Å·±¦ÓéÀÖ

Wat voor houvast heb ik in de wereld als zelfs Hongaarse schrijvers me kunnen teleurstellen? Gelukkig heb ik nog altijd Krasznahorkai...

Het concept van "Een Vrouw" vond ik aanlokkelijk. Korte hoofdstukken die elk beginnen met dezelfde soort zin: "Er is een vrouw die me haat/Er is een vrouw die me liefheeft." Ik hoopte op boeiende karakterschetsen en scherpe analyses van de relaties tussen de ik-persoon en de vrouwen. De vorm is sterk, de wisselwerking tussen haat en liefde is er een die misschien niet vernieuwend is, maar nog niet echt zo is gebruikt. Hoge verwachtingen dus.

Maar wat volgt zijn 97 hoofdstukken over vrouwen met amper persoonlijkheid. Hij schetst vage beelden met saillante details die ergens soms betekenis lijken te hebben (of die wilde ik vinden), maar de herhaling zorgt voor een lege, onpersoonlijke ervaring. Na de zevenendertigste beschrijving van volle vrouwendijen haak ik ook een beetje af. Esterhazy lijkt zich bewust dat de gimmick snel oud wordt, zo ongeveer rond hoofdstuk 34. Stopt hij er dan mee? Nee, hij maakt kleine, verwaarloosbare veranderingen aan in de zin, en vindt dat genoeg. Of de vrouw hem haat of liefheeft staat ook los van wat hun relatie, althans, zo kwam het bij mij aan. Ik denk dat dat de bedoeling was, maar dat betekent niet dat ik het geslaagd vind.

Erotiek, dat is wat liefde en haat bindt. En dat is waar dit hele boek over gaat. Na de twee hoofdstukken over zijn moeder snapte ik het: Esterhazy is de hedonistische romanticus, hij verlangt naar de verlossing van het verleden, die van voor de geboorte. Hij probeert een weg terug te vinden naar de moeder, en zoekt daarom constant naar een nieuwe flamoes (dit is ook simpelweg het minst sensuele woord ooit).

Liefde en lust zijn moeilijk te definiëren en over te brengen, en het proberen met surreële alledaagsheden is een optie. Maar het surreële verliest haar kracht, haar unieke effect, als het keer op keer herhaald wordt, met amper variatie. Bij het eerste hoofdstuk was ik geboeid, bij het vijfde snapte ik waar het heenging, bij het vijfentwintigste was ik verveeld. Op een gegeven moment bedacht ik dat elk hoofdstuk misschien ging over dezelfde vrouw, maar dat was denk ik iets te vrij gedacht.

Om niet geheel negatief te zijn, er waren goede hoofdstukken. Sommige waren humoristisch (die over de communismehater), sommige waren ontroerend (Op mijn boekenlegger heb ik de volgende hoofdstukken genoteerd: 69/70/73/77/80,85,88,93. Het eind van het boek is dus veel sterker). Voor de mensen die het centrale concept van dit boek veel te heteronormatief vinden, hoofdstuk 93 gaat over een man.

Op de achterkant van de kaft stond iets te confronterend: "Herkenbaar voor ieder die ooit heeft samengewoond." Misschien dat het daaraan lag...