رمقی نداشت برای تسلیت احمقانه ای ک می خواستند ب او بگویند، هرکه ک باشند، متنفر بود از تقلای از پیش قرار گذاشته شان تا او را مثل خودشان بکنند. _________رمقی نداشت برای تسلیت احمقانه ای ک می خواستند ب او بگویند، هرکه ک باشند، متنفر بود از تقلای از پیش قرار گذاشته شان تا او را مثل خودشان بکنند. __________________________________________ شاید هم در یک طور خواب زمستانی مخصوص. خودشان هستند اینها ک مجاب نشده اند __________________________________________ تو اینطور دیوانه ترم می کنی. جلو این پنجره، شده ای یک تکه سنگ یخی.. من.. لعنت! آخر من هم توی آتشم. دهنت را مک بسته ای یعنی تک و تنهام گذاشته ای ک خود لامصب ام تنهایی بسوزم. بگو چکار کنم. بگو چی می خواهی بگویی ک نمی گویی. از ان پنجره چی می بینی؟ __________________________________________ فقط گیسویش بلند، ک باد مدام ب یک سمت رانده بودش.. ک بلکه رشد هم می کنند، و می میرند بعضی هایشان هم، تار، تارهایشان را باد می برد، می برد، و ب شاخه ی صنوبرها گیر می اندازد. __________________________________________ در این پاییزهای زودرس اینجا، همه بی برگ و بلند، شاخه های عصبی شان ب شکل دلخراشی، سمت آسمان کشانده شده بودند. __________________________________________ فقط تکان دادن دهان و دندان ها. حرف، حرف، هیچکس هبچ کاری نمی کند. فقط همین تکان دادن لب ها و حرف انتقام.. نا امیدانه همین است؛ همین ادامه ی موذیانه ی همه چیزها مثل همیشه شان. خدای من! چ وحشت خیلی سختی دارد ک همه جا و توی همه اتفاق ها، خیلی ناامیدی هست، و من همین را هم ک فهمیده ام، خیلی ناامیدانه است. __________________________________________ مردها فقط دوکار بلدند. یا بلند می کنتد یا می ریزند پایین. آنها بلد نیستند صبر داشته باشند، بلد نیستند ادامه بدهند. حتی بلد نیستند چطور و چی هها یادشان بماند. تصورش هم نمی توانند بکنند ک ما زن ها چ قدرت هایی ک داریم ازشان قایم می کنیم. نه فقط این دوتا خوشکل نازمان و گلمان. نه فقط نقشه کش خوبی ک هستیم، ک خیلی حوصله زرنگ بودن هم داریم و برعکس تظاهر و پوستمان خیلی هم تحملمان زیاد است __________________________________________ سخت سخت بود... ورز نمی آمد صدا توی خشکی فراموشی های حنجره اش __________________________________________ سهمم را از رنجت ب من بده، و از من نپرس چ می خواهم و پگونه همه جا می بسنمت. __________________________________________ مثل نقش های ته فنجان قهوه، من کلمه های توی سایه ها را خوانده ام. ولی ب هرکسی گفته ام، بیشتر از من ترسیده است. در این سمت دنیا، کلمه ای ک توی خانه های جدول جایش نباشد، ب نظر خیلی ها ترسناک می آید. اگر یک روزی ک این شهر باز آفتاب خوبی داشته باشد، شانه ب شانه ی هم باشیم، فرصتم بده زانو بزنم فال سایه ات را بخوانم. کاش در کلمه های فالت یک خوشبختی کوچکی ببینم. کوچک آسان ب هر چشمی نمی اید. __________________________________________ این مرد گوگردی را، این طور ک نحیف است، ک موهایش انگار همیشه باد تویشان هست، ساده باور نکن... توی آن غبار، من بدون هیچ امیدی ب امروزهایم، دلم می خواست مشت بکوبم ب بتون و آهن، ک چرا در تقدیرشان فرو ریختن را قبول کرده اند. __________________________________________ بخشیدن کلمه ها برخلاف چیزهای دیگر، ما را فقیر نمی کند. __________________________________________ این بار، کنار پنجره، انگار دیگر ب اوار نگاه نکردی، و نگاه چرخاندی اطراف، ک لبخندت را دیدم ب همه طرف. خنده آن لب هایت ک لابد خاطره های زیادی ندارند، ناشی، خیلی جاندارتر است از لبخند قراردادی ما، ک فقط نمایش دندان های ساییده است لای لب های فرسوده تجربه. برای اولین بار ب خودم اجازه دادم دست دراز کنم برای نوازش طوق لب هایت، خیلی با احتیاط، آن طور ک هرکسی شکوفه هایی را ک ب یک تکان کوچک بندند، دست می زند. __________________________________________ و انقدر کک نزدیکت بودم، عمیق نفسی کشیدمم، تا بویت را ببرم. __________________________________________ از این سال ها ، جز پوست خودم، حس لمس هیچ پوستی توی حافظه ی دست هایم نیست، حتی یک شب ماندن هم نداشته ام؛ تا همه ام بماند برای ان کسی ک می دانستم تا ببینمش، می فهمم همو تنها فرصتم است. ولی من ترسیده ام. نمی دانم برای ویران شدنم یک طنز تلخ تدارک دیده شده، یا مائده ای ک نزدیکش چندهزار مرگ فرو ریخته. __________________________________________ تصویر درخت های پاییزی می افتد روی شیشه پنجره، و صورت تو لاب لای شاخه ها و برگ ها یادم می ماند. اتوبوس راه می افتد، تصویر درخت ها عوض می شود، اما همچنان تو ثابتی توی قاب پنجره، تا وقتی ک دیگر دور می شوی و دیگر دیده نمی شوی. __________________________________________ نمی مرد. انگار سهمی از مرگ نداشت... __________________________________________ می پرسید: خاطره ها مکان ها را زجر می دهند، یا مکان ها... __________________________________________ هربار ک آدم حسرت گذشته اش را بخورد، خاطره هایش هربار دورتر می شوند، تا سرانجام همه شان حل بشوند توی خاطره های مرده ها. __________________________________________ فراموشی بهترین انتقام است از والدین احمق و خودخواه __________________________________________ برای همین است ک می گویم بترسید از پسربچه ها، زیرا با سنگی در دست حمله می کنند ب ساختمانی دو طبقه، اگر امان نیابند ک سنگ را پرتاب کنند، و مجاب نشوند از وقوع محتوم مرگ، ناچار ادامه می یابند، شاید بی ان ک خود بخواهند و با حیرت نگاه می کنند ب تناسخ سنگی ک در دست دارند... برای همین است ک می گویم بترسید از پسربچه هایی ک مجاب نشده اند... __________________________________________ من می ترسم. او ی جوری ب آخر خط رسیده. دیگه خیلی کم حرف می زنه، ولی توی چشم های مظلومش، ی تصمیم قاطعی هست. تو از بس با بدن آدما سر و کار داشتی، ب حسشون اعتنات نمیشه. فقط همین ی بار فکرش رو بکن ک تو چشم های ی زن درمونده ی عاشق، وقتی ی تصمیم قاطعی هس، قاطع تر از مرگ چی می تونه باشه؟ __________________________________________ ته چشم هاش، در ضمن، ی ناله ی ضعیفی میگه کمکم کنید. نذارید تصمیمم رو عملی بکنم. __________________________________________ در مرکزهای خرید پرسه زده ک این گردنبند را خریده و گفته بود: فیروزه بغض گلو رو جذب می کنه، و آن را بوییده بود. __________________________________________ می خوام بدونم رو خرابه های ی آدم ، اگه چیزی هم درست بشه، میشه عشق باشه؟ __________________________________________ آدمایی ک هیچ ب فکر نیسن چ رنجایی ب دیگرون میدن، عینهو کرگدن، زیرپا له می کنن، برای خوشی خودشون... متنفرم. من از آدمای زمخت متنفرم. __________________________________________ ی زن ک واقعن ی زنه، ی بار ک فهمید گول بوده ک عاشق ی یارویی بوده، خیلی بعد، شاید خیلی سخت، شاید هیچوقت، یا شاید خودش رو، بتونه زورکی وادار بکنه ک عاشق بشه. این دفعه اگه عاشق شد، دیگه موندگار می مونه. __________________________________________ آدما برات ی غده هسن ک میشه بکشیشون بیرون، جاشون رو هم بتراشی. __________________________________________ بارها دیده بود ولی ب کسی نگفته بود ک مرگ چهره ها را شبیه هم می کند. __________________________________________ انعقاد ترسناک زمان __________________________________________ کابوس قرار نمی گذارد و در نمی زند. و کابوس اگر از در و دیوار دوست نداشته باشد، با قطره ای از شیر آشپزخانه چکه می کند ب خانه؛ و حلول ک کرد ب خانه، متصرف نمی داند خودش را، ک برگشته است ب ملک متروکش، با نگاهی مرموز ب اندیشه ها و نقشه های خاموش گذشته ای دور؛ خیلی شبیه بازگشت ب 《بلند� های بادگیر� __________________________________________ ترس از بلندی ندارم، اما از بلندی ها می ترسم، چون هربار، هرگار لبه ی مرز صلبی و تهیناکی پا نهاده ام و ب پایین نگاه کرده ام، وسوسه نیرومند و فرحناک پریدن و لمس حس پرواز غافلگیرم کرده __________________________________________ پشت پلک هایم پیله بسته است تصویر __________________________________________ و او، کند،با زمانی حلزونی ک فرق دارد با زمان زمینی زنده ها، سقوط می کند، و من برایش ب زمزمه می گویم: مرد! با این کارت،ب گمانم، دیگر قهرمان و نماینده جدید این عصر همین تو می شوی، همانطور ک یک زمانی "مورسو" قهرمان و نماینده انسان عصرش بود، همان طور ک زمانی " رایکولینکوف" قهرمان و نماینده انسان عصرش بود و.... ،همان طور هم ک قبلاها " دن کیشوت لامانچایی" قهرمان و نماینده عصرش بود... و این ها را می گویم چون راستیاتش فکر می کنم ب شاید جواب های سوالم ک: لابد همین قهرمانی تراژیک و کار پوچ تقدیری این مرد، با طنز تلخ واگیردارش، شاید یکی از علت های نوشتن این یازده داستان بوده است... __________________________________________ می دیدم ک هیچ متوجه نیستند ک شادند، و پس شاد بودند... ولی من این شب را یکی از غمگین ترین شب های عمرم ، از سر گذراندم، چون کشف کردم ک من،با تقدیر همه ایرانی ها، در همه لحظه های اندک شادی، متوجه هستم ک قرار است شاد باشم، و باید هم ک باید جواز تلخ مناسبت توی دستم باشد ک شاد باشم؛ و پس هرگز هیچ شادی واقعی، با گوهر بی خبری و آزادگی اش نداشته و نخواهم داشت... __________________________________________ ولی من دل و نگاهم ب یکی از آسمان خراش ها، ب احتمال یک پنجره ای روشن نگاه کردم، و ب احتمال وقوع پیکری در قاب این پنجره نگاه کردم، و نگاه می کردم ب شاید، و شاید، او بودن او، و آنجا بودن او، از همه سال هایی ک پرسیده ام... کجایی؟ کجای اینجاهایی؟... و دیگر دانسته بودم این سوال و امید ب زمزمه ای در پاسخش، دروغ و فریب است، چون دانسته بودم ک دیگر زمان من با من، و فرصت من با من گذشته و تمام شده است... __________________________________________ من همین را مطمئنم ک حادثه آن صبح سپتامبری 9/11 نماد برهنه و صریح تغییری است ک در دنیای ما پیش آمده و خیلی از ماها، از این تغییری ک مدت هاست پیش آمده ، بی خبر بودیم، یا نمی خواستیم بدانیمش. همان طور ک معنای سیاه نماد گورهای جمعی را نخواسته ایم. و همین من نوعی این گوشه جنوبی جهان، این را مطمئن شدم ک یک حرمت انسانی و قراری انسانی ویران شده، و یک قانون انسانی شکسته شده، ک حاصل آن همین کشتار فله ای آدم هایی است ک ارتباطی با ماجرا ندارند، و این توده آدم هایی ک ربطی با ماجرا ندارند، فقط با صفت توده، ایشان انتخاب می شوند، و این آدم هایی ک ربطی ب ماجرا ندارند، ب خاطر نماد توده بودنشان کشتار می شوند. __________________________________________ عدالت مرگ، ک تنها عدالت این جهان است... __________________________________________
Merged review:
رمقی نداشت برای تسلیت احمقانه ای ک می خواستند ب او بگویند، هرکه ک باشند، متنفر بود از تقلای از پیش قرار گذاشته شان تا او را مثل خودشان بکنند. __________________________________________ شاید هم در یک طور خواب زمستانی مخصوص. خودشان هستند اینها ک مجاب نشده اند __________________________________________ تو اینطور دیوانه ترم می کنی. جلو این پنجره، شده ای یک تکه سنگ یخی.. من.. لعنت! آخر من هم توی آتشم. دهنت را مک بسته ای یعنی تک و تنهام گذاشته ای ک خود لامصب ام تنهایی بسوزم. بگو چکار کنم. بگو چی می خواهی بگویی ک نمی گویی. از ان پنجره چی می بینی؟ __________________________________________ فقط گیسویش بلند، ک باد مدام ب یک سمت رانده بودش.. ک بلکه رشد هم می کنند، و می میرند بعضی هایشان هم، تار، تارهایشان را باد می برد، می برد، و ب شاخه ی صنوبرها گیر می اندازد. __________________________________________ در این پاییزهای زودرس اینجا، همه بی برگ و بلند، شاخه های عصبی شان ب شکل دلخراشی، سمت آسمان کشانده شده بودند. __________________________________________ فقط تکان دادن دهان و دندان ها. حرف، حرف، هیچکس هبچ کاری نمی کند. فقط همین تکان دادن لب ها و حرف انتقام.. نا امیدانه همین است؛ همین ادامه ی موذیانه ی همه چیزها مثل همیشه شان. خدای من! چ وحشت خیلی سختی دارد ک همه جا و توی همه اتفاق ها، خیلی ناامیدی هست، و من همین را هم ک فهمیده ام، خیلی ناامیدانه است. __________________________________________ مردها فقط دوکار بلدند. یا بلند می کنتد یا می ریزند پایین. آنها بلد نیستند صبر داشته باشند، بلد نیستند ادامه بدهند. حتی بلد نیستند چطور و چی هها یادشان بماند. تصورش هم نمی توانند بکنند ک ما زن ها چ قدرت هایی ک داریم ازشان قایم می کنیم. نه فقط این دوتا خوشکل نازمان و گلمان. نه فقط نقشه کش خوبی ک هستیم، ک خیلی حوصله زرنگ بودن هم داریم و برعکس تظاهر و پوستمان خیلی هم تحملمان زیاد است __________________________________________ سخت سخت بود... ورز نمی آمد صدا توی خشکی فراموشی های حنجره اش __________________________________________ سهمم را از رنجت ب من بده، و از من نپرس چ می خواهم و پگونه همه جا می بسنمت. __________________________________________ مثل نقش های ته فنجان قهوه، من کلمه های توی سایه ها را خوانده ام. ولی ب هرکسی گفته ام، بیشتر از من ترسیده است. در این سمت دنیا، کلمه ای ک توی خانه های جدول جایش نباشد، ب نظر خیلی ها ترسناک می آید. اگر یک روزی ک این شهر باز آفتاب خوبی داشته باشد، شانه ب شانه ی هم باشیم، فرصتم بده زانو بزنم فال سایه ات را بخوانم. کاش در کلمه های فالت یک خوشبختی کوچکی ببینم. کوچک آسان ب هر چشمی نمی اید. __________________________________________ این مرد گوگردی را، این طور ک نحیف است، ک موهایش انگار همیشه باد تویشان هست، ساده باور نکن... توی آن غبار، من بدون هیچ امیدی ب امروزهایم، دلم می خواست مشت بکوبم ب بتون و آهن، ک چرا در تقدیرشان فرو ریختن را قبول کرده اند. __________________________________________ بخشیدن کلمه ها برخلاف چیزهای دیگر، ما را فقیر نمی کند. __________________________________________ این بار، کنار پنجره، انگار دیگر ب اوار نگاه نکردی، و نگاه چرخاندی اطراف، ک لبخندت را دیدم ب همه طرف. خنده آن لب هایت ک لابد خاطره های زیادی ندارند، ناشی، خیلی جاندارتر است از لبخند قراردادی ما، ک فقط نمایش دندان های ساییده است لای لب های فرسوده تجربه. برای اولین بار ب خودم اجازه دادم دست دراز کنم برای نوازش طوق لب هایت، خیلی با احتیاط، آن طور ک هرکسی شکوفه هایی را ک ب یک تکان کوچک بندند، دست می زند. __________________________________________ و انقدر کک نزدیکت بودم، عمیق نفسی کشیدمم، تا بویت را ببرم. __________________________________________ از این سال ها ، جز پوست خودم، حس لمس هیچ پوستی توی حافظه ی دست هایم نیست، حتی یک شب ماندن هم نداشته ام؛ تا همه ام بماند برای ان کسی ک می دانستم تا ببینمش، می فهمم همو تنها فرصتم است. ولی من ترسیده ام. نمی دانم برای ویران شدنم یک طنز تلخ تدارک دیده شده، یا مائده ای ک نزدیکش چندهزار مرگ فرو ریخته. __________________________________________ تصویر درخت های پاییزی می افتد روی شیشه پنجره، و صورت تو لاب لای شاخه ها و برگ ها یادم می ماند. اتوبوس راه می افتد، تصویر درخت ها عوض می شود، اما همچنان تو ثابتی توی قاب پنجره، تا وقتی ک دیگر دور می شوی و دیگر دیده نمی شوی. __________________________________________ نمی مرد. انگار سهمی از مرگ نداشت... __________________________________________ می پرسید: خاطره ها مکان ها را زجر می دهند، یا مکان ها... __________________________________________ هربار ک آدم حسرت گذشته اش را بخورد، خاطره هایش هربار دورتر می شوند، تا سرانجام همه شان حل بشوند توی خاطره های مرده ها. __________________________________________ فراموشی بهترین انتقام است از والدین احمق و خودخواه __________________________________________ برای همین است ک می گویم بترسید از پسربچه ها، زیرا با سنگی در دست حمله می کنند ب ساختمانی دو طبقه، اگر امان نیابند ک سنگ را پرتاب کنند، و مجاب نشوند از وقوع محتوم مرگ، ناچار ادامه می یابند، شاید بی ان ک خود بخواهند و با حیرت نگاه می کنند ب تناسخ سنگی ک در دست دارند... برای همین است ک می گویم بترسید از پسربچه هایی ک مجاب نشده اند... __________________________________________ من می ترسم. او ی جوری ب آخر خط رسیده. دیگه خیلی کم حرف می زنه، ولی توی چشم های مظلومش، ی تصمیم قاطعی هست. تو از بس با بدن آدما سر و کار داشتی، ب حسشون اعتنات نمیشه. فقط همین ی بار فکرش رو بکن ک تو چشم های ی زن درمونده ی عاشق، وقتی ی تصمیم قاطعی هس، قاطع تر از مرگ چی می تونه باشه؟ __________________________________________ ته چشم هاش، در ضمن، ی ناله ی ضعیفی میگه کمکم کنید. نذارید تصمیمم رو عملی بکنم. __________________________________________ در مرکزهای خرید پرسه زده ک این گردنبند را خریده و گفته بود: فیروزه بغض گلو رو جذب می کنه، و آن را بوییده بود. __________________________________________ می خوام بدونم رو خرابه های ی آدم ، اگه چیزی هم درست بشه، میشه عشق باشه؟ __________________________________________ آدمایی ک هیچ ب فکر نیسن چ رنجایی ب دیگرون میدن، عینهو کرگدن، زیرپا له می کنن، برای خوشی خودشون... متنفرم. من از آدمای زمخت متنفرم. __________________________________________ ی زن ک واقعن ی زنه، ی بار ک فهمید گول بوده ک عاشق ی یارویی بوده، خیلی بعد، شاید خیلی سخت، شاید هیچوقت، یا شاید خودش رو، بتونه زورکی وادار بکنه ک عاشق بشه. این دفعه اگه عاشق شد، دیگه موندگار می مونه. __________________________________________ آدما برات ی غده هسن ک میشه بکشیشون بیرون، جاشون رو هم بتراشی. __________________________________________ بارها دیده بود ولی ب کسی نگفته بود ک مرگ چهره ها را شبیه هم می کند. __________________________________________ انعقاد ترسناک زمان __________________________________________ کابوس قرار نمی گذارد و در نمی زند. و کابوس اگر از در و دیوار دوست نداشته باشد، با قطره ای از شیر آشپزخانه چکه می کند ب خانه؛ و حلول ک کرد ب خانه، متصرف نمی داند خودش را، ک برگشته است ب ملک متروکش، با نگاهی مرموز ب اندیشه ها و نقشه های خاموش گذشته ای دور؛ خیلی شبیه بازگشت ب 《بلند� های بادگیر� __________________________________________ ترس از بلندی ندارم، اما از بلندی ها می ترسم، چون هربار، هرگار لبه ی مرز صلبی و تهیناکی پا نهاده ام و ب پایین نگاه کرده ام، وسوسه نیرومند و فرحناک پریدن و لمس حس پرواز غافلگیرم کرده __________________________________________ پشت پلک هایم پیله بسته است تصویر __________________________________________ و او، کند،با زمانی حلزونی ک فرق دارد با زمان زمینی زنده ها، سقوط می کند، و من برایش ب زمزمه می گویم: مرد! با این کارت،ب گمانم، دیگر قهرمان و نماینده جدید این عصر همین تو می شوی، همانطور ک یک زمانی "مورسو" قهرمان و نماینده انسان عصرش بود، همان طور ک زمانی " رایکولینکوف" قهرمان و نماینده انسان عصرش بود و.... ،همان طور هم ک قبلاها " دن کیشوت لامانچایی" قهرمان و نماینده عصرش بود... و این ها را می گویم چون راستیاتش فکر می کنم ب شاید جواب های سوالم ک: لابد همین قهرمانی تراژیک و کار پوچ تقدیری این مرد، با طنز تلخ واگیردارش، شاید یکی از علت های نوشتن این یازده داستان بوده است... __________________________________________ می دیدم ک هیچ متوجه نیستند ک شادند، و پس شاد بودند... ولی من این شب را یکی از غمگین ترین شب های عمرم ، از سر گذراندم، چون کشف کردم ک من،با تقدیر همه ایرانی ها، در همه لحظه های اندک شادی، متوجه هستم ک قرار است شاد باشم، و باید هم ک باید جواز تلخ مناسبت توی دستم باشد ک شاد باشم؛ و پس هرگز هیچ شادی واقعی، با گوهر بی خبری و آزادگی اش نداشته و نخواهم داشت... __________________________________________ ولی من دل و نگاهم ب یکی از آسمان خراش ها، ب احتمال یک پنجره ای روشن نگاه کردم، و ب احتمال وقوع پیکری در قاب این پنجره نگاه کردم، و نگاه می کردم ب شاید، و شاید، او بودن او، و آنجا بودن او، از همه سال هایی ک پرسیده ام... کجایی؟ کجای اینجاهایی؟... و دیگر دانسته بودم این سوال و امید ب زمزمه ای در پاسخش، دروغ و فریب است، چون دانسته بودم ک دیگر زمان من با من، و فرصت من با من گذشته و تمام شده است... __________________________________________ من همین را مطمئنم ک حادثه آن صبح سپتامبری 9/11 نماد برهنه و صریح تغییری است ک در دنیای ما پیش آمده و خیلی از ماها، از این تغییری ک مدت هاست پیش آمده ، بی خبر بودیم، یا نمی خواستیم بدانیمش. همان طور ک معنای سیاه نماد گورهای جمعی را نخواسته ایم. و همین من نوعی این گوشه جنوبی جهان، این را مطمئن شدم ک یک حرمت انسانی و قراری انسانی ویران شده، و یک قانون انسانی شکسته شده، ک حاصل آن همین کشتار فله ای آدم هایی است ک ارتباطی با ماجرا ندارند، و این توده آدم هایی ک ربطی با ماجرا ندارند، فقط با صفت توده، ایشان انتخاب می شوند، و این آدم هایی ک ربطی ب ماجرا ندارند، ب خاطر نماد توده بودنشان کشتار می شوند. __________________________________________ عدالت مرگ، ک تنها عدالت این جهان است... __________________________________________...more
در تاریکی بوها اهمیت دارند _____________________________________________________________ علاوه بر بو چیز مهم دیگر برای من داست. صدای زنی ه عادت دارد هرودر تاریکی بوها اهمیت دارند _____________________________________________________________ علاوه بر بو چیز مهم دیگر برای من داست. صدای زنی ه عادت دارد هروقت تنهاست، حتی توی آن زیرزمین سابقا نمور که آنقدر تهویه اش کرده ایم که این روزها دیگر نمور نیست، تک آوازی را که به زبان ترکی بلد است بخواند و چای آرامش بخشش که دم کشید و بویش بلند شد بیاسد بالا، لم بدهد ذوی صندلی ننویی، کتابی باز کند، بگذارد روی پاش و برای من که از خستگی بر پله نشسته امیا کف حیاط دراز کشیده ام، بخواند _____________________________________________________________ مادرم همیشه می گوید معنای جهان در تن است _____________________________________________________________ می گوید،ببینم تنم از من چه می خواهد. شاید باید مثل گربه ای در خودم فرو بروم. شاید باید جایی ام را کش بدهم. مثلا عضله ی پشت پایم را. عضله ی پشت پایم را می کشم که هنوز به خاطر ایستادن روی یک پا درد می کند. مادر می گوید بگذارم بدنم با من حرف بزند. می گذارم تنم حرف بزند. می توانم به وضوح بشنوم. فکر می کنم آدمیزاد واقعا به هرچیزی توی این جهان عادت می کن. مثل تن من که به چیزی که نیست عادت کرده. انگار از ازل نبوده. انگار وضع تن من و جهان از اولش همینطور بوده ____________________________________________________________ تنهایی چیز پری است و همزمان خالی ____________________________________________________________ من با شتابی باورنکردنی به نیستی فرو می روم. نیستی ندیدنی نیست. چیز پرتری است و همزمان خالی تر. ____________________________________________________________ نیستی بودن در معرضچیزهایی است که از منشئات مجهولی می آیند و به نقاط نامعلومی از بدن یا اعصاب می خورند ____________________________________________________________ دست مادر را از ترس گم شدن لای بوها و داها فشار می دهم. هنوز نمی توانم مرز خوابیدن و بیدار شدن را درست تشخیص بدهم. زمان حجم بی شکلی شده است ____________________________________________________________ من می توانم از روی کوچک شدن خانه بزرگ شدنم را اندازه بگیرم و خودم را فتح کنم. مادر می گوید با دانستن ابعاد دقیق هرچیز می توان آن را فتح کرد ____________________________________________________________ منظورش از فتح کردن قابل سکونت کردن است. اصولا درباره هرچیزی که باید مالکش شود یا به کنترل خودش درش بیاورد همین را می گوید. مثلا وقتی بی دلیل غمگین ممی شود و چند روز توی خودش فرو می رود، عاقبت که با خودش می جنگد و از لاکش بیرون می آید، می گوید خودش را فتح کرده ____________________________________________________________ در اصل این را از گوته یاد گرفته که جایی می گوید: اگر می خواهید انسانی آزاد باشید باید هر روز آزادی خود را فتح کنید ____________________________________________________________ باید همیشه به جزئیات دقت کرد. جزئیات اهمیتی ابدی دارند چرا که در صورت فهم آن هاست که می توان با کلیات و سر آخر با جهان هماهنگ شد ____________________________________________________________ مادر همیشه نزدیک است و من بویش را از میان همه ی بوهای جهان تشخیص می دهم، بوی نارنج و نعنا و کمی یاس وحشی که با تعقیب کردنش خودم را در خانه پیدا می کنم ____________________________________________________________ چیزی که گفتم پوچ بود اما... ایوان فریاد می زند: نکته همین جاست. همین اِما. ای سالک، بگذار بگویمت که امر پوچ بر روی زمین ضروری است. دنیا بر پایه ی پوچی استوار است و بی آن شاید هیچ چیزی تحقق نمی پذیرفت. می دانیم آنچه می دانیم ____________________________________________________________ تنهایی چیز پری است و همزمان خالی. سرخ نیست چون شور نیست. گاهی ارغوانیست. یا آبی با طیف های گوناگون. از آبی دامن قدیمی مادر در خوی گرفته تا آبی آیمان. آدم را فرا می گیرد و ناگهان پرش می کند. می ریزد پشت پلک ها. زیر گلو، روی شانه ها، پاها شروع می کنند به سنگین شدن و موجب می شود آدم به عمق برود. آنقدر سنگین می شود که نمی تواند از فرو رفتن سر باز بزند. در همین تنهایی است که من شروع می کنم به دیدن، دیدن چیزهایی که آدم های معمولی به چشمشاننمی آید. آنها به قدری به دیدن چیزها با دو چشم عادت کرده اند که توانایی حقیقی دیدن را از دست داده اند. در کتابی شنیده ام حس دیدن مانند حس جهت یابی به مرور زمان در نوع آدمیزاد از بین رفته است. قدیم ها که نه نقشه ای در کار بود و نه جاده و خیابانی، آدم ها مانند پرندگان چشم هایشان را بستند و مسیرشان را حدس می زدند. اما حالا ناچارند نام خیابان ها و کوچه ها را حفظ کنند و مدام توی نقشه ها بگردند تا خودشان را پیدا کنند. دیدن همهمینطور است، اگر از آن استفاده نکنی ذره ذره از دستش می دهی در این صورت وقتی به یک چیز نگاه می کنی فقط خود آن چیز را می بینی نه چیزهای دیگری را. حس دیدن را فقط می توانی در تنهایی باز بیابی و تنهایی چیزی استفراوان در خانه ی ما. در واقع علت همه اتفاقاتی است که اینجا افتاده ____________________________________________________________ تنهایی در این چندسال بیشتر فضای خانه را اشغال کرده و باعث خشک شدن بوته ها، خراب شدن شیرها و ریختن بخش ایی از دیوار شده. با این حال هیچ جا به اندازه ی زیرزمین حضور ندارد. همان جایی که حالا پر از خون است و ادرار و عسل. قلب این خانه پنج پله پایین تر از سطح حیاطش است ____________________________________________________________ کمند کسانی که در این جهان قلب داغی در دست گفته باشند، لذت غریب دارد، من می دانم ____________________________________________________________ می گوید اگر بخواهم با این ها کسی را درمان کنم، اول باید خواست خودم را با دستم بهشان منتقل کنم ____________________________________________________________ می گوید باید بگذاریم چیزها به جانمان بروند، می گوید باید بگذاریم آرام آرام و با گذشت زمان در ما شکل دیگری بگیرند ____________________________________________________________ کلمات نجات دهنده اند ____________________________________________________________ دیگر مدتهاست می توانم حتی بدون دور کردن دستها از بدنم هم محو شوم. فقط کافی است پلک هایم را هم بگذارم و نفس عمیق بکشم. عمیق تر. البته در این اتاق دیگر احتیاجی هم به محو شدن نیست.دشوار است بگویم اینجا دقیقا چه دارد که باعث میشود احتیاجی به محو شدننداشته باشم. دشوار کلمه ای پنج حرفی است که حالا برای اولین بار می نویسمش ____________________________________________________________ می گویی زمان می برد تا به شکل های جدید عادت کنم. پس به خاطر توست که شروع می کنم به نوشتن. می گویی کلمات نجات دهنده اند. زهر اتفاقات را می گیرند و در خود حلشان می کنند ____________________________________________________________ من از آن سر در نمی آورم. در خون آدم چیزهایی هست که هیچ جوره نمی شود ازشان گذشت. این حقیقت محض است که آدم ها تمام نمی شوند و با خونشان ادامه می یابند ____________________________________________________________ گوش می دهم، مادر در تن من ادامه دارد ____________________________________________________________ سقف، او را خرد می کرد ____________________________________________________________ نکته ی مهم زندگگی مادام بوآری که اینقدر او را برای مادر جذاب کرده قدرت عجیب اما است برای فرار از کسالت روزمره ی زندگی و رفتن به سوی امر جنون آسا. منظور مادر از امر جنون آسا چیزی است که منطقی ندارد و فقط با داشتن نیروی فراوانی اتفاق می افتد که از نارضایتس از وضع موجود ناشی می شود ____________________________________________________________ من به جای فرار یاد گرفته ام به دل امر کسالت آور نفوذ کنم. برای همین به محض روبه رو شدن با این حس گوشه ای می نشینم در تاریکی و به روبه رو خیره می شوم. شروع می کنم بر بوها و بعد صداها تمرکز کردن و آرام آرام محو می شوم. در این محو شدن اتفاقات عجیبی می افتد. تنها چیزی که می تواند از بینش ببرد، صداست، صدای زنی که ناگهان فریاد می کشد: کجایی دختر! من اما جای خاصی نیستم ___________________________________________________________ زندگی در چیزهای کوچک گسترده است، یعنی همین چیزهای روزمره ی کسالت بار ____________________________________________________________ مادر شبیه مهربان ترین شبحی است که می تواند از کنارت عبور کند و به یادت بیاورد که در جهان هیچ چیز برای ترسیدن نیست مادر کتابی ست با صفحات سوخته. به همین خاطر خیلی کم از گذشته حرف می زند. من فقط می توانم با کنار هم چیدن تکه های پراکنده از خاطراتش تصویر مخدوشی از گذشته اش بسازم ____________________________________________________________ مادر می گوید از درخت بالا بروی بخشی از آن می شوی. اما من تنها کاری که از دستم برمی آید این است که گاهی پای درختی بایستم، یک لنگه پا، و خیال کنم درختم. ____________________________________________________________ مادر می گوید ترس کاری با آدم می کند که یا فراموشکار شود یا نتواند چیزی را از یاد ببرد ____________________________________________________________ بوی نعش درختها زنده است، درست برعکس نعش آدم ها ____________________________________________________________ مادر می گوید آدم ها وقتی می نویسند چیزهای نادیدنیِ درونشان را هم می زنند و از دلشان چیزی در می آورند که قابل دیدن است ____________________________________________________________ در خودم مچاله می شوم. همان موقع هاست که می فهمم می شود با دور کردن دست ها از بدن محو شد و از ترس جهانِ بیرون نجات یافت. البته آن زمان فقط می توانم جهان اطرافم را محو کنم. انگار روی خطی بدون زمان و مکان می ایستم و نمی توانم فراتر بروم ____________________________________________________________ رویش دست می کشم و می گذارم حافظه ی دست هایم به خاطر بسپردش. در جهان ما همه چیز حافظه دارد ____________________________________________________________ جهنم در انقطاع خیال توست از این که می توانی پرنده شوی ____________________________________________________________ در جهان تو آدم ها همیشه دروغ می گویند و این عادتی است همیشگی ____________________________________________________________ صدای بلند بولدوزرها را هم سال هاست که می شنوم،یکی پس از دیگری خراب می کنند و جایشان ساختمان بلندتر می سازند. چطور می شود به آن همه بالا بودن از سطح زمین عادت کرد و هیچوقت نیفتاد ____________________________________________________________ تغییر کِش آمدن جهان است و با مقدار معتنابهی درد همراه ____________________________________________________________ من که تا امروز ایمانی حقیقی داشتم که جهانِ کتاب عمیق ترین و واقعی ترین راه شناخت جهان است، شروع می کنم به درد کشیدن، درد اینکه بوی کتان را هیچجوره نمی شود در هیچ کتابی تجربه کرد روی زمین داز می کشم و به سیاهی پیش رویم خیره می شوم. تمام مدت سعی می کنم درد را فتح کنم. ساعتها در خودم فرو می روم و جان می کنم ____________________________________________________________ مادر می گوید جهان با همه ی بزرگیش کوپک است. از مادر متنفرم. جهان با همه ی بزرگیش کوچک نیست. کوچک جهانِ ماست. جهان من و مادر که در خانه مانده ایم ____________________________________________________________ مادر، خانه، گیاهان دارویی، کتابخانه و سکوت، دیوارهای آهنیِ زندانی اند که من آن را جهان خود می دانستم ____________________________________________________________ روزها و هفته ها و ماه ها می گذرد. زمان از من گذشته و دیگر نمی توانم حضورش را احساس کنم. جهان از حرکت ایستاده و من به هیچ چیز مگر آنهایی که نیستند فکر نمی کنم ____________________________________________________________ از کتابی شنیده ام که زمین گرد نیست، مربع دردناکی است با چهار ضلع جهنمی، این ماییم که در تلاشی تاریخی اضلاعش را می کشیم و سعی در گرد کردنش داریم ____________________________________________________________ روزی چندبار سراغم می آید و غذا و آب بالای سرم می گذارد. من اما تکان نمی خورم. خوابیدن رابطه ی جدید من است با جهان و تنها کاری خوشایندی است که از دستم برمی آید ____________________________________________________________بوها تنها بازماندگان زمین اند ____________________________________________________________ ساعتها و روزها می خوایم و دستانم را از خودم دور می کنم و محو می شوم. نه اینکه بروم جایی دیگر، نه، فقط محو می شوم تا زمان از تنم عبور نکند ____________________________________________________________ به کتابخانه فکر می کنم. به اینکه آتشش بزنم. به خودم می گویم نباید اسیر خانه بشوم. بدنم درد می کند. استخوان هایم از درون خالی شده اند. تنم را به بخاری می چسبانم و می سوزم. سوختن درد را از تنم بیرون می ریزد. انگا زیر پوستم آتش روشن بکنم، درد را بسوزاند و محو کند. صدای باز شدن هول هولکی در اتاق را می شنوم. مادر شانه ی چپم را چنگ می زند و از بخاری جدایم می کند.بوی پارچه سوخته بلند شد. خودم را دوباره می چسبانم به بخاری. به خودم می گویم عنصر من آب است. اگر به اندازه کافی گرم شوم آتش نمی گیرم، بخار می شوم ____________________________________________________________ مرگ در باطن همه چیز هست ____________________________________________________________ بیرون آدم ها برای بقای خودشان چیزهای عزیزشان را قربانی می کنند ____________________________________________________________ هیچ چیزی آن بیرون ارزش جنگیدن و به دست آوردن ندارد، چرا که در عمل نمی شود هیچ چیز را آن بیرون مال خود کرد. آنجا همه چیز فانی است. درست مثل آدم ها. مرگ ذات همه چیز است ____________________________________________________________ از کل چیزهایی می گوید که بهش فهمانده اند آن بیرون هیچ رویایی تحقق پذیر نیست. هیچ چیزی برای نجات دادن نیست چرا که آدم ها خودخواه تر از آنند که بتواند به کسی جز خودشان فکر کنند. یکتا حقیقت آن دنیا خیانت است و حسرت تنها حسی که مثل خون در رگ ها جاری است ____________________________________________________________ می گوید آدم های آن بیرون آنقدر می دوند تا سرشان به سنگ بخورد و وقتی به خودشان می آیند که دیر است. تازه می فهمند خانه، لباس، عشق، زندگی بهتر، آدم ها، کار، نجات و همه چیز و همه چیز دوغی بیش نیست. می فهمند باید دنبال چیزی توی خودشان باشند. چیزی که فانی نیست. آن بیرون وقتی چیزی را از دست می دهی واقعا از دستش می دهی و دیگر نمی توانی به دستش بیاوری، چون در واقع چیزی برای در دست گرفتن نیست. همه چیز مثل حباب است. آنجا هیچ چیز مال ما نیست. فقط و فقط می توانیم تکه هایی از خودمان را به دندان بگیریم و تا می شود از اینکه تکه تکه مان کنند بپرهیزیم. به همین خاطر است که باید پی انتخاب بهتری باشیم، جای دیگری که حسرت درش بی معناست ____________________________________________________________ بایددوباره به دست هایم ایمان بیارم ____________________________________________________________ در باب خیال: جهان نجات دادنی نیست
آن وقت در گوشت فریاد می زند: آهای، می شنوی؟! نظم عالم وجود کاملا مثل دو ضربدر دو مساوی چهار است. بیعت از کسی نمی پرسد که تو چه می خواهی. آرزوهای تو به طبیعت چه مربوط! او نمی پرسد آیا قوانین طبیعی موافق میل تو هست یا نه. تو باید بیعت را آن ور که هست دریابی و بخواهی و در نتیجه تمام قوانینش را و تمام نتایج حاصله از آن قوانین را باید بپذیری. پس دیوار دیوار است و راه نیست ____________________________________________________________ می گوید بوی همه ی رفتگان مرا می دهی ____________________________________________________________ آدم ها بی جهت نام ها را بر دوش می کشند ____________________________________________________________ همه ی اشیا جان دارند فقط باید از خواب بیدارشان کنی ____________________________________________________________ مرده ی خوشبخت کسی است که روی زمین دلبستگی نداشته باشد ____________________________________________________________ تحمل کنندگان ساکنان برزخند ____________________________________________________________ تحمل کردن شبه برزخ است، شبیه فرو بردن سر در تشت آب و محو شدن ناگهانی صدا. آدمی که از راه رفتن روی زمین، ریختن روغن در ظرف شیشه ای، کوبیدن رازقی در هاون و پایین رفتن آب از گلو خسته شده، آدمی ست که در برزخ گام برمی دارد. پایش را که زمین می گذارد احساس می کند زمین از بخارات جیوه است و هر آن ممکن است توی آن فرو برود. مثل این که بگویی تحمل کنندگان سکنان برزخند. ساکنان جهانی که نیست. آدم هایی که برای تحملِ هوایی که در ریه شان فرو می رود راه هایی جدید پیدا می کنند. من بیست و دو سالم است و ساکن برزخم ____________________________________________________________ می گوید هر انسان دور خودش جهانی دارد. جهانی که رنگ، بو و حتی کلمات خاص خودش را دارد و هر فرد آن را با خودش این طرف و آن طرف می برد. هنگامی که آدم ها از کنار یکدیگر عبور می کنند یا به هم فکر می کنند و یا با یکدیگر حرف می زنند، این جهان ها در هم فرو می روند و مشترکاتی پیدا می شوند. دلیل تفاوت جملات و افکار آدم ها، تفاوت همین جهان هاست. من اما فکر می کنم همه ی ما در جهانی مشترک زندگی می کنیم و هرکداممان برحسب قدرت درونیمان صورتی از همین جهان واحد را درک می کنیم ____________________________________________________________ پاره ای از تنم به زن بودن خورشید آگاه است ____________________________________________________________ من نباید چمدانم را برگردانم داخل و دست از خیالِ عبور از مرزهای خانه بکشم. به اعتقاد او دیوارهای خانه مرزهایی اند نامرئی و من فقط به سبب محدودیت حواسم به دو بَعد است که احساسشان می کنم، وگرنه در عالم حقیقی هیچ مرزی نیست ____________________________________________________________ به قول تولستوی همه چیز برای کسی که می داند چگونه صبر کند، به موقع اتفاق می افتد ____________________________________________________________ حتی دیگر کمتر از اتاق بیرون می آید. انگار به جایی نامعلوم درون خودش برود و دیگر نیازی به بودن من نداشته باشد ____________________________________________________________ امکان ترمیم زخم، مثلثی سرخ است در عمیق ترین ریشه ی درخت
در این جهان چیزهایی هست که هیچوقت نمی شود کامل گفت شان، چیزهایی که وقتی به کلمه درمی آیند از ابعادشان کاسته می شود. مثلا اگر کسی بگوید ترس یا تنهایی یا اگر بگوید من از تنهایی می ترسم، هیچ جوره نمی شود ابعاد این ترس را فهمید. نمی شود گفت منظور ترسی است که تا عضله ی ران بالا می آید یا ترسی که اتاق را پر می کند یا ترسی که به اندازه جهان است. ابعاد دقیق تنهایی را هم نمی شود معین کرد. به همین خاطر تردید دارم باقی ماجرا را بگویم. مثلا نمی دانم وقتی می گویم من بیست و دو ساله ام و سال هاست ساکن برزخ را می نویسم، تو دقیقا چه درکی از گذر زمان، فاصله ی میان شانزده تا بیست و دو سالگی و سکونت در برزخ داری. آیا می توانی بلند شدن موها،افتادن تک تک برگ ها،کش آمدن پوست، بلند شدن ناخن ها،هرز شدن لولاهای در، بوی تلخ تریاک و دای تک تک نفس ها را درک کنی یا همه چیز برایت به طول همین جمله است. وقتی می گویم باید درخت را در زمستان، وقتی هنوز خواب است، هرس کنی، لحن دقیق جمله و چگونگی ادا شدنش را می فهمی و معنای حقیقی پشت کلمات را می بینی؟ فق کافی ست دست از نگاه کردن من بکشی ____________________________________________________________ وقتی می گویم من بیست و دو ساله ام و سال هاست ساکن برزخم، به چشم هایم نگاه کن. پلک هایت را روی هم نگذار. دوباره تکرار می کنم، من بیست و دو ساله ام و سالهاست ساکن برزخم، به ابعاد برزخ فکر کن. به اینکه در جهان تو ابعاد را با تعداد روزها اندازه می گیرند یا طول قدم ها یا تعداد سلول های پیر شده یا تعداد پرندگانی که از بالای سر می گذرند. به فتح کردن فکر کن. به این که با دانستن ابعاد دقیق هرچیز می توان فتحش کرد. به انسان آزادی فکر کن که باید هر روز فاتح آزادی خودش باشد. به صدای عبور خون در رگهایت گوش کن ____________________________________________________________ در باب سکوت: لرزیدن ستون فقرات، لرزیدن کل جهان است در یک لحظه ی خاص ____________________________________________________________ مادر که خوابیده است خانه در سکوت کامل است. این سکوت به مرور در ذات اشیا نفوذ و کاری کرده که از هیچ چیز دایی بلند نشود. انگار جهان در سکوتی مطلق فرو رفته باشد. ____________________________________________________________ در این سکوت جهان بار دیگر ساخته می شود ____________________________________________________________ اما راستش با کمرنگ شدن مادر، زمان هم توی خانه ی ما کمرنگ شده، حتی بعضی وقتها هیچ جوره نمی شود حسش کرد ____________________________________________________________ فکر تنها ماندن در خانه ستون فقراتم را می لرزاند ____________________________________________________________ خانه آشکارا دارد پوست می اندازد. شیخ این تغییر را نشانه ی خوبی می داند و می گوید بهترین کار همراهی با ضربان جهان و رها کردن کارهاست تا آن چیزی که باید رخ دهد ____________________________________________________________ امروز برای اولین بار در زندگی ام به نبودن مادر فکر کردم. همان وقتی که قول دادم سید که آمد بیدارش کنم و نکردم. به نبودنش فکر کردم و ستون فقراتم لرزید. بوعلی می گوید در فواصل ستون فقرات صدها رشته ی ظریفند که حامل احساس و آگاهی اند به سرتاسر بدن. لرزیدن ستون فقرات، لرزیدن کل جهان است در یک لحظه ی خاص ____________________________________________________________ به زمان فکر می کنم که مهم ترین چیز جهان است و حالا که از من گذشته، به چیزی بدل شده که هیچ جوره نمی توان ابعادش را درک کرد. به این فکر می کنم که حالا زمان مرا فتح کرده است ____________________________________________________________ پس حقیقت را نمی شود به همین سادگی گفت. به چیزی بیشتر و همزمان کمتر از کلمات نیاز است. به چیزی شبیه یک نقطه. آنوقت است که حقیقت مثل خون جاری می شود از تنی به تن دیگر ____________________________________________________________ وقت هایی هم به گشتن خودم فکر کرده ام. راه های گوناگون کشتن خودم را تور می کنم و خودم را وقت جان دادن تقلاکنان می بینم. نتیجه اش احساس رهایی عجیبی ست و مهم ترین اثرش از بین رفتن یکباره ی ترس. زمان برای مرده ها و کسانی که نمی بینند بی معناست. مرده ها و آنهایی که نمی بینند می توانند مدتی طولانی جایی بنشینند بی آن که کاری کنند و هیچوقت نفهمند چرا آنجا نشسته اند. زمان برای آنها حجمی بی رنگ است که هیچ جوره نمی شود درکش کرد. چیزی شبیه هوا برای زندگان و کسانی که می بینند. شیخ می گوید زمان فقط به واسطه ی حرکت است که به وجود می آید. در واقع در این جهان زمان مقدار حرکت است و کسی که از بند حرکت رها باشد می تواند از بند زمان رها شود. این همان کاری ست که سال ها کرده ام. زمان که می ایستد همه چیز در آن واحد اتفاق می افتد. درست در همان لحظه ای که من دست هایم ا از بدنم دور می کنم
نقطه قوت کتاب به نظر من ترسیم شخصیت ها به گونه ایه که نمی تونی هیچکدوم رو محکوم کنی و اشارات و کنایاتی که به سیاست های رضا خان و وضعیت زنان در اون دورنقطه قوت کتاب به نظر من ترسیم شخصیت ها به گونه ایه که نمی تونی هیچکدوم رو محکوم کنی و اشارات و کنایاتی که به سیاست های رضا خان و وضعیت زنان در اون دوره زده میشه خالی از لطف نیست. اما در کل برام کتاب جذابی نبود. کتاب به جای شخصیت پردازی مملو از توصیف بود و تو هیچوقت به افکار کارکترها راهی نداشتی. در عین حال زندگی روایت کننده ی حال و روزگار طبقه عام مردم جامعه ست اما در عین بی توجهی حین توصیف اون ها از خدایان و الهه های یونانی و نمایشنامه های روسی حرف به میون میاد که کاملا توی اون چارچوب توی ذوق مخاطب می زنه. در کل با توجه به حجم رمان باید بگم که خوندنش رو به شما توصیه نمی کنم چون بعد از خواندنش به احتمال غریب به یقین همون آدمی هستید، که قبل از خواندن اون بودید
Merged review:
نقطه قوت کتاب به نظر من ترسیم شخصیت ها به گونه ایه که نمی تونی هیچکدوم رو محکوم کنی و اشارات و کنایاتی که به سیاست های رضا خان و وضعیت زنان در اون دوره زده میشه خالی از لطف نیست. اما در کل برام کتاب جذابی نبود. کتاب به جای شخصیت پردازی مملو از توصیف بود و تو هیچوقت به افکار کارکترها راهی نداشتی. در عین حال زندگی روایت کننده ی حال و روزگار طبقه عام مردم جامعه ست اما در عین بی توجهی حین توصیف اون ها از خدایان و الهه های یونانی و نمایشنامه های روسی حرف به میون میاد که کاملا توی اون چارچوب توی ذوق مخاطب می زنه. در کل با توجه به حجم رمان باید بگم که خوندنش رو به شما توصیه نمی کنم چون بعد از خواندنش به احتمال غریب به یقین همون آدمی هستید، که قبل از خواندن اون بودید...more
برایش شرح می‌داد� همیشه آرزو داشتم طبیب خوبی برای مرضای مومنین مفتاحی باشم. ولی به این نتیجه رسیدم که محصل طب نمی‌توان� به اتاق تشریح نرود. نمی‌توان� برایش شرح می‌داد� همیشه آرزو داشتم طبیب خوبی برای مرضای مومنین مفتاحی باشم. ولی به این نتیجه رسیدم که محصل طب نمی‌توان� به اتاق تشریح نرود. نمی‌توان� از اجساد بگریزد. نمی‌توان� پوست اجساد را نشکافد. نمی‌توان� عمق اجساد را نبیند. چون باید حداقل علت صوری درد را که علت مرگ است در نسوج به عینه ببیند. و حال آنکه درد ماهیتی تجریدی دارد که تنها رد عبورش را در اجساد میگذار�. در واقع آدمی مثل من به دنبال کشف ماهیت درد در کلاف سردرگمی از بو و رنگ و غرابت تن آدمی گم میش�. و رد درد در جابهجا� نسوج جسد مانده بود و لکن عین درد هیچ جا نبود. برای همین چیزها بود که میبای� رد درد را در جایی دیگر میزد�. تا در مکانی دیگر به غیر از تن آدمی به ملاقاتش میرفت�. مثلا در مکانی به عین کلام. درد که تنها در نسوج تن آدمی پرسه نمیزن�. گاهی هم ساکن اشیاء میگرد�. ختی ممکن است در قاب عکسی منزل کند یا حتی در الفاظ یک صدا. باید کلمه بهترین مکان برای سکونت درد باشد که آدمی رنجش را در کلمه مستحیل می‌کن� و بر صفحات کاغذ مینویس� تا درد را دور از خود محبوس کلمات کند. ____________________________________________ با نوشتن است که وقایع حیات مییابن�. و مهمت� از وقوع واقعه، نوشتن آن است که مستقل بوده و نیاز به قواعد خاص خودش دارد. مثلا باید آدمه� و اشیا موردنیاز باشند تا واقعها� شکل بگیرند. همچنین زمان و مکان و آدمها� آن وقایع مهمان�. بدون شأن مکان و زمان ، امکان وقوع هیچ واقعها� نیست. نوشتن است که باعث حیات آن واقعه میگرد�. هر شخص و هر شیء و هر فعل بخشی از شکل واقعه خواهند بود. همانگون� که نوشته میشوند� خوانده خواهند شد. هرکس یا حتی هر شیء موظغ به رفتاری خواهد بود تا منجر به آن واقعه شود. حتما اسمه� هم مکمل شکل واقعه خواهند بود. حتی اگر اسمی تغییر کند، واقعه به آن شکل رخ نخواهد داد. زیرا که واقعه، شکل خود را در اشیاء و فعله� و مفعوله� و حرفها� ربط بازمییاب� تا همچنان که نوشته میگرد� ، خوانده شود. هر لحظه در مجال خواندن کلمها� تا کلمه دیکر استحاله گردد. آنچنا� که آن کلمه گاهی پرنده خواهد بود و گاه درخت یا جسم یا عضوی که متعفن میگرد�. تا همچنان که نوشته میشود� اجزاء خود را بر صفحات کاغذ بگستراند. تا که متن همه اندام مکتوب واقعه گردد. تا تعفن اجزای وجودش شروعی باشد برای ویرانی. ____________________________________________ لغت هم صورت دیگری از جسم است و همچون جسم که حامل معناست، کلام هم حامل معناست. و معنا همان روحی است که به اشیاء حیات میده�. با همین تعبیر است که کلمات همزاد آدم ابوالبشر میباش� و آدم ابوالبشر هم مبتدأ اشیاء ثانویه میباش� و شرح نمودیم که چون اشیاء اولیه را خداوند قادر در شش روز آفرید، وظیفه خلقت الباقی اشیاء را در روز هفتم به آدم ابوالبشر و ذریاتش تفویض نمود. و او هم مبتدأ اشیاء ثانویه گشت و آنه� را نامگذار� کرد و حقیقت اسرار آنه� را در شکل صدای آن اسماء ضبط نمود. بنابراین اسماء همزادان اشیاء هستند، همزادانی که حتی به هنگام ویرانی اشیاء همچنان باقی خواهند بود. ____________________________________________ در گزارش آمده بود که آنه� زخمها� یکدیگر را میبوسن� و از اینکه زخمه� باعث آشنایی آنه� با یکدیگر شده از زخمه� تشکر میکنن�. آنه� میگوین� با وجود آن زخمه� احساس تنهایی نمیکنن� و یکی از سرگرمیهایشان� مصاحبت با زخمهاس� در پرسشهای� که درباره� چگونگی و تعداد کانونها� زخم، از آنه� میشود� معمولا سرجمع جمعیت زخمها� یکدیگر را میگوین�. ظاهرا هرکدام شکل و تعداد زخمها� تن دیگری را از بر هست. مثلا زن گفته است که زخم اصلی شانه مرد یک پروانه است و گاهی که مرد برهنه است میپر� و در هوای سردابه پرسه میزن� و میآی� روی انگشتان زن مینشین� تا زن بالهای� را ببوسد و دوباره بگذارد روی شانهها� مرد. و مردگفته است، گاهی آنها� زخمها� تنشان را با یکدیگر تعویض میکنن�. درواقع آن زخمه� آنقد� جابهج� شدهان� که معلوم نیست منشأ هر زخم متعلق به تن کدامشان بوده است. زن گفته است گاهی با زخمه� جسم مردش را تزیین می‌کن�. ولی از آنه� هم گله داشت میگف� به حرف او گوش نمیدهن� و همین که رو برمیگردانند� جابهج� میشوند� هرچقدر هم جای مناسبشان را نشان دهد برمیگردن� سر جای اول.
Merged review:
برایش شرح می‌داد� همیشه آرزو داشتم طبیب خوبی برای مرضای مومنین مفتاحی باشم. ولی به این نتیجه رسیدم که محصل طب نمی‌توان� به اتاق تشریح نرود. نمی‌توان� از اجساد بگریزد. نمی‌توان� پوست اجساد را نشکافد. نمی‌توان� عمق اجساد را نبیند. چون باید حداقل علت صوری درد را که علت مرگ است در نسوج به عینه ببیند. و حال آنکه درد ماهیتی تجریدی دارد که تنها رد عبورش را در اجساد میگذار�. در واقع آدمی مثل من به دنبال کشف ماهیت درد در کلاف سردرگمی از بو و رنگ و غرابت تن آدمی گم میش�. و رد درد در جابهجا� نسوج جسد مانده بود و لکن عین درد هیچ جا نبود. برای همین چیزها بود که میبای� رد درد را در جایی دیگر میزد�. تا در مکانی دیگر به غیر از تن آدمی به ملاقاتش میرفت�. مثلا در مکانی به عین کلام. درد که تنها در نسوج تن آدمی پرسه نمیزن�. گاهی هم ساکن اشیاء میگرد�. ختی ممکن است در قاب عکسی منزل کند یا حتی در الفاظ یک صدا. باید کلمه بهترین مکان برای سکونت درد باشد که آدمی رنجش را در کلمه مستحیل می‌کن� و بر صفحات کاغذ مینویس� تا درد را دور از خود محبوس کلمات کند. ____________________________________________ با نوشتن است که وقایع حیات مییابن�. و مهمت� از وقوع واقعه، نوشتن آن است که مستقل بوده و نیاز به قواعد خاص خودش دارد. مثلا باید آدمه� و اشیا موردنیاز باشند تا واقعها� شکل بگیرند. همچنین زمان و مکان و آدمها� آن وقایع مهمان�. بدون شأن مکان و زمان ، امکان وقوع هیچ واقعها� نیست. نوشتن است که باعث حیات آن واقعه میگرد�. هر شخص و هر شیء و هر فعل بخشی از شکل واقعه خواهند بود. همانگون� که نوشته میشوند� خوانده خواهند شد. هرکس یا حتی هر شیء موظغ به رفتاری خواهد بود تا منجر به آن واقعه شود. حتما اسمه� هم مکمل شکل واقعه خواهند بود. حتی اگر اسمی تغییر کند، واقعه به آن شکل رخ نخواهد داد. زیرا که واقعه، شکل خود را در اشیاء و فعله� و مفعوله� و حرفها� ربط بازمییاب� تا همچنان که نوشته میگرد� ، خوانده شود. هر لحظه در مجال خواندن کلمها� تا کلمه دیکر استحاله گردد. آنچنا� که آن کلمه گاهی پرنده خواهد بود و گاه درخت یا جسم یا عضوی که متعفن میگرد�. تا همچنان که نوشته میشود� اجزاء خود را بر صفحات کاغذ بگستراند. تا که متن همه اندام مکتوب واقعه گردد. تا تعفن اجزای وجودش شروعی باشد برای ویرانی. ____________________________________________ لغت هم صورت دیگری از جسم است و همچون جسم که حامل معناست، کلام هم حامل معناست. و معنا همان روحی است که به اشیاء حیات میده�. با همین تعبیر است که کلمات همزاد آدم ابوالبشر میباش� و آدم ابوالبشر هم مبتدأ اشیاء ثانویه میباش� و شرح نمودیم که چون اشیاء اولیه را خداوند قادر در شش روز آفرید، وظیفه خلقت الباقی اشیاء را در روز هفتم به آدم ابوالبشر و ذریاتش تفویض نمود. و او هم مبتدأ اشیاء ثانویه گشت و آنه� را نامگذار� کرد و حقیقت اسرار آنه� را در شکل صدای آن اسماء ضبط نمود. بنابراین اسماء همزادان اشیاء هستند، همزادانی که حتی به هنگام ویرانی اشیاء همچنان باقی خواهند بود. ____________________________________________ در گزارش آمده بود که آنه� زخمها� یکدیگر را میبوسن� و از اینکه زخمه� باعث آشنایی آنه� با یکدیگر شده از زخمه� تشکر میکنن�. آنه� میگوین� با وجود آن زخمه� احساس تنهایی نمیکنن� و یکی از سرگرمیهایشان� مصاحبت با زخمهاس� در پرسشهای� که درباره� چگونگی و تعداد کانونها� زخم، از آنه� میشود� معمولا سرجمع جمعیت زخمها� یکدیگر را میگوین�. ظاهرا هرکدام شکل و تعداد زخمها� تن دیگری را از بر هست. مثلا زن گفته است که زخم اصلی شانه مرد یک پروانه است و گاهی که مرد برهنه است میپر� و در هوای سردابه پرسه میزن� و میآی� روی انگشتان زن مینشین� تا زن بالهای� را ببوسد و دوباره بگذارد روی شانهها� مرد. و مردگفته است، گاهی آنها� زخمها� تنشان را با یکدیگر تعویض میکنن�. درواقع آن زخمه� آنقد� جابهج� شدهان� که معلوم نیست منشأ هر زخم متعلق به تن کدامشان بوده است. زن گفته است گاهی با زخمه� جسم مردش را تزیین می‌کن�. ولی از آنه� هم گله داشت میگف� به حرف او گوش نمیدهن� و همین که رو برمیگردانند� جابهج� میشوند� هرچقدر هم جای مناسبشان را نشان دهد برمیگردن� سر جای اول....more
ترجمه فارسی این کتاب حتی از افتضاح هم اونورتره. معادل‌گذاری‌ها� عجیب غریب، غلط‌ها� لپی مثل استفاده از مارکسیست به جای مارکسیسم در جایی که صحبت راجع بهترجمه فارسی این کتاب حتی از افتضاح هم اونورتره. معادل‌گذاری‌ها� عجیب غریب، غلط‌ها� لپی مثل استفاده از مارکسیست به جای مارکسیسم در جایی که صحبت راجع به مکتبه و نه فرد، و مشخصات عدم ویراست این کتاب رو فوقالعاد� غیردلچسب می‌کن�. سوای ایرادات ترجمه� فارسی، کلیت کتاب هم به نظر من چیزی زیادی به دانش شما درباره متفکرانی که ازشون صحبت میر� اضافه نمیکن�. برخورد با نظریه� هرکدوم از این متفکرها همواره در این کتاب، در سطح باقی میمون� و به نظرم کارایی چندانی نداره...more
کتاب رستاخیز از جهات عمده‌ا� به نظر من کتاب مهمیه. تولستوی توی این کتاب سعی می‌کن� فساد سیستماتیک روسیه در دوره� خودش رو با جمع‌آور� و باز-روایت آنچهکتاب رستاخیز از جهات عمده‌ا� به نظر من کتاب مهمیه. تولستوی توی این کتاب سعی می‌کن� فساد سیستماتیک روسیه در دوره� خودش رو با جمع‌آور� و باز-روایت آنچه از زندانیان گرد آورده، برای مخاطب تعریف کنه. این کتاب از نظری عصاره� دیدگاه سیاسی تولستوی هم هست. مثلاً جاهایی در کتاب میخونی� که: «در جایی که از بردهدار� حمایت میشو� بهترین جا برای مردان شریف زندان است. آری! در عصر ما و در روسیه تنها جای مناسب برای آزادمردان زندان است» یا جاهایی - خصوصا در فصلی که زندانیان سیاسی دور هم نشستن و در حال بحث کردن هستن، تولستوی گویی سعی می‌کن� روح جنبشها� سیاسی در جریان در اون زمان در روسیه رو به مخاطب بشناسونه و اونه� رو از دیدگاه خودش مورد نقد و بررسی قرار بده. در این فصل تولستوی از زبان یکی از مبارزان سیاسی مینویس�: «ولی ما همها� بحث میکنی� که چه باید کرد، میگویی� اول آموزش مردم و بعد اصلاحات و تغییرات، یا اول باید دولت را در دست گرفت و بعد به مردم آموزش داد. باید آرام آرام جلو رفت یا به زور و ترور متوسل شد؟ ولی دشمنان ما هیچوقت با هم بحث نمی کنند،بلدند چکار کنند. مبارزان برجسته را ازما میگیرن�. میگوین� باید بهترینه� را سربه نیست کرد». گویی تولستوی در رستاخیز هم مسألها� سیاسی رو برای مخاطب طرح می‌کن� و هم پاسخ خودش به این مسأله سیاسی رو برای ما شرح میده. نگاه تولستوی به مفهوم طبقه هم در این کتاب جالب توجهه، گویی به انسان به مثابه انسان نگاه می‌کن� و سعی می‌کن� تاکید کنه فرصت رستگاری برای همه به یکسان امکانپذیر� چه برای فاحشهه� که به واسطه� محرومیت به این وضع دچار شدن و چه برای طبقه� اشرافی که سر تا پا در لجن فساد فرو رفتن. تولستوی توی رستاخیز تاکید می‌کن� که اگرچه ما تا حد خیلی زیادی محصول سیستم و محیط نابرابری که توش زندگی میکنی� هستیم اما قدرت انتخاب هم همواره در آدمی حضور داره و انسان رو� به کنش فعال در برابر شرایطش دعوت می‌کن�....more
Loading...
