در دید و بازدیدهای نوروزی هر جا می رویم بعد از رد و بدل شدن گفتگوهای معمول؛ معمولا این سوال به میان می آید که چه خبر؟ و چی میشه؟ خب؛ طبعتا پایِ پیش بینی در دید و بازدیدهای نوروزی هر جا می رویم بعد از رد و بدل شدن گفتگوهای معمول؛ معمولا این سوال به میان می آید که چه خبر؟ و چی میشه؟ خب؛ طبعتا پایِ پیش بینی هایی که چندان خالی از ابهام نیست به میان می آید و نهایتا هم همه آرزو می کنند که بوی بهبود ز اوضاع جهان برخیزد.
"ناگفته ها" بنا به درخواست دکتر رضا پس از مرگشان منتشر شده و تقریبا یک ماه از انتشار این کتاب می گذرد. خواندنش را چند روز پیش تمام کردم.
چرایش را نمی دانم ولی هر جا می رفتیم و پای آن پیش بینی ها به میان می آمد ناگهان یاد "ناگفته ها" می افتادم کتاب حاصل گفتگوهای مکرر حسین آذرنگ، علی بهرامیان، صادق سجادی و علی همدانی با دکتر عنایت الله رضا نویسنده، مترجم و فعال سیاسی ست.
دکتر رضا در میان پرسش و پاسخ ها به مرور خاطرات و واگوییِ ریز به ریز مشاهدات خود از مسائل درونی حزب توده و فرقه دموکرات آذربایجان و چپ های ایران گریزی که به دامن روسها پناه می برند و در آذربایجان، باکو، مسکو، آلمان شرقی، چین و ... ماوا می گزینند و پنهان می شوند می پردازد.
رضا افسرهوایی ارتش در عهد شباب، توده ای مومنی شده و با آتش پر شور و شر آن روزهایش پایش به ماجرای فرقه پیشه وری و انفکاک آذربایجان می کشد و بعد فرار به سمت شوروی ـ آن بهشت عدالت خواهان! ـ ، روزهای سخت دربدری و فقر و نکبت در جمهوری آذربایجان بعد باکو و تحصیل و نهایتا مسکو. پس از مسکو مدتی به پکن می رود برای راه اندازی رادیو فارسی آنجا.
همین جا تا از چین دور نشده ام توصیه کنم خواندن روایت دقیق رضا را از روزهای مائو!
روزهایِ "بگذار تا صد گل بشکفد و صد مکتب با هم رقابت کنند"!
خواندنی ست اوضاع اقتصادی چین آن روزها پیش و پس از ایجاد تحولات اقتصادی کمونیستی؛ اینکه چه طور می توان براساس موهوماتی پوچ و از خودبافته اقتصادی پویا را طی چند سال بدل به بیماری ناتوان، نحیف و رنجور کرد و ذکر انقلاب فرهنگی مائو که بهتر ست بگذارم و بگذرم؛ "بگذار تا صد گل بشکفد و صد مکتب با هم رقابت کنند" !
رضا در حالیکه به باورهای گذشته خود مشکوک شده و آن سر سودائی اش امروز غوغایی ست؛ مدتی به مسکو بازپس می رود.
طُرفه آنکه در این میان نمی گویم نجات بخش ولی کمینه اینکه آرام بخش او شعر شیرین پارسی ست! برداشتم این ست که او با شعر ذهن مشوشش را مشغول می کند و می تواند با مدد شعر پارسی به خودِ خودش بازگشت کند.
سرانجام دکتر عنایت الله رضا به مدد تلاش های بی دریغ برادرش پروفسور فضل الله رضا ریاست وقت دانشگاه تهران از سدِ ساواک، ارتش و نهایتا شاه می گریزانیده می شود!! و مجوز حضور در ایران را می گیرد.
آلمان شرقی، لایپزیک، آلمان غربی مجددا مسکو بعد پاریس را در می نوردد تا پایش بعد از سالها سرگردانی به میهن اسلامی باز شود.
بی شک اهمیت خاطرات شخصی دکتر رضا به اندازه گزارش مشاهداتش از آن روزگار نیست. اطلاعات ارزشمندی که بیشتر به کار مورخین و محققین می آید.
برای ما اما این فایده را دارد که درس بگیریم و راه رفته و آزموده دیگران را تکرار نکنیم.
نمی دانم چه بلیه ای ست هماره گرفتار آنیم؛ که:
نه ما آن طور نیستیم ما طوری دیگر منظورمان ست و متاسفانه هر بار همان را تکرار می کنیم و فرجاممان هم همان خواهد بود ... و آفتاب در کبود دره های آب غرق شد!
یک قصه گوی دهاتی که تو در تو داستان سر هم می کند تا بیشتر پر حرفی کند � مغز مخاطبش را کار بگیرد. او خوب وارد شده برای جهانگردان وراجی کند و از هیچ حمیک قصه گوی دهاتی که تو در تو داستان سر هم می کند تا بیشتر پر حرفی کند � مغز مخاطبش را کار بگیرد. او خوب وارد شده برای جهانگردان وراجی کند و از هیچ حماسه بسازد....more
کتاب که چه عرض کنم جزوه ای ٥٣ صفحه ای ست که چهل صفحه بی ربط به آن سنجاق کرده‌ان�. آقای حبیبی کم حرف است و سال‌ه� ست از ایران دور است و لاجرم هر خطی کهکتاب که چه عرض کنم جزوه ای ٥٣ صفحه ای ست که چهل صفحه بی ربط به آن سنجاق کرده‌ان�. آقای حبیبی کم حرف است و سال‌ه� ست از ایران دور است و لاجرم هر خطی که خبری از او به ما برساند وسوسه کننده است. علت خریدن و خواندن همین بود و بس. ناشر اگر ناشر بود این وجیزه را کاغذی منتشر نمیکرد....more
پس از سال‌ه� انتظار حالا که فرصت شد تا شفیعی از فرمالیست‌ها� روس برای‌ما� بگوید؛ شوربختانه ! کاری الله‌بختگ� و مملو از پرچانگی و پراکنده‌گوی� به دست�پس از سال‌ه� انتظار حالا که فرصت شد تا شفیعی از فرمالیست‌ها� روس برای‌ما� بگوید؛ شوربختانه ! کاری الله‌بختگ� و مملو از پرچانگی و پراکنده‌گوی� به دستما� رسیده است.
Merged review:
پس از سال‌ه� انتظار حالا که فرصت شد تا شفیعی از فرمالیست‌ها� روس برای‌ما� بگوید؛ شوربختانه ! کاری الله‌بختگ� و مملو از پرچانگی و پراکنده‌گوی� به دستما� رسیده است....more
Loading...
