveranno le conclusioni filosofiche di Balzac sulla società francese ottocentesca e sull’essere umano nei secoli.
La società si serve delle caricature per lanciare contro i sovrani decaduti gli affronti che essa pensa di averne ricevuto; simile ai giovani Romani del Circo, essa non concede mai la grazia al gladiatore che cade; vive di oro e di sarcasmo; Morte ai deboli! è il giuramento di questa specie di ordine cavalleresco istituito in tutte le nazioni della terra, così come si leva dappertutto tra i ricchi, e una tale sentenza è iscritta in fondo ai cuori plasmati dall’opulenza o nutriti dall’aristocrazia.
..Se un volatile che si trova in un cortile è sofferente, gli altri lo perseguitano a colpi di becco, lo spennano e l’ammazzano. Fedele a questa legge dell’egoismo, la gente non lesina i suoi rigori agli infelici coraggiosi abbastanza da affrontarne le feste e rattristarne i piaceri.
Non è l’escamotage, più volte sfruttato nei secoli, a difettare, ma la prosa. Raphael pelle alla mano, vede immediatamente svoltare la propria vita ed essere introdotto nel mondo aristocratico che tanto agognava. Viene invitato ad un banchetto in cui si disquisisce senza posa di sociologia, teologia, filosofia affogandole in varie qualità di vini d’Oltralpe. La prosa è velluto rosso striato d’oro sulla quale si è depositata una polvere secolare. L’imponente corpo delle note fa luce sui riferimenti ormai smarriti nel tempo, talvolta però aprirle significa ampliare un argomento per il quale non si nutre il minimo interesse. Una noia da romanzo di Balzac (parafrasando Tedoldi); per voltare le pagine servono due mani se si legge di carta e due tocchi qualora si legga in digitale.
E quando alla fine del banchetto Raphael ha la pretesa di raccontare all’amico Èmile, più ubriaco di lui, la storia della propria vita partendo dalla scuola dell’infanzia? Chiunque in quelle condizioni lo avrebbe neutralizzato addormentandosi da seduto, il povero Emile invece, marionettato da Balzac, è costretto ad assecondare le digressioni infinite e la prosa crassa, barocca, vistosa di Raphael (Emile c’est moi). Se scrivo che il capitolo migliore del libro si intitola “L’agonia�, forse rendo l’idea di quanto mi sia piaciuto il resto. Sarà proprio in quel capitolo che arriveranno le conclusioni filosofiche di Balzac sulla società francese ottocentesca e sull’essere umano nei secoli.
La società si serve delle caricature per lanciare contro i sovrani decaduti gli affronti che essa pensa di averne ricevuto; simile ai giovani Romani del Circo, essa non concede mai la grazia al gladiatore che cade; vive di oro e di sarcasmo; Morte ai deboli! è il giuramento di questa specie di ordine cavalleresco istituito in tutte le nazioni della terra, così come si leva dappertutto tra i ricchi, e una tale sentenza è iscritta in fondo ai cuori plasmati dall’opulenza o nutriti dall’aristocrazia.
..Se un volatile che si trova in un cortile è sofferente, gli altri lo perseguitano a colpi di becco, lo spennano e l’ammazzano. Fedele a questa legge dell’egoismo, la gente non lesina i suoi rigori agli infelici coraggiosi abbastanza da affrontarne le feste e rattristarne i piaceri.
Displaying 1 - 30 of 815 reviews
Can't find what you're looking for?
Get help and learn more about the design.