ŷ������

مائو داستان ناشناخته یک کتاب عظیم تقریبا 1000 صفحه ای در مورد مائو بنیانگذار جمهوری خلق چین و یکی از بزرگترین جنایتکاران قرن بیستم می باشد ، نویسندگان این کتاب هر چه صفت منفی در جهان وجود دارد به مائو نسبت داده اند : از دزدی و راه زنی و تجاوز و زن باره گی و انواع و اقسام دسیسه بازی و جنون و علاقه مفرط به خون ریزی . در حقیقت هیچ صفت مثبتی در مائو از دیدگاه نویسندگان کتاب وجود ندارد ، البته تعداد افرادی که توسط مائو یا به دلیل سیاستهای مائو کشته شده اند به مراتب از قربانیان هیتلر و استالین بیشتر بوده اند و شاید این دلیلی باشد که چنین آدمی صفت مثبتی ندارد .
کتاب با نثری ساده و روان تاریخ طولانی چین را از سال 1920 تا سال 1980 در می نوردد : تاریخی که جا به جای آن رد خون وخونریزی ، فقر و گرسنگی و قحطی به چشم می خورد و این وسط مائو مهمترین فرد این تاریخ خونین است ، کتاب زمان زیادی را به مبارزات مائو پرداخته والبته هر جا هم توانسته او را لجن مال کرده ، در حقیقت نویسندگان کتاب تمام پیروزی های مائو را یا به شانس واقبال و یا به لیاقت و شجاعت افراد زیر دست او نسبت داده اند و کلیه شکست ها را به مائوی نگون بخت !
اما ماجراجویی های مائو شاید با راه پیمایی بزرگ شروع شده باشد ، راه پیمایی که یک سال طول کشید و البته مائو یا بر دوش سربازان بدبخت بود و یا روی تخت روان ! سپس به جنگ های داخلی چین و نزاع و جنگ با حکومت فاسد چیانگ کای شک و سپس جنگ با ژاپن می رسیم .( تلفات جنگ داخلی چین بین 8 تا 10 میلیون نفر بوده و جنگ با ژاپن هم تلفاتی در حدود 22 میلیون داشته است ) . بعد از جنگ دوم هم ملت چین بهره ای از آرامش نداشته ( البته به مانند همه دیکتاتورها جنگ برای مائو یک نعمت است و او در زمان جنگ است که میتواند قدرت خود را تحکیم کند ) و باز بین کمونیست ها و ملی گرایان گرفتار مانده بودند تا بالاخره جنگ داخلی با پیروزی مائو وفرار چیانگ کای شک به تایوان به اتمام می رسد و نوبت به زمامداری و عصر مائو میرسد و این تازه اوله ماجراست :
جایی که هم تاریخ و هم نویسنده بر آن تاکید دارند فجایع بی نظیر در دوران زمامداری مائو است ، اگر کل تلفات جنگ جهانی دوم را 55 میلیون نفر در نظر بگیریم ، تلفات چین در دوران مائو را بین 45 تا 70 میلیون نفر تخمین زده اند . در اولین شاهکار مائو ، جهش به سمت جلو ، 38 میلیون تلفات بر اثر قحطی ، بیماری و کار زیاد روی دست ملت گذاشت . نکته جالب خطرناک بودن مائو حتی برای حیوانات بود ! او موشها ؛ مگسها ، پشه هاو گنجشکان را دشمن خلق معرفی کرده بود و تقریبا نسل گنجشک های بیچاره را در چین برانداخت ( از تلفات موش ها و مگس ها اطلاعی در دست نیست !) . کارهای احمقانه دیگر مائو هم در کتاب بیان شده وهم حرصی که نویسنده از دست مائو خورده به وضوح در بین سطرهای کتاب آشکار است ، تا جایی که به نظر می رسد ممکن است که نویسندگان کتاب از شدت نفرت از مائو ، عقاید شخصی خود را هم در کتاب آورده باشند .
اما صدر مائو چگونه حکومت می کرد ؟
مائو بر خلاف استالین یا سایر دیکتاتورها نیازی به مخفی کردن خشونت خود نداشت ، در زمان مائو اعدام ها و شکنجه های فجیع چینی در جمع انجام میشد و حضور ملت در آن الزامی بود ، روش مائو باز هم مانند دیکتاتورهای مشابه ، ساختن نهاد های مشابه و موازی و دادن قدرت به آنها و خواستن پاسخ از نهادهای رسمی بی قدرت بود . نویسنده کتاب اعتقاد دارد که چوئن لای فرد موجه و معتدل و بزک کننده چهره رژیم مائو بود و این پیام را به غرب می فرستاد که در صورت حمایت نکردن از معتدل ها ، جناح تندرو مائو قدرت را کامل در اختیار خواهد گرفت .
شخصیت دیگری هم که کتاب به او بسیار می پردازد چوئن لای نخست وزیر فرزانه ودانشمند چین هست . چوئن لای در کتاب شخصیت بدون فکر و اندیشه و به ادبیات امروزی ما به سان ماله کش اعظم بوده است . در حقیقت چوئن لای اندیشه های اصلاحگرایانه خود را چنان آهسته و بی سروصدا زیر گوش هیولایی مانند مائو (چوئن لای حتی از درمان سرطان دردناک مثانه خود توسط مائو منع شده بود و مائو اجازه عمل کردن را به او نمی داد ) اجرا کرد که در تاریخ جهان این همه صبر و استقامت بی مانند است . از دید سطحی نویسندگان کتاب چوئن لای هم شریک آدم کشی ها و جنایت های مائو است در حالی که نسل اصلاح طلب بعد از مائو �� در راس آن ها تنگ شیائو پنگ که جان صدها میلیون چینی را از قحطی نجات داد - لینک زیر
/review/show...

همگی از شاگردان چوئن لای و ادامه دهندگان راه او بوده اند و در پایان صبر و استقامت و رفتار سنجیده چوئن لای بر دیوانه بازی های مائو پیروز شد (به قول چینی ها :به دنبال انتقام گیری از دشمن نباشید. کنار رودخانه بنشینید. آب، جسد او را می آورد)
اما حالا که کتاب 1000 صفحه ای مائو تمام شده ، فکر میکنم که اثر بی هدف و غرضی نخوانده ام و برای فهم تاریخ پررمز و راز چین در قرن بیستم و همین طور درک شخصیت چوئن لای به مطالعه کتاب های دیگری هم نیاز هست .

*
مائو داستان ناشناخته ، کتابی ایست که خانم چانگ به همراه همسر خود آقای جان هالیدی در مورد زندگی مائو نوشته ، پس از خواندن قوهای وحشی که خانم چانگ شناخت و ذوب تدریجی توده های مردم و کیش شخصیت عظیم مائو را با مهارت نشان داده ، کتاب مائو داستان ناشناخته را تنها می توان فاجعه دانست .
نگاه یک طرفه به همراه قضاوت بی رحمانه نویسندگان ، کتاب را فاقد هرگونه ارزش کرده است .