Å·±¦ÓéÀÖ

Toen ik, jaren geleden burgemeester werd in een gemeente in de Alblasserwaard achtte ik het mijn plicht de boeken van de meest beroemde streekroman schrijver van die regio te lezen in het kader van mijn inwerkprogramma. Ik kocht ze bij een boekenkraam op de Jaarmarkt van Noordeloos. Elk jaar een paar. Die meest beroemde streekroman schrijver was JW Ooms (1914 - 1974).
In mijn bibliotheek heb ik een plank vol boeken van hem. De streekroman is naar mijn oordeel een ondergewaardeerd genre. Streekromans geven vaak een inkijkje in plaatselijke gewoontes, historische feitjes en ontwikkelingen . Ik had bijvoorbeeld nog nooit gehoord van 'Het Dijkleger'. Gelukkig schreef Ooms er een roman over. Het verschafte mij kennis over de wijze waarop in vroeger dagen de dijken bewaakt werden, wie de gaten mochten vullen bij vliegende storm en welke risico's het klootjesvolk daarbij liep. Wie het voor het zeggen hadden over de dijken en welke voorname positie het Waterschap innam in dit hoofdzakelijk agrarische gebied. Het gaf inzicht in een verleden dat nooit de nationale geschiedenisboeken zal halen omdat het veel te plaatselijk bepaald is. Eigenlijk beschreef Ooms het dagelijks leven in de Alblasserwaard van rond 1900.

De schrijvers van dit genre boeken worden vaak gezien als enthousiaste hobbyisten, onbeduidende amateurs in onze literaire boeken-wereld. Maar streekroman schrijvers beschrijven in feite de identiteit van een streek en zijn daardoor vaak populair in een streek: mensen herkennen zich in hun verhalen. Die verhalen verbinden.
Ooms was ook geen amateur. Hij was journalist en een uitstekend schrijver. Naast de ca 1000 verhalen die hij schreef tijdens zijn leven was hij ook schilder en tekenaar. Het belang van dit soort schrijvers moet niet onderschat en zeker niet gemarginaliseerd worden.
In de Alblasserwaard is een JW Ooms Stichting. In het Historisch Museum Het Voorhuis in Bleskensgraaf is een permanente tentoonstelling van zijn werken ingericht en zelfs een 'Oomskamer', en er is een biografie over zijn leven en werk geschreven. In de Alblasserwaard is Ooms 'wereldberoemd' en dat is wat mij betreft terecht.
Hierbij een link naar de website van de JW Ooms Stichting

Al zo'n veertig jaar sleep ik een tamelijk onaanzienlijk boekje met mij mee van adres naar adres. Het ziet er wat kapot gelezen uit en kennelijk heb ik er een keer een koffiemok opgezet. Dat neemt niet weg dat dit boekje waardevol voor mij is. Het werkje bevat een rede die in 1854 door opperhoofd Seattle van de Dwamish-stam werd uitgesproken voor het Amerikaanse Congres. De Amerikanen wilden het land van de stam kopen. Seattle verzette zich daartegen. Het is, dankzij de notulist van het Congres, één van de weinige geschreven overblijfselen van de Indiaanse visie op het beheer van de aarde. Dat is waar de rede over gaat. Het bijzondere aan die rede is dat Seattle blijk geeft van een enorme visionaire kracht. De man leefde in een tijd zonder tv, radio, smartphone, internet, auto en zijn leefgebied zal ten hoogste vijftig vierkante kilometer zijn geweest. Toch presteert hij het in zijn rede een toekomstbeeld te schetsen dat verbijsterend klopt met de tijd waarin wij leven. 'Hoe kun je de lucht, de warmte van het land kopen of verkopen? Dat is voor ons moeilijk te bedenken. Als wij de prikkeling van de lucht en het kabbelen van het water niet kunnen bezitten, hoe kunt u het dan van ons kopen (...)?' Seattle ziet de enorme exploitatiedrang van de witte mens en vreest voor het voortbestaan van waar alle mensen juist van moeten leven. 'Wat gebeurt met de aarde, gebeurt met de kinderen van de aarde (...).' In een schitterend betoog stelt hij die exploitatiedrang aan de kaak: 'Kunt u de buffel terugkopen als de laatste al gedood is (...)?' Seattle ziet alleen de witte mens omdat de rest van de wereld voor hem onbekend is en geeft die witte mens de schuld van de teloorgang. Dat doet hij op indringende- maar ook uitzonderlijk vriendelijke manier. De wereld die hij schetst is er één van (mijn woorden) olieverslaving, plastic soep, milieuverontreiniging, verwoestijning, voedselschaarste, noem maar op. 'Waar is het struikgewas? Verdwenen! Waar is de adelaar? Verdwenen (...)! Gelukkig is zijn rede in vele talen vertaald.
Van mijn ouders leerde ik dat je naar oudere mensen altijd moet luisteren. Ik heb dat soms wel, maar meestal niet gedaan. Ik denk dat het nu, na zo'n tweehonderd jaar goed is naar Seattle te luisteren. Hij was een uitzonderlijk wijs man. 'Maar wij zijn slechts primitieven en de blanke man, nu nog menend dat hij sterk is, denkt dat hij een god is die de hele aarde bezit. Hoe kan een mens zijn moeder bezitten(...)?'

Deze editie is een Nederlandse vertaling van de Engelstalige versie die op Amazon te koop staat. Daar heb ik veel positieve reviews ontvangen.

Door mijn werk van jaren geleden, ik was burgemeester in een gemeente in de Alblasserwaard, heb ik van dichtbij kunnen zien hoe moeilijk het nog steeds is voor mensen met een homoseksuele geaardheid, erkenning te krijgen. Het onlangs verschijnen van de Nashville Verklaring die door vooraanstaande politici ondertekend is, en waarin homoseksualiteit nog steeds omschreven wordt als een afwijking en ziekte, heeft dat er niet beter opgemaakt. Toen een dierbare (homoseksuele) vriend van mij overleed wilde ik dit verhaal schrijven. Door de Nashville verklaring is het opnieuw actueel.

'Skopelos' is geen boek dat als een drammerig protest geschreven is. Ik heb geprobeerd vanuit de wereldvisie van de hoofdpersoon duidelijk te maken welke beperkingen hij zichzelf gedurende zijn leven oplegde door zijn religieuze achtergrond, en wat hij daarmee deed met zichzelf en zijn omgeving. Dus respectvol naar iedereen. Het is niet aan mij te oordelen over goed en kwaad. Ik noem het 'een vertelling' omdat het kort is (184 pagina's), verteld wordt door de hoofdpersoon en omdat ik het woord 'novelle' niet zo vind passen bij het verhaal. De hoofdpersoon noemt het zijn reisverslag. En omdat hij afreist naar een Grieks eiland lag de vergelijking met de Odyssee voor de hand. Ik ben benieuwd wat jullie ervan vinden.

Blogpost: Els Boot
De Verdwijning
07-02-2019 door Els Boot +1
Zojuist is mijn tweede roman verschenen, uitgegeven in eigen beheer.

De Verdwijning is het verhaal van de jonge journaliste Lisa. Zij is net gescheiden van haar partner waar zij duidelijk onder gebukt gaat. Voor haar werk krijgt zij de opdracht de echtgenote van de vijf jaar eerder, spoorloos verdwenen advocaat Bastiaan Premmer te interviewen. Lisa heeft grote moeite, de krachtige en excentrieke Josephine Premmer het hoofd te bieden en begrijpt niets van het verhaal dat Josephine haar vertelt. Langzaam wordt duidelijk dat Josephine een heel andere bedoeling heeft met het interview.
De Verdwijning is een verhaal over keuzes maken. In de drie delen van het boek ontmoet Lisa mensen die in eerste instantie niks met haar of haar leven te maken lijken te hebben. Maar niets is wat het lijkt.

Ik ben dit boek begonnen te schrijven op het moment dat mijn oudste dochter een moeilijke tijd doorbracht. Maar gaande het schrijven bleek het thema van het verhaal eigenlijk voor iedereen, dus zeker ook voor mij, van belang.

De cover is een aquarel van mijn opa die treffend de sfeer van het boek toont.
In tegenstelling tot wat het lijkt is het boek nadrukkelijk geen thriller.

Omdat ik graag alle boeken die ik lees, zelf wil bezitten, koop ik mij scheel aan boeken. Bij de kringloopwinkel in mijn buurt hebben ze een goede boekenafdeling. Het staat wel allemaal door
elkaar maar even zoeken en er staan echt pareltjes tussen. Ik sta het mezelf dus toe daar maandelijks los te gaan. Soms koop ik bij Libris nieuwe boeken omdat ik die perse 'nu' wil hebben of voor
het onderzoek dat ik moet doen voor mijn nieuwe roman. Het gevolg is dat ik een enorme hoeveelheid boeken heb en ze ook nog eens allemaal lees. Toen er in mijn boekenkamer net zoveel stapels
boeken op de grond stonden alsÌý er volle boekenkasten tegen de muren stonden, besloot ik mijn bibliotheek te verhuizen naar een grotere kamer.Ìý Op Marktplaats allemaal dezelfde
Billy-kasten bij elkaar gescharreld als er al stonden in mijn bibliotheek. Nu heb ik een kamer met rondom kasten tot aan het plafond. Voldoende ruimte om weer een paar jaar door te gaan met
verzamelen. Het is een heerlijke kamer geworden. Bij het raam heb ik mijn schrijftafel gezet en daar besteed ik dus veel uren; schrijvend.Ìý Het inruimen van die kasten was een leuke klus.
Weer eens alles door je handen laten gaan en alles weer netjes geordend wegzetten, ook de boeken die in de afgelopen paar jaar veroordeeld waren te leven op een stapel. Tot mijn grote ontzetting
mis ik veel boeken. Die heb ik natuurlijk een keer uitgeleend, nooit teruggekregen en ik weet niet meer aan wie ik ze uitgeleend heb. Anderen ben ik kwijt geraakt, lang geleden bij mijn
scheiding. Het is misschien een beetje overdreven maar die boeken wil ik terug. Dus ben ik nu een lijstje aan het maken van de boeken die ik mis. Die neem ik in het vervolg mee naar de
Kringloopwinkel maar ook op 4 augustus naar de Boekenmarkt in Deventer. Want mijn vaste familie uitje is de Deventer boekenmarkt. Samen met dochters en schoonzoons twee dagen kamperen in
Deventer. 's Avonds uit eten in de oude binnenstad en als klapper op zondag de markt. Ik kan het iedereen aanbevelen. Zeker als het mooi weer is zoals afgelopen jaar. Op de gemeente Camping is
altijd plek.Ìý De foto bij dit artikel is van de Bibliotheek in Dublin, de mooiste die ik ooit heb gezien.

Zo'n krappe vijftig jaar geleden las ik De Geverfde Vogel van Jerzy Kosinski. Ik was toen een jaar of vijftien. Het boek is in mijn hoofd de geschiedenis ingegaan als 'schitterend maar vreselijk'. Het staat nog steeds in mijn boekenkast maar ik heb het er nooit meer uitgehaald om het nog eens te lezen. Ik denk dat ik eigenlijk te jong was voor dat boek. Nog veel te weinig levenservaring en kennis van het, en mijn menselijk brein had om het ongemak bij het lezen ervan te kunnen begrijpen. Ik ga het ook nooit meer lezen; eigenlijk is de herinnering aan die ervaring best één die ik graag instand wil houden. Daarbij komt dat ik Arnon Grunberg heb ontdekt. Inmiddels lees ik een vierde boek van hem. Het is een fascinerende auteur. In mijn recensie van Onze Oom schreef ik al dat Arnon instaat is al zijn personages neer te zetten als zeer acceptabele en te begrijpen mensen om tegelijk hun monsterachtigheid te belichten. Dat is niet alleen uitzonderlijk knap maar ook moedig. Moedig omdat hij in de krochten van de menselijke geest, dus ook zijn eigen krochten want hij schrijft het, de meest nare kleinzieligheden en wreedheden durft te beschrijven. Ranzige gedachten formuleert. Niet om ranzig te zijn maar om de lezer te laten zien wat hij of zij zelf ook wel eens stiekem denkt of doet. Dingen waar je je als mens eigenlijk voor schaamt. Dat maakt dat het lezen van Arnons boeken tot enig (en soms veel) ongemak leidt. Nu, vijftig jaar na mijn Kosinski ervaring kan ik het plaatsen en boeit het zelfs. Arnon Grunberg is een van mijn favoriete auteurs. Op dit moment lees ik Tirza van hem en ja, zeer confronterend en ongemakkelijk! Ik geniet.

Al zo'n veertig jaar sleep ik een tamelijk onaanzienlijk boekje met mij mee van adres naar adres. Het ziet er wat kapot gelezen uit en kennelijk heb ik er een keer een koffiemok opgezet. Dat
neemt niet weg dat dit boekje waardevol voor mij is.Ìý

Ìý

Het werkje bevat een rede die in 1854 door opperhoofd Seattle van de Dwamish-stam werd uitgesproken voor het Amerikaanse Congres. De Amerikanen wilden het land van de stam kopen. Seattle verzette
zich daartegen. Het is, dankzij de notulist van het Congres, één van de weinige geschreven overblijfselen van de Indiaanse visie op het beheer van de aarde. Dat is waar de rede over gaat. Het
bijzondere aan die rede is dat Seattle blijk geeft van een enorme visionaire kracht.Ìý

Ìý

De man leefde in een tijd zonder tv, radio, smartphone, internet, auto en zijn leefgebied zal ten hoogste vijftig vierkante kilometer zijn geweest. Toch presteert hij het in zijn rede een
toekomstbeeld te schetsen dat verbijsterend klopt met de tijd waarin wij leven.Ìý

Ìý

'Hoe kun je de lucht, de warmte van het land kopen of verkopen? Dat is voor ons moeilijk te bedenken. Als wij de prikkeling van de lucht en het kabbelen van het water niet kunnen bezitten, hoe
kunt u het dan van ons kopen (...)?'

Ìý

Seattle ziet de enorme exploitatiedrang van de witte mens en vreest voor het voortbestaan van waar alle mensen juist van moeten leven. 'Wat gebeurt met de aarde, gebeurt met de kinderen van de
aarde (...).' In een schitterend betoog stelt hij die exploitatiedrang aan de kaak: 'Kunt u de buffel terugkopen als de laatste al gedood is (...)?' Seattle ziet alleen de witte mens omdat de
rest van de wereld voor hem onbekend is en geeft die witte mens de schuld van de teloorgang. Dat doet hij op indringende- maar ook uitzonderlijk vriendelijke manier. De wereld die hij schetst is
er één van (mijn woorden) olieverslaving, plastic soep, milieuverontreiniging, verwoestijning, voedselschaarste, noem maar op. 'Waar is het struikgewas? Verdwenen! Waar is de adelaar? Verdwenen
(...)!

Ìý

Gelukkig is zijn rede in vele talen vertaald. Op Hebban staat één van die vertalingen. Ik heb de link toegevoegd. Van mijn ouders leerde ik dat je naar oudere mensen altijd moet luisteren. Ik heb
dat soms wel, maar meestal niet gedaan. Ik denk dat het nu, na zo'n tweehonderd jaar goed is naar Seattle te luisteren. Hij was een uitzonderlijk wijs man.

Ìý

'Maar wij zijn slechts primitieven en de blanke man, nu nog menend dat hij sterk is, denkt dat hij een god is die de hele aarde bezit. Hoe kan een mens zijn moeder bezitten(...)?'

Ìý

Ìý

Toen ik, jaren geleden burgemeester werd in een gemeente in de Alblasserwaard achtte ik het mijn plicht de boeken van de meest beroemde streekroman schrijver van die regio te lezen in het kader
van mijn inwerkprogramma. Ik kocht ze bij een boekenkraam op de Jaarmarkt van Noordeloos. Elk jaar een paar. Die meest beroemde streekroman schrijver was JW Ooms (1914 - 1974).

Ìý

In mijn bibliotheek heb ik een plank vol boeken van hem. Helaas staat er niet één van op Hebban. De streekroman is naar mijn oordeel een ondergewaardeerd genre. Streekromans geven vaak een
inkijkje in plaatselijke gewoontes, historische feitjes en ontwikkelingen . Ik had bijvoorbeeld nog nooit gehoord van 'Het Dijkleger'. Gelukkig schreef Ooms er een roman over. Het verschafte mij
kennis over de wijze waarop in vroeger dagen de dijken bewaakt werden, wie de gaten mochten vullen bij vliegende storm en welke risico's het klootjesvolk daarbij liep. Wie het voor het zeggen
hadden over de dijken en welke voorname positie het Waterschap innam in dit hoofdzakelijk agrarische gebied. Het gaf inzicht in een verleden dat nooit de nationale geschiedenisboeken zal halen
omdat het veel te plaatselijk bepaald is. Eigenlijk beschreef Ooms het dagelijks leven in de Alblasserwaard van rond 1900. Ìý

De schrijvers van dit genre boeken worden vaak gezien als enthousiaste hobbyisten, onbeduidende amateurs in onze literaire boeken-wereld.Ìý Maar streekroman schrijvers beschrijven in feite de
identiteit van een streek en zijn daardoor vaak populair in een streek: mensen herkennen zich in hun verhalen. Die verhalen verbinden.Ìý

Ooms was ook geen amateur. Hij was journalist en een uitstekend schrijver. Naast de ca 1000 verhalen die hij schreef tijdens zijn leven was hij ook schilder en tekenaar. Het belang van dit soort
schrijvers moet niet onderschat en zeker niet gemarginaliseerd worden.Ìý

In de Alblasserwaard is een JW Ooms Stichting. In het Historisch Museum Het Voorhuis in Bleskensgraaf is een permanente tentoonstelling van zijn werken ingericht en zelfs een 'Oomskamer', en er
is een biografie over zijn leven en werk geschreven. In de Alblasserwaard is Ooms 'wereldberoemd' en dat is wat mij betreft terecht.

Ìý

Hierbij een link naar de website van de JW Ooms StichtingÌý

Ìý

Volgende week wordt de Nederlandse versie van mijn boek Skopelos - over een zoektocht naar Ithaca, gepubliceerd. Ik schreef dat verhaal jaren geleden. Het boek werd vertaald in het Engels; de
Nederlandse versie heb ik snel uit de handel gehaald vanwege de slechte redactie. Nu is hij er weer, professioneel geredigeerd, nieuw ISBN nummer. Dit verhaal verdient dat vind ik zelf. Toch was
ik uitermate nerveus over het oordeel van mijn redacteur. Nu laat hij zich over het algemeen niet uit over mijn schrijfsels anders dan taalkundige opmerkingen, stijl, correcties en dergelijke.
Dat snap ik wel. Hij heeft natuurlijk ook zijn eigen smaak van boeken en die hoeft niet overeen te komen met de werken van zijn klanten. Dit schreef hij mij:

Ìý

(...)ÌýIk
vond het trouwens een heel geslaagd boek, met een mooie boodschap. Ik heb het echt met plezier gelezen. (...).

Ìý

Ik was echt geroerd! Wij schrijvers zitten toch maar in ons eentje achter een computer ons best te doen dan is zo'n compliment wel welkom. Bij mij wel in elk geval, omdat ik mij toch vaak onzeker
voel over wat ik maak. En dat is misschien wel weer een overdreven behoefte aan waardering want op Amazon kreeg ik ook mooie reviews. Ìý

Ik zal hieronder iets vertellen over het boek. Ìý

Ik noem het een vertelling omdat de protagonist het verhaal vertelt aan de lezer, en het verhaal is maar 184 pagina's lang. In mijn schrijfstijl heb ik gepoogd de persoonlijkheid van mijn
hoofdpersonage te laten doorklinken. Hij is een beetje autistisch, erg introvert, angstig en onzeker. De stijl die ik hanteer is dan ook zakelijk en koel.Ìý

Ìý

De hoofdpersoon, Paul van den Berg, is een oudere homoseksuele man. Opgegroeid in een streng gereformeerd milieu. Door die achtergrond heeft hij zichzelf nooit kunnen accepteren en dat heeft hem
getekend. Dat wil niet zeggen dat hij geen prettige jeugd had of moeite had met zijn ouders. Dat is niet het geval. Op een dag wordt hij gebeld door een notaris van het eiland Skopelos. Een
vriend uit het verleden is overleden en heeft hem begunstigd in zijn testament. Hij reist af naar dat eiland en daar begint de vergelijking met Homerus' Odyssee.Ìý

Ìý

Ik heb dit verhaal geschreven na het overlijden van een Griekse vriend. Hij vertelde mij vaak over een Nederlandse liefde van hem uit het verleden. Naar aanleiding van dit verhaal werd mij
weleens gevraagd of ik tot de LHBT - groep behoor. Misschien was ik in hun beleving wel een beetje 'B' omdat ik wel een mannelijke partner heb. Mijn antwoord op die rare vraag is standaard dat ik
behoor tot de groep 'M'Ìý (mensen).Ìý

Ìý

Inmiddels is het verhaal actueel door de ophef over de Nashville Verklaring die ondertekend werd door velen in Nederland, ook toonaangevende politici.

Ìý

Het boekje is volgende week overal te koop, nu al opÌý.

Ìý

Ik zet hieronder ook een link naar youtube waar eenÌý documentaire van de NCRV te zien is waarin dit onderwerp ook op eenÌýschitterende en integere manier wordt
getoond.Ìý Houdt God van vrouwen.

Ìý

Ìý

Ìý

Jaren geleden kwam mijn oudste dochter terug van vakantie met een rafelig stukje van een gele vlag. Ze had dat meegenomen vanuit Klein Tibet. Ik zag het meteen voor me: eindeloze lijnen kleurige
vlaggetjes in de eeuwig waaiende wind ergens op het dak van de wereld. Ze vertelde mij dat boeddhisten spreuken schrijven op die vlaggetjes. Ze worden opgehangen en nooit meer weggehaald. De wind
neemt ze mee. En als alles verdwenen is dan zijn de spreuken geworden tot onzichtbare woorden in de wind. Ik vond dat een mooie gedachte. Het herinnerde mij aan een speelfilm die ooit, bij wijze
van uitzonderlijke progressiviteit, op school vertoond werd. Waar het precies over ging in die film weet ik niet meer. Wel dat boeken verboden waren en dat alle mensen het op zich genomen hadden
één boek helemaal uit het hoofd te leren. Ze liepen mummelend en repeterend door elkaar in een soort kamp, want de boeken mochten nooit verloren gaan. De regisseur van die film had zich deze
gedachte kunnen besparen.

De spreuken van de Tibetaanse boeddhisten, de boeken die op fascistische brandstapels terecht kwamen, de schrijver die gekneveld de pen ontnomen werd en wordt; hun woorden dwarrelen door de wind.
Net zo lang tot ze neerdalen en weer massa vinden in de pen van een nieuwe schrijver en er verhalen van gemaakt worden die wij lezen en ons vervullen. Woorden dwarrelen nu eenmaal in de wind. Zo
zal het altijd gaan.Ìý