Kαταπληκτική εισοδος απο τη Λατινική Αμερική της καρδιας μας, με δυναμη, τρομο, ονειρικό και ελαχιστα υπερφυσικό - οχι πια με τον τροπο της Αλιεντε ή Kαταπληκτική εισοδος απο τη Λατινική Αμερική της καρδιας μας, με δυναμη, τρομο, ονειρικό και ελαχιστα υπερφυσικό - οχι πια με τον τροπο της Αλιεντε ή του Μάρκες, οχι πια λυρικά, ρομαντικά και ποιητικά, τωρα πια πιο εξευρωπαισμένα, μ εναν πιο θριλεριστικο λόγο, πιο ρεαλιστικά, πιο disturbing, πιο ανεξηγητο, λιγοτερο ονειρικό περισσοτερο εφιαλτογενές. Η Σαμαντα Σβεμπλιν καταγεται απο το Μπουενος Αιρες αλλα ζει στο Βερολινο και καπως αυτό στην γραφη της φαίνεται -συστηθηκε στο ελληνικό κοινό με το μικρης εκτασης μυθιστορημα Αποσταση ασφαλειας που τωρα ψαχνω ενθουσιαμενη να το βρω, και το γκουκλ λεει οτι εχει γινει και ταινια στο νετφλιξ, παρα πολυ ιντερεστιγκ.
Δεν ξερω πώς αλλιως να περιγραψω τα διηγηματα και την πενα της, φαινεται οτι ενα νεο ειδος συστηνεται στο κοινο, εκ δυσεως ορμωμενο και μου αρεσει παρα, μα παρα πολύ. Ξεχασα να κανω ακομη και σκρολ στο κινητό μου. Τα διαβασα ολα μαζι, και τωρα ψαχνω κι αλλα.
_____________________ Η γυναικα ηταν τοσο αδυνατη και χλωμή, ήταν τοσο προφανες πως ηταν μια γυναικα αρρωστη, ή ναρκομανής, που η Λόλα ανησύχησε για τις συνεπειες αυτού που έπρεπε να της πει.
-ο γιος σας με κλεβει Ειχε αυτους τους τρομερους μαυρους κυκλους -Αδειασε όλα τα ντουλάπια.
Κατι ελαμψε στο βαθος των ματιων της γυναικας και τα χαρακτηριστικά της σκλήρυναν ακόμη περισσότερο. Ανάσανε βαθιά, πιο βαθιά απ οτι θα χρειαζοταν μια τοσο μικροκαμωμένη γυναίκα.
-Κυρια μου. Ο γιος μου ειναι νεκρος Η φωνη ακουστηκε ψυχρη και μεταλλική, ομοια ενος αυτοματου τηλεφωνητη, και η Λολα αναρωτηθηκε πώς μπορουσαν οι ανθρωποι να λενε τετοια πραγματα χωρις κανεναν ενδοιασμό.
-Ο γιος σας ζει στο βαθος του σπιτιου μου και σπαει ολους μου τους καθρεφτες. ...more
"Τα κοτσύφια δε μας βλάπτουν σε τίποτα, κελαηδάνε μονάχα για να τ' ακουμε εμείς και να χαιρόμαστε. Δε χαλάνε τους κήπους μας, δεν τρώνε τα σπαρτά μας,"Τα κοτσύφια δε μας βλάπτουν σε τίποτα, κελαηδάνε μονάχα για να τ' ακουμε εμείς και να χαιρόμαστε. Δε χαλάνε τους κήπους μας, δεν τρώνε τα σπαρτά μας, μόνο ομορφαίνουν τη ζωη μας με το τραγούδι τους χωρίς να ζητούν τίποτε. Σκοτώστε όσες κίσσες θέλετε, αν μπορειτε να τις πετύχετε, αλλά να θυμάστε οτι είναι αμαρτία να σκοτώνεις τα κοτσύφια."
Ενα υπέροχο βιβλίο. Ενα βιβλίο ευαίσθητο, συγκινητικό, αλλα και αστειο, και αυθορμητο, και ειλικρινές που αφηγείται αλήθειες που πονάνε, αλήθειες ιστορικές, αληθειες ανθρωπινες και απάνθρωπες, αλήθειες και μονο αλήθειες.
Στην Αλαμπάμα της δεκαετίας του 1930 δικάζεται ενας μαυρος επειδη ειναι αυτό που ειναι - μαύρος. Στην Σαμο της δεκαετίας του 2020, οπου ζω το μεταναστευτικό ως αυτόπτης μάρτυρας, συμβαινουν ακόμη περίπου τα ίδια πράγματα.
Τι εχει αλλάξει απο τότε; Γιατι οι ανθρωποι κρίνονται απο το χρωμα τους και την φυλή τους και τα πιστευω τους και το επαγγελμά τους και τη φυσιογνωμία τους; Δεν εχουμε εμπεδώσει ακομη τον ορισμό της ισότητας; Ειναι οσο πιο απλός θα μπορουσε..
Η συγκινητική αφήγηση, η ιστορια ειπωμενη απ την πλευρά ενος μικρου κοριτσιού, με εκανε ν αναρωτιεμαι τι ειναι αυτο που πηγαινει λαθος κατα το ταξιδι μας στην ενηλικιωση και χανουμε κάθε λογική και καθε ευαισθησία και καθε ανθρωπιά και καλοσύνη.
.........
-Μπαμπα, πως μπορεσαν να το κανουν, πως μπορεσαν; - Δεν ξερω, παντως το εκαναν. Το χουν ξανακανει κι αλλοτε και το εκαναν κι αποψε και θα το κανουν και παλι στο μελλον κι οποτε το κανουν... φαινεται πως μονο τα παιδια κλαινε. Καληνυχτα
..........
Διαβαζοντας το, ακομα, θυμηθηκα την λειτουργια του αρχαιοελληνικου θεατρου, κατα τη συλληψη του. Ο σκοπος του ηταν πολυ συγκεκριμενος: Εκθετοντας τον θεατη σε μια αλληγορικη ιστορια, να του περασει ενα μηνυμα. Κατι να του πει που θα τον διδαξει. Με τον ιδιο τροπο αισθανθηκα οτι το Οταν σκοτωνουν τα κοτσυφια μας εβαλε εμπρος σε μια ιστορια, να ειμαστε θεατες στο διακστηριο να ειμαστε μαρτυρες στην πολη, να δουμε ιδιοις ομμασι να γινουμε μαρτυρες μιας ανειπωτης αδικιας, μιας σπαρακτικής ιστοριας, να μας βαλει και μας προ των ευθυνων μας, να μας διδαξει. Να μην γινονται αυτα ποτε ξανα. Να μην τα επιτρεπουμε, εμεις που ειμαστε μαρτυρες και φορεις αυτης της αδικιας, να γινουμε λιγο πιο ανθρωποι. Να βελτιωσουμε λιγο τον κοσμο. Σε μενα τουλαχιστον, αυτο το μηνυμα παρεδωσε η Χαρπερ Λη. Ακριβως με τον τροπο της νουθεσιας του Αττικους Φιντς προς τα παιδια του, με τον ιδιο, πατρικό τόνο. Εμαθα πραγματα απ αυτο το βιβλιο.
Άκουσα ότι το διδασκουν στα σχολεια στην Αμερική. Νομιζω θα πρεπε και στα δικά μας.
..........................
'Ηθελα να δεις τι ειναι αληθινό κουράγιο, δεν ειναι να κρατάς ενα οπλο στο χέρι κ να κάνεις τον άντρα. Κουράγιο είναι να ξέρεις να ξεκινάς έναν αγώνα καταδικασμένο απ την αρχή, κι όστοσο να τον φτάνεις ως το τέλος, ο,τι κι αν συμβεί. Πολύ σπάνια νικάς, όμως καμια φορά γινεται κι αυτό."...more
-Πριν απο κάμποσο καιρό, η χοϊκή, εξεχουσα κυρία της πεζογραφίας μας Ζυράννα Ζατέλη, μου έστειλε μια κάρτα, όπου όσα μου έγραφε έκλειναν με την ευχή: -Πριν απο κάμποσο καιρό, η χοϊκή, εξεχουσα κυρία της πεζογραφίας μας Ζυράννα Ζατέλη, μου έστειλε μια κάρτα, όπου όσα μου έγραφε έκλειναν με την ευχή: "να είσαι πάντα καλά και να γράφεις στα χώματα" [...] "την ευχή μου είσαι αρκετά ευφυής και σερπετός για να μην την παρερμηνεύσεις" Πως φαντάστηκε, αλήθεια, ότι θα μπορούσα να την παρερμηνεύσω, αφου πάντα έγραφα, γράφω και θα γράφω παραμυθίες στα χώματα γι' αυτους που είναι πλέον κάτω απο αυτά και για όσους βαδίζουν ακόμη πάνω τους, ενώνοντας έτσι τον θάνατο με τη ζωή, το υποθετκό τέλος με την υποθετική διάρκεια, αυτά τα φαινομενικά άκρα αντίθετα, που είναι στην ουσία το ίδιο ακριβώς πράγμα, δηλαδή ένα όνειρο-
_________
Ενταξει, δεν εχω λογια γι αυτο το αξιολάτρευτο βιβλίο, τον αγαπώ ουτως ή αλλος τον Χιόνη -μου εχει χαρισει πολλή συγκίνηση και με τα ποιηματα του και με τα παραβολικά του πεζά - ένα παραπάνω σ αυτη την ομορφη εκδοση με τα υπέροχα σχέδια της Ευης Τσακνιά. Καποια απο τα πεζα του τα ειχα διαβασει στον 'Αφανή θρίαμβο της ομορφιας', ενα βιβλιο που απ' οτι γραφει και ο ιδιος μεσα πηγε άπατο, κι εγω το βρηκα σε μια σχολική βιβλιοθήκη δηλαδη, ειναι αρκετά δυσεύρετο. Ευτυχως διασώθηκαν δυο πεζά του απο κει στο 'Οριζοντιο Υψος', κι εγιναν γνωστά (αυτό με την παπαρουνα και η ζωη μιας πέτρας). Το διαβασα μονορουφι σε ενα απογευμα (αν και ειχα πολλους περισπασμούς) μ ενα μονιμο μειδιαμα, με ειχε πραγματικά καταγοητευσει -και τωρα θα παραμεινει στη βιβλιοθηκη των παιδιων για να τους διαβασω αυτα τα ομορφα παραμυθια για καθε ηλικία, που θα τους διασκεδασουν αναμφιβολως, οπως και μενα, και θα τους βαλουν και να σκεφτουν, θα τους διδαξουν μικρα πραγματακια για τη ζωη.
Τον αγαπω για παντα κι αυτονανε <3
_____________
Επιμύθιο ΙΙ: Πατάτε με σεβασμό την άσφαλτο. Από κάτω της υπάρχουν πέτρες που ονειρεύονται κήπους....more
"Η μεγαλοπρεπη κ σκυθρωπή γερόντισσα που παρακολουθούσε την είσοδο καθισμένη σε μια ψαθινη κουνιστή πολυθρόνα, ενιωσε πως ο χρόνος γύριζε πίσω στις αρ"Η μεγαλοπρεπη κ σκυθρωπή γερόντισσα που παρακολουθούσε την είσοδο καθισμένη σε μια ψαθινη κουνιστή πολυθρόνα, ενιωσε πως ο χρόνος γύριζε πίσω στις αρχικές του πηγές, όταν ανάμεσα στους πέντε νέους που έρχονταν, ανακάλυψε εναν κοκκαλιαρη χλωμό με μογγολικά μήλα, σημαδεμένο για πάντα κι απ την αρχή του κόσμου με την βλογιά της μοναξιάς -Αχ, αναστέναξε, Αουρελιάνο!"
------ Όλα τ αστερια του goodreads δεν ειναι αρκετά γι αυτο το αριστούργημα. Σκεφτομουν σχεδον καθ ολη τη διάρκεια της ανάγνωσής του πως πιθανότατα αυτο εδω είναι το ωραιότερο βιβλίο του κόσμου. Και ειναι σιγουρα απο τα πιο πολυαγαπημένα. Ισως ΤΟ πιο αγαπημένο. Ξέρω ανθρώπους που το διάβασαν 3 και 5 και 10 φορές, ανθρώπους, αναγνωστες που δεν εντάσσονται καν στην κατηγορία των βιβλιοφαγων, αλλά πώς να μείνεις ασυγκίνητος μπροστά σ' ολα τα μαγικά που εκτυλίσσονται μπροστά στα μάτια σου, απ τις τρελλες διηγησεις αυτου του μεγαλου παραμυθά Μάρκες, πώς να μη μείνεις άφωνος κ γοητευμένος απ' τη φαντασία, τη συγκίνηση, την παραφορά, την λατρεία;
Υπήρχαν στιγμές που το διαβαζα και χαμογελούσα χωρίς να έχει γραψει κατι αστείο. Υπηρχαν στιγμές που μου ρχότανε να κλάψω χωρίς να συμβαίνει τίποτα λυπητερό, με συγκινουσαν οι αποχρώσεις των λεξεων του, με παρέσυραν σαν βροχή κι ανεμοστροβιλοι οι συγκλονιστικές προτάσεις του, η συνταρακτική του αμεσότητα, ο μυθος που μπλέκει αμετάκλητα μεσα στην πραγματικότητα και ριζωνει και το πιστευεις βαθιά και θες να πιστεψεις στα θαύματα, γιατι ετσι ο κοσμος ειναι πιο ενδιαφέρων και πιο λυρικός και πιο γοητευτικός. Θυμαμαι κατι ανάλογο ειχα πάθει και με τον Έρωτα στα χρόνια της χολέρας, δεν ξερω αν φταιει που εχουν περασει κανα δυο δεκαετιες, αλλά εχω μια αίσθηση ότι, τα 100 χρονια μοναξιά είναι ακόμη ανώτερο.
Δεν εχω να πω κάτι αλλο, βασικα εχω, πολλά, αλλα θα φλυαρήσω για την λατρεια μου προς τον Μάρκες και αυτο τον μαγικό τοπο της Λατινικής Αμερικης, οπου οι ανθρωποι ζουν περιπου εκατονσαρανταεξι χρονια, συνυπαρχουν με τους νεκρους τους, πετανε λιγο πιο πανω απο τη γη οταν χαιρονται, και αναλειφονται στους ουρανους, ψυχη τε και σωματι, οταν αποφασιζουν να εγκαταλειψουν τα εγκοσμια, και ολη η φυση συμπασχει. Με συνεπήρε. Με πηρε απ το χέρι και με οδηγησε στο πυρετικό Μακοντο. Μ' επιασε απ τα μαλλιά και ανατριχιαζα. Όποτε εκλεινα το βιβλιο ενιωθα σαν να βγαινω απο ονειρο. Θεος, απλά. Ένα δίκαιο Νόμπελ �
---------------
"Ήταν έτοιμος να πει τον πόνο του σ' οποιον θα έλυνε τους κομπους που βαραιναν το στηθος του, αλλα το μόνο που κατάφερε ήταν να ξεσπάσει σ' ενα αβίαστο, ζεστό κ ανακουφιστικό κλάμα στην αγκαλια της Πιλάρ Τερνέρα. Εκείνη τον άφησε να τελειώσει, ξυνοντας το κεφάλι του με τις ακρες των δαχτύλων της και, χωρίς να της έχει πει πως έκλαιγε απο ερωτα, εκείνη είχε αμέσως αναγνωρίσει το πιο αρχαιο κλάμα στην ιστορία του ανθρώπου. "...more
"Τον μοιρολογησε δυο μερες και δυο νυχτες. Οχι με λογια. Εβγαζε κατι ήχους σαν θάλασσα."
Τίποτε λιγότερο απ' ολα τα αστερια γι αυτό το μνημείο της ελλη"Τον μοιρολογησε δυο μερες και δυο νυχτες. Οχι με λογια. Εβγαζε κατι ήχους σαν θάλασσα."
Τίποτε λιγότερο απ' ολα τα αστερια γι αυτό το μνημείο της ελληνικής ιστορίας και λογοτεχνίας. Έμαθα τόσα πολλά πράγματα για την Ελλάδα μέσα απο μια αφήγηση κωμικοτραγική, μαεστρική κι ανεπανάληπτη, πραγματικά με υπνώτισε με την γραφή του ο Ματεσις.
Μια βαθιά αποτυπωση της ελληνικής πραγματικότητας, της ελληνικής πληγής, της ελληνικής καταδυνάστευσης και της ελληνικής πατέντας και λαμογιάς. Και πολλα άλλα. Τόσο βαθιά που άγγιζε τις ευαίσθητες χορδές της ανθρωπιάς, της μητρότητας, οδηγούσε σε λύπη, σε οργή, σε αποτροπιασμο, σε συγκίνηση.. όλα τα συναισθήματα έκαναν κύκλο και παρήλασαν εντός μου, διαβάζοντας αυτό το υπέροχο, υπέροχο βιβλίο!
"Δυομιση μήνες άντεξε στο Αλβανικό, μου είπε. Μια νύχτα σκέφτηκε, τι δουλειά έχω εγώ εδώ, προς τι πολεμάω; Ποια πατρίς; Τι μου έδωσε εμένα η πατρις;"
Μεσ στη μερα ανυπομονουσα να βρω χρονο να κατσω να χαθω μεσα στις σελιδες του. Με ταξιδεψε προπολεμικως, στην Κατοχη, στην Απελευθερωση, περασε λιγο κι απ την Χουντα, και το εκανε μ εναν τροπο που δεν κουραστηκα να διαβαζω ιστορια, αντιθετα ανυπομονουσα.
"Μονο αυτά θυμάμαι, άλλα δε θυμάμαι. Τελικώς τι θηρίο ανελέητο σου είναι ο άνθρωπος, όλα τα λησμονάει."...more
Πρωτη και ενθουσιωδης επαφή με τον Αττια, σ ενα βιβλιο που για μενα ηταν το underdog - δεν πε-Πιστευεις ότι θα πεθάνουμε; -Ναι, ειναι σίγουρο.
_________
Πρωτη και ενθουσιωδης επαφή με τον Αττια, σ ενα βιβλιο που για μενα ηταν το underdog - δεν περιμενα ποτέ να το διαβάσω. Δεν προτιμώ τα νουάρ, ουτε στις ταινιες, δεν ειμαι τυπος των αστυνομικών. ¨Ομως, μεγαλωνοντας διαπιστωνω ολο και πιο πολύ οτι δεν ειναι τοσο το τι γραφεις . Ειναι το πώς το γραφεις.
Ο Αττια ειναι ενας μαστορας της γωσσας και της πλοκής. Τα αφηγηματικά προσωπα εναλλασονται ακομη και εντος του ιδιου κεφαλαιου, κρατωντας τον αναγνωστη σε εγρηγορση - η πλοκη ξεκινα μ εναν εντυπωσιακο φονο τυπου true detective και αποτελει τον Μιτο της Αριαδνης που ακολουθουμε και που διατρεχει απο την πρωτη εως την τελευταια σελιδα το μυθιστόρημα. Ενδιαμεσα ο πολεμος. Ο ερωτας. Ο πολεμος ως ερωτας και ο ερωτας σαν πολεμος, πλεγμενα τα μελη τους σαν σε ταγκο, οταν ο ενας κανει μπροστα ο αλλος κανει πισω - και τ αντιθετο.
Μου αρεσε που οι λεξεις του Αττια επιαζαν πολυ εντονα με το μυαλο μου - ειχα μια επιθυμια να διαβασω το βιβλιο ακομη κι οταν αυτο δεν γινοταν, ελλειψει χρονου - το σκεφτομουν οταν το ειχα κλειστο - ταξιδευα με τις εικονες απο το Αλγερι, τη Μασσαλια, ολα τα μερη που τοσο ζωντανα περιγραφει. Και με πιανω ν ανυπομονω να ξαναταξιδεψω μαζι του στα επομενα βιβλια του, σε τοσα πολλα επιπεδα.
________________
"Απο δω και περα ημουν μονος στον κοσμο. Ή μαλλον, ημουν μονος και χωρις κόσμο" ...more
" Η απόκτηση ενός παιδιού είναι λοταρία. Ευτυχώς ή δυστυχώς δεν μπορούμε να διαλέξουμε τι θα βγάλει η λοταρία"
Ξεκίνησα αυτό το βιβλίο αργά τη νύχτα κα" Η απόκτηση ενός παιδιού είναι λοταρία. Ευτυχώς ή δυστυχώς δεν μπορούμε να διαλέξουμε τι θα βγάλει η λοταρία"
Ξεκίνησα αυτό το βιβλίο αργά τη νύχτα και δεν μπορούσα να το αφήσω απ' τα χέρια κι απ τα μάτια μου, παζαρεύοντας με τον ύπνο ως τα ξημερώματα. Ξεκίνησα το βιβλίο αυτό "για να νυστάξω" και μου εφυγε ολος ο υπνος και με γεμισε αγωνία και υπερένταση. Ηταν αδυνατον να το αφήσω κάτω εως να διαβασω και την τελευταία του αράδα. Σ ενα τοσο δυσκολο θέμα που παιζει με τα κοινωνικά ταμπού, τα "καθωσπρέπει" και τα "τι θα πει ο κοσμος", αναμειγνυοντας και λιγη μαγεία, και λιγο αλλόκοσμο, και λιγη συμπόνοια και πολύ σκληρά, αμείλικτα ερωτήματα, αποφασεις ζωής και θανάτου, αποτελεί καθαρή λογοτεχνία το να μπορέσεις να κρατησεις δέσμιο τον αναγνώστη σου, χτιζοτας αγωνια και διλήμματα, και τραβωντας τον έτσι μέσα στον κόσμο που του πλάθεις.
Υποδόριος διορατικός κυνικός δηκτικός Ουελμπέκ στην πρώτη μου - και σίγουρα όχι τελευταία- επαφή μαζί του. Μου τρέλανε το μυαλό με τους αφορισμούς καιΥποδόριος διορατικός κυνικός δηκτικός Ουελμπέκ στην πρώτη μου - και σίγουρα όχι τελευταία- επαφή μαζί του. Μου τρέλανε το μυαλό με τους αφορισμούς και τον σαρκασμό. Ιδιοφυής γραφή, την πάει όπου θέλει - ο τέλειος προσηλυτιστής. Τον αγάπησα δυνατά <3...more
"Σήμερα πέθανε η μαμά. Μπορεί και χτες. δεν ξέρω."
Από τις πρώτες του κιόλας λέξεις ο Καμύ μας συστήνει έναν Ξένο. Ξένο προς τα αισθήματα, ξένο προς τη"Σήμερα πέθανε η μαμά. Μπορεί και χτες. δεν ξέρω."
Από τις πρώτες του κιόλας λέξεις ο Καμύ μας συστήνει έναν Ξένο. Ξένο προς τα αισθήματα, ξένο προς την κοινωνία όπως στερεοτυπικά την γνωρίζουμε, ξένο ακόμη και προς τον ίδιο του τον εαυτό, έναν απόκληρο της κοινωνίας. Μια αμήχανη ύπαρξη μ'έναν διαφορετικό τρόπο αντίληψης, μια ελαφρά απάθεια, μια απουσία συναισθημάτων που προκαλεί αβολότητα, όχι τόσο πολυ στον ίδιο ("για να σου πω την αλήθεια, το ίδιο μου κάνει") όσο στον αναγνώστη, καθώς ξεφευγει από την προβλεπόμενη συμπεριφορά στα πλαίσια μιας καλώς εννοούμενης κοινωνικής συνύπαρξης, αμφισβητεί την κανονικότητα που εχουμε συνηθίσει, και παιζει με την υπομονή μας, κλιμακώνοντας την αντιπάθεια εως την οργή των αναγνωστων- εμας που αντιπροσωπευουμε την κανονικότητα, ας πουμε, της κοινωνίας.
Ακριβως αυτο συμβαινει και στο εργο.
Σ' ενα μπλέξιμο, σε μια δίκη σχεδόν παρωδία, ειδομένη μεσα απο τα απαθή του μάτια, αφηγούμενη μέσα από την αμήχανη οπτική του, σε μια σχεδόν καφκική παρανόηση με μια δικανική διαλεκτική που αγγίζει σχεδόν τον ελαφρύ παραλογισμό -ωστόσο με περισσότερο καθωσπρεπισμό και λογική απ' ότι το συναντούμε στον Κάφκα - καταλήγει να δικάζεται και να καταδικάζεται ένα άτομο, κυρίως λόγω του οτι ειναι ξενος- επειδη ειναι αποξενωμενος και απεχει απο την νορμα των προβλεπομενων. Δεν εχει τα απαιτουμενα συναισθηματα για τη μαμα, δεν εχει τα απαιτουμενα συναισθηματα για το κοριτσι του ("Μ� αγαπας; Το ιδιο μου κανει αλλα μαλλον οχι" "θα με παντρευτεις" Εαν θελεις αλλα το ιδιο μου κανει") δεν εχει τα απαιτουμενα συναισθηματα για τον γαμο, για την φιλία, για τον πονο του αλλου, για τον θάνατο των κοντινων του ανθρωπων ή και τον δικό του. Δεν πιστευει στον Θεο. Αυτο εξοργιζει τους παντες και τον καθιστα εναν -αγγλιστί- τελειο ξενο. Τα συναισθηματα που περιμενουν να εχει, απλα δεν τα εχει. Ειναι αυτο τοσο πολυ καταδικαστεο; Για την κανονικοτητα και την εξελιξη της κοινωνιας φαινεται να ειναι κρισιμο. Την εξοργιζει. Την καθιστά τερας ανθρωπομορφο, τερας ανθρωποφαγο. Σκανδαλιζεται, εξοστρακίζει και κανιβαλιζει οποιον αδυνατει να ενσωματωθει στους γραμμενους και αγραφους της νόμους.
Ενα μικρο μυθιστόρημα, ενα παρα πολυ μεγαλο βιβλιο, ενα τεραστιο ερωτηματικό που μενει έμμεσα να εκκρεμει και να αιωρειται σχετικα με το τι θεωρειται "κανονικο" "επιτρεπτο" "αποδεκτο" και ποιοι ειμαστε εμεις οι "κανονικοι" για να το κρινουμε. Ποιούς θεωρουμε ξενους, αληθεια; Ξενους σε σχεση με ποιους; Η αμηχανη υπαρξη του πρωταγωνιστή, που μια τον θυματοποιει και μια τον θυτοποιεί ειναι μεγαλειωδης.
Ο πολυ μεγαλος Καμύ παιζει με το μυαλο μας και θετει πολυ δυσκολα ερωτηματα χωρις να τα ρωτησει καν.
Με την απλοτητα των προτασεων, την μικρη του εκταση και με τον πιο λιτο λόγο καταφερε να καρφωσει μεσα στο μυαλο μου ερωτησεις που, αληθεια, δεν ξερω ν� απαντήσω. Και που νιωθω λιγη ν� απαντησω. Και που νιωθω ένοχη, ως "κανονικό" ή "ενταγμενο" μελος της κοινωνιας, για αυτο που συνεβη στον Ξένο.
Το ξεκινησα και το τελειωσα χτες το βραδυ. Και, νομιζω αποψε θελω να το ξαναρχίσω. 6 αστερια (στα 5) και ενα Νομπελ! __________________ "Ιδού η εικόνα αυτης της δίκης. Όλα ειναι αλήθεια και τίποτα δεν ειναι αλήθεια!" Ο εισαγγελέας, με σκυθρωπό ύφος, χτυπούσε μηχανικά ενα μολύβι πάνω στους φακέλους του....more
"Στην αρχή δεν υπήρχε Θεός. Δεν υπήρχε ούτε χρόνος, ούτε χώρος. Υπήρχε μόνο φως και σκοτάδι. Και ήταν τέλεια."
____________
Πόσο το απολαμβάνω οταν πεφτ"Στην αρχή δεν υπήρχε Θεός. Δεν υπήρχε ούτε χρόνος, ούτε χώρος. Υπήρχε μόνο φως και σκοτάδι. Και ήταν τέλεια."
____________
Πόσο το απολαμβάνω οταν πεφτω πανω σε βιβλία που με κανουν να ξεχνώ το κινητο μου και τις δουλειες που εχω, να κοιμαμαι μ' αυτα στο χερι, και να ξυπναω αναζητωντας τα, να ονειροπολω αναλυοντας την υποθεση στο μυαλο μου στη διαρκεια της μερας... Το βιβλιο της Τοκαρτσουκ ειναι ενα απο αυτα τα βιβλία. Ειναι ενα εργο σημαντικό, ενα εργο τέχνης, που πιστευω ότι θα εδραιωθει με τον χρονο στα Κλασσικά.
Το βιβλιο αυτο ειχε απ' ολα: Ειχε Φανταστικό, που εφτανε ως τα ορια της Επιστημονικής Φαντασιας, ειχε θεολογικο (που περιλαμβανε λιγο απ ολες τις θρησκειες) ειχε μυθοπλασια αλλα και ρεαλισμο, πραγματικα γεγονοτα (α και β παγκοσμιος, σοβιετικη ενωση, σταλινισμος) που πλεκονταν μεσα σε μυθικά, ειχε και δραμα αλλα ειχε και αστειο, ειχε θεωρια αλλα και μαθηματικά, ειχε θεοφοβουμενο αλλα και Αθεο ή αθεοφοβο, περιειχε ζωη αλλα και θανατο, περιέκλειε μεσα του την αντιθεση της τρυφεροτητας της παιδικης ηλικιας αλλα και τη σκληροτητα της ενηλικης , ηταν και γυναικοκεντρικο μ ενα ηχηρο Κατηγορω της πατριαρχίας μεσα στους αιωνες, ειχε γελιο κι ειχε δακρυ, ειχε γοητεια, ειχε ολα οσα θα 'ψαχνε κανεις σ' ενα ονειρικο εργοχειρο με λέξεις - κι ακομη περισσοτερα.
Δεν ειναι ενα ευκολο βιβλιο κατα τη γνωμη μου. Το διάβασμά του απαιτουσε συγκεντρωση κι ησυχια, καθε μια λεξη ειναι σημαντική και ο ειρμος πλεκεται σαν κισσος γυρω απ την υποθεση.
Την πρωτη φορα που το επιασα το αφησα στην ακρη γιατι με μπερδεψε και μου φανηκε απαιτητικο. Μετα δεν μπορεσα να τ αφησω απ τα χερια μου και το τελειωσα σε 40 ωρες, εχοντας ακομη πολλα να κανω που αφησα γυρω μου στην αναμονη για να τελειωσω το βιβλιο, βαζοντας το απολυτη προτεραιοτητα. Για μενα ηταν απ αυτα τα απολυτως γοητευτικα βιβλια, τοσο καθηλωτικό που στο μυαλο σου παζαρευεις ακομη και στην τουαλετα να πας, για να μη σηκωθεις και το αφησεις.
Η γλωσσα ειναι εξωπραγματικά σαγηνευτική, σαν τις Σειρηνες του Οδυσσεα, ενωνονται η μια μεσα στην αλλη οι ιστοριουλες σαν κοτσιδες, σαν ελευθερες ριζες δεντρων στη ζουγκλα σε τραβανε και σε τυλιγουν και δεν ξεφευγεις απ την σαγηνη, δινει υποσταση σε καθε τι εμψυχο και αψυχο και κανει σημαντικο το μικρο, αυτο που δε θα παρατηρουσες, δε θα του εδινες σημασια, θα το προσπερνουσες και μαλλον θα το ποδοπατουσες σ ενα δασος, αγνοωντας ακομη και το οτι υπαρχει. Εχει, ας πουμε ενα σημαντικο κεφαλαιο για τη ζωη του μυκητα, που ειναι τοσο ομορφο, που μου ρθε να κλαψω. Εχει ενα ακομη για τη ζωη των δεντρων, που την παρομοιαζει με αιωνιο υπνο, μ αιωνοβιο ονειρο, που εκπνέει αταραξια και αιωνιοτητα. Πραγματευεται θεματα φιλοσοφικα για την ζωη και τη μη ζωη, τον θάνατο και την αδρανεια.
"Οι ανθρωποι σκεφτονται πως ζουν πιο εντονα απο τα ζωα, απο τα φυτα, και ακομη περισσότερο απο τ' αντικειμενα. Τα ζωα αισθανονται πως ζουν πιο εντονα απ τα φυτα και τ αντικειμενα. Αλλά τ αντικειμενα διαρκουν, κι αυτη η διαρκεια σημαινει περισσοτερη ζωη απο οτιδηποτε αλλο."
Αυτή η γυναικα, μ αυτη τη σκεψη που εχει, μ' εκανε να κραταω συνεχεια σημειωσεις.
Απολαυσα ιδιαιτερα τον μπορχεσιανο τροπο γραφης, αυτο το ονειρωδες, το λαβυρινθικό και το παιγνιωδες της ζωης με ζαρια και φιγουρες, ειχε ενα ινσεψιον οπου ολοι οι ανθρωποι εχουν ελευθερη βουληση κι επιλογες στη ζωη και Τυχαιο, αλλα κινουνται και βαση σχεδιου, ριχνει ζαρια ενας Παιχτης, η ζωη αποτελει ενα "Διδακτικο παιχνιδι για εναν παιχτη" αχ δεν μπορω να σας το περιγραψω, ειναι τοσο ομορφα ολα αυτα που γραφει. Δε φοβαται ν αναμετρηθει με τον Θεο, τον περιγραφει. Του δινει υποσταση και ζωη, τον εμφανιζει συχνα να παρεμβαλλεται στο εργο, και να χανεται τις στιγμες που πιο πολυ θα πρεπε να εμφανιστει.
"Οταν έφτιαξε τον άνθρωπο συνήλθε, επειδή του έκανε τοσο μεγάλη εντύπωση. Εγκατέλειψε τη σκέψη να συνεχίσει να δημιουργεί και τωρα, τη θεική του ώρα, καθόταν και θαυμαζε το δημιούργημά του. Όσο πιο βαθια διείσδυε το βλέμμα του Θεού στο εσωτερικό του ανθρώπου, τόσο πιο θερμή γινόταν η αγάπη του για τον άνθρωπο. Ωστοσο ο ανθρωπος αποδείχθηκε αχάριστος, αφοσιωθηκε στην καλλιεργεια της γης και στην αναπαραγωγή του και δεν εδινε σημασία στον Θεό. Τότε, στη σκέψη του Θεού εμφανίστηκε μια θλίψη απ΄οπου ξεπήδησε το σκοτάδι. Ο Θεος ερωτευτηκε τον ανθρωπο χωρις ανταποκριση. "
και μπλεκει μεσα και στοιχεια ινδουιστικα ( η Λευκή και η Μαύρη, τα ποταμια γιν και γιαν, τα οχτω επιπεδα του ουρανου κ.α.) στοιχεια μυθολογιας - αναφερεται σε μυθους αρχαιοελληνικούς και παγανιστικά στοιχεια. Δειχνει με τον τροπο αυτο οτι η θρησκεια ειναι ενα στοιχειο πανανθρωπινο, ειναι η αναγκη του ανθρωπου να εχει εναν θεο, ενα σχεδιο δημιουργιας, περα απο τις επιμερους εκκλησιες που την εκφραζουν.
---------
Ο Θεος βλέπει Ο καιρός τρέχει Ο θάνατος κυνηγά Η αιωνιότητα περιμένει.
"Προσευχήσου στον Θεο για μας'. Αυτό ακουσα να μου λένε. Παγωσε τοτε η ψυχή μου. Γι αυτο κι εσεις με βρηκατε νεκρό. -Καλυτερα να μην ειχες φυγει απ το"Προσευχήσου στον Θεο για μας'. Αυτό ακουσα να μου λένε. Παγωσε τοτε η ψυχή μου. Γι αυτο κι εσεις με βρηκατε νεκρό. -Καλυτερα να μην ειχες φυγει απ τον τοπο σου. Τι ηρθες να κανεις εδω; -Αυτο στο ειπα ηδη απο την αρχη. Ηρθα να βρω τον Πέδρο Πάραμο, που απ οτι φαινεται ειναι ο πατερας μου. Μ έφερε η αυταπάτη. -Η αυταπάτη; Αυτό πληρώνεται ακριβά. Εγω το πληρωσα ζωντας περισσότερο απ' οτι έπρεπε. Αυτο ηταν το τιμημα που πλήρωσα [...]
----------------------------
Mέσα σε λιγες ωρες - γιατι μου ηταν αδυνατο να το αφησω απο τα χερια μου- διαβασα ενα μαγικό βιβλίο. Ενα πολυ πολυ μεγαλο και ιδιοφυες εργο. Σκεφτομουν οτι ειναι σαν να το εγραψε ο ιδιος ο Θεος. Γι αυτα που μιλαει, τα θεματα που πραγματευεται, το θείο, τη ζωη και τον θανατο, τις ψυχες που περιπλανιουνται αναμεσα μας.. Και δεν περισσευει καμια λέξη. Ειναι τελειο.
Ο κοσμος του Ρουλφο ειναι μια ατελειωτη νεκρόπολη. Αλλα αυτο ειναι αποδεκτο και συνηθισμενο στη γη που ζει, οι ζωντανοι συνυπαρχουν και συνδιαλεγονται καθημερινά με τους νεκρους στον πολιτισμο των λατινοαμερικανων. Αυτη η λευκη μαγεια ειναι που με γοητευει σε ολα τα εργα των λογοτεχνων που καταγονται απο κει - και που ισως τους κανει να ειναι και τοσο Μεγαλοι.
Συνταρακτικό βιβλιο απο τα σπανια και τα κλασσικά, που παρα την αβολοτητα που πρεπει να προκαλεσε στην αρχη με την πρωτοπορια της γραφης του (εκδ. 1955), βρηκε τον δρομο του προς τα κλασσικά και τα αθάνατα.
Με ιντριγκαρει ο μυθος πως ισως δεν το εγραψε πραγματι ο Ρουλφο, καθως δεν εγραψε ποτε τιποτε αλλο, και καθως σιωπουσε ως συγγραφεας για την τεχνικη του, το εργο του και ολα αυτά. Πραγματικα το βιβλιο δινει την αισθηση πως καθησαν ολοι οι Μαγοι της Λογοτεχνιας σ ενα τραπεζι και εβαλαν ολη τους την τεχνη. Το βιβλιο ειναι μαγικό. Το ξαναειπα αυτο, αλλα δεν παυει να μου στριφογυρναει στο μυαλό συνεχεια. Πως ειναι δυνατον να γραψεις ενα καταλαθος αριστουργημα; πως ειναι δυνατον να μην ξαναγραψεις ποτε τιποτε αλλο;
Οπως και να χει, ο κοσμος ειναι ευγνωμων που υπαρχει αυτο το εργο.
Κλεινω έκθαμβη και γοητευμενη.
*ειδική μνεια στην εξαιρετικη μεταφραση της Εφης Γιαννοπουλου, που κρατησε την μουσικοτητα της γλωσσας, και το κειμενο έρεε τραγουδιστο, δεν εμοιαζε καθολου "μεταφρασμενο" και το εκανε εντελως δικο της και εντελως απολαυστικό στην αναγνωση. Δεν σκονταψε πουθενα το μυαλο μου.
-----------------
"Πεθαινει απο τη θλιψη η καρδια σου" σκεφτεται. "Το ξερω οτι ερχεσαι να μου πεις οτι πεθανε ο Φλορενσιο -αλλα αυτο το ξερω κιολας. Μη στενοχωριεσαι για τους αλλους, μη λυπασαι για μενα. Εγω φυλαω τον πονο μου σε μερος ασφαλές. Μην αφησεις να σβησει η καρδια σου"...more
"Ξαφνικά έβγαλε μια φωνή: -Μανούλα μου είμαι αθώος! -Πυ
Σχεδόν μαζί με το παράγγελμα ακούστηκε και η ομοβροντία. Ένα σώμα λύγισε, έπεσε ανάσκελα. [...] "Ξαφνικά έβγαλε μια φωνή: -Μανούλα μου είμαι αθώος! -Πυ
Σχεδόν μαζί με το παράγγελμα ακούστηκε και η ομοβροντία. Ένα σώμα λύγισε, έπεσε ανάσκελα. [...] Ο Αριστείδης Παγκρατίδης, ο "δράκος" του Σέιχ Σου, δεν ζει πια"
Απόσπασμα από την εφημερίδα Ακρόπολις, 17 Φεβρουαρίου 1968...more
" Ύστερα ανοίγει την τηλεόραση, μια σαπουνόπερα, ξέρετε, αληθινοί άνθρωποι που προσποιούνται πως είναι ψεύτικοι άνθρωποι με επινοημένα προβλήματα, του" Ύστερα ανοίγει την τηλεόραση, μια σαπουνόπερα, ξέρετε, αληθινοί άνθρωποι που προσποιούνται πως είναι ψεύτικοι άνθρωποι με επινοημένα προβλήματα, τους οποίους παρακολουθούν αληθινοί άνθρωποι για να ξεχάσουν τ' αληθινά τους προβλήματα" _________
"Λέει: Έχεις κάνα νέο απ΄τον γιο μου τον Βίκτορ; Τον θυμάσαι; Εγώ είμαι ο Βίκτορ. Σταματάω. Αισθάνομαι έναν πόνο στην καρδιά μου, αλλά έχω ξεχάσει τι σημαίνει αυτό το συναίσθημα"
"Η μητρότητα είναι το όπιο του λαού"
Ο συγγραφέας του Fight Club κανιβαλίζει ο,τι πίστευες ως τώρα. Αποδομεί θεούς και δαίμονες, πεποιθήσεις που τις είχες βαθιά ριζωμένες ως να πέσει στα χέρια σου αυτό το γεμάτο αφορισμούς αιρετικό βιβλίο.
[Ο Βικτορ είναι γιατρός, παρακολουθεί συνεδρίες σεξομανών με 12 βήματα απεξάρτησης (απ' τα οποια κυρίως παιρνει ιδέες και βρίσκει νυμφομανείς συντρόφους) έχει κολλήσει στο τέταρτο βήμα όπου πρέπει να καταγράψει από που ξεκίνησαν όλα (γιατί τελικά λίγη σημασία έχει, έτσι δεν είναι;) Εργάζεται σ΄ένα γελοίο θεματικό πάρκο του 18ου αιώνα, η μαμά του βρίσκεται σε ίδρυμα γιατί ξεχνάει να καταπίνει · ο ίδιος πηγαίνει κάθε τόσο σε κάποιο εστιατόριο - διαφορετικό κάθε φορά- και πνίγεται στ' αλήθεια με φαγητό για να του κεράσουν τη μερίδα και να κάνει τους άλλους ήρωες και σπόνσορές του για το υπόλοιπο της τρισάθλιας ζωής του. Γιατί: "Αν κάποιος σου σώσει τη ζωή, μετά θα σ' αγαπάει για πάντα" Στην δυσλειτουργική προσωπική ζωή του μπορεί να κάνει σεξ μόνο μ' αυτές που δεν θέλει, μ' αυτές που θέλει δεν μπορεί. Ο κολλητός του προσπαθώντας ν απεξαρτηθεί απ το σεξ, κουβαλάει κάθε μέρα πέτρες στο σπίτι, τις οποίες τυλίγει σε μια ροζ κουβερτούλα να φαίνονται στον δρόμο σαν μωρά. Το σπίτι όπου συγκατοικούν μοιάζει να έχει υποστεί κατολίσθηση. Κάποτε τον πείθουν ότι είναι ο ίδιος ο Υιός του Θεού. Προσπαθώντας σπασμωδικά ν αντιδράσει σ' αυτό, όπως ο διάολος στο λιβάνι, αναρωτιέται μανιωδώς " Τι δεν θα έκανε ο Ιησούς;" ]
"Βλασφημία" δεν είναι η κατάλληλη λέξη αλλά είναι η πρώτη που έρχεται στον νου.
Σύμβολα παντού. Ο Τσακ Πολάνικ παίρνει το πιο μικρο, το πιο ασήμαντο, το πιο ντροπιαστικό που μπορείς να βάλεις στο μυαλό σου και το αναγάγει στην θρησκεία, στην κοινωνία, στην ζωή σου.
Γίνεται όσο πιο χυδαίος μπορείς ν' αντέξεις -ή και όχι- μόλις του ξεφύγει μια μικρή ακτίνα συναισθήματος. Ο μηδενισμός του χτίζει μια ολόκληρη νέα κοσμοθεωρία.
Και σ' έχει προειδοποιήσει γι' αυτό από τις πρώτες-πρώτες του λέξεις:
"ΑΝ ΕΧΕΤΕ ΣΚΟΠΟ ΝΑ ΔΙΑΒΑΣΕΤΕ ΑΥΤΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ, ΜΗΝ ΜΠΕΙΤΕ ΣΤΟΝ ΚΟΠΟ Ύστερα από μια-δυο σελίδες δεν θα θέλετε να είστε εδώ. Ξεχάστε το. Απομακρυνθείτε. Φύγετε τώρα που είστε σώοι και αβλαβείς Τρέξτε να σωθείτε Όλο και κάτι καλύτερο θα παίζει η τηλεόραση"
Θεέ μου θα μπορούσα να quotαρω ολόκληρο το βιβλίο! Αν πήρατε τη ζωή σας λάθος, βρείτε αυτό το βιβλίο. Θ' αλλάξετε ζωή.
Σε ο,τι πιο κυνικό έπεσα τελευταία, σε μια εποχή που χρειαζόμουν πραγματικά μια αλλαγή ρότας.
(Και νομίζω ότι επιτέλους βρήκα τον αγαπημένο μου συγγραφέα.)
[*πολλά εύσημα στην ντόμπρα μετάφραση από τις Εκδόσεις Οξύ, που βρίθει βλαστήμιας και αργκό, όπως θα την ήθελε, νομίζω ο συγγραφέας. Καθώς είναι εξαντλημένο, μπορώ μόνο να ευχηθώ ότι ο Αίολος που το επανεκδίδει κράτησε το ίδιο ύφος και δεν "ωραιοποίησε" ή αυτολογοκρίθηκε στην γλώσσα του Πολάνικ που κυριολεκτικά τσακίζει κόκαλα]
[**αν κάποιος ξέρει που θα μπορούσα ίσως να βρω άλλα αντίτυπα των εκδόσεων Οξύ γι' αυτό και για άλλα βιβλία του, ας μου στείλει ένα μήνυμα, σας παρακαλώ!]...more
Δραματικό, ρομαντικό, ερωτικό, παθιασμένο, παράτολμο · στοιχεια αρχαιας τραγωδίας, σαιξπηρικό ακόμη οπου ο ερωταςΑυτό εννοώ όταν μιλάω για λογοτεχνία!
Δραματικό, ρομαντικό, ερωτικό, παθιασμένο, παράτολμο · στοιχεια αρχαιας τραγωδίας, σαιξπηρικό ακόμη οπου ο ερωτας εξυμνειται και περνάει απο πάθη, η φυση συμμετέχει, τα αψυχα προσωποποιούνται (βλ. Φεγγαρι). Κοινωνιολογικές προεκτασεις και προβληματισμοί · τα ανθρωπινα πάθη στο επίκεντρο, δυσκολα ερωτήματα που μένουν αναπάντητα. Σχήματα Υβρις- Τισις και Κάθαρσης, ακόμη και Χορός (των γυναικων - των ανδρών) απαντώνται σ' αυτό το εξαίσιο αριστούργημα του Κωνσταντίνου Χρηστομάνου. Εξαιρετική πλοκή του λόγου και της υπόθεσης, κείμενο δεμένο, ξέχειλο από αισθήματα, εικονοπλασίες, ηχομιμιτισμούς. Μια σπουδή πάνω στην συγγραφική δεινότητα.
Ένα εξαιρετικό δείγμα Τέχνης. Ενα στολίδι για τα ελληνικά γράμματα.
Το λάτρεψα
"Και ξεκόλλησε από τον ουρανό το πελώριο μαυροκόκκινο φεγγάρι κι έπεσε απάνω της και την σώριασε" ...more
"Ειναι απίστευτο πως απο τα πιο αθωα πραγματα μπορουν να γεννηθουν οι πιο αδιανοητες τραγωδίες"
---------- Καλά, εννοειται 5 αστερια απ την καρδια μου, "Ειναι απίστευτο πως απο τα πιο αθωα πραγματα μπορουν να γεννηθουν οι πιο αδιανοητες τραγωδίες"
---------- Καλά, εννοειται 5 αστερια απ την καρδια μου, κι αν μπορουσα θα του δινα κι αλλα, κι αν μπορουσα θα του δινα και Νομπελ.
Εχω τοσο πολλα να πω γι αυτο το βιβλιο, αλλα επισης εχουν ηδη ειπωθει τοσο πολλα που μαλλον θα ειμαι μπλα μπλα φλυαρη, οποτε να πω μονο τα σημαντικά, αν με αφησει ο ενθουσιασμός μου.
Το Κονφιτεόρ ειναι μια ιστορια για τις ιστοριες. Ειναι η ιστορια για το γενεαλογικό δεντρο ενος βιολιού, ειναι η ιστορια μιας αγαπης, ειναι η ιστορια της Ιστοριας - Ιστορια της Ισπανιας, Ιστορια της Καταλωνιας, Ιστορια του Β Παγκοσμίου και αλλες Ιστοριες- ειναι η ιστορια μιας ασπρης και μπλε καρω πετσετας κομμενης στη μεση και λερωμενης που επιβιωσε (οταν οι ιδιοκτητες της δεν τα καταφεραν τοσο καλα στο Αουσβιτς), ειναι η ιστορία της φιλίας, ειναι η ιστορια του πετυχημενου και του αποτυχημενου γάμου, ειναι μια ιστορια που διαπερνα ολες τις ιστοριες απο τον Μεσαιωνα ως την δευτερη χιλιετηριδα μετα Χριστον σαν βελόνα με χρυση κλωστη μεσα στους αιωνες και συνδεοντας ανθρωπους με τοπους με γεγονοτα.
Ναι, ειναι ενα δυσκολο βιβλιο. Ναι, θελει συγκεντρωση. Ναι, αλλαζει προσωπα αφηγησης, κι αλλαζει ιστορια ακομη και μεσα στην ιδια παραγραφο, ακομη και μεσα στην ιδια προταση. Αυτο ομως που κανει ειναι πρωτοποριακο, και μου ηταν τρομερα ευχαριστο να με πεταει αναμεσα στις ιστοριες του, να με πηγαινει οπως θελει, με τον ρου της σκεψης του, να ακολουθαω, να χανομαι, να βρισκω μονη μου τον Μίτο για να ενωσω τις ιστοριες να βγω εξω στο φως.
Αυτο που κανει με τον αναγνωστη ειναι ενα παιχνιδι. Ενα κουτσό. Ενα παιχνίδι του ίντελλεκτ. Γλώσσες, εργα, τεχνη, εργα τεχνης, βιβλια, πινακες ζωγραφικης, αγαπη παθος θανατος σπαραγμος, απελπισια, πανεπιστημια μοναστηρια νοσοκομεια στρατοπεδα συγκεντρωσης.
өετελλαθηκα. Σιγουρα απο τα καλυτερα βιβλια που εχω διαβασει *ολων των εποχων* και περιμενω και την Σουηδικη Ακαδημια κάποτε, συντομα, να αναγνωρισει τη σημαντικότητα στο εργο του Καμπρέ - όχι οπως με τον Ροθ, οταν θα ειναι πια αργά, να πεθανει ετσι πικραμενος και αδόξαστος, ε.
-------
"Μερικές φορες σκέφτομαι τη δυναμη της τέχνης και τρομάζω. Μερικες φορες δεν καταλαβαινω γιατι οι ανθρωποι αλληλοσκοτωνονται, ενω μπορουν ν ασχοληθουν με τοσα πραγματα. Κι αλλοτε σκεφτομαι οτι ειμαστε πρωτα κακοβουλα οντα κι επειτα ποιητες, οποτε δεν υπαρχει σωτηρια. Το προβλημα ειναι οτι κανεις δεν εχει καθαρά τα χερια του. Πολυ λιγοι για την ακριβεια. Ελαχιστοι. "...more
Αν υπαρχει ενας Κυκλος Υποεκτιμημένων Ελλήνων Λογοτεχνών, ο Γιαννης Ξανθουλης ειναι σίγουρα μέλος του. Μη σου πω οτι ειναι και Προεδρος. Σε μια συνεντΑν υπαρχει ενας Κυκλος Υποεκτιμημένων Ελλήνων Λογοτεχνών, ο Γιαννης Ξανθουλης ειναι σίγουρα μέλος του. Μη σου πω οτι ειναι και Προεδρος. Σε μια συνεντευξη του στην ΕΡΤ με τoν Γιαννη Μπεζο ακουσα πως το μονο βραβειο που εχει παρει ποτε ήταν το Βραβειο Αναγνωστων του Public, μόλις περυσι, για το "Την Κυριακή εχουμε Γάμο".
Ο Γιαννης Ξανθουλης εχει αυτο που λεμε "signature writing" δηλ, οταν τον διαβαζεις καταλαβαινεις οτι αυτο ειναι Ξανθουλης, δε θα μπορουσε να ειναι κανενας αλλος, κι αυτο ειναι ίδιον των Μεγαλων της Λογοτεχνιας αλλα και της Τεχνης γενικοτερα.
Σαρκαστικός ως το κοκκαλο, σουρρεαλιστικος και ιδιοφυής, σπαρταριστά αστείος ("Ο κ. Τριαντάφυλλος ήταν τοσο τριχωτός που έμοιαζε λες και κυλίστηκε ιδρωμένος σε ασκούπιστο κουρείο") όσο και σπαρακτικά δραματικός (κι εγω ανίσχυρος έκανα τις πιο κουτές κι αυτοσχέδιες προσευχές, μόνο τρεις λέξεις: Φωτη μη φυγεις..") κάνει κούνια ή τραμπάλα με την διάθεσή του έρμου αναγνώστη. Γενικά ο κόσμος του είναι μια ελαφρώς παραισθησιογόνα παιδική χαρά τρέλας και παραδοξοτήτων όπου άνθρωποι πετάνε, άλλοι εμφανίζονται ως φαντάσματα κι αυτό δεν προκαλεί καμία έκπληξη, η φύση προσωποποιείται και συμπάσχει, η οικογένεια είναι δυσλειτουργική με νευρωτικές τάσεις και υστερικές κρίσεις.
Σ' αυτό το βιβλίο του - αλλά και σε άλλα δικά του - έχω γελάσει δυνατά (ρεζίλι στον ηλεκτρικό) και στην επόμενη σελίδα έχω κλάψει σαν μωρό ( αρα μη τον διαβάζετε δημόσια αν δεν θέλετε να φαίνεστε φρενοβλαβείς στον κόσμο).
Αυτό που θα μου μείνει ως ανάμνηση από την αναγνωστική εμπειρία του εν λόγω έργου - εκτός των συναισθηματικών Ρίχτερ που αλλεπάλληλα προκαλούσε εντός μου - είναι πως το ξεκίνησα στις 11 το βράδυ "για-να-του-ριξω-μια-ματιά" και δεν κουνήθηκα ως τις 3.30 τα ξημερώματα που το τελείωσα. Με καθήλωσε με την πιο κυριολεκτική έννοια του όρου, παρ' όλο που ήξερα πως θα το μετανιώσω πικρά την επομένη που είχα πρωινό εγερτήριο. Απλώς αρνιόμουν πεισματικά ν' αφήσω το βιβλίο από τα χέρια μου αν δεν εξαντλούσα και την τελευταία του, υπέροχη λέξη. - Σπάνια μου συμβαίνει αυτό, θυμάμαι να το 'χω πάθει ξανά με το Γκιακ του Δ. Παπαμάρκου, και με τα Βαμμένα Κόκκινα Μαλλιά του Κ. Μουρσελά, το οποίο άφηνα και ξανάπιανα όλη νύχτα, αδυνατώντας να κοιμηθώ από αγωνία τί θα γίνει παρακάτω, ε και τελικά με κούρασα και το διάβασα ως να ξημερώσει, είδα τον ήλιο ν ανατέλλει, και μετά κοιμήθηκα 12 ώρες- Τέτοιας κατηγορίας βιβλίο δηλαδή.
Απ' αυτά που αποκτάς μια εξάρτηση με τον συγγραφέα, και τον αναζητείς και σε άλλα έργα του, να σου ξαναμιλήσει έτσι, ως το μεδούλι (εκεί που ανατριχιάζεις) και που, όπως λέει και ο Σάλιντζερ στον Φύλακα στη Σίκαλη, θα 'θελες να τον έχεις φίλο σου και να τον παίρνεις τηλέφωνο όποτε θες, να μιλήσετε....more
"Αυτό ειναι η ζωή, σκέφτηκα, ένα σκίρτημα χαράς, μια σουβλιά πόνου, μια έντονη ηδονή, φλέβες που χτυπούν κάτω απ το δέρμα, τιποτ' άλλο δεν είναι αληθι"Αυτό ειναι η ζωή, σκέφτηκα, ένα σκίρτημα χαράς, μια σουβλιά πόνου, μια έντονη ηδονή, φλέβες που χτυπούν κάτω απ το δέρμα, τιποτ' άλλο δεν είναι αληθινό"
Αυτη είναι η ιστορία μιας πτώσης στο κενό χωρίς δίχτυ ασφαλείας. Μιας αληθινής ιστορίας δηλαδή. Μιας ιστορίας που ακούμε γυρω μας να συμβαινει αλλα ποτέ δεν το πιστεύουμε για τον εαυτό μας οτι θα μας συμβει -κάτι σαν την αναγγελία καποιας βαριάς αρρώστιας. Ειναι η ιστορία ενος χωρισμου, μιας απανθρωπης εγκατάλειψης και η τρελλή πορεια του ανθρωπινου μυαλου να χωρεσει το τι συνεβη απο τη μια στιγμη στην αλλη, απο την μια πραγματικοτητα που ως τωρα ζουσε στην αλλη, να αμυνθει ν αντισταθει να οργιστει να φτασει ως την τρελλα να περασει μεσα απο την κολαση να κλαψει να εξιλεωθει ωστε κάποτε να δεχτει την τραγική πραγματικότητα.
Πηρα αυτο το βιβλιο απ' την Βιβλιοθηκη τυχαια. ετσι γιατι ακουγα το ονομα της Φερραντε πολύ τελευταια, και μ' αυτο το εξυφυλλο που ειχε "Η υπεροχη φιλη μου" ποτέ δεν θα περναγε απ το μυαλο μου να το αγοραζα.
Απο την πρωτη σελιδα σοκαριστηκα, δεν μπορουσα ν αφησω το βιβλιο απ τα χερια μου, κι οταν αναγκαζομουν να το αφησω δεν μπρουσα να σταματησω να το σκεφτομαι. Το τελειωσα σε λιγοτερο απο τρεις νυχτες, παρα τις πολυ γεματες ημερες μου.
Αυτο το βιβλιο με ανατριχιαζε.
Τα λεει ολα, ολα χωρις ελεος, μεταδιδει τις συχνοτητες του Ασυνειδητου, σε περναει με τρενακι του λουνα παρκ μεσα απο τον Τρομο, μεσα απο την Παρανοια, μεσα απο την Απογνωση - Ενιωθα φοβο ενιωθα θυμο ενιωθα αγωνια ενιωθα ταυτιση - ενιωθα ν' ασφυκτιω μεσα στην δικη της Πραγματικοτητα, λες και ηταν η δικη μου. Η Φερράντε καρφωνει το μαχαιρι στα σωθικα σου, και υστερα το στριβει μεσα στην πληγή. Ειχα καιρο να σοκαριστω τοσο με βιβλιο. Αν με ρωτουσες σε ποια κατηγορια εμπιπτει το εργο αυτό, θα σου απαντουσα οτι το θεωρω θριλερ, με την Στιβενκιγκιανή εννοια του όρου. Αυτη του ψυχολογικου εκβιασμου, του εντονου τρεμουλου που ερχεται απο καπου βαθια μεσα σου, που σου ξυπναει εναν φοβο που νομιζες απο καιρο κρυμμενο. Η γραφη της λες και βγαινει απο τις σκοτεινες αβυσσους του Ασυνειδητου αλογόκριτη, ζοφερη, εφιαλτική, απεγνωσμενη. Οταν τελειωσε το βιβλιο εβαλα τα κλαμματα. - το λες και Κάθαρση
5 αστερια ειναι πολυ λιγα για να περιγραψουν το συναισθηματικο ρολλερκοστερ που περασα, το πως εστριψε το στομαχι μου λες και το βαλα στο πλυντηριο στις 800 στροφες.
Θα το συστηνα οχι μονο σ' οσους εχουν περασει χωρισμο, την κολαση του διαζυγιου ή απομειναν να μεγαλωνουν μονοι τους παιδια - αν και αυτοι θα μπορουσαν ενδεχομενως να νιωσουν περισσοτερο το βαρος ευθυνης- αλλα και σε οσους ξεκινουν με τις καλυτερες προθεσεις, γιατι η ζωη φυλαει κρυμμενα χαρτια.
"Τι λάθος πανω απ ολα, να πιστεψω οτι δεν μπορουσα να ζήσω χωρίς εκεινον, όταν απο καιρό δεν ημουν καν σιγουρη αν μαζι του ημουν ζωντανή"...more
Θελω να γραψω μια αποθεωτική κριτική για το βιβλίο αυτό του Μπουτζάτι, όμως δεν ξερω πως ακριβως να το χαρακτηρίσω. Μαλλον τί ακριβως θα μπορουσα να πΘελω να γραψω μια αποθεωτική κριτική για το βιβλίο αυτό του Μπουτζάτι, όμως δεν ξερω πως ακριβως να το χαρακτηρίσω. Μαλλον τί ακριβως θα μπορουσα να πω για τα εργα του, ωστε ν' αποδωσω αυτο το τρεμουλο της αγωνιας, του παράλογου που φαινεται στον κοσμο στον οποιο σε εισαγει ομως απολυτως λογικο - το καφκικο στοιχειο- το υπεροχο Υπερβατικό (μια γυναικα μια μερα εβγαλε φτερα στην πλατη της κι αρχισε να πετα χαρουμενη πανω απ την πολη), το σοφά αλληγορικό -που καθιστα καποια διηγηματα σχεδον παραβολές για την ζωή- το εξωπραγματικό ομως τοσο γηινο, το αποκρουστικό ομως τοσο γοητευτικό. Ολοι αυτοι οι συγκερασμοι και οι αντιθεσεις πλεκονται υπεροχα μεταξυ τους, υφαινονται σε ενα εργο τεχνης που σε γοητευει να το παρατηρείς σαν πινακας - δυνατες οπτικές εικονες που γεννάν στο μεσα σου δυνατά συναισθήματα. Καποια απ' τα διηγηματα τα διαβαζα μ ενα αδιάκοπο χαμογελο - ποσο συμπαθητικοι χαρακτηρες, ποσο αληθινοι και ανθρωπινοι αληθεια- καποια άλλα με μια αγωνια εσωτερική που εφτανε ως την αληθινη στενοχωρια - ποσο συγκινητικές περσονες: Αδυναμοι ανθρωποι, ανυπερασπιστοι, απροστατευτοι σ εναν χωροχρόνο στρεβλωμένο, φυλλα στον ανεμο, ερμαια της μοιρας, καποιοι επαναστατες που καταδικαζονται στην μοιρολατρεια τελικά, και κατι Ανωτερο πανω τους να δεσποζει και να τους εξουσιαζει. Η Ζωη. 'Η το αναπόφευκτο τέλος Της.
Θελω να διαβασω ο,τι εχει γραψει ποτέ. Ειναι μαγικός. Αυτός και η γραφή του και οι κόσμοι του.
(μακαρι να μπορουσα να βαλω κι αλλα αστερια -όπως ενα αστερι ομορφιάς ειναι το καθε του διηγημα)...more
Loading...
