ŷ������

رمان به شکل گزارش نوشته شده است. البته شاید به نظر خیلی ها برسد که این گزارشی است که به شکل رمان نوشته شده است، اما از شخصیت راوی کتاب اینطور برمی آید که در پی نوشتن یک رمان بوده و فُرمی که برایش انتخاب کرده گزارش است.
چخوف در سال های آخر زندگی اش (در 41 سالگی مرد) به جزیره ی تبعیدی های حکومت تزار سفر کرد. ساخالین جزیره ای در شرق روسیه (از جنوب به شمال ژاپن متصل)، با چند روستا و مناظر طبیعی خاص و آب و هوای وحشتناک. متوسط دما در بعضی نقاط ساخالین 0 است. یعنی بعضی وقت ها دما تا 7 یا 8 درجه هم می رسد اما باقی سال زیر صفر سپری می کند.
فضاسازی های داستانی و روایت درباره ی شخصیت هایی که سر راه چخوف قرار می گیرند آنقدر جزاب و مهم هستند که نتوان نام یک گزارش معمولی را به "جزیره ی ساخالین" چسباند. چخوف یک ویژگی خیلی مشخص دارد و آن هم این که تمایل فوق العاده اش به قصه نویسی از شیوه ی زندگی اش مشخص است. چخوف قصه های بسیار زیادی نوشته است. بنابراین حتا اگر خودش می خواست هم نمی توانست یک گزارش صدها صفحه ای بنویسد.
جزیره ی ساخالین کتاب مهم و جزابی برای خواندن است. تصویری دقیق از جامعه ی دوران تزار به دست می دهد. خواننده را با قصه های کوچک خودش همراه می کند. و در آخر: تا آخر عمر هرچه میله و تبعید و امثالشان جلویت قرار بگیرد، یاد چخوف و داستان هایی که از ساخالین تعریف می کند خواهی افتاد.
نکاتی که چخوف روی آن ها انگشت می گذارد، نکات معمولی ای نیستند. به طور مثال کمتر کسی توجهش به میانگین سنی جزیره ی تبعیدی ها جلب می شود. اما وقتی چخوف برای اولین بار در مراسم پیشواز استاندار جمعیت زیادی از ساخالینی ها را کنار هم می بیند، متوجه می شود که از سن 13 تا 20 سال در این میان موجود نیست. چه بلایی سر یک جامعه ی بدون نوجوان خواهد آمد؟
در ساخالین همه چیز را به جایی بسته اند. سگ ها، گربه ها، خروس ها، مرغ ها و حتا خوک ها. سگ های معمولن رمق ندارند. برای هیچکس از جا بلند نمی شوند. اما جلوی گیلک ها (قومیت محلی و اصلی ساخالین) از جا بلند می شوند و برافروخته پارس می کنند؛ که این مسئله هم احتمالن به خاطر کفش های گیلک هاست که از پوست سگ دوخته شده است...